انتشار روایتی از دومین سفر ناصرالدین شاه به خراسان

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک به نقل از مهر، بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار یزدی، کتاب «سفرنامه خراسان همراه با ناصرالدین شاه» نوشته غلامحسین غفاری کاشانی را که برگرفته از مجموعه اسناد تاریخی خاندان غفاری است، به کوشش کریم اصفهانیان و بهرام غفاری در حدود 360 صفحه چاپ کرد.

ناصرالدین شاه دو بار به خراسان سفر کرده و هدف اصلی شاه قاجار از سفر دومش به خراسان، زیارت حرم امام رضا (ع) بوده است. این سفر چند ماهی به طول انجامیده است. «امین خلوت»، «وزیر مخصوص» و «صاحب اختیار»، القاب غلامحسین‌خان غفاری بوده است. او در سفر دوم ناصر‌الدین شاه به خراسان در سال 1300 یعنی 13 سال قبل از ترور شاه قاجار، با عنوان «امین خلوت» همراه ناصرالدین شاه بوده است.

یکی از وقایع مهمی که در این سفر اتفاق می‌افتد، فوت آقا ابراهیم معروف به امین‌السلطان بوده است. او که از چهره‌های معروف دربار ناصری بوده و 21 شغل داشته است، حین این سفر در قریه «داورزن» درگذشته است که ماجرای این اتفاق در کتاب اخیر بازگو شده است.

نکته مهم دیگر مربوط به این کتاب اینکه، تعدادی از اسناد خاندان غفاری که مربط به همین دوره (سلطنت ناصرالدین شاه است) در سال 1344 با نام «مخزن‌ الوقایع» یا «سفرنامه فرخ خان امین‌الدوله کاپانی به اروپا» در دانشگاه تهران چاپ شده است. این اسناد را حسنعلی غفاری به دانشگاه تهران اهدا کرده بود و کتاب اخیر در واقع نهمین اثری است که از این اسناد، استخراج شده و اکنون قالب سفرنامه به خود گرفته است.

خبر دیگر از انتشارات بنیاد موقوفات افشار اینکه کتاب «کتیبه‌ها و سنگ نوشته‌های کرمان» که حاصل همکاری زنده‌یاد ایرج افشار با محمدحسین اسلام‌پناه است، از زیر چاپ درآمده است. این اثر در واقع تحقیق مفصلی است درباره کتیبه‌ها و سنگ‌نوشته‌های جاهای مختلف کرمان که اسلام‌پناه در طول سالیان متمادی به همراه زنده‌یاد ایرج افشار آنها را تکمیل کرده است.

در این کتاب، یادداشت‌هایی از ایرج افشار هم درباره برخی کتیبه‌های مهم کرمان و تاریخ آنها به همراه مقالاتی از اسلام‌پناه آمده است. تدوینگر این کتاب برای این اثر سال‌ها به تصویربرداری از کتیبه سردر خانه‌ها، مساجد و اماکن تاریخی کرمان و شهرها و روستاهای اطراف آن مشغول بوده و کوشیده مشخصات کاملی از تصاویر، خط نوشته‌ها‌، شرح نوشته‌ها و نام خطاطان آنها را بیاورد.

همچنین بنیاد موقوفات افشار در نظر دارد مجموعه‌ای را درباره کوه‌های ایران مثل زاگرس، الوند و البرز چاپ کند. هم اکنون کتاب الوند کوه تالیف و پژوهش علی جهانپور زیر نظر پرویز افکاری در حجمی حدوداً 350 صفحه‌ای در دست چاپ است.