نگاهی به بانکداری و پرداخت در دنیای متاورس/ نبرد بانکداران در زمین مجازی

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک، تحلیلگران مشاهده می‌کنند که واقعیت افزوده، اقتصادهای جدیدی به ارزش تریلیون‌ها دلار را در متاورس ایجاد می‌کند، جایی که مردم در حال حاضر پول واقعی را برای املاک مجازی خرج می‌کنند و می‌خواهند درآمدهای مجازی را در دنیای واقعی خرج کنند.

در 18 ژانویه، مایکروسافت بزرگ‌ترین خرید تاریخ خود را اعلام کرد. ارزش پیشنهاد تمام نقدی Activision Blizzard ناشر بازی Call of Duty، Warcraft و Candy Crush 7/68 میلیارد دلار ارزیابی می‌شود. این رقم بسیار بالاتر از ۲۶ میلیارد دلاری است که مایکروسافت برای لینکدین در سال ۲۰۱۶ پرداخت کرد یا 5/8 میلیارد دلاری که در سال ۲۰۱۱ برای اسکایپ پرداخت کرد.

اکنون سه میلیارد نفر به صورت آنلاین بازی می‌کنند. مایکروسافت انتظار دارد تا سال 2030 این رقم به 5/4 میلیارد نفر برسد. ساتیا نادلا، رئیس و مدیر اجرایی مایکروسافت، در مصاحبه با تحلیل‌گر با اشتیاق در مورد بازی به عنوان سریع‌‌ترین مقوله در حال رشد در سرگرمی صحبت کرد و در طول قرنطینه کووید به مردم کمک کرد تا یک احساس در جامعه بودن و تعلق داشتن به آن را حتی زمانی که از هم جدا هستند داشته باشند؛ اما این معامله چیزی فراتر از افزایش تعداد گیمرها و استخراج درآمدهای اشتراک از آنهاست.

بازی به سادگی راه را برای سایر فعالیت‌های آنلاین نشان می‌دهد که به طور فزاینده‌ای مبتنی بر واقعیت افزوده (AR) یا واقعیت مجازی (VR) هستند. جان گوردون و ساندیپ گانتوری، استراتژیست‌های UBS، اظهار می‌دارند که پول به سمت بازی‌های متاورس سرازیر می‌شود.

آنها می‌گویند: «در حالی که ما فکر می‌کنیم خود متاورس در این مرحله بیشتر مفهومی از واقعیت انجام شده باقی می‌ماند، واضح است که نه سرمایه‌گذاران و نه شرکت‌ها بیکار ننشسته‌اند.»

شرط‌بندی بزرگ مایکروسافت در اینجا، رشد متاورس یا به عبارتی متاورس‌‌هاست، یک اصطلاح پرکاربرد برای جوامع آنلاین که مردم به لطف فناوری واقعیت مجازی آنها را فرا می‌گیرد. افراد فقط بازی نمی‌کنند. آنها در حال تکمیل وظایف، کسب درآمد، خرید و فروش هستند.

بابی کوتیک، مدیر اجرایی اکتیویژن بلیزارد، انگیزه پذیرش پیشنهاد مایکروسافت را توضیح می‌‌دهد: «اتصال این جوامع به یکدیگر گام بعدی در ایجاد متاورس است. مسابقه برای انجام این کار شتاب می‌گیرد و منابع مورد نیاز برای موفقیت بسیار زیاد است.» نادلا چشم‌انداز یک «رودخانه سرگرمی» را ارائه می‌دهد که در آن «محتوا و تجارت آزادانه جریان دارد».

این بخش تجاری است که متصدیان خدمات مالی باید به آن فکر کنند. در اینجا یک فرصت وجود دارد، اگرچه ممکن است درک آن دشوار باشد. نادلا می‌گوید: «ما معتقدیم که متاورس واحد و متمرکزی وجود نخواهد داشت و نباید وجود داشته باشد. ما باید از بسیاری از پلتفرم‌‌های متاورس و همچنین اکوسیستم قوی از محتوا، تجارت و برنامه‌‌های کاربردی پشتیبانی کنیم.»

