بانک‌ها هنوز در حوزه پرداخت الکترونیک ریسک می‌کنند

شهرام رشتی، مدیرعامل شرکت مبنا فرتاک کیش در یادداشتی درخصوص هزینه های سرویس های حوزه پرداخت الکترونیک نوشت: افزایش روافزون هزینه‌های عملیاتی یکی از عواملی است که بانک‌ها را در تمام دنیا به سمت استفاده از روش‌های عملی و مطمئن برای مدیریت این هزینه‌ها سوق داده‌است. درکشور ما نیز بانک‌ها قاعدتاً از هزینه‌های شعبه‌داری و بانکداری سنتی، آگاه هستند و به همین خاطر نیز حرکت به سمت سیستم‌های الکترونیک را با جدیت و اشتیاق دنبال می‌کنند.

با این حال در ایران به دلیل نوپا بودن مقوله پرداخت و تراکنش‌های الکترونیک، بحث محاسباتی که تفاوت هزینه‌ها بین انجام الکترونیک سرویس‌های بانکی و پرداختی و روش‌های دستی را مشخص کند چندان جدی پیگیری نشده‌است. به همین خاطر اغلب می‌بینیم بانک‌ها برای ورود به حوزه‌های جدید و سرمایه‌گذاری برای ارائه سرویس‌های الکترونیک تازه، تصمیماتی ریسکی می‌گیرند. به عبارت دیگر کششی که اکنون در مورد بانکداری الکترونیک در بانک‌های ایران وجود دارد هنوز آن‌قدر سنجیده نیست که بتوانند اقدام جدی در مورد آن انجام دهند. این روند تا زمانی که ما بتوانیم بانکداری الکترونیک و قواعد جدید بانکداری را در ایران رواج دهیم، ادامه دارد.

مجموعه این عوامل باعث می‌شود احتمال و امکان حذف شعب بانک‌ها از چرخه بانکداری دستکم به این زودی‌ها نزدیک به صفر باشد و تنها ممکن است شاهد کاهش شعب بانک‌ها باشیم. تا زمانی که بانکداری الکترونیک جا بیافتد، شعب به‌عنوان ویترینی برای بانک‌ها باعث می‌شوند افراد و اصولاً انسان‌ها با مشاهده برند بانک بتوانند اعتبار بیشتری به آن دهند و اعتماد بیشتری کنند.

در این میان از تفاوت‌های بیرونی نیز نباید غافل بود؛ برای مثال خرید شعبه در شهری مانند تهران بیشتر از شهرستان‌ها است و استقبال تهرانی‌ها از اپلیکیشن‌ها، نرم‌افزارها و فناوری‌های جدید هم خیلی بیشتر. اما بانک‌ها هنوز به محاسبات دقیق دراین‌باره نرسیدند که مستند بتوانند بگویند فرضاً در یک استان چه تعداد گوشی تلفن‌همراه هوشمند وجود دارد و اگر قرار باشد که در بحث NFC خدمتی را در این استان ارائه کنند تا چه میزان قابلیت دارند و چه حجمی از گوشی‌های هوشمند این منطقه می‌توانند به NFC متصل شوند.

اهمیت این محاسبات زمانی بیشتر مشخص می‌شود که به تفاوت سرمایه‌گذاری‌های لازم برای پیاده‌سازی سرویس‌های مختلف توجه کنیم. به عنوان مثال در مورد بحث NFC ما دو حوزه متفاوت آنلاین و آفلاین داریم که در واقع بحث آنلاین تکنولوژی ساده و بازار متفاوتی نسبت به آفلاین دارد. آنلاین موردی است که براحتی می‌تواند جایگزین کارت‌های بانکی فعلی شود. خودپردازهایی که دارای قابلیت NFC هستند می‌توانند با برنامه‌ریزی و نوشتن نرم‌افزارها به‌راحتی در همان بسترهای موجود مورد استفاده قرار بگیرند.

در بانکداری معضلی به نام بازار پول خرد داریم که چند شاخص اقتصادی بسیار مهم دارد که یکی بخش حمل‌ونقل عمومی، دیگری کالاهایی که صف در آن‌ها ایجاد می‌شود مثل نانوایی‌ها و بخش دیگر بخشی مانند سوپرمارکت‌ها و بقالی‌ها که در آن‌ها پرداخت‌های خرد انجام می‌شود و افراد می‌خواهند به‌سرعت وارد این مکان‌ها بشوند و کارشان انجام شود و خارج شوند. در هر کدام از این بخش‌ها زمان ملاک بسیار مهمی است که در پرداخت‌های آنلاین زمان استفاده برای یک پرداخت بسیار بیشتر از بحث آفلاین است؛ زیرا در پرداخت آفلاین شما نیازی به برقراری ارتباط از طریق کارت‌خوان با هیچ کدام از بخش‌های دیگر ندارید و در کمتر از یک ثانیه پرداخت شما انجام می‌شود درصورتی‌که برای وصل شدن به شبکه آنلاین حداقل بین ۵ تا ۱۵ ثانیه وقت لازم است.

تنها ضعف بحث پرداخت‌های آفلاین نسبت به آنلاین این است که شما ضلعی به نام اپراتور را وارد می‌کنید زیرا باید بستر برای تبادل اطلاعات وجود داشته باشد. دسترسی به این بستر باعث کند شدن این فرآیند می‌شود چون هریک از اپراتورها بالاخره یک دولت کوچک و هر بانک یک دولت بزرگ به‌حساب می‌آید و ما می‌خواهیم بانک‌ها، اپراتورها و شرکت‌های ارائه‌دهنده راهکارهای پرداخت (PSP) را با هم دور یک میز بنشانیم و این کار دشواری است. ما از روز اول این مسئله را داشتیم که هر یک از اپراتورها می‌خواستند صاحب حساب کیف پول شوند این در حالی است که آن‌ها فقط باید بستر پرداخت را فراهم کنند.

منبع:ایبنا

انتهای پیام