ریسک‌ها در دوران بازآفرینی

طی میزگردی که با حضور  محمد مظاهری، مدیرعامل شرکت توسن‌تکنو، آرش حسین‌پور، معاون بازاریابی شرکت توسن‌تکنو، امیرحسین باقری، معاون فروش و امور مشتریان شرکت توسن‌تکنو، جمشید جوادی‌پور، مدیر واحد کسب‌وکار بانکی شرکت توسن‌تکنو و فریبا رنگرز، سرپرست تحقیقات بازار شرکت توسن‌تکنو برگزار شد. مدیران شرکت معتقدند: تنها نوآوری‌ها می‌توانند در شرایط سخت راه‌حل‌هایی جلوی پای مدیران ارشد قرار دهند. عملکرد متفاوت نتایج متفاوتی همراه خواهد داشت و ما زمانی می‌توانیم چنین نوآوری‌ای داشته باشیم که اقتضائات Regulatory در آن متفاوت باشد که همیشه به‌عنوان ریسک و گرفتاری با این مساله روبه‌رو هستیم. بعضی بانک‌ها بسته به نگرش و کاراکتر مدیران ارشد که چه قدر آدم‌های جسوری هستند، ریسک انجام می‌شود و طبیعتا آن‌هایی که ریسک می‌کنند نوآورتر هستند اما این امکان وجود دارد که اواسط راه Regulatory در کار بانک‌های ریسک‌کننده ورود کند و رد نوآوری آنها کل چرخه را زمین بزند. مشروح میزگرد را با هم میخوانیم.

* نکاتی که شما در ارتباط با چالش‌های شرکت‌های نرم‌افزار بانکی و پرداخت برای حضور در عصر ارتباطات نوین روی آن تمرکز دارید چه چیزهایی هستند و شرکت‌هایی مانند توسن‌تکنو که به مباحث بانکداری ورود دارند در پرداخت دچار چه چالش‌هایی خواهند شد؟ آیا شما مطالعات مدون چندجانبه‌نگر در رابطه با چالش‌ها و مزیت‌آفرینی برای آن‌ها داشته‌اید؟

مظاهری: عموما روی تدوین برنامه‌های راهبردی بازار و برنامه‌های استراتژیک‌ مطالعاتی انجام می‌گیرد و اقداماتی برای سال 2017 از طریق پرسنل انجام شده که در رابطه با میزان جامعیت آن روند بهبود تکاملی مدنظرمان است که از این طریق بتوانیم Regulator، اقتصاد کلان و شرایط سیاسی را مدنظر داشته باشیم، همچنین با انجام مطالعات و بر مبنای تحلیل کسب‌و‌کار بانک‌ها و PSPها تصمیم‌گیری‌‌هایی انجام می‌دهیم.

* بنابراین هر سال این مطالعات مهم را به‌روز می‌کنید؟

مظاهری: بله به‌ دلیل قرار گرفتن این روند در فرآیندهای داخلی چنین کاری انجام می‌دهیم. اگر بخواهیم فضای بحث را به سمت حوزه کسب‌وکار سوق دهیم، می‌توان گفت کشور ما به‌دلیل جهت‌گیری و سیاستگذاری‌هایی که بیش از یک دهه گذشته در آن صورت گرفته دارای Paymentی توسعه‌یافته است که از طریق گزارشات جهانی نیز نشان داده شده است. به‌طور مثال، گزارشی مانند نیلسون ریپورت در رنکینگ 100 شرکت برتر جهان به این موضوع پرداخته است.

* نمی‌توان این موضوع را نادیده گرفت که بحث پرداخت و Payment مساله‌ای پیچیده است که به درستی نمی‌توانیم در آن جایگاه مشخصی برای خودمان قائل شویم و درصورتی‌که مهم‌ترین ظرفیت ما روی کارت‌های پایانه است می‌توانیم ادعا داشته باشیم که تعداد تراکنش‌ها بالاست و ظرفیت‌های پرداخت‌مان عقب هستند. به‌طور مثال، ممکن است تراکنش موبایلی بالایی داشته باشیم، اما در خرید اینترنتی عدد بالایی نداریم.

