کاهش ۲درصدی سود خالص فن‌آوا کارت/ جهش ۳/۵برابری سود پرداخت الکترونیک پاسارگاد

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک، در ادامه سری گزارش های عملکرد شرکت های پرداخت الکترونیک به بررسی عملکرد چند شرکت دیگر و مقایسه درآمدها و هزینه های آنها نسبت به مدت مشابه سال قبل می‌پردازیم:

اخبار مرتبط:

ثبت حاشیه سود ناخالص 43درصدی ایران کیش/ افزایش مانده دارایی 34درصدی سپ

رشد 3.5برابری سود خالص پرداخت نوین آرین در شش ماهه اول99

رشد 59 درصدی سود ناخالص تجارت الکترونیک پارسیان در شش ماهه اول99

***************************************************************

به‌پرداخت ملت: اگرچه افزایش 34 درصدی درآمدهای عملیاتی نسبت به دورة مشابه سال قبل در نگاه نخست عملکردی قابل قبول از به‌پرداخت به نمایش گذاشته است؛ اما بررسی‌ها نشان می‌دهد جمع بهای تمام‌شده عملیات شرکت در دوره یادشده حدود 38 درصد رشد کرده تا حاشیة سود شرکت نسبت به شش ماهة سال 98 با افت همراه شود. در بخش غیر عملیاتی نیز جمع درآمدها و هزینه‌های شرکت نسبت به مدت مشابه سال قبل تغییر محسوسی نکرده است. هر چند رشد تنها 17 درصدی هزینه‌های عمومی، اداری و پرسنلی شرکت نشان‌دهندة عزم مدیران برای کنترل این هزینه‌هاست. دریافتنی‌های تجاری و سایر دریافتنی‌ها با رشد 59 درصدی همراه شده که با توجه به وزن بالای این حساب در سبد دارایی‌های شرکت این موضوع اندکی نگران‌کننده به نظر می‌رسد.

آسان پرداخت پرشین: این شرکت بیشترین درآمدهای عملیاتی را در بین شرکت‌های مورد بررسی در صنعت پرداخت دارد. مهم‌ترین تفاوت این شرکت با سایر شرکت‌های پرداخت به لحاظ درآمدی کسب بخش عمده‌ای از درآمدها از محل فروش پین و اعتبار است و درآمد کارمزد شاپرک سهم کمی در درآمدهای عملیاتی شرکت دارد. با وجود این بالا بودن هزینه‌ها حاشیة سود عملیات شرکت را به شدت کاهش داده به گونه‌ای که حاشیة سود ناخالص چهار درصدی این شرکت پایین‌ترین حاشیة سود در بین شرکت‌های مورد بررسی است. در شش ماهة نخست سال جاری، آسان پرداخت پرشین موفق شد درآمدهای خود را حدود 31 درصد افزایش دهد. با این حال رشد 37 درصدی هزینه‌های عملیاتی باعث شد سود شرکت از این محل 35 درصد کاهش پیدا کند. با این حال کاهش هزینه‌های مالی و افزایش درآمدهای غیر عملیاتی باعث شده عملکرد ضعیف شرکت در بخش عملیات تا حدی جبران شود و سود خالص شرکت در این دوره نسبت به مدت مشابه سال قبل 4 درصد افزایش یابد.

پرداخت الکترونیک سامان کیش: سال مالی این شرکت در پایان آذر ماه هر سال به پایان می‌رسد؛ بنابراین در صورت‌های مالی منتشرشده منتهی به پایان شهریور ماه این شرکت مربوط به عملکرد دورة 9 ماهة این شرکت است. بررسی‌ها نشان می‌دهد در این دوره هم درآمدهای عملیاتی 43 درصد و بهای تمام‌شدة این درآمدها 45 درصد رشد کرده‌اند. با وجود این سود ناخالص با افزایش حدود 31 درصدی همراه شده است. ارقام هزینه‌ای و درآمدی منعکس‌شده در بخش‌های غیر عملیاتی شرکت، نسبت به بخش‌های عملیاتی آن چندان قابل توجه نیست؛ بنابراین بخش عمده سود ناخالص تبدیل می‌شود. این شرکت در نه ماهة منتهی به شهریور ماه سال جاری 2472 میلیارد ریال سود خالص داشت که این بالاترین رقم ریالی در بین شرکت‌های رقیب به شمار می‌رود.

