با وجود اینکه در ۶ فروردین شاهد رونق نسبی در بازار سرمایه بودیم و افزایش نسبی تقاضا برای روزهای آتی نیز پیش‌بینی می‌شد، بورس تهران دومین روز معاملاتی خود را در سال جدید از ابتدا با تقاضای بالایی در اکثر صنایع به‌ویژه صنایع دلاری آغاز کرد و تا نیمه اول بازار قدرت خریداران کاملا به فروشندگان برتری داشت تا اینکه صبح یکشنبه ۶فروردین ماه معاملات فرابورس با اختلال مواجه شد. پس از انجام نشدن معاملات در دقایق ابتدایی، مدیریت عملیات بازار فرابورس در اطلاعیه خود اعلام کرد که معاملات با اختلال فنی مواجه است. ساعتی بعد در اطلاعیه دیگری مدیریت عملیات بازار فرابورس اعلام کرد: علت بروز مشکل در ارسال سفارش‌های خرید و فروش سهام شرکت‌های فرابورسی، ناشی از به هم ریختگی داده‌ها بوده است که بعد از بروز این مشکل، بررسی‌ها و تلاش برای رفع اختلالات آغاز شده است. در نهایت در اطلاعیه دیگری اعلام شد که معاملات از ساعت۱۱ آغاز خواهد شد؛ اما پس از ساعت۱۱ نیز مشکل معاملات فرابورس پابرجا ماند. براساس گزارش‌ها، شاخص بورس هرچند در روز جاری از مقاومت دو میلیون واحدی عبور کرد، اما عدم به‌روزرسانی دارایی‌ها و مشکل در ارسال سفارش‌ها، موجب نارضایتی سهامداران شد. براساس گزارش‌ها، اولین مشکل مربوط به عدم به‌روزرسانی دارایی سهامداران حقیقی و حقوقی است که منجر شده تا محاسبات سبد دارایی‌ها براساس اطلاعات روز قبل باشد.

در این میان هرچند اعلام شده این موضوع تاثیری در ارسال سفارش‌های خرید و فروش ندارد، اما بررسی‌ها نشان می‌دهد برخلاف این پیام، سهامداران قادر به ارسال آسان سفارش‌ها نیستند. بنابراین دومین مورد هم به اختلال فنی در سفارش‌‌گیری و معاملات بازارهای فرابورس مربوط بوده است. با این حال شرکت فرابورس هم به خاطر منتفع شدن سهامداران از مثبت بودن بازار امروز، اصرار داشت که معاملات در روز جاری انجام شود. در نهایت با اعلام شرکت فرابورس، دوره سفارش‌گیری در تمام بازارها از ساعت ۱۱:۰۰ لغایت ۱۱:۰۲ بوده که در این بازه ایجاد، حذف یا ویرایش سفارش‌ها امکان‌پذیر بوده است و پس از آن، معاملات به‌صورت حراج پیوسته ازساعت ۱۱:۰۲ لغایت ۱۴:۳۰برای سهام و حق تقدم سهام ادامه خواهد داشت. در این میان پایان جلسه معاملاتی برای سایر اوراق بهادار اعم از ETF، اوراق با درآمد ثابت ساعت ۱۵:۰۰ اعلام شد. این مشکلات بود که در نهایت دامنگیر بازار شد و این نحوه بازگشایی در نیمه دوم بازار را با فشار عرضه روبه‌رو کرد.

همچنین با وجود اتفاقات پرفراز و نشیب در دومین روز معاملاتی، خبر مثبتی مبنی بر امضای قرارداد ۱/ ۱میلیارد دلاری برای تامین خوراک پتروشیمی‌ها منتشر شد. براین اساس مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران گفت: در حال حاضر با برخی از پتروشیمی‌ها تفاهم‌نامه‌های گوناگونی امضا شده است و یک قرارداد ۱/ ۱میلیارد دلاری با چند شرکت پتروشیمی منعقد شده است که این خبر به خودی خود می‌تواند اثرات مثبتی روی صنایع پتروشیمی داشته باشد.