مظاهری: اگر میزان نوآوری و پرداختن به شیوه‌های جدید با توجه به تحول تکنولوژی را در حوزه مدنظر مورد توجه قرار دهیم صحبت شما کاملا صحیح است، اما زمانی‌که کلیت کار را در یک دهه بررسی می‌کنیم موضوع شکل دیگری به خود می‌گیرد.

در رویداد اخیر بررسی‌هایی توسط Trustech انجام گرفت و عنوان بزرگ‌ترین PSP به شرکتی چینی به نام CUP (China Union Pay) تعلق گرفت که اگر اشتباه نکنم در سال 2014 یا 2015 رتبه 19 دنیا را در اختیار داشت. ما پس از Benchmark کردن PSPهای خودمان به این نتیجه‌ رسیدیم که فاصله نزدیکی با این شرکت چینی داریم، اما متاسفانه چالش بزرگ و بازدارنده‌ای که ما در صنعت پرداخت با آن روبه‌رو هستیم این است که بیزینس‌مدل تحت‌الشعاع Regulator است که با اتخاذ تصمیم‌هایی می‌تواند باعث نابودی این صنعت شود. Regulatory در کشور ما تصمیم‌گیرنده اصلی در نظام بانکی است و یکباره با گرفتن تصمیمی نظام کارمزد را به کلی تغییر می‌دهد، البته ممکن است پیامد آن ناراحتی یا خوشحالی عده‌ای باشد، اما باید توجه داشت که اتخاذ چنین تصمیم‌هایی می‌تواند کل برنامه‌ و بودجه شرکت‌ها را تحت‌الشعاع قرار دهد.

* شما از این روند چه نتیجه‌ای می‌گیرید؟

مظاهری: اگر Regulatory به هر دلیل حاکمیتی تغییر نظر دهد و تصمیمات بازدارنده داشته باشد ناگزیر این صنعت به رکود خواهد انجامید، اگر هم نگاهی کلان داشته باشیم وضعیتی نه‌چندان مثبت را در Banking مشاهده خواهیم کرد.

* اتکا به ناظر در بحث پرداخت منجر به ریسک خواهد شد، درصورتی‌که صنعت ما ریسک بالایی دارد و این ریسک از جایی خارج از صنعت تحمیل می‌شود.

مظاهری: ما تعداد زیادی کارت‌خوان داریم که نمی‌دانم آیا می‌توان آن را در Category‌ ریسک‌های سیستمی وارد کرد یا خیر.

* بله تعداد بالای کارت‌خوان می‌تواند به نوعی ریسک سیستمی باشد.

مظاهری: اگر بخواهیم تحت عنوان چالش این موضوع را بررسی کنیم باید به نتایج آماری نگاه دقیقی داشته باشیم، آمار نشان می‌دهد به ازای هر یک‌میلیون نفر در ایران 55هزار دستگاه POS وجود دارد، معادل این رقم در ترکیه 27هزار دستگاه است. بنابراین سرانه‌ی ترکیه نسبت به ایران نیمی از تعداد دستگاه‌های POS است درحالی‌که تراکنش ما روی این دستگاه‌ها تقریبا رقمی معادل ترکیه است.

* در این‌جا باید به تعداد تراکنش‌های آنلاین یا آفلاین توجه داشت.

مظاهری: ممکن است به Segment‌های خاصی وارد شود که ما هم در آن قرار داریم.