فن آوا کارت: این شرکت که به لحاظ مانده دارایی کوچک‌ترین شرکت مورد بررسی است در ماه‌های قبل تا آستانة عرضة سهام در بورس پیشرفت به‌رغم عدم معاملة سهام، به دلیل الزام سهامدارش صورت‌های مالی شش ماهة خود منتهی به خرداد ماه 99 را منتشر کرده است. بر اساس این صورت‌ها هر چند فن‌آوا کارت موفق شد درآمدهای عملیاتی خود در نیمة نخست سال جاری را نسبت به مدت سال قبل حدود 36 درصد افزایش دهد؛ اما هزینه‌های مربوط به عملیات در این شرکت حدود 45 درصد رشد کرده است تا در نهایت سود خالص شرکت نسبت به مدت مشابه سال قبل 2 درصد کاهش یابد. با این حال کاهش هزینه‌های غیر عملیاتی شرکت باعث شده تا اندکی این نقیصه جبران شود و سود خالص شرکت نسبت به مدت مشابه سال قبل هفت درصد افزایش یابد.

پرداخت الکترونیک پاسارگاد: بررسی عملکرد این شرکت در شش ماهة نخست سال 99 حکایت از جهش 3.5 برابری سود شرکت نسبت به مدت مشابه سال 98 دارد. شرکت در بخش غیر عملیاتی توفیق چندانی نداشت و دلیل اصلی این رشد بهبود سود عملیاتی بوده است. ثبت افزایش 58 درصدی درآمدهای عملیاتی در کنار رشد تنها 45 درصدی بهای تمام شده باعث شد تا سود ناخالص شرکت در این دوره با جهش بیش از 2 برابری همراه شود. با این همه رشد حدود دو برابری هزینه‌های غیر عملیاتی (عمدتاً هزینه‌های مالی) از شیرینی این سودآوری کاسته است. با وجود این به نظر می‌رسد شرکت باید از بعد غیر عملیاتی نیز تمهیداتی را در نظر گیرد.

مرور عملکرد شرکت‌های پرداخت به ویژه در نیمة نخست سال 99، حکایت از رشد درآمدها دارد؛ اما نکتة قابل توجه در عملکرد آنها رشد قابل توجه بهای تمام شده عملیات این شرکت‌هاست به گونه‌ای که در بسیاری از موارد رشد درآمدها را خنثی کرده است. این موضوع نشان می‌دهد رقابت در این صنعت آنچنان بالاست که شرکت‌ها در تلاش‌اند به هر قیمتی و بدون توجه به هزینه‌ها، سهم خود از بازار را افزایش دهند؛ حتی اگر افزایش سهم از بازار توجیه اقتصادی نداشته باشد. هر چند پدیدة رقابت منفی در برخی از صنایع دیگر نیز قابل مشاهده است؛ اما این موضوع برای صنعت نوپای پرداخت بسیار نگران‌کننده است و موجب کاهش شدید سودآوری و حتی زیان‌آوری شرکت‌ها در این صنعت خواهد شد.

نکتة قابل توجه آنکه پدیدة رقابت منفی به طور معمول در صنایعی با تعداد شرکت‌های بالا رخ می‌دهد این در حالی است که در صنعت پرداخت کشور تنها 12 شرکت فعال‌اند و بیش از دو‌سوم از سهم بازار تنها در اختیار پنج شرکت است. با وجود این شرکت‌ها باید با هماهنگی با یکدیگر، به شدت از رقابت منفی پیشگیری کنند تا برکات آن عاید تمام شرکت‌های صنعت شود. نکته قابل توجه دیگر در عملکرد شرکت‌ها در نیمة نخست سال 99، تداوم بی‌توجهی مدیران به بخش‌های غیر عملیاتی است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد هزینه‌های عمومی و اداری در برخی شرکت‌ها، بسیار بیشتر از میزان رشد معقول و منطقی آنها در مدت زمان یادشده است؛ همچنین برخی شرکت‌ها رشد قابل توجه هزینه‌های مالی را تجربه کرده‌اند که این امر در صنعت نوپایی همانند پرداخت غیر قابل قبول است. با وجود این به نظر می‌رسد صنعت پرداخت دوران رشد و پیشگامی خود را پشت سر گذاشته و وارد دورة جدیدی شده است که در این دوره هنر مدیران شرکت‌ها در پیشبرد امور بیش از پیش تأثیرگذار است. 

حسن خضوعی؛ تحلیلگر آماری

منبع: ماهنامه بانکداری آینده شماره 49