بانک‌هایی در متاورس وجود خواهند داشت؛ در واقع، قبلاً هم وجود داشته‌اند. مردم پول واقعی (و مقدار زیادی از آن) را در آن خرج می‌کنند و پول می‌تواند به همان اندازه در مسیری دیگر جریان یابد.

نسل سوم کار کردن (Working 3.0)

چندین جریان فناوری قدرتمند که اکنون با هم تقاطع یافته‌اند، نوید مرحله بعدی در تحول مالی دیجیتال را می‌دهند. بانک‌های فعلی در حال حاضر توسط فناوری بلاک‌چین، دارایی‌های رمزنگاری، پروتکل‌های مالی غیر متمرکز و مبادلاتی که توسط سازمان‌های مستقل توزیع‌شده (و به جای شرکت‌های سنتی اداره می‌شوند)، تحول یافته‌اند.

آنها برای ماندن در بهترین موقعیت ممکن هزینه‌های زیادی می‌کنند. اکنون یک چالش جدید پیش می‌آید. متاورس‌ها بخشی از چیزی هستند که وب 3.0 نامیده می‌شوند. این پس از مرحله آشنای وب 2.0، که خود از اینترنت استاتیک قبلی وب 1.0 برای مصرف‌کنندگانی که به صفحات اصلی شرکت و رسانه‌ها استفاده می‌کردند، عملیاتی می‌شود.

وب 2.0 ما را به اینترنت موبایل امروزی رسانده است که بر روی گوشی‌های هوشمند ارائه می‌شود به جای سرورهای محلی، در فضای ابری کار می‌کند و با پلتفرم‌های مقیاس بزرگ (برای خرید، چت، پخش، حمل و نقل و تحویل غذا) و همچنین با اشتراک استریم مدیا مشخص می‌شود. بخش فزاینده‌ای از تجارت، و به طور فزاینده‌ای از بانکداری، در وب 2.0 از طریق رابط‌های برنامه‌نویسی کاربردی (API) انجام می‌شود.

کاربران این سرویس‌های وب 2.0 متوجه نشدند که خودشان محصول هستند و اطلاعات استفاده و هویت آنها توسط پلتفرم‌های غالب به تبلیغ‌کنندگان فروخته می‌‌شود. شرکت‌هایی مانند فیسبوک و آلفابت، شرکت مادر گوگل، پادشاهان جهان وب 2.0 هستند و بقیه ما، یعنی کاربران، صرفاً رعیت آنها.

وب 3.0 حداقل وعده یک اینترنت غیر متمرکز را ارائه می‌کند به مخترعان برای حفظ کسب و کار خود و به کاربران برای حفظ حریم خصوصی یا حداقل حق نگهداری یا فروش داده‌های خود کمک می‌کند. بر اساس تفکر جدید، داده‌ها به اندازه پول ارزشمند هستند (در واقع نوعی پول هستند) و باید از همان حمایت‌ها برخوردار باشند.

مروجین آن ادعا می‌کنند که وب 3.0 این شانس را دارد که دموکراتیک‌‌تر باشد، اگرچه بدبین‌‌ها ممکن است نشان دهند که برخی از این مروجین فرصتی برای پادشاهی جدید در آنجا می‌‌بینند. هنوز مشخص نیست، برای مثال، سخت‌‌افزار کلیدی برای دسترسی به متاورس‌ها چیست و آیا یک شرکت یا شرکت‌های جدید می‌‌توانند مانند اپل از فروش فوق‌‌العاده آیفون سود ببرند یا خیر.

در 3 ژانویه 2022، ارزش بازار اپل برای مدت کوتاهی به 3 تریلیون دلار رسید، اولین شرکتی که تا کنون به این نقطه عطف رسیده است. با این حال، تا 20 ژانویه، با فروش سهام فناوری، به 7/2 تریلیون دلار کاهش یافت. یک سؤال حتی بزرگ‌تر این است که چه مقدار از اقتصاد دیجیتال رو به رشد، که سازمان ملل تخمین می‌زند 5/15 درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی در سال 2018 و تخمین‌های گلدمن ساکس 8/16 درصد از اقتصاد جهان در پایان سال 2021 را تشکیل می‌دهد، به سمت متارورس‌های فراگیر و AR تغییر جهت خواهد داد.

