روایت اشتباه ترکيه و قواره روسها
رئيسجمهور ترکيه هشدار ميدهد که روسيه با « آتش بازي نکند»؛ در حالي که ترکيه از نظر نظامي در جايگاهي نيست که بخواهد به تهديد روسيه بپردازد.
به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک « اشتباه ترکيه و قواره روسها » عنوان يادداشت روزنامه فرهيختگان به قلم حسين دهشيار است که ميتوانيد آن را در ادامه بخوانيد:
حزب حاکم ترکيـــه مسيري را در قلمــرو سياســت منطقـــهاي برگزيده که فزونترين خطرات را متوجه يکپارچگي اين کشور خواهد کرد. در منطقهاي که تمايزات قومي، نژادي، زباني و فرقهاي اساس و معيار تعريف خود و ديگران، تفسير پديدهها و حوادث است هزينهآورترين سياستها و غيرمنطقيترين رفتارها همانا تحريک بازيگران فرامنطقهاي و معطوف کردن توجه آنان به منازعات درونسرزميني کشور تحريککننده است. رجبطيـــب اردوغان در کسوت رهبر حزبي که سکان هدايت سياست خارجي ترکيه را برعهده دارد، با وجود ادعاي نخستوزير کنوني در دوران قبل از بهقدرت رسيدن اين حزب، درخصوص پيگيري سياست خارجي بهدور از تنش در رابطه با همسايگان، با ارتکاب نابخرديهاي فراوان در حيطه رفتارهاي منطقهاي نشان داده است که تفاوت چنداني با کشورهاي منطقه که فاقد ادعا در به صحنه آوردن يک الگوي جديد هستند، ندارد.
با توجه به مشکل تاريخي قوميتي که ترکيه با آن دست به گريبان است، ورود به منازعه سوريه براي تداوم و تشديد بيثباتي در اين کشور در راستاي تحقق سياست از ميان برداشتن حکومت مرکزي در دمشق پرواضح بود منجر به ايجاد فرصت براي گروههاي قومي، نژادي و مذهبي سوريه ميشود که خواهان شرايط متفاوت براي خود هستند. يکي از گروههاي سوري که در طول تاريخ مدرن سوريه دنبال شکل دادن به يک تشکيلات و مجموعه قوممحور مستقل بوده است کردهاي اين سرزمين هستند. سياست سوري حکام ترکيه در همسويي با گروههاي وابسته به القاعده، گروه داعش و گروههاي نظامي مورد حمايت آمريکا منجربه اين شده است که کردهاي سوريه در گستره جغرافيايي سکونت خود عملا استقلال را تجربه کنند. حضور کردهاي مستقل سوري در مجاورت مرزهاي ترکيه به ضرورت، فرصت و امکانات وسيعي براي کردهاي درون ترکيه که خواهان تغيير شرايط خود بودهاند بهوجود آورده و جايگاه آنان را در رابطه با آنکارا بهبود بخشيده و قدرت مانور آنان را در تعاملات با دولت مرکزي بهشدت ارتقا داده است. در شرايطي که روسيه به يک بازيگر تعيينکننده در سوريه تبديل شده و با در نظر گرفتن اينکه ورود ظرفيتهاي نظامي روسيه به ميدان عمليات سوريه عملا امکان سقوط بشاراسد را تا زماني که کرملين نخواهد غيرممکن ساخته و با توجه به اينکه حالا کردهاي سوريه بايد با ولاديمير پوتين به گفتوگو بنشينند تا در مورد آينده خود مطمئن شوند، دولت ترکيه سرنگوني جنگنده روسيه را در بحبوحه جنگ داخلي سوريه انجام ميدهد.
رئيسجمهور ترکيه هشدار ميدهد که روسيه با « آتش بازي نکند»؛ در حالي که ترکيه از نظر نظامي در جايگاهي نيست که بخواهد به تهديد روسيه بپردازد. اين کشور عضو ناتو يعني تشکيلات نظامي غربي به رهبري آمريکا است؛ اما روسها ضرورتي ندارند که براي گوشمالي که در تحليل نهايي متوجه ترکيه خواهد بود به اقدام نظامي مستقيم عليه اين کشور دست بزنند. ترکيه از نظر داخلي با توجه به منازعه قومي که در درون کشور خود با کردها دارد، اين استعداد وسيع را به صحنه آورده است که مواجه با آشوب و بيثباتي داخلي شود. حال ولاديمير پوتين با کارت کردهاي سوريه که در اختيار دارد ميتواند مرزهاي ترکيه را از طريق کمک به برقراري ارتباط بين کردهاي سوريه و پکک که براي احقاق حقوق کردهاي ترکيه به نبرد مسلحانه متوسل شدهاند، ناامن و بحراني سازد. صحبت از اين است که روسها تجارت متقابل سالانه به ميزان ۳۰ ميليون دلار با ترکيه را فداي اقدام عليه آنکارا نخواهند کرد و بنابراين اتفاقي حادث نخواهد شد. روسها در بحران اوکراين نشان دادند که فهم آنان از صحنه مناسبات بين بازيگري و معادلات قدرت همچنان در چارچوبهاي متعارف و مستقر قرن نوزدهمي تعريف ميشود و شکل ميگيرد و به همين روي ابايي از اين ندارند که بهرههاي مالي و اقتصادي را فداي گوشمالي نظامي وسياسي کنند.
ترکيه با اقدام نظامي عليه روسيه اين توجيه را در اختيار کرملين قرار داده که از جايگاه و موقعيت خود در سوريه استفاده کند و با بهرهبرداري از کارت کردهاي سوريه که از نظر لجستيک و نظامي بر آنها کنترل دارد، در معادلات قومي داخل ترکيه ورود و در راستاي تضعيف آنکارا حرکت کند. آمريکا بيش از آن سردرگم است که بتواند حمايت مشخصي از ترکيه داشته باشد و فرانسه بيش از آن به روسيه نگاه مثبت دارد که به خاطر وراث امپراطوري عثماني روابط حسنه خود را با وسيعترين جغرافياي اروپايي به مخاطره بياندازد.
ترکيه در تشخيص قد و قواره روسها دچار اشتباه شد و به همين جهت هزينه آن را در طول راه خواهد پرداخت. باراک اوباما با وجود تمامي صدماتي که در قلمرو سياست خارجي به اعتبار و جايگاه آمريکا وارد آورده، حداقل در بحران اوکراين با سياستهاي انفعالي خود نشان داد که متوجه ظرفيتها، توانمنديها و قواره روسها است./دنیای اقتصاد