گزارش شورای عالی عتف از وضعیت طرحهای کلان ملی در دولت‌های دهم و یازدهم

به گزارش سرویس فناوری ایسنا، شورای عالی عتف در این گزارش یادآور شده است: با عنایت به سابقه و تجربه جهانی در اجرای طرح‌های کلان ملی، در ایران نیز انتخاب حوزه‌های اولویت‌دار فناوری برای سرمایه‌گذاری هدفمند در آنها، همواره به عنوان یکی از دغدغه‌های اصلی برای مسؤولان و سیاست‌گذاران کشور مطرح بوده است. در این راستا پس از تاکید ریاست جمهوری وقت مبنی بر ضرورت اجرای طرح‌های بزرگ و تاثیرگذار توسط دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های کشور (در پاییز سال 1390)، تعداد 47 طرح کلان ملی با اعتباری حدود 25 هزار میلیارد ریال در شورای عالی عتف تعریف و به تصویب رسید.

آخرین وضعیت طرح‌های کلان ملی در پایان دولت دهم

در پایان کار دولت دهم، بیش از دو سال از اجرای طرح‌های کلان ملی می‌گذشت، وضعیت ساختاری و اجرایی طرح‌های کلان ملی در زمان شروع به کار دولت یازدهم به صورت زیر بود:

•در طی دوره بیش از دو سال از کل اعتبار مورد نیاز طرح‌های کلان ملی، تنها حدود 658.6 میلیارد ریال (حدود 6/2 درصد) به طرح های کلان ملی تخصیص یافته بود.

•پرداخت اعتبار یکسان به تمامی طرح های کلان ملی، علیرغم تاکید مصوبه شورای عالی عتف مبنی بر حمایت اولیه از طرح های اولویت دار.

•علیرغم مصوبات شورای عالی عتف و تاکید کلیات‌ آیین نامه اجرایی مدیریت طرح‌های کلان ابلاغی 1391، هیچ کدام از طرح‌ها دارای حامی مالی رسمی نبودند.

•از نظر پیشرفت فیزیکی در طی دوره بیش از دو سال، طرح های کلان ملی فقط 85/3 درصد پیشرفت داشته‌اند.

•علیرغم ماهیت متفاوت طرح‌های کلان ملی، ساختار اجرایی مشابهی برای تمام طرح‌ها در نظر گرفته شده بود.

•نظام مدونی برای توزیع اعتبارات بین مجریان طرح‌های کلان ملی در دبیرخانه طراحی نشده بود.

•دبیرخانه منسجم و سیستم مستندسازی و مدیریت دانش برای طرح‌های کلان ملی در نظر گرفته نشده بود.

•علیرغم گذشت بیش از دو سال و واریز اعتبار اولیه طرح‌ها به حساب دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی، با توجه به عدم معرفی مدیر طرح، هشت طرح کلان ملی غیرفعال بودند.

•احکام ناظرهای طرح‌های کلان از سوی دبیرخانه شورای عالی عتف صادر نشده بود.

اقدامات صورت گرفته در دولت تدبیر و امید در طی دو سال اخیر

دبیرخانه شورای عالی عتف اما تغییرات صورت گرفته در وضعیت طرحهای کلان ملی را با شروع به کار دولت یازدهم را نیز توصیف کرده و یادآور شده است: شکایت‌های متعددی از سوی دستگاه‌های اجرایی و صاحبنظران در خصوص نحوه انتخاب، اجرا و تخصیص اعتبار طرح‌های کلان ملی مطرح شد. دبیرخانه شورای عالی عتف به منظور جلوگیری از ایجاد حاشیه برای طرح‌های کلان و با هدف برخورد علمی با چالش‌های مطرح شده، در اولین جلسه شورای عالی در دولت یازدهم پیشنهاد تشکیل کارگروه‌های ارزیابی تخصصی برای هر یک از طرح‌های کلان را ارائه داد تا ابهامات موجود در این زمینه رفع شود.

کارگروه‌های ارزیابی طرح‌های کلان ملی پس از برگزاری جلسات کارشناسی و در موارد مورد نیاز مطالعات میدانی، نتایج ارزیابی را به دبیرخانه ارائه کردند که بر اساس مستندات موجود در دبیرخانه هیچ یک از طرح‌های کلان ملی حذف نشده‌اند.