اریک شریدان، تحلیل‌گر فناوری گلدمن، سعی کرده اعدادی را در این مورد بیان کند. او می‌نویسد: در نزولی‌ترین حالت با تغییر حدود 15 درصد از اقتصاد دیجیتال به سمت دنیای مجازی و حدود 5/2 درصد گسترش بازار نسبت به سطوح تخمینی کنونی، به مجموع فرصت بازار تقریبا 6/2 تریلیون دلار می‌رسیم.

سؤال یورومانی این است که صعودی‌ترین مورد چیست؟ شریدان تخمین می‌زند که «تقریباً 33 درصد از اقتصاد دیجیتال به سمت متاورس و 25 درصد گسترش بازار، به یک فرصت 5/12 تریلیون دلاری می‌رسیم». این نوع اعداد باعث می‌شوند 7/68 میلیارد دلار مبلغی ناچیز برای از بین بردن دیوار مجازی متاورس به نظر برسد.

گلدمن، البته، به مایکروسافت در مورد معامله Activision مشاوره می‌دهد که هنوز باید بررسی‌های احتمالی را از مقامات در حوزه رقابت انجام دهد. بازی همچنین در حال تثبیت است و این معامله مایکروسافت را به سومین شرکت بزرگ بازی در جهان تبدیل می‌کند. در برخی از متاورس‌ها، دوستان و خانواده‌ها عینک‌‌های خود را به چشم می‌‌زنند و برای شرکت در کنسرت گروه‌‌های مورد علاقه‌شان، در حالی که روی مبل خانه می‌نشینند، پول می‌‌دهند. این نوع پیشرفته‌‌تر از کنسرت‌‌های دو بعدی خواهد بود که روی لپ‌ تاپ‌ها و تلویزیون‌‌ها پخش می‌شوند که در قرنطینه ظاهر شدند. حداقل کمی بیشتر شبیه به حضور واقعی و کمتر شبیه تماشای یک صفحه نمایش است، که در حقیقت، به هیچ وجه نمی‌توان هیجان عمومی موسیقی زنده را تجربه کرد.

انسان‌ها دوست دارند کاوش کنند و به ماجراجویی بپردازند. آیا افراد بیشتری می‌توانند از طریق AR، بازدید از مکان‌های دوردست، چتربازی یا هلی اسکی از خانه‌های خود به گردشگری و ورزش‌های ماجراجویی پرخطر بپردازند؟ زمان نشان خواهد داد که آیا این فناوری به اندازه کافی خوب می‌شود یا خیر.

در متاورس‌های ساده‌‌تر، دلالان املاک و مستغلات، اجاره‌‌کنندگان و خریداران را به تورهای مجازی از املاک مسکونی و تجاری می‌‌برند. برای انجام این کار، آنها باید فضای مجازی خود را در دنیای متاورس به منظور چنین مشاغلی بخرند، درست همان‌طور که خانه‌های حراج در حال خرید فضای مجازی برای فروش هنر دیجیتال هستند.

در یکی از اولین جهان‌های مجازی سه بعدی، Decentraland که در آغاز همه ‌گیری کووید در فوریه 2020 به روی عموم باز شد و از بلاک‌چین اتریوم پشتیبانی می‌کند، خریداران با ارز دیجیتال Mana این پلتفرم برای قطعه‌‌های زمین مجازی پرداخت می‌کنند. مالکیت این قطعات با توکن‌های غیر قابل تعویض مشخص می‌شود. یک مانا در فوریه 2020 حدود 40 سنت ارزش داشت و قطعات آن به قیمتی معادل 20 دلار فروخته شد.

در 20 ژانویه 2022، یک مانا 86/2 دلار ارزش داشت. در نوامبر 2021 پس از تغییر نام شرکت فیسبوک به متا، قیمت آن به 48/5 دلار رسید. و قطعات زمین مجازی صدها هزار دلار فروخته شده است. در جاهای دیگر، افراد آموزش AR را خریداری می‌کنند و شرکت‌ها برای آموزش کارکنان در تمام مهارت‌‌ها هزینه می‌کنند: پرستاران، سربازان، خلبانان، شاید حتی جراحان.

