قیمت منطقی نفت در بودجه ۹۴ چقدر است؟

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک برخی کارشناسان بر این باورند که کاهش قیمت نفت در نهایت به ضرر پروژه‌های عمرانی تمام خواهد شد و دولت برای اینکه کسری بودجه نیاورد، این پروژه‌ها را همچنان نیمه تمام رها خواهد کرد، چرا که منابعی برای جبران کسری بودجه ناشی از کاهش قیمت نفت وجود ندارد و در حوزه درآمدهای مالیاتی هم نمی توان بیش از حد به مردم فشار وارد کرد.

تابناک اقتصادی: دولت در ماه های مهر و آبان و در زمانی که هنوز قیمت نفت روند نزولی خود را آغاز نکرده بود، بودجه سنواتی سال 94 را با نفت 72 دلاری تنظیم کرد؛ کمی بعد از ارائه بودجه به مجلس اما نفت روند کاهشی در پیش گرفت و قیمت های زیر 50 دلار را نیز تجربه کرد. حالا که پس از گذشت چند ماه قیمت جهانی نفت دستخوش نوسان شده و کاهش یافته است، وظیفه تنظیم کردن قیمت نفت بر مبنای قیمتهای جهانی از این پس بر عهده مجلس است.

مجلس باید تصمیم بگیرد که قیمت نفت در بودجه کاهش یابد و یا اینکه با همان 72 دلار بسته شود.‌ در صورتی که مجلس هر یک از این دو روند را در پیش بگیرد، شرایط متفاوتی در انتظار کشور خواهد بود به گونه ای که اگر بدون تغییر نفت را در بودجه با 72 دلار ببندد یا باید هزینه های عمرانی را بکاهد و یا اینکه با کسری بودجه مواجه خواهیم بود.

از سوی دیگر هم نمایندگان چنانچه قیمت نفت را در بودجه کاهش بدهند، دولت شاهد کسری درآمد روبرو خواهد شد‌ در حالی که برخی کارشناسان اعتقاد دارند کاهش قیمت نفت یک فرصت برای کشور به وجود می آورد تا برای قطع کامل وابستگی بودجه به درآمدهای نفتی تمرین کند. در این میان، تحلیل‌هایی نیز مبنی بر تاثیر منفی کاهش قیمت نفت بر کشور شنیده می شود.

برخی کارشناسان بر این باورند که کاهش قیمت نفت در نهایت به ضرر پروژه‌های عمرانی تمام خواهد شد و دولت برای اینکه کسری بودجه نیاورد، این پروژه ها را همچنان نیمه تمام رها خواهد کرد، چرا که منابعی برای جبران کسری بودجه ناشی از کاهش قیمت نفت وجود ندارد و در حوزه درآمدهای مالیاتی هم نمی توان بیش از این به مردم فشار وارد کرد و از سوی دیگر، افزایش قیمت حامل های انرژی شوک اقتصادی دیگر برای مردم ایجاد خواهد کرد. در این میان، محمد کردبچه به نکته جالبی اشاره کرده است. آنگونه که مشاور رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی گفته هر یک دلار کاهش قیمت نفت در بودجه 94 موجب کاهش هزار میلیارد تومانی درآمدها خواهد شد.

به هر حال، نظرات نمایندگان مجلس را در مورد قیمت منطقی نفت در بودجه سنواتی سال 94 جویا شدیم.

لزوم تغییر اساسی در رقم نفت بودجه

‌آنگونه که علی مروی رئیس کمیسیون انرژی مجلس گفت: در مورد قیمت نفت در بودجه اختلافاتی میان دولت و مجلس وجود دارد. به اعتقاد این نماینده مجلس، نرخ 72 دلار برای نفت در بودجه 94 رقم بالایی است و با توجه به افت قیمت نفت در بازارهای جهانی مشکلاتی برای کشور ایجاد می کند.

