بازخوانی تلاش‌های تاریخ‌ساز یک ایرانی مقیم خارج از کشور در جزیره زیبای کیش
ایران سرزمین رازهای باستانی‌ست. سرزمین آثاری کهن که هر کدام در قلب خود گنجینه‌ای از عظمت این مرز پرگهر را پنهان کرده‌اند. گنج‌هایی که هر یک به تنهایی راوی اشک‌ها و لبخندهای مردمان این فلات باستانی در طول تاریخ محسوب می‌شوند.
چه بسا شما نیز هنگام بازدید یک اثر تاریخی دلتان لرزیده باشد و انگشت تحیر بر لب تحسین مماس کرده باشید. شاید شما نیز همچون من، مرغ خیالتان در قلب تاریخ به پرواز در آمده و زیر لب زمزمه کرده‌اید که اینان که بوده‌اند در سرزمین مادری من و چه میکردهاند که قامت بلندشان از پس تاریخ همچنان هویداست و همواره به خودتان تسلی داده‌اید که اینجا هرگز سرزمین قدکوتاهان نبوده است.
در سفرهایی که به منطقه آزاد کیش داشته‌ام، علیرغم این که همواره تحسین کننده‌ی عزم کارآفرینان بزرگ حاضر در این جزیره به واسطه‌ی تلاش‌هایشان برای عمران و آبادی این خطه که به حق چشم و چراغ صنعت گردشگری ایران در عصر جدید است بوده‌ام، اما کاریز یا همان شهر زیرزمینی کیش تنها نقطه‌ای بوده است که در برابر آن به تحسین ایستاده‌ام و زانوانم لرزیده است.
در آخرین سفرم به کیش، کاریز بیشتر از پیش جلوه می‌کرد. انگار نه انگار که تا چندی پیش قنات مخروبه و متروکه‌ای بود که هیچ کس از آن سراغی نمی‌گرفت.
این قنات مخروبه 14سال پیش، توسط یک ایرانی مقیم آلمان به نام مهندس منصورحاجی‌حسینی که بیش از 32 سال دور از وطن زندگی می‌کرد، مورد مطالعه قرار گرفت و عظمت آن باعث شد تا وی ضمن بازگشت و اقامت در ایران تمام سرمایه‌ی خودش را نیز برای بازسازی و احیاء این مجموعه به کار گیرد.
وقتی که در اعماق زمین به آثار تیشه‌هایی که برای حفاری و نوزایی کاریز ضرب شده‌اند می‌نگرم، لب به تحسین این مهندس گرانقدر باز می‌کنم و با خود زمزمه می‌کنم: فرهاد نقش خویش به کوه کند، شیرین بهانه بود.
شهر زیرزمینی کیش یا کاریز در حقیقت یکی از همان قنات‌هایی است که ایرانیان باستان آن را ابداع و بیش از 5 هزار سال به کمک آن نسبت به استفاده از آب‌های زیرزمینی اقدام میکردهاند.
کاریز کیش با آب شیرین وگوارا سال‌ها مرکز تامین آب جزیره و کشورهای همسایه خلیج فارس بوده است. این مکان دیدنی با قدمتی بیش از 2 هزار سال در عمق 14 متری زمین و در زیر لایه‌های مرجانی حفر گردیده و طول آن به 15 کیلومتر می‌رسد. از کاریز در گذشته‌های دور جهت آبیاری مزارع و آب شرب ساکنین جزیره‌ی کیش استفاده می‌شده و همچنین کشتی‌های عبوری آب حاصل از آن را برای مصرف خود و یا برای فروش به ساحل نشینان خلیج فارس خریداری کرده و یا با اجناس دیگر معاوضه می‌کردند.
شاید هنگامی که در این شهر زیرزمینی قدم می‌زنید، برایتان باور کردنی نباشد، که سقف بالای سرتان روزگاری بستر دریا بوده است. شهری زیرزمینی که آسمان مرجانی‌اش پر از ستاره‌ها‌یی از جنس فسیل‌های دریا‌یی‌ست که قدمت آن‌ها به میلیون‌ها سال پیش برمی‌گردد.
با آزمایشاتی که به همت مهندس حاجی حسینی در شهر مونیخ آلمان بر روی این فسیل‌ها انجام شده، برای انواع مختلف این فسیل‌ها قدمتی از 53 تا 570 میلیون سال تعیین گردیده و برای آنان شناسنامه نیز صادر شده است.
در طول مسیر این شهر زیرزمینی شما با معماری سنتی کاریز و افزوده‌هایی نظیر موزه، بازارچه و رستوران سنتی آشنا می‌شوید.
موزه کاریز
در این موزه که با مساحتی بالغ بر 280 مترمربع ایجاده شده است، نتیجه آزمایشاتی که در شهر مونیخ آلمان بر روی فسیل‌ها انجام شده را به همراه شناسنامه آن‌ها قرار داده‌اند. همچنین در این مکان بقایای فسیل لاک‌پشتی مشاهده می‌شود که قدمت آن بالغ بر 570 میلیون سال است.
اشیاء تاریخی پیدا شده در جزیره و همچنین اطلاعات کاملی راجع به خلیج فارس وجزیره‌ی کیش از قبیل پیدایش جزیره کیش، فرهنگ، جغرافیای طبیعی و تاریخی وگیاهی، منابع آبی و اقلیمی و آب و هوا از اطلاعاتی است که در این موزه قرار دارد. اما از همه مهم‌تر، قسمت اسناد، مدارک و نقشه‌های قدیمی مربوط به خلیج فارس است که همه‌ی آن‌ها نشان دهنده‌ی این حقیقت تاریخی است که نام این خلیج همیشه ایرانی در تمام طول تاریخ، خلیج فارس بوده است.
در طول مسیر 15 کیلومتری کاریز، 6 پایاب وجود دارد که یکی از آن‌ها حداقل دارای 800 سال قدمت است. در گذشته‌ی دور، اهالی بومی جزیره کوزه بر دوش از این محل آب شرب خود را برداشت و به سطح زمین حمل می‌‌نمودند.
کاریز و طرح‌های در دست اجرا
هفت خوان رستم، نیز طرحی است که در آینده بر دیواره‌های کاریز، حجاری خواهد شد، به این وسیله بازدیدکنندگان می‌توانند، در قسمتی از مسیر که به این امر اختصاص داده شده، سوار بر قایق شده و در طول مسیر درهفت نقطه از این آبراه با داستان هفت‌خوان رستم فردوسی که به وسیله بازی نور و صدا و حرکت بازآفرینی می‌شود، همسفر شوند.
در آینده‌ی نه چندان دور، در زمینی به وسعت 63000 مترمربع در روی زمین و در مجاورت کاریز، بخش‌هایی نظیر سالن ورودی، سینما، پاویون، سالن آمفی تئاتر رو باز، سایت بازی بچه‌ها، مهد کودک، هتل و سو‌ییت‌های اقامتی و باغ ایرانی احداث خواهد شد که در این باغ به معرفی اقوام مختلف ایرانی با لباس‌ها و موسیقی محلی و نمایش‌های سنتی آنان پرداخته خواهد شد.
دنیای اقتصاد