کارنامه مالی بانک های مطرح در کدال

به گزارش پايگاه خبري بانكداري الكترونيك، با بررسی عملکرد بانک های مطرح در کشور مشخص شده است که به ترتیب بانک های ملت، پاسارگاد، خاورمیانه، کارآفرین، رفاه، صادرات ایران و مؤسسه اعتباری ملل توانسته اند با استفاده از استراتژی های هوشمندانه ای جایگاه نخست را در میان بانک های سودده سال 98 داشته باشند که جزئیات عملکرد بانک ها و استراتژی های خروج از حالت ضررده بودن در مقاله "بررسی عملکرد بانک های سودده در سال 98" منتشر شده است. در مقاله حاضر تلاش شده است که عملکرد سایر بانک های مطرح در سامانه کدال بررسی شده و کارنامه عملکرد آنها در زمینه مدیریت هزینه ها و افزایش درآمدهای مشاع و غیر مشاع به تفضیل بیان گردد.

عملکرد مالی بانک تجارت- مهار نسبی رشد هزینه ها
صورت های مالی سال 98 بانک تجارت نشان می دهد این بانک از محل فعالیت های مشاع سودی معادل 33 هزار میلیارد ریال کسب کرده این در حالی است که این رقم در مدت مشابه سال قبل تنها کمتر از 10 میلیارد ریال بوده است. این موضوع نشان از رشد بیش از سه برابری این قلم از درآمدهاست. با این همه در بخش درآمدهای غیرمشاع نیز حاصل عملکرد بانک شناسایی درآمد 53 هزار میلیارد ریالی بوده که نسبت به سال قبل با افت 14 درصدی همراه شده و مهم ترین دلیل آن کاهش درآمدهای بانک از محل مبادلات ارزی است. 
اما نقطه ضعف بانک تجارت همچون بسیاری از بانک های دیگر در دوره مورد بررسی هزینه های بسیار بالای آن بوده هر چند تنها رشد 8 درصدی آن نسبت به سال قبل نشان دهنده آن است که مدیریت تا حدودی در مهار آن موفق شده است. کاهش 35 درصدی هزینه های مالی بانک در این بخش قابل توجه است. در مجموع به لطف جهش در درآمدهای مشاع و همچنین مهار نسبی رشد هزینه ها مدیریت بانک تجارت موفق شده زیان 5500 میلیارد ریالی در سال 97 را به سود بیش از 2 هزار میلیارد ریالی تبدیل نماید. هر چند میزان سود شناسایی شده در مقایسه با زیان انباشته بانک بسیار ناچیز محسوب می شود اما کشیده شدن ترمز زیان دهی در بانک تجارت امری بسیار مبارک است.

عملکرد مالی بانک سامان- ریسک کم و ثبات بالا
سود خالص گزارش شده از سوی بانک سامان در سال 98 نسبت به سال 97 با کاهش حدود 54 درصدی همراه شده که دلیل عمده آن را می توان در کاهش درآمدهای غیرمشاع و رشد هزینه ها جست و جو کرد. بر اساس صورت های مالی، هر چند حاصل عملکرد بانک در زمینه فعالیت های مشاع همچون سال قبل زیان بوده و اما بررسی ها نشان می دهد زیان بانک در این حوزه با کاهش 62 درصدی همراه شده است. با این وجود جمع درآمدهای غیر عملیاتی که در سال های پیشین تکیه گاه اساسی بانک در زمینه سودآوری بوده است، با افت حدود 14 درصدی همراه شده که دلیل عمده آن را می توان کاهش 37 درصدی درآمدهای حاصل از تبادلات ارزی ذکر کرد. رشد 28 درصدی نیز حاصل عملکرد مدیران بانک سامان در بخش هزینه ها بوده است. با وجود کاهش سود در سال 98، بانک سامان یکی از کم ریسک و با ثبات ترین بانک ها در زمینه سودآوری به شمار می رود.

عملکرد مالی بانک سینا- سوددهی از طریق افزایش درآمدهای مشاع
حاصل عملکرد بانک سینا نیز در 12 ماهه منتهی به اسفند سال 98 شناسایی سود بوده است. این بانک در دوره یاد شده حدود 1720 میلیارد ریال سود شناسایی کرده که این رقم نسبت به سال 97 جهش 347 درصدی را نشان می دهد. جمع درآمدهای بانک سینا در سال 98 با رشد 66 درصدی و جمع درآمدهای غیرمشاع بانک با افزایش 14 درصدی همراه شده است. در حوزه هزینه ها، جمع هزینه های بانک سینا با رشد حدود 40 درصدی همراه شده است. نکته قبال توجه در این زمینه آن که هزینه مالی بانک سینا صفر است، این موضوع به آن معناست نقدینگی بانک در حد بسیار مطلوبی قرار دارد که این امر در دیگر بانک های مورد بررسی کم نظیر است. 