* اگر بخواهیم تراکنش‌های هزار تومانی را که واقعا هم وجود دارند در نظر بگیریم، چه‌طور؟

مظاهری: بهتر است در آمار شَک و شبهه وارد نکنیم که در این صورت همه موارد زیر سوال خواهند رفت. درحال حاضر ما نیز تراکنش‌هایی داریم که به‌صورت آفلاین اتفاق می‌افتند و کارت‌های بانکی در آن دخیل نیستند، مثلا‌ حوزه پول خُرد قسمت حمل‌ونقل را عنوان کرد که تا حدود زیادی به‌صورت آفلاین انجام می‌شود. در صورت نبود چنین آلترناتیوی مردم یا باید پول نقد پرداخت می‌کردند یا از روش قدیمی استفاده می‌شد.

* البته نسبتی که عنوان می‌کنید بسیار پایین است و می‌تواند بیشتر باشد؟

مظاهری: تصور نمی‌کنم در ترکیه هم به آن صورت تراکنش آفلاین وجود داشته باشد.

* منظورتان این است که رقم‌های یاد شده متعلق به تراکنش‌های آنلاین ترکیه است؟

مظاهری: بله، می‌توان گفت هر POS به‌طور متوسط در روز 7/4درصد تراکنش دارد.

* اما حدود 30، 40 درصد تراکنش‌های ما می‌توانست به صورت خُرد و آفلاین انجام شود؟

مظاهری: بهتر است قبل از نقد هر چیزی ابتدا آن را Present کنیم و بعد در رابطه با چالش‌هایش صحبت کنیم. باید این نکته را مورد توجه قرار داد که سرانه تراکنش ما دو برابر تراکنش‌های ترکیه است و نسبت به تعداد POSی که در کشور ما وجود دارد روزانه هر POS 7/4درصد تراکنش انجام می‌دهد و این رقم در ترکیه همان 7/4درصد است. با دقت در این نکته می‌توان نتیجه‌گیری کرد که سرمایه‌گذاری درستی انجام شده است.

* البته در درستی آن شکی نیست، صحبت من این است که ما پیکره‌ای درست کرده‌ایم که خوب یا بد بودن آن محل بحث است.

مظاهری: باید تفکیک شود. ابتدای گفت‌وگو صحبت از این بود که نمی‌دانیم کجا قرار داریم، اتفاقا می‌خواهم بگویم دقیقا می‌دانیم چه جایگاهی داریم، اما باید در نظر گرفت که در کدام قسمت این جایگاه خوب و در کدام قسمت بد هستیم یا کجا تهدید و مشکل وجود دارد. یکی از وظایف هر نوآوری یا سیاستگذاری اقتصادی کردن تراکنش است، این را همه می‌دانند که تراکنش انجام‌شده روی POS از نظر اقتصاد کلان به مراتب ارزان‌تر از تراکنش ATM است. این یک جهت‌گیری کلی است و باید به عنوان چالش مورد بررسی قرار گیرد.

نمی‌توان اثرات تحریم را در این مبحث نادیده گرفت، ما در دنیا ایزوله بودیم و تنها نمی‌توان تکنولوژی را مقصر دانست، با وجود بیزینس‌مدل خاص Local و تورم بالا در کشورمان شاهد دنبال کردن تجهیز منابع از طریق بانک‌ها هستیم، چیزی که در دنیا اتفاق نمی‌افتد و منابع‌ بانک‌ها از طریق کارمزد تأمین می‌شود. این احساس نیاز در رابطه با تجهیز منابع بیزینس‌مدل خاصی را در ایران به وجود آورده که به واسطه آن مناقشه‌ای بین بانک‌ها و PSPها اتفاق افتاده است. بزرگ‌ترین موضوع حال حاضر وجود اتفاقاتی در بیزینس‌مدل جدید است که به واسطه آن یک‌سری فروشگاه‌ها و پذیرنده‌ها مورد اقبال PSPها قرار گرفته‌اند که تمایلی از سوی بانک‌ها نسبت به آن‌ها به چشم نمی‌خورد و در راستای این موضوع چالش اتفاق نظر به وجود می‌آید. کار درست در این‌جا انجام شده حال در نظر بگیرید از نظر بیزینس‌مدل کافی است Regulatory جهت تصمیم‌گیری ورود کرده و عنوان کند پذیرنده‌ها به‌جای بانک‌های پذیرنده کارمزد بدهند، با اتخاذ تصمیمات اینچنینی و جهت‌گیری کلان برنامه توسعه این شرکت‌ها عملا دچار اختلال خواهد شد.

