رونق بانکداری همراه در مناطق جهان/ آفریقا در استفاده از خدمات پرداخت همراه پیشتاز است/ در ایران چه می گذرد

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک،انجمن تجارت جهانی MEF با انجام یک نظرسنجی به رونق بانکداری همراه در مناطق گوناگون پرداخته و دلایل مختلفی را برای محبوبیت این خدمات برشمرده است. برای مثال کاربران چینی، آمریکایی و انگلیسی از اپلیکیشن‌ها بانکی برای چک کردن موجودی حساب و پرداخت قبوض استفاده می‌کنند. این درحالیست که خدمات پرداخت همراه در آفریقا بیش از هرچیز برای انتقال وجه و درخواست اعتبار مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بسیاری از کاربران آفریقایی تنها به‌وسیله تلفن همراه به حساب‌های بانکی خود دسترسی پیدا می‌کنند. همچنین 66 درصد از مصرف‌کنندگان خدمات پرداخت همراه در جهان به اشکال گوناگون از خدمات بانکداری همراه استفاده می‌کنند، حال آنکه این رقم در مورد کاربران کنیایی به 92 درصد می‌رسد.

در بخش دیگری از این گزارش به اهمیت سرعت شبکه‌های تلفن همراه در توسعه خدمات پرداخت اشاره شده است. یافته‌های این نظرسنجی نشان می‌دهد که 25 درصد از شرکت‌کنندگان به دلیل «سرعت پایین شبکه‌ها» تمایلی به انجام تراکنش‌های همراه نداشته و در نتیجه از هر 7 مصرف‌کننده خدمات پرداخت همراه تنها یک نفر به شکلی از این خدمات استفاده می‌کند.

در مقابل، مشترکان شبکه‌های 4G بسیار بیشتر از خدمات پرداخت همراه بهره برده و از هر سه مشترک، دو نفر (معادل 64 درصد) به انجام تراکنش‌های همراه می‌پردازند.

انجمن MEF اعلام کرد: «یافته‌های این گزارش به‌وضوح نشان می‌دهد که نسل اول مصرف‌کنندگان خدمات پرداخت همراه در توسعه تجارت همراه نقشی کلیدی ایفا می‌کنند. کاربران پیشتاز در استفاده از خدمات پرداخت همراه نسب به کاربران عادی تمایل بیشتری برای انجام تراکنش‌های همراه داشته و در مجموع از دامنه گسترده‌تری از خدمات تلفن‌های همراه بهره می‌برند. استفاده از خدمات پرداخت همراه نزد کاربران بسیاری از مناطق جهان کاملا رونق یافته و آفریقا در این زمینه پیشتاز است. با توسعه شبکه‌های تلفن همراه، بی‌تردید شاهد رونق بیش از پیش خدمات پرداخت همراه در جهان خواهیم بود».

یک میلیارد  دستگاه گوشی هوشمند

   در سال 2013  تعداد  تلفن های هوشمند  از مرز یک میلیارد  دستگاه گذشت . این امر  اهمیت راهبردی بانکداری موبایل یا به تعبیر دیگر بانکداری سیار و در حال حرکت  را  به عنوان پایگاهی برای رشد آتی تقویت می کند. اما  از سوی دیگر استفاده از بستر موبایل نگرانی هایی درباره  غفلت تهیه کنندگان در پرداختن به ریسک های امنیتی ظهور کرده است.

 طبق آخرین تحقیقات IOActive که بیش از 40 برنامه  بانکداری موبایل را از 60 بانک برتر دنیا بررسی کرده است، 9 برنامه از 10 مورد  دچار ضعفهای بسیار جدی امنیتی است. در نتیجه مهاجمان  سایبری ممکن است ترافیکی را ایجاد و کدی تزریق کنند تا  به طور مصنوعی عملیات ورود به برنامه را انجام دهند یا  پیامهای هشدار ( پیامهای قرمز)  یا ایمیل از دستگاه  مشتری ارسال کنند.