روز سوم معاملاتی خریداران بعد از گذشت ۳۰دقیقه از آغاز معاملات پاتک قدرتمندی به فروشندگان زدند و رنج‌های مثبت پی در پی مخصوصا در سهام کوچک‌تر بازار باعث شد تا شاخص کل و شاخص هموزن که هردو معاملات را در دامنه منفی آغاز کرده بودند به دامنه مثبت بازگردند و بورس تهران یک روز سبز دیگر را در سال۱۴۰۲ پشت سر بگذارد. در این میان بود که خبری مبنی بر امکان سرمایه‌گذاری در معاملات گواهی سپرده شمش طلا در بورس کالا منتشر شد. براساس گزارش‌ها به نقل از علیرضا ناصرپور، معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس، صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا نزدیک ۱۵ تا ۱۶هزار میلیارد تومان است که با امکان سرمایه‌گذاری در معاملات گواهی سپرده شمش طلا در بورس کالا، ارزش بازار این صندوق‌ها می‌تواند به میزان قابل توجهی افزایش یابد.

ناصرپور افزود: در بازار طلا با توجه به آنکه ضرب سکه طبق قانون تنها در اختیار بانک مرکزی است در برخی مواقع که با رشد تقاضا مواجه هستیم، بعضا محدودیت‌هایی در طرف عرضه در بازار طلا وجود دارد؛ اما این موضوع درخصوص بازار شمش طلا وجود ندارد و یک مزیت به شمار می‌رود. عضو هیات‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: راه‌اندازی بازار گواهی سپرده شمش طلا با توجه به اینکه شرکت‌های متعددی در بخش تولید شمش فعال هستند و انحصاری در بخش تولید و عرضه وجود ندارد، معاملات جذابی را در این حوزه شاهد خواهیم بود. او اشاره کرد: همچنین شرکت‌های تولیدکننده شمش طلا برای فروش طلایی که تولید می‌کنند، همواره با چالش‌هایی مواجه بوده و از دیرباز این شرکت‌ها تمایل داشتند که در یک بازار شفاف و رقابتی که در دسترس عموم مردم باشد، اقدام به فروش شمش طلا کنند که معاملات گواهی سپرده شمش طلا به این چالش تولیدکنندگان پایان می‌دهد. به گفته معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار، وجود بازار نقد شمش طلا همسو با راه‌اندازی بازار آتی شمش طلا در کنار گواهی سپرده بر پایه این دارایی، می‌تواند جذابیت‌های سرمایه‌گذاری در ابزارهای مالی طلا را دوچندان کند. درپایان به این نکته اشاره شد که با امکان سرمایه‌گذاری در معاملات گواهی سپرده شمش طلا در بورس کالا، ارزش بازار این صندوق‌ها می تواند به میزان قابل توجهی افزایش یابد.

 

بورس تهران سه‌شنبه ۸فروردین‌ماه در چهارمین روز معاملاتی خود در سال جدید نیز به رنگ سبز درآمد و هم شاخص کل بورس هم شاخص کل هموزن با رشد همراه شدند. در این میان خبری مبنی بر افزایش عرضه‌های اولیه در سال جدید منتشر شد. براساس گزارش‌های منتشرشده مدیر نظارت بر بورس‌های سازمان بورس، روز سه‌شنبه از افزایش تعداد عرضه‌های اولیه در سال۱۴۰۲ خبر داد و گفت: عقب‌ماندگی بازار سهام در آینده بسیار نزدیک قابل جبران است و این بازار به‌تدریج متناسب با سایر بازارها رشد خواهد کرد. براین اساس، پس از فراز و نشیب‌های ایجادشده در بازار، دولت سیزدهم به همراهی سازمان بورس تصمیماتی را برای جلوگیری از نوسانات بازار سهام ‌و کاهش ضرر و زیان سهامداران اتخاذ کرده است تا از این طریق بتواند ضمن بازگشت اعتماد به سهامداران زمینه ورود دوباره نقدینگی‌های سرگردان به بورس را فراهم کند. او افزود: در سال جدید برنامه‌هایی در راستای ارتقای نظارت بر بازار پیش‌بینی شده است که می‌تواند کمک‌کننده به تقویت اعتماد عمومی به بازار سرمایه باشد.