* در عناوین مورد بحث باید وضعیت کنونی را در نظر داشت، فرض کنید با قصد ترسیم چشم‌اندازی به سمت کارمزد گام بردارید و بازیگران این حوزه ازجمله ناظر مسیر حرکتی شما را درست دانسته و در کلام صحبت از کارمزد داشته باشند، اما راهبردهایی که در پی اتفاق می‌افتد به سمت پیاده‌سازی کارمزد نرود بلکه از طریق توسعه تمرکز، راهبردهایی اتخاذ شود که با کسب‌وکار اقتصادی همخوانی نداشته باشد، راهکاری که در این‌جا ارائه می‌شود چیست؟ مطرح کردن بحث کارمزد و وجود تمرکزگرایی بالا البته نه تا حد مستقل نشدن PSP، چون اگر PSP مستقل نشود کارمزدی هم تعلق نخواهد گرفت و این دو بسیار به هم مرتبط هستند.

مظاهری: بله همین‌طور است، تا زمانی‌که PSPها درآمدشان را از بانک کسب می‌کنند، مشتریان آن‌ها بانک‌ها هستند و حاکمیت هم طرفدار بانک‌ها خواهد بود. به نظر من این‌که بیزینس کشور ما بر مبنای تجهیز منابع کار می‌کند یک مساله ریشه‌ای است، مدلی که ما کار می‌کنیم بر مبنای کارمزد از فروشنده نیست و کاملا متفاوت است.

* البته این هم می‌تواند یک مدل باشد که تنها ریسک سیستم را بالا می‌برد، بانک می‌گوید پایانه متعلق به من است و قصد دارم آن را رایگان در اختیار مغازه‌دار قرار دهم و حتی تعدد آن در مغازه برای هیچ‌کدام از دو طرف مساله نیست و هزینه هم از طریق بانک پرداخت خواهد شد. این مدلی است که در کشور ما وجود دارد و می‌توان روی آن بحث و تبادل نظر کرد.

مظاهری: بله، این هم یک مدل است و با این حرف شما موافقت بیشتری دارم. به نظرم بیشتر باید دنبال ثبات و برنامه‌ای مشخص بود، کسی نمی‌داند سال 2017 در نظام کاری چه اتفاقی خواهد افتاد و هیچ‌کس نمی‌تواند با قطعیت بگوید که واقعا چه ریسکی مطرح است به دلیل این‌که مساله خیلی حاکمیتی و سیاسی خواهد شد. شما برای رفتن سراغ اصناف و واکنش‌ها و پیامدی که در بر دارد هیچ پیش‌بینی‌ای نمی‌توانید داشته باشید.

* در رابطه با اصناف می‌توان گفت عملا دخیل نیستند، همیشه بانک‌ها از زبان اصناف سخن گفته‌اند از جمله‌ چالش‌های آن زمان می‌توان همین مساله را یاد کرد که نهایتا تمام مسائل به گردن اصناف افتاد، درصورتی‌که آنها خیلی هم دخیل نبودند. جناب حسین‌پور لطفا در رابطه با مباحث موجود، نظر خود را بفرمایید.

حسین‌پور: صحبت‌هایی در رابطه با بحث تورم و سود سپرده‌ها وجود دارد که این سود سپرده باعث می‌شود مدل درآمدی PSP در ایران تغییر کند و در نتیجه جایی مانند بانک حاضر به پرداخت هزینه‌های PSPگری شود. درصورتی‌که هیچ جای دنیا چنین چیزی وجود ندارد، ممکن است یک PSP اقدام به فروش POS خود کند یا آن را رایگان در اختیار متقاضی قرار دهد، اما این‌که بانک هزینه آن را بپردازد در دنیا مرسوم نیست.