 باید خیلی سریع درباره فرایند خلق برنامه  بررسی های دیگری انجام شود و درآن نکات امنیتی باید در صدر فهرست نکات بررسی شده، قرار گیرند. در گذشته مدیربخش IT بانک  شغلی تقریبا مستقیم و سرراست داشت . او محیطی ایمن  در اطراف سیستمهای شرکتی مرکزی و سنتی می ساخت اما  در دنیای برنامه های موبایل تمام این موارد تغییر کرده اند.  محیط  شکسته شده است و  خلق برنامه نیز حاوی  چالشهایی  متفاوت از  خلق برنامه های شرکتی است.

محققان اشاره می کنند که هکرها تاکنون توانسته اند  کدهای دوگانه در یک برنامه را بشکنند و  اطلاعات محرمانه برنامه نویسی را کشف کنند. مجرمان اینترنتی با استفاده از چنین اطلاعاتی حتی می توانند به زیربنای برنامه نویسی بانک دسترسی یابند  و اطلاعات محرمانه را فاش کنند، یا از آن بدتر بدافزاری را در زیربنای داخلی بانک وارد کنند.

 کارشناسان و برنامه نویسان در جستجوی خود برای ارتقای تجربه کاربر و  در دسترس قراردادن برنامه ها با حداکثر سرعت ممکن،  احتمال دارد زمان کافی برای در نظر گرفتن دیدگاه یک کلاهبردار و مجرم را نداشته باشند.

این حقیقت که تعداد کمی از برنامه نویسان در فناوری مالی سنتی نیز فعالیت کرده اند،  شرایط را وخیم تر می کند . به همین دلیل این گروه  از برنامه نویسان  با ملزومات یگانه سیستم بانکداری نا آشنا هستند. برخی بانکها برای پرداختن به این موضوعات گامی برداشته اند و  گروههای متخصص جداگانه ای ایجاد کرده اند که  قبل از عرضه برنامه،  امنیت آن را بررسی می کنند. البته موضوعاتی وجود دارند که باید برای کاهش خطرات توسعه وبه کارگیری سریع برنامه ها به آنها پرداخت. برخی عواملی که باید در نظر  گرفته شوند عبارتند از زمینه روش اتصال و مکان داده ها. به عنوان مثال ممکن است بانکها بتوانند با استفاده از ویژگیهای مربوط به مکان درباره دسترسی  غیر مشروع به حسابهای کاربران به آنها  اطلاع رسانی کنند. این دسترسی به برنامه از طریق  سیستم  عمومی باز وای-فای غیر ایمن انجام می شود.

 مشتریانی که برای دسترسی آنلاین به حسابهایشان از پی سی استفاده می کنند، عادت دارند https را قبل از یک  آدرس ایمن وب سایت ببیند و همراه آن  قفلی وجود داد که در آدرس بار ظاهر می شود و به آنها اطمینان می دهد. درهر حال اغلب برنامه ها به طور کاملا واضح  وضعیت امنیتشان را نشان نمی دهند و از سوی دیگر کاربران نیز عادت ندارند اقدامات امنیتی را در نظر بگیرند.

کلاهبرداران به طرز روزافزونی  کاربران برنامه های موبایل را هدف می گیرند زیرا افراد تصور نمی کنند مجرمان  تلفنهای هوشمند و تبلتهایشان را  هدف گرفته اند.

وضعیت در ایران

شاید این اولین بار نبود که ناصر حکیمی مدیرکل فناوری  بانک مرکزی نسبت به استفاده از بستر موبایل برای ارائه خدمات موبایل بنکینگ هشدار داده و اعلام می کند که انتقال مبالغ بین بانکی با بستر موبایل ممنوع است و به بانکها نیز توصیه می کند که در انتقال مبالغ درون بانکی نیز از بستر موبایل استفاده نکنند اما سوال این است که چه زمانی بسترهای امنیتی موبایل به حدی از امنیت میرسد که بانکها مجوز استفاده از این بستر مهم را کسب کنند. طبیعی است که بانک مرکزی نمی تواند تنها به منع کردن ادامه دهد یا باید خود سیاست گذار اقدامات لازم را فراهم کند یا اجازه دهد بخش غیر دولتی به گونه ای راه توسعه را بپیماید.

در حال حاضر تنها 5 درصد از تراکنش های بانکی از مسیر موبایل عبور می کند و 95 درصد دیگر اما از کانال خودپرداز و پایانه فرشگاهی و اینترنتی می گذرد.