منابع حاصل از حذف یارانه نقدی کجا می رود

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک سناریو حذف تعدادی از افراد از دریافت یارانه نقدی با روی کار آمدن دولت یازدهم به انحای مختلف اجرا شده است. به دنبال اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها در دولت قبل بسیاری از کارشناسان مسائل اقتصادی عنوان کردند این طرح با شیوه ای که دولت برای اجرای آن در نظر گرفته است نه تنها به اهداف خود نمی‌رسد که مشکلات عدیده اقتصادی به وجود می‌آورد. اصلی‌ترین کارویژه طرح هدفمندی یارانه‌ها کاهش فاصله طبقاتی بود، اما بررسی‌ها نشان می‌دهد پرداخت یارانه نقدی به شهروندان نه تنها این فاصله را کاهش نداده که به تشدید آن انجامیده است. از طرف دیگر، پرداخت نقدی یارانه، آن هم به تمامی‌شهروندان، هزینه‌های سنگینی را بر دوش دولت گذاشته است، تا جایی که دولتمردان در دولت یازدهم همواره از کابوس ماهانه پرداخت یارانه نقدی حرف می‌زنند. اگرچه یارانه نقدی در یک نوبت افزایش یافته است، اما در یکی دو سال اخیر نه تنها مبلغ ناچیزی که هر ماه به حساب شهروندان ریخته می‌شود، افزایشی نداشته که دولتمردان حرفی هم درباره افزایش آن نمی‌زنند. اگر یارانه نقدی در آغاز اجرای طرح می‌توانست تا حدی مسائل مالی خانواده‌ها را کم کند، با افزایش تورم و کاهش قیمت پول در کنار این مساله که یارانه نقدی افزایشی نداشته است، کارایی یارانه نقد بیش از پیش مورد تردید قرار گرفته است. به نظر می‌رسد مسئولان دولتی در دولت یازدهم از طرفی با ثابت نگه داشتن میزان یارانه نقدی و از طرف دیگر با حذف تدریجی برخی از شهروندان از دریافت این یارانه به دنبال اعمال تغییرات مورد نظر خود در این زمینه هستند.

 درآمد 3276 میلیارد تومانی از طریق حذف یارانه‌ها
در دو سال اخیر انتقادات نسبت به طرح هدفمندی یارانه ها افزایش داشته است. اگر پیش از این، تنها این کارشناسان مسائل اقتصادی بودند که پرداخت یارانه نقدی را زیانبار توصیف می‌کردند، در دو سال گذشته مسئولان دولتی نیز به جمع منتقدان اضافه شده‌اند. دولتمردان در ابتدا از مردم خواستند کسانی که نیازی به یارانه نقدی ندارند از دریافت آن انصراف دهند. این طرح دولت با استقبال چندانی مواجه نشد و در فاز بعدی دولت یازدهم اعلام کرد به تدریج یارانه نقدی افراد متمکن را قطع می‌کند. آنطور که دولتمردان می‌گویند تاکنون یارانه سه میلیون نفر قطع شده است و دولت بنا دارد سه میلیون نفر دیگر را نیز از فهرست دریافت‌کنندگان یارانه نقدی حذف کند.

روز گذشته و در آستانه واریز یارانه نقدی آبان، معاون وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی از جبران کسری بودجه دولت با منابع حاصل از حذف یارانه نقدی سه میلیون ایرانی دارای تمکن مالی خبر داد و گفت: تاکنون یارانه ۱۵ درصد معترضان حذف یارانه نقدی برگشته است. به گزارش مهر، احمد میدری در پاسخ به این پرسش که یارانه چند درصد معترضان حذف یارانه نقدی بازگشته است، گفت: تاکنون یارانه حدود ۱۵ درصد افرادی که اعتراض کرده بودند، برگشت خورده است. او افزود: در همین حال، تاکنون یارانه نقدی نزدیک به سه میلیون نفر (اقشار مرفه) قطع شده است. از معاون رفاه اجتماعی وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی سوال شد که آیا تا پایان سال سه میلیون نفر دیگر از دریافت یارانه نقدی حذف می‌شوند که وی در پاسخ گفت: این موضوع در بودجه آمده و کار بسیار سختی است ولی به نحوی در حال اجرای این تکلیف هستیم که حقوق افراد تضییع نشود. میدری در پاسخ به این پرسش که منابع آزادشده از محل حذف یارانه نقدی سه میلیون ایرانی در کدام بخش‌ها هزینه خواهد شد، اظهارداشت: تاکنون منابع زیادی آزاد نشده ولی قرار بوده است این منابع به کسری بودجه دولت کمک کند.

 او تصریح کرد: البته وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی پیشنهاد کرده است که در مرحله اول بخشی از این منابع به افراد معلول قطع نخاعی که تحت پوشش کمیته امداد هستند، اختصاص یابد. به گفته معاون رفاه اجتماعی وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی، قانون گفته است که ۴۰ درصد حداقل دستمزد که معادل ۳۰۰ هزار تومان می‌شود، به اینگونه افراد پرداخت شود. اعتبار آزادشده از محل حذف یارانه نقدی سه میلیون ایرانی ماهانه ۱۳۶ میلیارد و ۵۰۰ تومان و سالانه یکهزار و ۶۳۸ میلیارد تومان می‌شود. در همین حال، با حذف شش میلیون ایرانی از فهرست یارانه بگیران تا پایان امسال، دولت درآمدی بالغ بر بیش از ۲۷۳ میلیارد تومان به صورت ماهانه و بیش از سه هزار و ۲۷۶ میلیارد تومان در سال کسب خواهد کرد.

 دولت به فکر جبران کسری بودجه

در حالی از حذف یارانه‌های نقدی به عنوان گزینه ای برای جبران کسری بودجه نام برده می‌شود که دولت یازدهم نه تنها امسال با کسری بودجه مواجه بوده است که پیش بینی می‌شود با ادامه پایین بودن نرخ فروش نفت، کسری بودجه برای سال 95 هم تکرار شود. بودجه ایران تا حد زیادی وابسته به نفت است، حال آنکه از طرفی قیمت نفت نصف شده و از طرف دیگر، میزان فروش نفت ایران به نصف کاهش یافته است.

بر این اساس درآمدهای نفتی ایرانی به یک چهارم قبل کاهش یافته است و این مساله خود دلیل عمده کسری بودجه است. دولتمردان برای جبران این کسری گزینه های مختلفی را مطرح کرده‌اند که دامنه آن از کاهش وابستگی بودجه به نفت تا افزایش درآمدهای مالیاتی گسترده است. جدای از این، به نظر می‌رسد دولتمردان از طریق حذف تعدادی از شهروندان از فهرست دریافت یارانه نقدی به دنبال جبران کسری بودجه هستند .