* در رابطه با ماندگار بودن این سیستم یا پایین بودن ریسک آن چه نظری دارید؟

حسین‌پور: به نظر من این سیستم در بلندمدت ماندگار نخواهد بود، اگر از سمت Regulator در نظر بگیریم با ایجاد تغییرات قانونی و احیانا تغییر نظام کارمزد ــ چه سود سپرده‌ها که در دستور برنامه‌های دولت قرار داشته کم یا زیاد شود ــ قطعا خواب پولی که برای سپرده‌ها در PSP یا سمت بانک اتفاق می‌افتاد جذابیت سابق را نخواهد داشت. تصور بنده این است که تغییر نظام کارمزد از بانک و سرمایه‌گذار به سمت پذیرنده در میان‌مدت اتفاق خواهد افتاد.

* بنابراین کافی است زمانی برسد که بانک‌ها عطش سپرده نداشته باشند آن‌وقت این مدل تغییر خواهد کرد؟

حسین‌پور: طبیعی است که تغییر می‌کند، بالاخره هزینه این کار باید به نوعی پرداخت شود.

* ریسک سیستم فعلی در چه نقاطی می‌تواند باشد؟

مظاهری: تصور می‌کنم اگر سیاست‌های دولت به همین صورت ادامه پیدا کنند و بانک‌ها در فشار اقتصادی باشند مجبور به تغییر نظام به سمت کارمزدمحور خواهند شد.

* یعنی در هر دو صورت این اتفاق روی خواهد داد؟

مظاهری: به نظر من به دلیل این‌که PSPها منبع درآمد مستقیم خواهند شد این اتفاق خواهد افتاد، درحال حاضر PSP برای بانک یک کانال درآمد غیرمستقیم است که تجهیز منابع می‌کند.

* یعنی هدف‌شان خروج از این مدل است؟

مظاهری: بله، به‌ دلیل مکرر بودن کانون بانک‌های خصوصی و مکاتبات صورت‌گرفته، تفاوت عدد ماهیانه‌ای که پرداخت می‌شود بین بانک‌های خصوصی و بانک‌های بزرگ ایجاد چالشی داخلی کرده است.

* یکی دیگر از چالش‌ها تکثر شرکت‌های پرداخت است که در پی آن ریسک سیستم بالا خواهد رفت و در آینده مساله‌ساز خواهد شد.

رنگرز: بالا بودن تعداد لزوما ایجاد ریسک و مساله نخواهد کرد، بلکه این کثرت سبب رقابتی شدن بازار و ارائه خدماتی بهتر می‌شود. در این‌جا نیز مشکلات بالادستی ظهور می‌کنند، شرکت‌هایی مانند آپ با وارد کردن یک‌سری ارزش افزوده و خدمات جدید روی USSD برای خودشان مزیت رقابتی ایجاد کردند و با تشکیل سامانه پیوند و ایجاد محدودیت برای آن مسائل جدیدی را به وجود آورند، بنابراین این‌که تعدد شرکت‌ها اتفاق بیفتد فضای رقابتی بازار را کامل کرده و مسائل جدیدتری را ارائه خواهد داد.

* توجه کنید که اگر دو کیف پول وجود داشت سبب استفاده خیلی‌ها می‌شد، که می‌توان از این دو نمونه اسنپ و TAP30 را نام برد، حال اگر با این تکثری که شما می‌گویید روبه‌رو شویم و تعداد زیادی کیف پول در جیب مردم قرار گیرد مسلما دچار مشکل خواهند شد.

رنگرز: آیا می‌توانیم با وجود شرکت‌های سایپا و ایران‌خودرو در بازار خودروی کشورمان ادعا کنیم که آن‌ها دارای وضعیت خوبی هستند؟ مسلما این‌طور نیست.

* شاید در مدلی که مثال زدید تکثر یادشده خیلی خودش را نشان ندهد، اما در این موضوع تجربه جهانی نشان داده که تکثر تعداد سبب ازدیاد چالش‌های مردم خواهد شد.

