ناکامی در بازی با صفرها

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک عمر قطعی شدن حذف سه صفر از پول ملی شش‌ماه بیشتر نپایید و این طرح پس از 17 سال باز هم ناکام ماند.

البته بهمنی دلیل خاصی را برای اتخاذ این تصمیم عنوان نکرد، اما چنان که پیداست علت اصلی آن اجرای طرح هدفمند کردن یارانه‌ها است که موجب افزایش تورم می‌شود. ناگفته نماند رییس کل بانک مرکزی هیچ‌یک از پیش‌بینی‌های ارائه شده درباره میزان افزایش نرخ تورم را به دلیل اجرای طرح هدفمند کردن یارانه‌ها قبول ندارد و معتقد است: «تورم حاصل از درآمد 40 هزار میلیارد تومانی دولت از محل هدفمندی یارانه‌ها تنها 15 درصد علاوه بر تورم موجود می‌شود.»

در صورتی که هدفمندی یارانه‌ها اجرا شود به تورم پایان سال 88 که توسط بانک مرکزی 8/10 درصد اعلام شده حدود 15 درصد اضافه می‌شود، بنابراین تورم سال 89 حدود 26 درصد خواهد شد.

پیشتر مرکز پژوهش‌های مجلس تحت ریاست احمد توکلی، چهره شاخص اصولگرایان‏، تورم حاصل از هدفمند کردن یارانه‌ها را تا بیش از 60 درصد پیش‌بینی کرد و پس از آن صندوق بین‌المللی پول آن را حدود 32 درصد اعلام کرد.

بهمنی، در رد ارقام اعلام شده می‌گوید، بازار ایران ظرفیت تحمل این حجم از تورم را که سایر مراکز علمی پیش‌بینی می‌کنند، ندارد.

جدا از آن‌که هر نهاد یا کارشناسی نرخ تورم حاصل از هدفمندی یارانه‌ها را تا چه میزان تخمین می‌زند، اما همگی آنها بر افزایش تورم پس از اجرای طرح مزبور اتفاق نظر دارند.

کارشناسان اقتصادی معتقدند، حذف صفر از پول ملی باید در شرایطی اجرا شود که تورم کشور کنترل شده باشند، در غیر این صورت مدتی پس از اجرای این طرح به دلیل در پیش گرفتن سیاست‌های نادرست پولی و مالی نرخ تورم افزایش یافته و به تبع آن صفرهای روی اسکناس‌ها نیز افزوده می‌شود. بنابراین تدوین سیاست‌های پولی و مالی مناسب توام با حذف صفر از پول می‌تواند در این زمینه راهگشا باشد.

پیش از این محمود احمدی نژاد با این استدلال که حذف سه صفر منجر به کاهش تورم می‌شود آن را پس از 14 سال در دستور کار بانک مرکزی قرار داد؛ در حالی که تمامی کارشناسان و حتی مسوولان بانک مرکزی حذف صفر را بر کاهش تورم بی‌تاثیر عنوان کردند.

رییس‌جمهوری در نشستی در پاسخ به خبرنگاران که از تورم ناشی از هدفمندکردن یارانه‌ها پرسیده بودند، یکی از راهکارهای مقابله با این تورم را حذف صفرها دانسته و گفته بود: «ما می‌خواهیم واحد پول را تغییر دهیم و صفرها را برداریم و ارزش ریال را واقعی کنیم؛ چرا که در حال حاضر ارزش ریال واقعی نیست».

بنابراین حال که تورم کاهش یافته و به عدد پیش‌بینی شده توسط بهمنی رسیده است، دیگر شاید نیازی به اجرای خواست رییس‌جمهوری نباشد.

موضوع حذف صفر از پول ملی نخستین‌بار در سال 72 که طهماسب مظاهری به‌عنوان دبیرکل در بانک مرکزی حضور داشت در دستور کار اداره بررسی‌ها اقتصادی این نهاد قرار گرفت، اما برخی مسوولان که پس از مظاهری بر سر کار آمدند با این اقدام موافق نبودند و به همین دلیل روند بررسی‌ها متوقف شد.

پس از گذشت 14 سال از این طرح سرانجام احمدی‌نژاد، رییس دولت نهم دستور بررسی حذف سه صفر از پول ملی را در بخش‌های تخصصی بانک مرکزی صادر کرد. نهایتا پس از دو سال بررسی، حذف سه صفر از پول ملی در شهریور 88 قطعی شد، اما برای بار دوم و تنها پس از شش‌ماه باز هم منتفی شد.

البته گویا بانک مرکزی برای جبران اثرات منتفی شدن حذف سه صفر درصدد است اسکناس 10 هزار تومانی را روانه بازار کند و آهسته‌آهسته ایران‌چک‌های منتشر شده خود را به مبلغ 50 و 100 هزار تومانی از گردونه اقتصاد خارج کند. پیش از این بهمنی خبر چاپ ایران‌چک‌های 200 تومانی را داده بود که آن را نیز پس گرفت و منتفی اعلام کرد. شاید عدم درج مشخصات بر ایران‌چک‌ها راه را تا جایی هموار کرد که سودجویان به چاپ ایران‌چک‌های تقلبی ترغیب شدند. گستره ایران‌چک‌های تقلبی تا جایی پیش رفت که سر از خودپردازهای بانک‌ها درآوردند. بنابراین خروج ایران‌چک‌ها و جایگزینی آنها با اسکناس‌های 10 هزار تومانی در دست اقدام است. گویا همگان به تغییر پی‌درپی سیاست‌ها آن هم در سطح کلان عادت کرده‌اند.

منبع:ایلنا