مروی ادامه داد: باید باید با دقت و کار کارشناسی به موضوع نفت در بودجه و به عددی دقیقتر و صحیح تر رسید، چرا که قیمت نفت پس از بررسی بودجه در دولت کاهش یافت. به اعتقاد رئیس کمیسیون انرژی مجلس، تا زمان تصویب بودجه در صحن علنی ممکن است اتفاقاتی بیافتد که رقم نفت در بودجه تغییرات اساسی داشته باشد اما چنانچه نفت همچنان حدود 40 دلار بماند، باید تغییر اساسی در قیمت نفت ایجاد کنیم.

مروی در پاسخ به این سئوال که آیا مجلس نفت 72دلار در بودجه را کاهش می دهد یا خیر؟ اظهارداشت: پس از تشکیل جلسات کارشناسی و بررسی بودجه در کمیسیون‌ها می توان نظر دقیق در این مورد داد اما تا به حال به یک نرخ قطعی برای نفت نرسیده ایم. مروی گفت: جمع بندی من با توجه به جلسات کارشناسی که داشته ایم و جمع بندی نشست اوپک و مذاکراتی که رئیس جمهور ونزوئلا با روسای جمهور کشورهای عضو اوپک داشته است، همچنان معتقدم که قیمت 72 دلار برای شرایط کنونی نفت رقم بالایی است.

به اعتقاد رئیس کمیسیون انرژی مجلس، شرایط امروز نفت نیاز به تحلیل جدی و بررسی عوامل تاثیر گذار در قیمت نفت دارد. باید در کنار هم قرار دادن عوامل مختلف به قیمتی از نفت در بودجه برسیم که که هم مخارج کشور تامین شود و هم با با کسری بودجه مواجه نشویم.

این نماینده مجلس، شرایط را برای کشورهای صادرکننده نفت نامناسب ارزیابی کرد و گفت: قیمت بالای نفت باعث افت شدید بازار شده و تقاضا کم می شود و بعضی از کشورهای مثل آمریکا تولید خود به خصوص نفت شیل را زیاد می‌کنند و ذخایرشان نیز از حد متوسط بالاتر می‌رود که بعد از آن اقدام به فروختن نفت کرده و بازار و را دچار مشکل می‌کنند.

وی در مورد دلایل کاهش نفت هم معتقد است که این کاهش قیمت با همدستی عربستان و آمریکا برای تضعیف روسیه و ایران طرح ریزی شده است.

ریسک بالای نفت 72 دلاری در بودجه

جعفر قادری عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس هم با همکار خود رئیس کمیسیون انرژی مجلس هم عقیده است و اعتقاد دارد رقم 72 دلار برای نفت در بودجه سال 94 خوشبینانه است، چرا که نمی توان با امیدواری از افزایش قیمت نفت چنین ریسکی کرد و از این رو قیمت نفت باید در بودجه سنواتی سال 94 کاهش پیدا کند. جعفری گفت: بستن بودجه با نفت 72دلاری سبب می شود که دولت کسری بودجه داشته و هزینه های تورمی ناشی از افزایش رشد بودجه گریبانگیر دولت شود.

این عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس خاطر نشان کرد: به نظر می رسد مجلس دولت را برای رسیدن به اهداف خود همراهی کند و خواست دولت را در بودجه عملیاتی کند اما به نظر من نفت زیر 60 دلار منطقی تر از نفت 72 دلاری است.

وی توضیح داد که اگر قرار است مجلس قیمت نفت را در بودجه کاهش دهد، حتما باید کارشناسی شده و دقیق باشد، چرا که این کاهش قیمت می تواند درآمدهای دولت را کاهش داده و یا هزینه های عمرانی را بکاهد و سبب کاهش درآمد دولت بشود. در هر صورت، این کار باید باید با کارشناسی دقیق صورت بگیرد.

وی با اشاره به امکان کاهش بودجه منطقه ای، گفت: ممکن است در صورت کاهش بودجه استان‌ها نمایندگان در حوزه های انتخابیه خود با مشکل مواجه شوند. ‌از سوی دیگر، دولت با کاهش سهم صندوق توسعه ملی سیاستهای اقتصاد مقاومتی را نیز نقض کرده که می تواند برای بودجه مشکل آفرین باشد.

