ارائه تصویر کلی سیاست های بانکی دولت توسط رئیس جمهور/سه خواسته سیف از دولت

 حجت الاسلام حسن روحانی در پنجاه و چهارمین مجمع سالیانه بانک مرکزی که صبح امروز در سالن همایش‌های بانک مرکزی برگزار شد ضمن گرامیداشت روزهای متبرک و مقدس این هفته و هفته پیش رو، گفت: خوشحالم امروز 24 آذر یعنی درست یک سال و شش ماه بعد از گذشت 24 خرداد 1392 در خدمت شما هستم.

وی افزود: یک سال و نیم از حماسه ملی مردم می گذرد و خوشحالیم که امروز در مجمع بانک مرکزی گزارش 92 را استماع کردیم و تصمیمات لازم اتخاذ شد.

همچنین رئیس جمهور یکی از مسئولیت های بانک مرکزی را کنترل تورم نامید و گفت: ما در یک سال و نیم گذشته امتحان کردیم و متوجه شدیم که یکی از مسائل اساسی در تورم، پایه پولی است و خطرناک‌ترین وسیله برای افزایش تورم، پول پرفشار در مبادلات پولی است.

روحانی افزود: وقتی دولت شروع به بی انضباطی پولی کند بانک مرکزی را مجبور به چاپ پول می‌کند اما این کار از لحاظ شرعی و قانونی مجاز نیست چرا که بلافاصله بر جیب مردم اثرگذار است و قدرت خرید آنها را پایین می آورد.

وی یادآور شد: دیدید که یک تصمیم گیری برای مسکن مهر چه بلایی بر سر کشور آورد، چه طور پول چاپ کردند، هر پولی که در تاریخ ایران چاپ شده بود چهل و چند درصد آن توسط بانک مرکزی چاپ شد، یعنی بانک مرکزی 45 هزار میلیارد چاپ کرد و در اختیار بانک مسکن قرار داد.

روحانی گفت: ما نیز مجبور شدیم این راه را ادامه دهیم و ناچاریم آن را تکمیل کنیم، به خاطر اینکه مردم به دولت اعتماد کردند و این اعتماد نباید از بین می رفت.

رئیس جمهور با بیان اینکه بی انضباطی مالی کشور را به هم می ریزد، ادامه داد: اثر آن پول چه شد؟ اثر آن پول تورم 40 درصدی و 45 درصدی نقطه به نقطه شد و ما کشور را در این شرایط تحویل گرفتیم.

رئیس جمهور در بخشی از سخنان خود با تاکید بر اینکه بانکها باید بنگاه داری را کنار بگذارند گفت: قرار این است که بانک واسطه بین مردم و تولید باشد و تسهیلات را به صورت عادلانه در اختیار کارآفرینان قرار دهد.

روحانی با بیان اینکه رقابت ناسالم موجب انحصار و عدم رقابت مشکل آفرین است، گفت: ما باید راه درست و سالم برای رقابت پیدا کنیم. مثلا می‌بینیم برای آنکه یک درصد نرخ سود را بالا ببرند کلاه شرعی روی سرشان می گذارند اما باید ما برای کاهش نرخ تسهیلات یک رقابت سالم ایجاد کنیم.

وی افزود: در گذشته یک فرقی میان بانک ها وجود داشت و ما امروز نیز باید یک رقابت سالم بین بانک ها درست کنیم تا بانک ها وظیفه خود را در مهار تورم و بحث پولی و مالی درست انجام دهند.

رئیس جمهور نظارت را یکی از مهمترین وظایف بانک مرکزی نامید و گفت: مردم به پشتوانه بانک مرکزی در بانکها سرمایه گذاری می کنند و بانک مرکزی باید بداند که بار اصلی بر دوش اوست بنابراین باید با نظارت دقیق تر، اعتماد مردم را کسب کند.

روحانی همچنین نظارت بانک مرکزی و دیگر بانک ها را ضروری و لازم دانست و گفت: از سوی دیگر بانک مرکزی نباید سخت گیری های بی جا بکند چرا که افراط و تفریط غلط است. یک نظارت دقیق و عادلانه بر بانک ها باید صورت بگیرد که به نفع مردم باشد چرا که این دولت، دولت اعتدال است.