عملکرد مالی بانک گردشگری- افزایش درآمدهای غیرمشاع بانکی
حاصل عملکرد بانک گردشگری در سال 98 سود 1625 میلیارد ریال بوده که در مقایسه با زیان دهی سال 97 حکایت از پیشرفت قابل توجه در شرایط این بانک دارد. کارنامه بانک در زمینه درآمدهای مشاع نشان از کاهش 83 درصدی زیان در این حوزه دارد، با این تفاسیر گردشگری تا رسیدن به سود در این بخش راه طولانی در پیش ندارد. جمع درآمدهای غیرمشاع نیز نسبت به سال قبل افزایش 23 درصدی داشته است. اما نقطه ضعف بانک گردشگری در سال 98 رشد حدود 69 درصدی هزینه ها بوده که جهش بیش 70 برابری هزینه مطالبات مشکوک الوصول بانک مهم ترین دلیل آن بوده است. هر چند سوددهی سال 98 اندکی از زیان انباشته گردشگری کاسته اما شمول ماده 141 قانون تجارت همچنان این بانک را تهدید می کند.

عملکرد مالی پست بانک ایران- کاهش هزینه های مطالبات مشکوک الوصول
عملکرد سال 98 پست بانک نیز همچون بانک گردشگری نسبت به سال قبل با پیشرفت نسبی همراه شده به گونه ای که زیان به بار آمده در سال قبل در نه ماهه سال 98 به سود تبدیل شده است. دلیل اصلی این موضوع به جهش در درآمدهای مشاع باز می گردد. بر اساس گزارشات مالی، پست بانک در سال 98 رقمی معادل 7.6 هزار میلیارد ریال درآمد مشاع شناسایی کرده که این رقم در مقایسه مدت مشابه سال قبل با جهش 361 درصدی همراه شده است. جمع درآمدهای غیرمشاع این بانک نیز در این دوره حدود 11 درصد رشد کرده است. همچنین در دوره مورد بررسی جمع هزینه ها حدود 11 هزار میلیارد ریال بوده که این رقم نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد 11 درصدی را نشان می دهد. افت حدود 52 درصدی هزینه مطالبات مشکوک الوصول از مهم ترین نکات عملکرد پست بانک ایران در سال 98 به شمار می رود.

عملکرد مالی بانک قرض الحسنه رسالت- افزایش تناسب درآمدها به هزینه ها
ماهیت قرض الحسنه در بانک رسالت باعث شده تا درآمدهای مشاع در صورت های مالی آن تعریف نشده و درآمدهای غیرمشاع تنها منبع درآمدی این بانک باشد. با این همه کارنامه بانک نشان از آن دارد که زیان 374 میلیارد ریالی بانک در سال 97 به 884 میلیارد ریال سود تبدیل شده است. بررسی ها نشان می دهد در این دوره بانک موفق شده جمع درآمدهای غیرمشاع خود را 50 درصد افزایش داده و آن را به رقم 6700 میلیارد ریال برساند. این درحالی است که رشد جمع هزینه های بانک تنها 29 درصد بوده است. پیشی گرفتن درصد رشد درآمدها از هزینه ها امری است که در صورت تداوم می تواند موجبات رشد قابل توجه سودآوری را در بانک رسالت به همراه داشته باشد. با این حال بانک رسالت همچنان زیان انباشته داشته و برای ورود به ناحیه سود باید سودآوری دوره ای در سال های بعد نیز تداوم داشته باشد.

عملکرد مالی بانک اقتصاد نوین- افزایش تراز بانک در حوزه تسهیلات و سپرده گیری
صورت های مالی این بانک برای سال 98، حکایت از شناسایی 605 میلیارد ریال زیان دارد که نسبت به زیان 1960 میلیارد ریالی شناسایی شده در سال 97 عملکردی بسیار قابل قبول به شمار می رود. با این همه بررسی ها نشان می دهد عملکرد بانک در حوزه درآمدهای مشاع شناسایی زیان نزدیک 5900 میلیارد ریالی بوده که نسبت به زیان شناسایی شده 3500 میلیارد ریالی در سال قبل عملکرد چندان جالبی نیست. اما در بخش درآمدهای غیرمشاع شرایط متفاوت بوده است. در این حوزه درآمدهای اقتصاد نوین حدود 37 درصد رشد داشته که بخش عمده آن در حساب سایر درآمدها و عمدتا مربوط به بازگشت برخی از هزینه مطالبات سوخت شده در سال های قبل است که بانک در سال 98 موفق به وصول آن ها شده است. 
رشد هزینه های بانک نیز در سال 98 تنها 4 درصد بوده که افت حدود 85 درصدی هزینه های مالی دلیل اصلی آن است. آن چه مسلم است نقطه بازگشت رقم قابل توجهی از مطالبات نکول شده بانک در سال 98، نقطه عطف در عملکرد اقتصاد نوین بوده که تاثیر آن کاهش قابل توجه هزینه های مالی بوده است. نکته قابل توجه این که تراز بانک در حوزه تسهیلات و سپرده گیری نیز در ماه های آخر سال و با بازگشت مبلغ مزبور مثبت شده بود که نتایج ملموس تر آن به همراه تاثیرات افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی ها، در سال 99 حس خواهد شد. 

جمع بندی
مرور عملکرد اطلاعات بانک های سودده حاکی از آن است که رشد درآمدهای مشاع و غیرمشاع یکی از مهم ترین دلایل سوددهی بوده است. همچنین کاهش نسبی هزینه های مالی و هزینه های مشکوک الوصول، افزایش تناسب درآمدها به هزینه ها و افزایش تراز بانک در حوزه تسهیلات و سپرده گیری نیز از جمله استراتژی های کلیدی بانک ها برای رسیدن به سود بیشتر و یا خروج از زیان می باشد. 

ماهنامه بانکداری آینده