افزایش درآمد مالیاتی؛ راه حل جبران کسری بودجه

موسی احمدی از دیگر نمایندگان مجلس است که اعتقاد دارد نفت 72 دلاری در بودجه منطقی نیست و در خلال رسیدگی بودجه در کمیسیون تلفیق این رقم تا 65 دلار کاهش می یابد. این عضو کمیسیون انرژی مجلس گفت: زمانی که دولت بودجه را می‌نوشت، هنوز قیمت‌های جهانی در این حد سقوط نکرده بود و چه بسا اگر در زمان نوشتن بودجه نفت 45 دلار بود، دولت خود این رقم 72 دلاری را در نظر نمی‌گرفت و رقم کمتری را در بودجه می گنجاند؛ به همین جهت به احتمال زیاد پس از جلسات کارشناسی در کمیسیون‌ها این رقم تا 65 دلار و یا حتی کمتر از این تغییر و کاهش می یابد. وی توضیح داد که دولت برای جبران کاهش قیمت نفت در بودجه، نرخ دلار را برای سال آینده 2850 تومان تعیین کرده در حالی که در بودجه امسال 2650 تومان در نظر گرفته بود.

عضو کمیسیون انرژی مجلس افزود: چنانچه نفت را در بودجه سنواتی کاهش بدهیم، کاهش درآمد دولت می تواند با افزایش درآمدهای مالیاتی محقق شود.

به گفته وی، درآمدهای مالیاتی از 40هزار میلیارد تومان به بیش از 80هزار میلیارد تومان افزایش در بودجه سال 94 افزاش خواهد یافت که می تواند کاهش درآمد دولت را جبران کند.

وی در پاسخ به این سئوال که در نهایت مجلس چه برخوردی با نفت 72 دلاری در بودجه خواهد داشت؟ گفت: بعد از جلسات کارشناسی در کمیسیون‌ها می توان به رقم دقیق در بودجه رسید.

ارتباط کاهش قیمت نفت و سیاست‌های اقتصادمقاومتی

ابراهیم کارخانه‌ای دیگر عضو کمیسیون انرژی مجلس است که دغدغه قیمت نفت در بودجه سنواتی سال 94 را دارد. به اعتقاد کارخانه ای، با توجه به اینکه در برنامه پنجم توسعه، سیاست‌های اقتصاد مقاومتی و اسناد بالا دستی آماده است که وابستگی بودجه های سنواتی به نفت باید هر سال کمتر شود تا اینکه درآمدهای حاصل از نفت و وابستگی به نفت به حداقل برسد گفت: اصرار رهبر معظم انقلاب بر اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی ریشه در همین نوسانات دارد چنانچه سیاست‌های اقتصاد مقاومتی اجرا می شد، کاهش قیمت نفت این همه ما را نگران نمی کرد.

وی، دلایل کاهش قیمت نفت را سیاسی دانست و خاطر نشان کرد: آمریکا و همپیمانان منطقه‌ای او همچون عربستان به دنبال این هستند که همزمان با روند مذاکرات هسته ای ایران و غرب از طریق کاهش قیمت نفت در کنار تحریم‌ها به ایران فشار بیاورند.

به اعتقاد کارخانه ای، دولت باید چنین کاهش قیمتی را پیش بینی کرده و قیمت هر بشکه را به جای 72 دلار، 55 دلار در نظر می‌گرفت، چرا که در این صورت نشان می‌داد برای اداره کشور به بودجه نفت متکی نیست و می‌تواند بدون درآمدهای نفتی و یا وجود تحریم‌ها کشور را اداره کند، شاید در آن صورت سیاست‌های غرب هم در قبال ایران چرخش کرده و از موضع بالا با ایران برخورد نمی‌کردند.

این نماینده مجلس پیش بینی کرد که مجلس قیمت نفت را برای بودجه 94 کاهش بدهد و در توضیح گفت: معمولا در بودجه های سنواتی قیمت نفت چند دلاری کمتر از قیمت جهانی آن در نظر گرفته می‌شود؛ حال آنکه در حال حاضر قیمت نفت به زیر 50 دلار سقوط کرده و معلوم هم نیست که این روند چه زمان تغییر جهت بدهد؛ از این جهت مجلس برای اینکه مشکلات بیشتری پیش نیاید، قطعا نرخ نفت را در بودجه 94 کاهش می دهد.