هم‌پوشانی واقعیت و مجازی

برد یاسار، مدیر اجرایی EQIFI، به Euromoney می‌‌گوید: «متارورس، درست مانند دنیای فیزیکی، برای تقویت رشد به فعالیت‌های اقتصادی و تجاری وابسته است.»

EQIFI اولین پلتفرم مالی غیر متمرکز (DeFi) است که توسط یک بانک تحت نظارت پشتیبانی می‌شود

EQIBank که در سال 2018 تأسیس شد، دارای مجوز کامل بانکداری فراساحلی در جامعه کارائیب است و توسط واحد خدمات مالی دومینیکا و بانک مرکزی کارائیب شرقی تنظیم مقررات می‌شود. این بانک به عنوان یک بانک واحد راه‌اندازی شد که در آن مشتریان می‌توانستند دارایی‌های رمزنگاری و سنتی را در اختیار داشته باشند. اکنون این بانک مسیری را برای بانک‌ها به سوی متاورس ایجاد می‌‌کند.

این شرکت در حال حاضر کارت‌های نقدی را ارائه می‌کند که دنیای واقعی و مجازی را در بر می‌‌گیرد و قصد دارد با مشارکت Human Protocol، Polka City و Netvrk یک بانک کامل در متاورس افتتاح کند.

پیدایش EQIFI این بود که شکاف بین بانکداری مستقر و DeFi را پر کند و همه بلاک‌چین‌ها را که پروتکل‌‌های DeFi روی آنها کار می‌‌کنند به هم متصل کند. یاسار می‌‌گوید اکنون متاورس‌ها بر روی بستر بلاک‌چین ساخته می‌‌شوند و کاربران راه‌‌هایی را می‌‌خواهند تا «دلارهای متاورس» خود را در دنیای واقعی خرج کنند و در عین حال از سرمایه‌های واقعی خود برای خرید املاک دیجیتال و سایر کلکسیون‌ها در متاورس استفاده کنند.

کسانی که خود را در متاورس‌ها غرق می‌بینند دارای توکن‌های بومی مانند مانای Decentraland هستند و از قبل می‌توانند این کار را انجام دهند؛ اما بسیار دست و پا گیر است.

آنها ممکن است مجبور شوند توکن بومی متاورس را در یک صرافی غیر متمرکز بفروشند، شاید برای توکن شناخته شده و روان‌تر بلاک‌چینی که روی آن اجرا می‌شود، مانند اتریوم یا کاردانو. آنها باید آن رمزارز را با یک استیبل کوین مبادله کنند و در نهایت استیبل کوین را با ارز دیگر در یک بانک واقعی مبادله کنند.

یاسار می‌گوید: «EQIFI به دنبال ایجاد حضور در هر متاورسی است. این حضور ممکن است به عنوان یک شعبه نامیده شود یا ممکن است منطقه‌ای باشد که برای دسترسی و ارزش به آن انتقال داده می‌شود. اما ما می‌خواهیم نقل و انتقالات یکپارچه را هم بین متاورس‌ها و هم بین دنیای مجازی و دنیای واقعی فعال کنیم، و برای این منظور، در حال صحبت با تعدادی از متاورس‌ها در مورد چشم‌انداز همکاری در یک مشارکت بانکی هستیم.»

در متاورس شهر پولکا، EQIFI کارت‌های نقدی مبتنی بر NFT ارائه می‌کند که ساکنان می‌توانند از آنها برای خرید اقلام و خدمات استفاده کنند. کاربران برای دارایی‌هایی مانند قطعه زمین در شهر پولکا با استفاده از توکن بومی POLC پول می‌پردازند و همچنین می‌توانند مشاغلی مانند پمپ بنزین‌های مجازی یا مغازه‌ها را خریداری کنند که از آنها می‌توانند در POLC درآمدزایی داشته باشند.

کارت EQIFI اکنون به آنها اجازه می‌دهد تا از رمزارزهای دیگر مانند بیت ‌کوین و اتریوم برای پرداخت هزینه‌ها و ارزهای دیگر استفاده کنند.