وی همچنین با تاکید بر اینکه ما تحریم ها را از پیش پای مردم برمی داریم، گفت: ممکن است عده ای خوششان نیاید چرا که تعداد کمی هستند که از این آب گل آلود ماهی می گیرند اما اکثریت قاطع ملت ما فرهیختگان، علما، رهبری و بزرگان ما همه به دنبال این هستیم که این زنجیر ظالمانه تحریم ها را بگسلیم.

رئیس جمهور تصریح کرد: دنیا چاره ای جز آنکه با جمهوری اسلامی ایران پای میز مذاکره بنشیند، ندارد چرا که راههای دیگر غلط است و آن را هم تجربه کرده و اگر بخواهد باز تجربه کند، ضرر می بیند.

روحانی فعالیت های هسته ای ایران را شفاف، قانونی و صلح آمیز نامید و گفت: ما مذاکره منطقی، شفاف و حساب شده می کنیم و کل مذاکرات ما روزی پخش خواهد شد و دنیا خواهد دید که مذاکره کننده ما با چه سختی مذاکره کرده است.

وی مذاکرات هسته ای را پیچیده خواند و گفت: ما به مذاکره کنندگان خودمان صد در صد اعتماد فنی و حقوقی داریم و کارکشته هستند، مردم هم کاملا اعتماد داشته باشند که راهی را که انتخاب کرده ایم، درست است و آن را پیش خواهیم برد و در عین حال حواسمان باید جمع باشد که چگونه این مسیر را طی کنیم.

رئیس جمهور خاطرنشان کرد: بعضی ها می گویند مذاکرات را رها کنید و بعضی ها می گویند زود باشید و آن را به نتیجه برسانید، ما حرف هیچ کدام را گوش نمی کنیم و آرام آرام سنگ گنده ای که 12 سال پیش در چاه عمیق افتاده است را بیرون می آوریم چرا که هم طنابش را داریم و هم زورش را و قادریم این سنگ بزرگ را بیرون بیاوریم تا مردم به حقوق خود دست یابند.

روحانی همچنین خطاب به مدیران بانک‌ها، گفت: شما خودتان را برای تعامل با دنیا آماده کنید چرا که در آینده ای نزدیک سرمایه گذاران زیادی وارد کشور می شوند  و امروز توریست‌ها در برخی زمینه‌ها به دو برابر یا سه برابر رسیده‌اند.

وی همچنین با بیان اینکه بانک‌ها را باید توانمند کنیم، گفت: بانک‌های ما می‌خواهند که فعالیت کنند اما دستشان پر نیست، ما باید بانک‌ها را تقویت کنیم تا آنها نیز بتوانند صنعت و تولید را تقویت کنند.

روحانی معوقات بانکی را یکی از مشکلات بانک‌ها نامید و گفت: کسی آمده وامی گرفته، با شرایط تحریم مواجه شده، نتوانسته فعالیت اقتصادی خود را انجام دهد و معوقاتش عقب افتاده است، ما باید به او کمک کنیم.

رئیس جمهور افزود: از سویی دیگر ممکن است یکی هم تسهیلاتی گرفته باشد با یک نامی. برخی از بانک ها یا شبه بانک ها با یک نام مقدس می آیند تسهیلات می گیرند، شرکت و یا صندوق راه می اندازند اما معلوم نیست این تسهیلات در چه راهی خرج می‌شود. پس همه یکی نیستند، هر کسی که تخلف کرده باید با او برخورد شود و آن کسی هم که مقصر نیست باید یک راه حلی پیدا کنیم تا بتواند فعالیت اقتصادی خود را انجام دهد.

کنترل تورم از وظایف اصلی بانک مرکزی است

رئیس جمهور همچنین در ادامه صحبت‌های خود با اشاره به وظایف بانک مرکزی ادامه داد: یکی از مهمترین وظایف بانک مرکزی در قدم اول کنترل تورم است و خیلی مهم است که چگونه با این افراد رفتار کنیم.

وی افزود: بانک ها اصولا هدف نهایی شان خدمت به مردم است می خواهند خدماتی را در زمینه مسائل اقتصادی به ویژه پولی به مردم ارائه کنند و این خدمات اگر در زمینه تولید باشد، منفعت بیشتری به مردم خواهد رسید.

