از رشد ۳.۵ درصدی بخش غیرنفتی تا رشد ۴.۹ درصدی تشکيل سرمايه ثابت ناخالص در نه‌ماهه سال ۱۴۰۲
بررسی مولفه های رشد اقتصادي کشور در نه‌ماهه 1402 حکايت از تداوم روند رو به بهبود فعاليت‌هاي اقتصادي در کشور در امتداد رشد اقتصادي سال 1401 دارد. بر این اساس تشکيل سرمايه ثابت ناخالص” در نه ماه سال جاری از رشد 4.9 درصدي نسبت به دوره مشابه سال قبل برخوردار بوده است و بخش غیرنفتی در همین دوره رشد 3.5 درصدی را تجربه کرده است.
بررسي وضعيت سرمايه‌گذاري در بخش‌هاي مختلف اقتصادي (به قيمت‌هاي ثابت سال 1395) مبين آن است که در سه ماهه سوم سال 1402 “تشکيل سرمايه ثابت ناخالص” از رشد 4.9 درصدي نسبت به دوره مشابه سال قبل برخوردار گرديده است؛ به‌طوري که در دوره مزبور، رشد تشکيل سرمايه ثابت ناخالص در دو زيربخش اصلي “ماشين‌آلات” و “ساختمان” به ترتيب معادل 7.2 و 3.3 درصد بوده است.
در مجموع عملکرد توليد ناخالص داخلي کشور در نه‌ماهه سال 1402 “با احتساب نفت” و “بدون احتساب نفت” به قيمت‌هاي ثابت سال 1395 به ترتيب به 12083.0 و 10968.3 هزار ميليارد ريال رسيد که نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتيب با افزايش 4.5 و 3.5 درصدي همراه بوده است. تحقق رشد اقتصادي 4.5 درصدی در نه‌ماهه 1402 در امتداد رشد اقتصادي 4.0 درصدی سال 1401 حکايت از تداوم روند رو به بهبود فعاليت‌هاي اقتصادي در کشور دارد.
مولفه‌هاي رشد اقتصادي در سه ماهه سوم سال 1402
بررسي عملکرد رشد اقتصادي بر حسب گروه فعاليت‌هاي اقتصادي (به قيمت‌هاي ثابت سال 1395) نشان مي‌دهد، رشد توليد ناخالص داخلي در سه ماهه سوم سال 1402 حاصل تحقق رشد مثبت ارزش افزوده در تمامي گروه‌هاي اصلي بوده است. لازم به توضيح است در دوره مزبور، رشد محقق شده گروه‌هاي “نفت و گاز”، “صنايع و معادن”، “خدمات” و “کشاورزي، جنگلداري و ماهيگيري” نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتيب معادل 14.5، 4.1، 3.6 و 0.6 درصد مي‌باشد.
بررسي توليد ناخالص داخلي برحسب اقلام هزينه نهايي (به قيمت‌هاي ثابت سال 1395) در سه ماهه سوم سال 1402 نشان مي‌دهد، “هزينه‌هاي مصرف نهايي بخش خصوصي” و “تشکيل سرمايه ثابت ناخالص” به ترتيب از نرخ‌هاي رشد 0.7 و 4.9 درصد نسبت به دوره مشابه سال قبل برخوردار بودهاند. در اين فصل “هزينه‌هاي مصرف نهايي بخش دولتي” نسبت به فصل مشابه سال 1401 کاهش 6.2 درصدي را تجربه نموده است. در اين دوره رشد تشکيل سرمايه ثابت ناخالص به تفکيک “ماشين آلات” و “ساختمان” به ترتيب معادل 7.2 و 3.3 درصد بوده است.
مولفه‌هاي رشد اقتصادي در نه‌ماهه سال 1402
بررسي عملکرد رشد اقتصادي بر حسب گروه فعاليت‌هاي اقتصادي در نه‌ماهه سال 1402 نشان مي‌دهد، رشد ارزش افزوده گروه‌هاي “خدمات”، “نفت و گاز”، “صنايع و معادن” و “کشاورزي، جنگلداري و ماهيگيري” نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتيب معادل 4.0، 16.3، 3.9 و 0.7 درصد بود که به ترتيب از سهمي معادل 2.2، 1.3، 0.9، و 0.1 واحد درصد در رشد اقتصادي نه‌ماهه سال 1402 برخوردار بودهاند. در دوره مزبور ارزش افزوده بخش “صنعت” به قيمت‌هاي ثابت سال 1395 از افزايش 4.2 درصدي نسبت به نه‌ماهه سال 1401 برخوردار بود؛ به‌طور مشخص در اين بخش رشد شاخص توليد کارگاه‌هاي بزرگ صنعتي 100 نفر کارکن و بيشتر - با اختصاص سهم حدود 70 درصد از ارزش افزوده بخش صنعت- نسبت به نه‌ماهه سال 1401 معادل 3.5 درصد بود. بررسي عملکرد رشد شاخص مزبور به تفکيک رشته فعاليت‌هاي صنعتي (بر حسب کدهاي ISIC دو رقمي) نشان مي‌دهد که در نه‌ماهه سال 1402 از مجموع 24 گروه اصلي، 19 گروه (با ضريب اهميت 66.8 درصدي از شاخص کل) از رشد مثبت توليد برخوردار بودهاند؛ از جمله صنايعي که بيشترين سهم را در رشد محقق شده اين دوره داشته‌اند مي‌توان به “صنايع توليد فلزات اساسي”، “صنايع توليد وسايل نقليه موتوري، تريلر و نيم‌تريلر”، “صنايع توليد مواد غذايي” و “صنايع توليد محصولات کاني غيرفلزي” اشاره کرد.
بررسي توليد ناخالص داخلي برحسب اقلام هزينه نهايي در نه‌ماهه سال 1402 نشان مي‌دهد، “هزينه‌هاي مصرف نهايي بخش خصوصي” و “تشکيل سرمايه ثابت ناخالص” به قيمت‌هاي ثابت سال 1395 به ترتيب از نرخ‌رشد 4.2 و 4.5 درصدي نسبت به دوره مشابه سال قبل برخوردار بودهاند که رشد محقق شده “تشکيل سرمايه ثابت ناخالص” در دوره مزبور عمدتاً متاثر از رشد تشکيل سرمايه ثابت ناخالص در دو زيربخش “ماشين‌آلات” و “ساختمان” به ترتيب معادل 7.1 و 2.9 درصد بوده است. همچنین لازم به اشاره است که “هزينه‌هاي مصرف نهايي بخش دولتي” در نه‌ماهه سال 1402 نسبت به دوره مشابه سال قبل، کاهش 1.6 درصدی را تجربه کرده است.