یاسار می‌گوید POLC در بازار ثانویه معامله می‌شود و EQIFI می‌تواند این ارزش را به دلار، یورو یا استرلینگ ردیابی کند. مشتریان دارای کارت‌های نقدی EQIFI و پولکا سیتی فقط مجبور نیستند ارزشی را که در دنیای مجازی ایجاد کرده ‌اند خرج کنند. آنها همچنین می‌توانند کارت‌های نقدی فیزیکی دریافت کنند و به پمپ بنزین بروند و در دنیای واقعی باک خود را پر کنند و ارزش را از POLC به ارز دیگر تبدیل کنند.

پولکا سیتی یک متاورس معمولی دو بعدی است که به صورت آنلاین از دستگاه تلفن همراه یا لپ تاپ شما قابل دسترسی است که در آن EQIFI یک ساختمان بانک و چند کیوسک دارد. گام بعدی این است که همین کار را در یک متاورس کاملاً غوطه‌ور در این فضا، سه بعدی و AR انجام دهید. برخی از متاورس‌ها نیز دنیای واقعی و مجازی را در بر می‌گیرند، برای مثال اتصال فریلنسرها به فرصت‌های شغلی.

همان‌طور که متاورس‌های پیچیده‌تر با اقتصاد خود ظاهر می‌شوند، به خدمات مالی پیچیده‌تری نیاز خواهند داشت. زمین‌‌ها در متاورس‌ها گران‌‌تر می‌‌شوند. جایی که برخی از پذیرندگان اولیه امیدوارند همسایه مجازی افراد مشهور دنیای واقعی خود شوند.

EQIFI در نظر دارد وام مسکن ارائه دهد. مجدداً اینها ممکن است از دنیای واقعی و مجازی تقاطع یابند نه اینکه صرفاً بر اساس ارزش‌های وثیقه، درآمدها و ظرفیت خدمات بدهی در هر متاورس و ارز اصلی آن باشد.

یاسار می‌گوید: «ما به مردم اجازه می‌‌دهیم در دنیای واقعی در برابر دارایی‌های فیزیکی وام بگیرند (تا زمانی که بازاری برای آن دارایی‌های فیزیکی وجود دارد) و برای خرید دارایی‌‌های مجازی وام بگیرند.»

نهادهای تنظیم مقررات در حال حاضر به شدت به بازارهای کریپتو نگاه می‌کنند، چرا که آنها رشد می‌کنند تا از خطر سرریز برای سیستم مالی تنظیم شده جلوگیری کنند. بیت کوین دوباره در ژانویه سقوط کرد و تقریباً از اوج خود در نوامبر 2021 به نصف رسید زیرا ابتدا بازارهای اوراق قرضه فروخته شدند و سپس بازارهای سهام اصلاح شدند؛ اما بانک‌‌های معمولی همچنان می‌‌خواهند از تعداد فزاینده مشتریانی که اکنون در حال خرید، فروش و سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال هستند، درآمد کسب کنند، در حالی که صرافی‌ها و کارگزاران بومی رمزارز به دنبال مجوز برای تعقیب همان تجارت هستند. یاسار می‌گوید: «ما می‌خواهیم به مردم نشان دهیم که شما می‌توانید تحت نظارت، مجوز داشته باشید و همچنان در دنیای فراتر از ارائه محصولات جدید به مشتریان جدید باشید.»

تنظیم مقررات در حال تکامل

این که چگونه بانکداری که بین متاورس‌ها و دنیای واقعی تلاقی می‌کند، تنظیم می‌شود، یک سؤال بی‌پاسخ باقی می‌ماند. خدمات مالی به طور فزاینده‌ای متمرکز شد و در سال‌های پس از بحران بزرگ مالی تحت سلطه بانک‌های کمتر و از نظر سیستمی مهم‌‌تر بود. قانون‌‌گذاران تحمیل کنترل‌های دقیق‌‌تر بر واسطه‌‌های کمتر در یک سیستم متمرکزتر را آسان‌‌تر یافتند.

