دستاورد مذاکرات برای شبکه بانکی
از بانک‌های ۲۰میلیونی تا بزرگ‌ترین بانک جهان در ایران
جریان مذاکرات هسته‌یی در حدود ۲سال گذشته و در نهایت لغو تحریم‌ها شرایطی را برای شبکه بانکی رقم زد که در کنار تمام دستاوردهای آن، پای بانک‌های بزرگ دنیا را به ایران باز کرد.
به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک به نقل از تعادل،تحریم حدود 10ساله بانک‌های ایرانی نه تنها آنها را از حضور در فضای بین‌المللی و دسترسی به امکانات آن محروم کرد و در شرایط سختی قرار داد، بلکه مانع از ادامه روابط با بانک‌های خارجی با وجود تمایلی که اغلب بین طرفین وجود داشت، شده و شبکه بانکی به راحتی از ظرفیت‌های قانونی و بین‌المللی خود محروم شد. به‌طوری که کارگزاران حاضر به خدمات‌دهی به بانک‌های ایرانی نبودند، چراکه به محض ارائه سرویس، جریمه‌های بسیار سنگینی بر آنها اعمال می‌شد. حتی به گفته مقامات بانک مرکزی بانک‌های بزرگ اروپایی به دلیل سرویس‌دهی به ایران جریمه‌های سنگینی نیز پرداختند و همین موضوع به تدریج موجب دور شدن بانک‌های ایرانی از فضای بین‌الملل و در سویی دیگر عدم تمایل بانک‌های خارجی برای حضور در ایران یا ایجاد روابط با آنها شد.
این در حالی است که از زمان آغاز مذاکرات هسته‌یی در 2سال گذشته و به ویژه ماه‌های پایانی و بعد از ماجرای بسته شدن پرونده «PMD» استقبال بانک‌های خارجی برای ورود به ایران و ایجاد روابط بانکی از شدت بیشتری برخوردار شد. به گونه‌یی که در این مدت هیات بانک مرکزی ایران با مقام‌های عالی بانکی کشورهای زیادی از جمله ایتالیا، فرانسه، اتریش، آلمان و ژاپن، سوئد، دانمارک و الجزایر مذاکراتی داشت و هیات‌هایی از ایران نیز به کشورهای دیگر سفر کرد.
بزرگ‌ترین بانک جهان در ایران
استقبال گسترده برای ایجاد روابط بانکی با ایران در طول مذاکرات هسته‌یی در حالی رقم خورد که به روایت یعقویی مدیرکل بین‌الملل بانک مرکزی در دوران تحریم نه تنها بانک‌ها ترجیج می‌دادند که ریسک روابط با بانک‌های ایرانی را نپذیرند و از آن دوری می‌کردند، بلکه اگر هم بانکی وارد می‌شد در سایز بسیار کوچک بود که اگر دچار مشکل می‌شد چندان ضرری برای کشورش نداشته باشد. اما در حال حاضر در کنار بانک‌های با سطح و ارزش بالا برای ایجاد روابط با ایران اعلام آمادگی کرده‌اند حتی بانک ICBC چین نیز به عنوان بزرگ‌ترین بانک دنیا مذاکرات زیادی برای این روابط داشته است.
آن‌طور که یعقویی، در این باره به ایسنا توضیح داده است، اوایل شروع مذاکرات هسته‌یی وقتی که بانک‌های مختلف خارجی به ایران سفر می‌کردند از سایز کوچکی برخوردار بوده و در حد یک بانک 10 تا 20میلیون دلاری بودند. هر چند که قبل از این مذاکرات و در دولت گذشته، عملا بانکی برای مذاکره ورود پیدا نمی‌کرد یا کشورها گاها بانک‌هایی با ارزش 3 تا 4میلیون دلار می‌فرستاند که اگر در دوران تحریم مشکلی برای آن پیش آمد ضرر زیادی نکرده باشند.