مظاهری: از منظر کسب‌وکاری صحبت می‌کنید یا تکنولوژی؟

* مسلما نگاه‌مان کسب‌وکاری است، شاید پایانه‌های ارائه‌شده توسط شما کمتر، بیشتر یا مساوی بود، اما چون بازیگران محدودتر بودند رقابت با آن‌ها کمتر نمی‌شد، ولی باید به خدمات با هزینه کمتر و دستاورد بهتر توجه داشت.

مظاهری: موضوع این است که راجع به راه‌حل صحبت می‌کنید یا مشکل؟

* به نظرم نمی‌توان صریحا عنوان مشکل را برای آن در نظر گرفت، به‌دلیل این‌که ممکن است عنوان کنید مدل کسب‌وکاری‌تان این است.

مظاهری: اتفاقا من هم چنین نظری دارم، اگر مدل کسب‌وکار عقلانی‌تر باشد نظام بازار تعداد PSPها را تنظیم می‌کند، اکنون هزینه تعداد این PSPها را بانک‌ها متقبل می‌شوند. شاید یک PSP سهم بازار بالایی داشته باشد و مابقی متفاوت باشند، وقتی در درآمد و هزینه‌های PSPها کاملا به سمت کارمزد برود آن‌که برایش صرفه‌ ندارد اتومات تنظیم شده و هزینه‌هایش باید توسط یکی تقبل شود. نکته دومی که وجود دارد و از حوزه کسب‌وکاری نباید به آن نگاه کرد، تفاوت دیگر ما با دنیا در تعداد سوئیچ است، ما اپراتور شبکه یا MSP زیاد داریم. PSPها به معنای Processor دارای سوئیچ‌هایی هستند که تعداد این سوئیچ‌ها از نظر تهدید امنیت پرداخت مهم است و تعداد سوئیچ‌های بالا یکی از دغدغه‌های بیمه مرکزی است، به دلیل این‌که خارج از فضای کسب‌وکار است و از طریق Audit و ممیزی باید از این سوئیچ‌ها مراقبت کند. نکته دیگر که نمی‌دانم تا چه حد خودخواسته است، اما به نظرم ناشی از ایزوله بودن و تحریم‌هاست، ما به لحاظ کمّی به پیاده‌سازی Payment پرداخته‌ایم و از نظر استانداردهای امنیتی فاصله زیادی با دنیا داریم، به این معنی‌که در Payment یک استاندارد امنیتی (PCI) مهم هست که در کشور ما Develop نشده است. در این‌جا زیاد بودن یا نبودن تعداد PSP مهم نیست بلکه به نظر من نظام بازار باید آن‌ها را تنظیم کند پس چرا ما نگران آن هستیم؟

باقری: رشد ما در کمیت قابل توجه بوده است. اما با توجه به تحریم‌ها، عملا استاندارد امنیتی را مطابق با استانداردهای دنیا پیش نبرده‌ایم. البته می‌توان گفت این موضوع به نوعی برای ما فرصت هم بوده است که خودمان بستر را پیاده‌سازی کنیم.

* یک عامل بازدارنده وجود داشت که از طریق آن دادن مجوز برای PSP بسته شد که به واسطه آن قیمت همین دوازده تا روی ۲۰۰ میلیارد تومان رفت؟

حسین‌پور: تا جایی‌که خاطرم هست در مالزی سه PSP وجود دارد، حال یا Regulator آن‌ها درست قانونگذاری می‌کند یا توانسته‌اند بیزینس‌مدل‌ها را به درستی شکل دهند و مدل درآمدی آن‌ها تنظیم شده است، اما این‌جا ما بیشتر به این سمت افزایش تعداد PSP و رقابت رفته‌ایم و هدفمان چانه‌زنی، بازاریابی و کار گذاشتن تعداد POS بیشتر بوده است.