از جمله این برنامه‌ها تمرکز بر شناسایی و رسیدگی به تخلفات کلان و سازمان‌یافته بازار، تقویت نظارت پیشگیرانه، اصلاح مدل کسب‌وکاری در حوزه بازارگردانی، رسیدگی به تخلفات در حوزه معاملات الگوریتمی است که جزئیات آن به تدریج در سال گذشته به اطلاع بازار و سهامداران خواهد رسید. البته اصلاح دستورالعمل پذیرش و طبقه‌بندی ناشران در دستور کار قرار دارد. او افزود: بخشی از نام‌گذاری سال مبنی بر «مهار تورم»، منجر به اتخاذ تصمیمات افراطی مانند اعمال سیاست‌های پولی انقباضی شدید و رشد شدید نرخ بهره بدون سنجیدن آثار دقیق آن بر اقتصاد نشود، در این صورت بر بخش دوم نام‌گذاری سال یعنی «رشد تولید» می‌تواند اثرات نامطلوبی داشته باشد. دولت برای مهار قیمت‌های کاذب باید مفهوم «بازار» را به رسمیت بشناسد و طبق فرمایشات مقام معظم رهبری از دخالت خود در بازارها بکاهد و به جای آن به «نظارت» از طریق تنظیم‌گری در عرضه بپردازد؛ در این صورت بازارها به صورت خودکار متعادل و منطقی خواهند شد و نیازی به مداخلات گسترده دولت در بازارها وجود ندارد.

همچنین در پایان با اشاره به افزایش ورود شرکت‌های جدید به بورس و تحقق شعار سال به این نکته اشاره کرد که: معتقدیم که با بازگشت بازار سهام به شرایط با ثبات، عرضه‌های اولیه باید با تمرکز بیشتری در سال جدید پیگیری شود؛ فلسفه وجودی بازار سرمایه، تامین مالی است که یکی از مهم‌ترین ابزارهای آن، عرضه اولیه است. با توجه به چنین مساله‌ای عرضه‌های اولیه در سال۱۴۰۲ با ورود تعداد شرکت‌های بیشتری در مقایسه با سالی که گذشت، پیگیری خواهد شد. اصلاح ضوابط مربوطه در حوزه شرکت‌های دانش‌بنیان یکی از اولویت‌های کاری بورس‌ها بوده و ورود شرکت‌های فعال در این حوزه در سال آینده جزو اهم برنامه‌های سازمان بورس است. همچنین در آخرین روز از هفته نخست معاملاتی، با رشد قابل قبولی رو به رو شد و به سطح ۲میلیون و ۷۸هزار واحدی رسید. روز گذشته در ۱۳فروردین‌ماه رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار توضیحاتی را درباره عرضه دارایی‌های مازاد دولت در طرح مولدسازی در بستر بازار سرمایه ارائه کرد. مجید عشقی درباره عرضه اموال مازاد در طرح مولدسازی در بازار سرمایه عنوان کرد: هیات مولدسازی تشکیل شده که سازمان بورس هم یکی از اعضای آن است. قرار است از سازوکارهای بازار سرمایه استفاده و کالاهای خود را طبق مقررات بورس عرضه کنند. وی ادامه داد: این فرآیند دو مرحله دارد. نخست آنکه سازمان‌ها با هماهنگی با سازمان خصوصی‌سازی و هیات مولدسازی اموال مازاد خود را عرضه می‌کنند؛ اما اگر سازمان این کار را نکند سازمان خصوصی‌سازی و هیات مولدسازی با توجه به اختیاراتی که دارد عرضه را انجام می‌دهد و اشخاص حقیقی و حقوقی می‌توانند خریداری کنند.