محور‌های برنامه توسعه بانکداری الکترونیکی (۱)

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک تعیین کارمزد برای خدمات سنتی بانکی و عدم دریافت کارمزد برای خدمات بانکی الکترونیکی از دیگر الزامات این برنامه است.ایجاد ۳ شرکت بزرگ PSP برای نصب حدود ۲ میلیون پایانه فروش در همه فروشگاه‌های کشور از دیگر موارد این برنامه است.همچنین الزام همه بانک‌ها برای بیمه کردن خدمات پرداخت با کارت، برنامه‌ریزی راه‌اندازی سوییچ دوم خصوصی پرداخت الکترونیکی در کشور (مبتنی بر تجربه مثبت اپراتور دوم خدمات تلفن همراه) با نظارت بانک مرکزی از دیگر موارد مطرح شده در برنامه توسعه بانکداری الکترونیکی در کشور است.از سوی دیگر در مورد امنیت بانکداری الکترونیکی میبایستی سند امنیت تا یک ماه دیگر توسط بانک مرکزی ابلاغ شود. همچنین سازمان حسابرسی و امنیت فناوری اطلاعات(NGO) بایستی ظرف ۶ ماه تشکیل شود. همچنین براساس این برنامه بایستی در کوتاه مدت( تا پایان سال) ۲۵۲۶خط نقطه باقیمانده راه‌اندازی شود.در این برنامه، بانکداری الکترونیکی اینگونه تعریف شده است: فراهم کردن امکاناتی برای مشتریان که با استفاده از آنان بتوانند بدون نیاز به حضور در بانک و در تمام ساعات از شبانه روز از طریق کانال‌های ارتباطی ایمن‌، با اطمینان عملیات بانکی خود را انجام دهند. بانکداری الکترونیکی یکی از ارکان اصلی خدمات الکترونیکی در معماری کلان دولت الکترونیکی است.lخطوط ارتباطیدر این برنامه تعداد کل نقاط درخواستی سیستم بانکی کشور در حال حاضر ۱۹۱۴۳نقطه ذکر شده است.تعداد نقاط دایر شده مخابراتی در سیستم بانکی تا تاریخ ۱/۶/۸۵ تعداد ۵۰۷۸ نقطه بوده و ۱۶۶۱۷ نقطه تا تاریخ ۱/۵/۸۷ فعال شده است. (۸۷ درصد دایری)نمودار ۱ وضعیت راه‌اندازی ارتباطات دیتای بانک‌ها را نشان می‌دهد.از سوی دیگر عدم پوشش مخابراتی در همه نقاط کشور، کندی توسعه شبکه زیرساخت، ارایه نشدن خدمات پشتیبانی به صورت شبانه روزی، ارایه نشدن خدمات مخابراتی متناسب با کیفیت مورد نیاز عملیات بانکی و بالابودن میانگین زمان تعمیرخرابی با توجه به حساسیت سامانه‌های بانکی، رعایت نشدن دقیق SLA از سوی شرکت مخابرات و پایین بودن قابلیت اطمینان ارتباطات شبکه‌ای موجود (اختصاصی نبودن شبکه) از جمله موانع و چالش‌های شبکه ارتباطی بانک‌ها ذکر شده است.وضعیت مطلوب و زمانبندی شبکه ارتباطی بانک‌ها در برنامه توسعه بانکداری الکترونیکی اینگونه بیان شده است:کمی: (تاپایان سال)راه‌اندازی ارتباطات نقاط باقیمانده در کوتاه مدت (۲۵۲۶خط)کیفی: (ظرف ۲ سال آینده)ارایه خدمات متنوع مخابراتی با سطوح کیفیت مناسب با رعایت مفاد توافقنامه سطح خدمات (SLA) مربوطه (۹۹/۹٪)آثار و دستاوردهای شبکه ارتباطی بانک‌ها در این برنامه شامل موارد زیر است:برآورده شدن یکی از الزامات و پیش نیازهای اصلی بانکداری الکترونیکیبرخورداری سیستم بانکی از زیر ساخت ارتباطی استانداردایجاد امنیت بیش‌تر در ارتباطاتایجاد اعتماد و اطمینان در مشتریانتسهیل و تسریع در ارایه خدمات به مشتریانالزامات واحکام برنامه توسعه بانکداری الکترونیکی در خصوص شبکه ارتباطی بانک‌ها اینگونه عنوان شده است:انجام سرمایه گذاری لازم و کافی توسط وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برای تجهیز کمی و کیفی بسترهای ارتباطیالزام شرکت مخابرات ایران به تنظیم و انعقاد توافقنامه سطح خدمات (SLA)مخصوص سیستم بانکی و پیش‌بینی ضمانت اجرای آنپیش‌بینی شبکه اختصاصی بانکیالزام شرکت مخابرات ایران برای تسریع در راه‌اندازی ماهواره اختصاصی ایران برای پوشش کلیه مسایل امنیتی و تحریم خدمات بین‌المللی و حوادث غیر مترقبهlبانکداری متمرکزبراساس تعریفی که در این برنامه آمده است، سیستم بانکداری الکترونیکی کاملا یکپارچه‌ای است که کلیه محصولات و خدمات بانکی و عملیات راهبری ومدیریت آنها را از طریق دسترسی به پایگاه داده‌های مشترک و متمرکز در قالب یک سیستم ارایه می‌کند که انعطاف پذیری این سیستم و مشتری محوری از ویژگی‌های مهم آن است.در این برنامه آمده است، زمانی به وضعیت مطلوب در زمینه CoreBanking دست خواهیم یافت که سیستم جامع بانکی با ویژگی‌های پوشش کامل شعب، پوشش کامل محصولات و خدمات بانکی، تمرکز، یکپارچگی، با قابلیت توسعه آتی از دو بعد کمی و کیفی، پاسخگو و انعطاف پذیر نسبت به الزامات قانونی و انتظارات جدید، مشتری محور، ارایه خدمات با معماری نوین بدون وجود محدودیت‌های زمانی و مکانی، شبانه روزی بدون وقفه و بهره‌وری، کارآیی و اثربخشی راه‌اندازی شود.موانع و مشکلات موجود در خصوص وضعیت موجود CoreBanking نیز در این برنامه چنین بیان شده است:lدشواری دسترسی و خرید نرم‌افزار‌های خارجیدشواری انطباق نرم افزارهای خارجی با عملیات بانکی داخلیعدم طراحی و تهیه نرم‌افزار Core Banking در داخلدشواری جذب و نگهداری نیروهای متخصص در این زمینهدشواری‌های ناشی از عدم شناخت مدیران و دستگاه‌های ناظر و بازرسمحدودیت‌های ناشی از آیین نامه‌های معاملاتیاز سوی دیگر الزامات راه‌اندازی CoreBanking نیز شامل حمایت از تولید نرم افزارهای بانکداری اسلامی داخلی (ملی و خصوصی)، تفویض اختیارات لازم به هیات‌مدیره بانک‌های دولتی به منظور تسهیل و تسریع درتامین سخت افزار‌، نرم افزار، حمایت ویژه از نیروی متخصص و مجرب ماندگار دارای دانش فنی بانکی، اجرای آیین نامه پوشش ریسک خدمات بانکداری الکترونیکی و اجرای کامل Core Banking در مدت ۴۰ ماه بیان شده است.براساس این گزارش مزایا و نتایج حاصل از راه‌اندازی سیستم‌های جامع بانکی در برنامه توسعه بانکداری الکترونیکی مواردی همچون افزایش رضایتمندی مشتریان از طریق ارایه محصولات و خدمات متنوع، افزایش بهره‌وری عملیاتی، افزایش کارایی و بهره وری منابع انسانی، مدیریت هزینه‌های عملیاتی و نگهداشت و توانایی بیش‌تر در تبعیت و انطباق با الزامات قانونی داخلی و خارجی را در برمی‌گیرد.همچنین ایجاد زیرساخت‌های اطلاعاتی و عملیاتی مناسب جهت تصمیم گیری و دسترسی به اطلاعات (درون سازمانی و برون سازمانی)، بهبود توانایی پاسخگویی به نیازها و تغییرات بازار، افزایش سرعت پاسخگویی و روان‌سازی فرآیندها، افزایش توان ارزیابی عملکرد بانک‌ها، ایجاد توانایی رهگیری و پیگیری مشتریان، محصولات، کاربران، اسناد، مستندات، و تراکنش‌ها، براساس انواع شاخص‌های بازیابی و افزایش قابلیت نظارت بر عملیات بانکی از جمله سایر مزایای راه‌اندازی سیستم‌های جامع بانکی است.دکتر سید محمد پور‌محمدی