مظاهری: اگر بخواهیم چنین دیدگاهی داشته باشیم می‌شود از چند وجه نگاه کرد، اندازه بازار مهم است وقتی سرانه POS را در دنیا با ترکیه مقایسه می‌کنیم باید اقتصاد و GDP را هم مقایسه کنیم. همچنین نباید سرانه تراکنش را از نظر دور داشت و کشور هم بیشتر در این حوزه سرمایه‌گذاری کرده است، اگر اندازه Payment ما بزرگ‌تر باشد بنابراین تعداد بازیگران آن بیشتر است، اما حال اگر کم باشد یا زیاد تمام حرف من این است که چرا ما باید راجع به آن فکر کنیم؟ باید تنظیم آن را برعهده نظام بازار گذاشت، اگر نظام بازار سلامت هر بنگاهی باید اقتصادی شود و اگر اقتصادی نشود اتوماتیک حذف خواهد شد مگر این‌که دیگری بهای آن را پرداخت کند.

* درست مانند شعبی که اکنون توسط بانک‌ها حذف می‌شوند.

مظاهری: همان‌طور که عرض کردم نباید از یاد برد ما تفاوت دومی هم با دنیا داریم، تا ‌جایی که بنده اطلاع دارم تعدد و تنوع سوئیچ‌ها یکی از مشکلات Regulatory است و متاسفانه تعدد سوئیچ‌ها روندی رو به افزایش را طی می‌کند، که متعاقبا تعداد PSPها محدود شده و سوئیچ‌های SUB PSP شکل خواهند گرفت. تمامی‌ این موارد نیاز به ممیزی دارد و اگر اخلالی در یکی از این مدل‌ها ایجاد شود و PCIهای مورد نظر را نداشته باشد در نتیجه اعتماد مردم به نظام Payment زیر سوال می‌رود. این ریسک وحشتناکی‌ است. یکی از دلایلی که صحبت از تعداد PSPها به میان می‌آورد به نظرم تعداد سوئیچ‌هاست که از نظر امنیتی دارای نقاط ریسک هستند.

حسین‌پور: زیاد بودن تعداد POS یا سوئیچ‌های ما به نظرم چالش دیگری است که می‌تواند سوالی جدی را در پی داشته باشد.

مظاهری: به‌دلیل این‌که تمرکز اطلاعات در سوئیچ است و کل اطلاعات کارت‌های نظام بانکی در آن می‌چرخد اگر از نظر امنیتی استانداردهای PCI در آن رعایت نشود تبدیل به مرکز تهدید می‌شود، بنابراین اگر به لحاظ اقتصادی نگاه کنید تعداد زیاد POS جنبه اقتصادی آن است. و از طریق بهره‌وری صحبت مقدار پرفورمنس به میان می‌آید که این مساله را به غیر از بیزینس مدل با مدل دیگری نمی‌توان حل کرد. تا زمانی‌که تعدد POS در فروشگاه‌ها به چشم می‌خورد و هزینه آن هم از طریق بانک پرداخت می‌شود تصورم این است که به حوزه مدل کسب‌وکار ورود بیشتری دارد تا حوزه اقتصاد، اما اگر در کلان آمار بررسی کنیم نمی‌توان روی آمار مناسب موجود چشم پوشید، اگر نکات مثبت را مدنظر قرار دهیم دیدگاه کلان در آمار وقتی به میان می‌آید که سرانه ما‌به‌ازای هر یک میلیون‌نفر دو برابر ترکیه باشد یعنی حالت کنونی موجود.

رنگرز: مقایسه‌ای که در رابطه با ترکیه و ایران پیش آمد را مدنظر قرار دهید، اگر وضعیت مالی دو کشور را مقایسه کنیم تعداد کارت‌خوان‌های ما دو برابر ترکیه است، این یعنی رفتار ما حداقل با کشورهای هم‌صنف خودمان تضاد دارد.

ادامه این بخش از میز گرد را  اینجاببینید.

منبع ماهنامه بانکداری آینده شماره 16-17 آذر و دی ماه95