اگر وب 3.0 سهم بیشتری از فعالیت‌های اقتصادی جهان و جریان‌های مالی مربوط به آن را به خود اختصاص دهد، اما بسیار غیر متمرکزتر و کمتر به واسطه‌های تنظیم مقررات وابسته باشد، چه؟

یکی از نهادهای تنظیم مقررات سابق به Euromoney می‌‌گوید: «بخشی از بی‌‌اعتمادی به سازمان‌‌های بزرگ و متمرکز که در نسل‌‌های جوان‌‌تر مشهود است، بی‌اعتمادی به تنظیم‌‌کنندگان مقررات نیز است. یکی از چیزهایی که وب 3.0 را هدایت می‌کند این است که شرکت‌کنندگان می‌خواهند اطلاعات خود را کنترل کنند. آنها نمی‌خواهند کالا باشند.»

او می‌‌افزاید: «همه اینها به سرعت در حال تکامل است: کریپتوها، استیبل کوین‌ها، NFT‌ها و متاورس‌ها هر کدام زبان‌ها و مسائل نظارتی خاص خود را دارند.»

برخی از صرافی‌های بزرگ کریپتو به این نتیجه رسیده‌‌اند که چاره‌ای جز تعامل با تنظیم‌‌کننده‌های اوراق بهادار وجود ندارد. حتی ممکن است استیبل کوین‌ها به جای اوراق بهادار، مشمول مقررات بانکی شوند. به نظر می‌رسد NFT‌ها در حال حاضر در یک نقطه کور نظارتی قرار دارند.

تنظیم‌کننده سابق می‌گوید: «در مورد متاورس، این موضوع بسیار مبتنی بر جامعه است. در پایان، این موضوعات احتمالاً با ادغام کامل DeFi در متاورس همراه خواهند شد. مردم می‌خواهند در مقابل NFT‌های خود وام بگیرند. آنها ممکن است بخواهند از وام دادن به آن دارایی‌ها دنبال کسب بازدهی باشند. فرد یا نهادی که نقدینگی چنین استقراض و وامی را فراهم می‌کند، لازم نیست بانک باشد.»

آیا استانداردهای جهانی مشترک در سراسر متاورس به جای شبکه امروزی حوزه‌های قضایی بانکداری ملی در دنیای واقعی وجود خواهد داشت؟ آیا اصلاً استانداردهایی وجود خواهد داشت؟

هنوز زمان برای دست و پنجه نرم کردن با همه اینها وجود دارد. وب 2.0 بیش از 20 سال توسعه و گسترش یافت. وب 3.0 ممکن است طول بکشد. ما اکنون فقط سطح آنچه را که فناوری اجازه می‌دهد را بررسی می‌کنیم.

دنی برینکر، رئیس سبدهای سرمایه‌گذاری در eToro، پلتفرم سرمایه‌گذاری اجتماعی که اکنون به سرمایه‌گذاران خرده‌‌فروشی مجموعه‌ای از سهام دنیای واقعی را ارائه می‌کند، می‌گوید: «این پتانسیل ممکن است بی‌پایان به نظر برسد؛ اما پذیرش لزوما آسان نخواهد بود و یک شبه اتفاق نمی‌افتد. متاورس به ظرفیت پردازش، پهنای باند و بهبود سخت‌افزاری بیشتری نیاز دارد؛ هدست، عینک، گوشی‌های هوشمند و خدمات فضای ابری.»

سرمایه‌گذاری در این حوزه هنوز نیز می‌تواند ریسک خطرناکی باشد. حدس یورومانی این است که این ریسک بزرگ خواهد بود و به طور بالقوه این فرصت را در اختیار بانک‌ها قرار می‌دهد تا با تعداد زیادی از مشتریان جدید، از جمله نسل‌‌های جوان‌‌تری که به نظر می‌‌رسد سیستم بانکی مستقر در حال از دست دادن آنها است، همه نوع تجارت را انجام دهند. فروش سهام جی‌پی مورگان پس از سال 2021 در اواسط ژانویه، زمانی که برنامه‌‌هایش را برای سرمایه‌گذاری 15 میلیارد دلاری در سال 2022 فاش کرد، بخشی از این سرمایه‌گذاری در بازاریابی و توزیع سهام lion در فناوری است. این هزینه مرتبط ماندن در تجارت بانکی است.

مترجم: مسعود اسکندری

 منبع: euromoney.com