بر اساس گزارش شورای عالی عتف، مصوبات این شورا تاکید دارند که طرح‌های کلان ملی باید تقاضا محور بوده و دستگاه‌های سفارش‌دهنده به صورت رسمی میزان حمایت مالی از طرح‌های کلان ملی را اعلام کنند. دبیرخانه شورای عالی عتف با تمامی دستگاه‌های مرتبط با طرح‌های کلان ملی مکاتبه کرده و اعلام رسمی میزان حمایت مالی از آنها را خواستار شد. بر اساس مستندات موجود در دبیرخانه شورای عالی تا پایان تابستان 1394 تعداد 34 طرح کلان ملی دارای حامی رسمی هستند.

با عنایت به اینکه یکی از چالش‌های فراروی اجرای طرح‌های کلان ملی نبود ساختار اجرایی مناسب برای طرح‌های کلان ملی و همچنین مشخص نبودن چگونگی تامین منابع مالی طرح‌های کلان بود، لذا در شانزدهمین جلسه شورای عالی عتف مقرر شد کارگروهی با حضور وزراء و رؤسای دانشگاه‌های اصلی فعال در اجرای طرح‌ها به منظور تدوین ساختار اجرایی و نحوه تامین مالی طرح‌های کلان ملی تشکیل شود.

کارگروه مذکور پس از بررسی ابعاد اجرایی چگونگی تامین منابع مالی طرح‌های کلان ملی، دستورالعمل مدیریت و راهبری طرح‌های کلان ملی را تدوین کرد و در هجدهمین جلسه شورای عالی به تصویب رسانید.

مهم‌ترین نکات دستورالعمل مذکور شامل «دسته بندی طرح‌های کلان با توجه به ماهیت طرح»، «طراحی ارکان اجرایی طرح‌های کلان ملی با توجه به دسته‌بندی فوق»، «تعیین سهم مشارکت مالی شورای عالی عتف و دستگاه‌های سفارش دهنده هر یک از طرح‌های کلان ملی با توجه به دسته‌بندی فوق» و «طراحی نظام تخصیص اعتبار به مجریان طرح‌های کلان با بهره‌گیری از ظرفیت عامل‌های مالی» است.

آخرین وضعیت طرح‌های کلان ملی در دولت تدبیر و امید

بر اساس گزارش دبیرخانه شورای عالی عتف هم اکنون وضعیت طرح‌های کلان ملی چنین است:

•در طی دوره دو ساله دولت یازدهم حدود 2/381 میلیارد ریال به طرح‌های کلان ملی تخصیص یافته است.

•طراحی نظام مدون برای توزیع اعتبارات بین مجریان طرح‌های کلان ملی

•با توجه به مصوبات شورای عالی عتف و تاکید آیین‌نامه مدیریت تعداد 34 طرح کلان ملی دارای حامی مالی رسمی هستند

•از نظر پیشرفت فیزیکی در طی دوره دو ساله، طرح‌های کلان ملی 39/8 درصد پیشرفت داشته‌اند.

•تقسیم‌بندی طرح‌های کلان ملی با توجه به ماهیت طرح‌ها در قالب سه دسته و طراحی ارکان اجرایی طرح‌ها با توجه به ماهیت آنها.
•طراحی دبیرخانه منسجم و سیستم مستندسازی و مدیریت دانش برای طرح‌های کلان ملی

•طراحی نظام مدیریت و کنترل پروژه طرح‌های کلان ملی

این گزارش حاکیست هیچ یک از طرح‌های کلان ملی حذف نشده‌اند و با توجه به مصوبات شورای عالی عتف در دولت دهم و یازدهم مبنی بر ضرورت تقاضا محور بودن طرح‌ها، در حال حاضر تعداد 34 طرح کلان ملی فعال و دارای حامی رسمی بوده و در صورت اعلام حمایت رسمی دستگاه‌های اجرایی از سایر طرح‌های کلان، اقدامات لازم جهت پیگیری آنها توسط دبیرخانه شورای عالی عتف انجام خواهد شد.

انتهای پیام