بانک ها از ابزار تحقق دولت الکترونیک

روحانی یکی از ابزارهای محقق شدن دولت الکترونیک را بانک مرکزی نامید و گفت: در جلسه روز گذشته هیات دولت، بانک مرکزی گزارشی داد که امیدوارکننده بود. این گزارش نشان می دهد بانک مرکزی تلاش می کند همپای دنیا از تکنولوژی روز و قابل اتصال به سایر کشورها استفاده کند.

رئیس جمهور با بیان اینکه امروز بانک مرکزی مورد اعتماد مردم است، گفت: مردم سرمایه و زندگی و پس‌اندازشان را جایی نمی گذارند که مورد دستبرد قرار گیرد؛ چراکه دارایی مردم جزء اسرار زندگی شان است و شما در بانک ها مانند پزشک می مانید که باید اطلاعات مردم را نگه دارید که اگر این اطلاعات افشا شود، راحتی و امنیت را از مردم سلب کرده اید.

وی همچنین در کنار اعتماد، دقت عمل و سرعت عمل را نیز برای بانک ها ضروری دانست و گفت: کاری کنید مردم از لحاظ دینی از هر مذهب مختلفی که هستند بتوانند به راحتی سرمایه شان را در بانک ها بگذارند و از آن بهره برند و هم این اعتماد را داشته باشند که فعالیت های بانکی، اسلامی و در چارچوب مقررات دینی صورت می گیرد.

روحانی با اشاره به سفرش به ترکیه یادآور شد: در سفرم به ترکیه یکی از مقامات بلندپایه این کشور گفت: بزرگترین بانک ما اسلامی است و حدود 40 میلیارد دلار سرمایه دارد؛ چراکه مردم می گویند پولی که از این بانک می گیرند، حلال است و برکت دارد و فعالان اقتصادی نیز با این بانک قرارداد می بندند.

رئیس جمهور با بیان اینکه بانک‌های ما نیز بر طبق قواعد اسلامی کار می کنند، گفت: اگر می‌خواهید برای تاسیس بانک‌ها مجوز بدهید، بانک اسلامی تاسیس کنید که به صورت دقیق تر و شفاف تر سود و زیان در آن مشخص باشد؛ چراکه ربا در اسلام کیفر بالایی دارد؛ ما باید از پول در اقتصاد استفاده کنیم، نه از پول با پول.

وی همچنین با انتقاد از تعدد بانک‌ها و شعبات آن در کشور گفت: بانک مرکزی باید نسبت به شعبات بانک ها و تعداد بانک‌ها یک مقدار تجدیدنظر و نظارت داشته باشد، مگر ما چند بانک می خواهیم؟ هر چند صد هزار نفر چند بانک می‌خواهند؟ یک میلیارد دلار چند بانک و چند شعبه می‌خواهد؟ بنابراین باید یک حساب و کتاب و چارچوبی برای تعداد شعبات و بانک ها باشد.

بانک‌ها به جای اینکه پول را صرف تاسیس شعبه جدید کنند، آن را به تولید هدایت سازند

روحانی با اشاره به افزایش تعداد بانک ها در 10 سال اخیر ادامه داد: بانک ها بجای آنکه پول ها را صرف تاسیس شعبه‌های مجلل کنند، پول آن را در تولید بیاورند و بانک های دولتی هم سرمایه های خود را در اختیار کارآفرینان مولد قرار دهند.

رئیس جمهور همچنین در بخش دیگر از سخنان خود با اشاره به شرایط اقتصادی کشور در آغاز دولت یازدهم گفت: ما کشور را در شرایط تورم 40 درصدی تحویل گرفتیم و در اولین قدم باید ثبات اقتصادی ایجاد می کردیم که لازمه آن جلوگیری از تورم بود. بنابراین ناچار بودیم تورم را مهار و حرکت پایه پولی را کند کنیم.

وی افزود: خیلی از اقتصاددانان موافق نبودند و گفتند پول و نقدینگی را باید آزاد بگذارید تا اقتصاد از رکود خارج شود؛ چراکه اگر از رکود خارج شدیم به رونق اقتصادی می رسیم اما ما دیدیم که بی ثباتی رونق نمی آورد و اول باید ثبات ایجاد کنیم.

