سلاطین واردات برندهای مشهور خودرو در ایران

همشهری اقتصاد: در روزهایی که اقتصاد و صنعت ایران در رکودی بی سابقه به سر می برد و محدودیت های شدیدی برای واردات کالا وضع شده و دسترسی به ارز برای بسیاری از صنعتگران دشوار است، واردات خودرو را می توان جزو آخرین اولویت های کشور دانست و شاید حداقل انتظار داشت آمار واردات خودرو در این شرایط روندی کاهشی به خود بگیرد، اما آمارها به گونه ای دیگر سخن می گویند. درحالی که بارها سخن از ممنوعیت واردات خودروهای لوکس مانند بنز و بی.او.و در میان بود، اما مطابق گزارش های گمرک ایران، واردات خودروهای سواری به کشور همچنان ادامه دارد. این آمارها شامل مشخصات آخرین بنز و پورشه های لوکس وارداتی به کشور هم هست، البته در ماه های آینده نیز واردات این خودروها به طور کامل متوقف نخواهد شد، زیرا به هر شکل هنوز ثبت سفارش های قبلی به قوت خود باقی است و ممنوعیت تنها نشان از عدم ثبت سفارش جدید برای واردات این نوع خودروها به کشور است.
 
با نگاه به آخرین خودروهای وارداتی در گزارش گمرک جمهوری اسلامی، مشخص است که در فروردین سال جاری هم یک دستگاه خودروی بالای 100هزاری دلاری به ثبت رسیده است، یک دستگاه مرسدس بنز SL500 مدل 2013 با قیمتی معادل 175هزار دلار.

البته در این فهرست دو دستگاه پورشه 95هزار دلاری و 33دستگاه بی.ام.و با حدود قیمتی 35 تا 76هزار دلار نیز به چشم می خورد، البته قابل ذکر است قیمت های ثبتی گمرک کشور بدون لحاظ کردن مالیات و تعرفه گمرکی و درواقع قیمت خام خودرو است و بسیاری از این خودروها با قیمت هایی بیش از دو برابر این ارقام در بازار داخلی عرضه می شوند.

در مجموع هنوز شاهد یکه تازی خودروهای کره ای در بازار خودروهای وارداتی به کشور هستیم و بیش از 80درصد خودروهای وارداتی نیمه نخست سال92 محصولات تولید شده در کره جنوبی هستند.

هرچند جلوگیری از خروج ارز از کشور در شرایط فعلی بدون شک راهکاری مناسب است، اما محدود کردن واردات با عناوینی ناصحیح تنها خدشه به اعتماد عمومی است. در این شرایط شاید تقسیم بندی خودروها براساس قیمت آنها راه حلی منطقی تر باشد. قیمت FOB هر خودرو رقمی کاملا مشخص است و می توان خودروها را براساس این قیمت تقسیم بندی کرد. با داشتن چنین تقسیم بندی روشنی حتی می توان منبع تامین ارز را نیز برای خودروها روشن کرد.
 
هرچند در غیاب یک نظام مالیاتی کمتر شفاف، نمی توان در مورد سود حاصل از کسب وکارهای مختلف اظهارنظر کرد، اما بدون شک تحریم ها بر سود شرکت های واردکننده خودرو نیز تاثیرگذار بوده است هرچند عطش سیری ناپذیر قشر مرفه جامعه ایران به خودرو های وارداتی، همچنان بازار پررونقی را برای واردکنندگان این خودروها فراهم کرده است که حتی افزایش چندبرابری قیمت ها هم تاثیری بر آن ندارد، اما با بررسی تعداد شرکت های واردکننده خودرو می توان دریافت که واردات خودرو در کشور در انحصار چند خانواده یا به عبارت بهتر خاندان است.

سهم «آسان موتور» و «اطلس خودرو» از واردات خودرو
با نیم نگاهی به آمار گمرک و حتی خودرو های وارداتی خیابان های کشور می توان دریافت که باید «آسان موتور» و «اطلس خودرو» را سلطان واردات خودرو کشور خطاب کرد. گفته می شود، خاندان گرامی صاحب این شرکت هاست. هرچند در حال حاضر نسل سوم از خانواده گرامی های تاجر، واردات خاندان را برعهده گرفته و مدیریت می کنند، اما نگاهی به شجره نامه آنها نشان می دهد که پدربزرگ شان از همان ابتدا تاجری بنام در حوزه چای و برخی مواد غذایی بوده است. البته هنوز هم گرامی ها سنت پدربزرگ را حفظ کرده و چای و برخی دیگر از مواد غذایی را تحت برند«گلستان» تجارت می کنند.

بسیاری، این روزها «گرامی» ها را بیشتر با واردات خودرو می شناسند و هرجا صحبت از هیوندایی موتورز و کیاموتورز کره به میان می آید، نام این خاندان است که می درخشد! روزگاری میتسوبیشی، دورانی کوماتسو و حالا نیز هیوندایی و کیا و البته جیلی! این کارنامه کاری گرامی ها در حوزه واردات خودرو است که شروع آن به حول وحوش سال1990 میلادی برمی گردد. نمایندگی های هیوندایی و کیا، سرآغاز فعالیت سلطان واردات خودرو نبوده است. آنها با واردات میتسوبیشی در اوایل دهه1370 و کوماتسو نیز خاطراتی دارند. گویی گرامی ها در مسیر وارداتی خود علاقه بسیاری به قاره آسیا دارند «هاتی کارا» را از هند و «جیلی» را از چین وارد می کنند تا سبد کالایی «گلستان» و «آسان خودرو» پر از ارمغان هند و چینی باشد.

«آسان موتور» و «اطلس خودرو» دو شرکت بزرگی به شمار می روند که تحت مدیریت خاندان گرامی به واردات خودرو مشغولند و اولی محصولات هیوندایی را وارد کشور می کند و دومی نیز خودروهای کیا را به بازار ایران عرضه می کند. اگر نگاهی به آمار واردات خودرو بیندازیم، متوجه می شویم هم اکنون بیش از 80درصد خودروهای وارداتی به کشور را این سه شرکت به خصوص «آسان موتور» و «اطلس خودرو» برعهده دارند و به همین دلیل باید گرامی ها را سلطان واردات خودرو به ایران نامید. این لقب البته به مدد ضعف یا تحریم سایر واردکنندگان خودرو و طی یکی، دو سال گذشته نصیب خاندان «گرامی» شده است. البته گرامی ها نه تنها در واردات خودرو ید طولایی دارند بلکه گفته می شود چندی پیش توانستند بدون دریافت مجوز رسمی از سازمان حمایت از حقوق مصرف کنندگان قیمت خودروهای خود را تا حدود 80درصد افزایش دهند، به گونه ای که در حال حاضر قیمت کیا سورنتو از 85میلیون تومان در سال گذشته به 148میلیون تومان در دی ماه افزایش یافته است.