وی با اشاره به اینکه یکی از دستاوردهای ما در طول مذاکرات هسته‌یی این بود که بانک‌های بزرگی اکنون برای مذاکره با ایران وارد شده‌اند، اعلام کردکه در نمونه‌یی بارز بانک ICBC چین، به عنوان بزرگ‌ترین بانک جهان به لحاظ صورت‌های مالی و برخورداری از بزرگ‌ترین شبکه برای مذاکره به ایران آمد و اکنون با بانک مرکزی ایران پیشنهاد ارائه خدمات در حوزه خزانه‌داری ارزی، عملیات اعتبار اسنادی و ارائه خدمات فاینانس را مطرح کرده و در این خصوص توافقات خوبی هم به دست آمده است.
مدیر روابط بین‌الملل بانک مرکزی البته به چرایی استقبال بانک‌های سطح بالای خارجی هم اشاره داشته و گفته که به هر حال اختتام پرونده« PMD » سرعت و شتاب قابل توجهی در مذاکرات با بانک‌های خارجی ایجاد کرد چراکه طرف‌های مذاکره‌کننده دیگر بیم‌های گذشته را نداشته و با اطمینان خاطر بیشتری وارد مبادله می‌شوند.
وی همچنین به موارد دیگری هم اشاره داشت و گفت که اکنون در فضایی که دنیا کم و بیش با رکود دست و پنجه نرم می‌کند، ایران می‌تواند شرایط متفاوتی داشته باشد. ایران بازار بزرگی است؛ منابع معدنی و انسانی بی‌نظیری دارد. اقتصاد ایران نیازمند سرمایه‌گذاری بوده و سرزمین فرصت‌هاست و سرمایه‌گذاران خارجی نیز به دنبال این فرصت‌ها هستند. از سویی دیگر در زمان تحریم وقتی که رقیبی وجود ندارد، طرف به بهانه اینکه شما کشور تحریمی هستید و انعقاد قرارداد کار پرریسکی است هزینه‌ها را به‌طور قابل توجهی بالا می‌برد که در این حالت هیچ راهی نداشتیم بین اینکه پروژه‌ها را متوقف کنیم یا اینکه پول گران بابت تامین اعتبار بپردازیم که مورد دوم را ترجیح می‌دادیم چون باید پروژه‌ها راه می‌افتاد و اشتغال ایجاد می‌شد. ولی اکنون که دیگر تحریمی وجود ندارد و ریسک‌های ناشی از آن برطرف شده، همان طرف‌ها می‌خواهند به هر طریقی که شده قراردادها را با شرایط ایده‌آل حفظ کنند.
این در حالی است که در جریان مذاکرات و لغو تحریم‌ها، برخی بانک‌های مرکزی دنیا که حتی قبل از تحریم‌ها هم ارتباطی با ایران نداشتند، اکنون درخواست ایجاد روابط را باشرایط مناسبی مطرح کرده‌اند به‌طوری که به گفته مقامات بانک مرکزی، اکنون بانک مرکزی ایتالیا که پیش‌تر نیز هیچ ارتباطی با ما نداشته در جریان بعد از تطبیق، وارد مذاکره شده و حتی شرایط ویژه و قابل انتخاب مطرح کرده است. این البته همان جریانی است که بانک مرکزی معتقد است از دید حرفه‌یی قابل قبول بوده و باید به این دستاورد نمره قبولی داد. چراکه در سویی از این ماجرا وقتی که بانک مرکزی یک کشور وارد مذاکره با ما می‌شود به دنبال آن بانک‌های دیگر، شرکت‌ها و موسسات این کشورها هم به پشتوانه یکدیگر ترجیح می‌دهند که وارد مذاکره شوند. بر این اساس بانک مرکزی اعلام کرده است که تصمیم دارد در فاز اول، با تمام بانک‌های مرکزی که می‌تواند ارتباط برقرار کند.