کاهش تورم در دولت یازدهم در مقایسه با تاریخ ایران بی‌نظیر است

روحانی یادآور شد: الحمدالله تورم ما از 40.4 در سال گذشته به تورم 18.2 رسیده است و 22 واحد درصد تورم پایین آماده که این کار در طول یکسال در تاریخ ایران بی نظیر است.

رئیس جمهور با بیان اینکه بانک مرکزی در کنترل تورم به دولت کمک فراوانی کرده است گفت: حفظ و کاهش تورم، ضرورت دارد و ما باید بتوانیم این کاهش تورم را قدم به قدم پیش ببریم و این راه را ادامه دهیم و به تورم تک رقمی برسیم.

وی با بیان اینکه چند کشور در دنیا تورم دو رقمی دارد، گفت: اکثر کشورهای جهان تورمشان یک رقمی است و باید برنامه ریزی ما در سیاست پولی و مالی به گونه ای باشد که تورم سال آینده کمتر از امسال بشود و تا سال 95 نیز تورم ما تک رقمی شود.

روحانی تاکید کرد: وقتی تورم پایین می آید، نرخ بهره هم باید پایین بیاید رقم سودی که امروز گرفته می شود، نادرست است و باید آن را قدم به قدم اصلاح کنیم.

اقتصاد دستوری را قبول ندارم

رئیس جمهور با بیان اینکه من اقتصاد دستوری و فرمانی را قبول ندارم، گفت: نمی گویم که نرخ بهره را یک شبه اصلاح کنید؛ چراکه اقتصاد با آچار اقتصاد درست می شود.

وی خلق پول را از دیگر وظایف بانک مرکزی نام برد و گفت: خلق پول خطرناک است و باید حساب شده باشد و باید بانک مرکزی در این زمینه دقت لازم را انجام دهد.

روحانی خاطر نشان کرد: البته ما از رشد نقدینگی و پایه پولی راضی نیستیم و باید پایه پولی ما بر مبنای کاهش تورم باشد.

رئیس جمهور همچنین با اشاره به آمارهای بانک مرکزی و مرکز آمار ایران گفت: این دولت نه به بانک مرکزی و نه به مرکز آمار هیچ دستوری برای چگونگی محاسبه نداده است و نگفته ایم که آن را چه زمانی اعلام کنید بلکه تاکید ما این بوده است که آمارها را به‌روز، سریع، روشن و شفاف اعلام کنید و در اختیار مردم قرار دهید تا مردم به آمار مراجع رسمی اعتماد داشته باشند.

گام‌های اولیه را در زمینه خروج از رکود برداشته‌ایم

وی با بیان اینکه آمارها به ما نشان می دهد که ما قدم های اولیه را در زمینه خروج از رکود برداشته ایم گفت: همه آثار و علائم به ما می گوید که رشد اقتصادی ما تا پایان سال مثبت خواهد بود.

روحانی با اشاره به نقش بانک ها در ایجاد رونق اقتصادی ادامه داد: خبر خوشی که برای مردم داشته ایم این بود که اعتباری که برای بودجه عمرانی اختصاص دادیم و عمل کردیم بی سابقه بوده است و تاکنون 21 هزار میلیارد تومان برای بخش عمرانی اختصاص دادیم که این رقم تا پایان سال افزایش خواهد یافت.

رئیس جمهور همچنین با بیان اینکه رقم بودجه عمرانی در سال گذشته بیشتر از امسال خواهد شد، گفت: این یک حرکت بسیار مهمی است هر چه بتوانیم بودجه جاری را محدود کنیم به معنی حرکت در مسیر رونق است.

وی همچنین با اشاره به پروژه های نیمه تمام در کشور گفت: برای اتمام پروژه های نیمه تمام بانک مرکزی و بخش خصوصی باید به میدان بیایند که ما بخشی از آنها را بفروشیم و با اقساط بلندمدت واگذار کنیم.

روحانی افزود: تسهیلات بانک ها باید عمدتا سرمایه در گردش باشد و 60 درصد تسهیلات برای گردش مالی در بخش صنعت، معدن و کشاورزی و در کل تولید اختصاص یابد که این روند را باید ادامه دهیم.

رئیس جمهور در پایان خاطر نشان کرد: آبادانی کشور و خدمت به مردم اساس اعتماد جامعه به بانک ها است و این اعتماد با نظارت دقیق و اطلاع رسانی دقیق بانک مرکزی صورت می گیرد.