لزوم وجود نماینده کانون‌های صنفی بانکی در شورای پول و اعتبار (بخش دوم)

نقش نهاد های صنفی و حوزه عملکرد آن ها همچنین چگونگی تعیین مقررات و عوارض عدم توجه به کانون های صنفی، در صحبت با مصطفی بهشتی روی، از اعضای هیأت مدیره بانک پاسارگاد به بحث گذاشته شده است.

اینکه نهاد های صنفی چه نقش و وظایفی دارند، در چه حوزه هایی عمل می کنند، مقرراتشان چگونه تعیین می شود  عدم توجه به کانون های صنفی چه عوارضی می تواند در پی داشته باشد و مسائل مهم دیگری درباره این نهاد ها در صحبت با مصطفی بهشتی روی، از اعضای هیأت مدیره بانک پاسارگاد به بحث گذاشتیم. وی نظرات جالبی درباره نقش و اهمیت این نهاد ها دارد و نبودشان را برای جامعه مشکل ساز می داند.

*چطور می‌توان گفت بانک مرکزی این مسئله را کاملاً می‌فهمد؟
بنده نمی‌توانم فرض را بر این بگذارم که بانک مرکزی متوجه نمی‌شود. با این حرف اساس بسیاری از مسائل را زیر سئوال خواهم برد که اصلاً صحیح نیست. این حرف را نباید برای هیچ ارگان و نهادی تصور کرد که افراد مسئول متوجه کارشان نیستند. این حرف درستی نیست.

*یعنی شما فکر می‌کنید آنها متوجه کارشان هستند؟
فرض من بر این است، کار باید به همان ترتیب که عرض کردم، انجام شود، به همین علت می‌گویم بانک مرکزی چنین حرفی را نخواهد زد. بانک مرکزی صلاحیت افرادی را که در هیات مدیره فعلی بانک‌ها هستند، تایید کرده است. ما در حال حاضر حدود 35 بانک و موسسه مالی داریم و با فرض داشتن 7 نفر در هیات مدیره آنها، بانک مرکزی صلاحیت حدود 200 نفر را تایید کرده است. در نتیجه بانک مرکزی نمی‌تواند بگوید کسانی که صلاحیت‌شان را تأیید کرده تخصص و صلاحیت لازم را در اظهارنظر بابت مقرره‌ها ندارند.

*اگر از زاویه‌ای دیگر نگاه کنیم شاید کسی که صلاحیت را تأیید می‌کند خودش صلاحیت نداشته باشد؟
موضوع فردی نیست بلکه سازمانی ا‌ست، نمی‌توان گفت بانک مرکزی این صلاحیت را ندارد.

*بالاخره تیمی آن‌جا هستند که ممکن است وضع‌کنندگان مقرره‌های محتوم باشند؟
بهتر است مباحث را مصداقی و فردی نکنیم.

*دلیل چنین صحبت‌هایی اهمیت مؤثر نهاد صنفی‌ است.
بنده از ابتدا مقصودم همین بود و شما آن را به چالش می‌کشید. من نیز می‌گویم نهاد صنفی قطعاً نقش دارد و نمی‌پذیرم کسی گفته باشد این ها نقشی ندارند یا توان ایفای نقش ندارند.

*پس چرا بانک مرکزی رغبت چندانی برای تشکیل آن ها ندارد؟
من از چنین عدم رقبتی از سوی بانک مرکزی بی اطلاع هستم، در صورت وجود چنین برداشتی، این را باید از بانک مرکزی سئوال کنید.

*ایران چطور می‌تواند یک نهاد صنفی قوی بانکی داشته باشد؟
اگر در رابطه با بانک‌ها صحبت می‌کنیم وجود کانون بانک‌ها باید مستند به قانون باشد. ما پیش از انقلاب شکوهمند اسلامی کانون بانک‌ها را داشتیم که در شورای پول و اعتبار نماینده ای داشت. پس از قانون ملی شدن و ادغام بانک‌ها، قانون تشکیل کانون بانک‌های وقت توسط شورای انقلاب ملغی شد و از آن به بعد کانون بانک‌های رسمی نداریم. از زمانی که بانک‌های خصوصی تشکیل شدند حتی قبل از تشکیل بانک پاسارگاد، 4 بانک و یک مؤسسة موجود مجمع صنفی تشکیل دادند، اندک ‌اندک برای آن اساسنامه‌ای نوشته شد و بانک پاسارگاد ششمین عضوی بود که به آن کانون پیوست.

*در حال حاضر این کانون چند عضو دارد؟
حدود 19 عضو.

*چرا بانک‌ها در شورای پول و اعتبار هیچ نماینده‌ای ندارند؟
متأسفانه این مسئله در قانون ما دیده نشده لیکن اصلح و لازم است مورد توجه قرار گیرد.

*پس از چندین بار بازنگری متأسفانه چنین مواردی در قانون نادیده مانده است؟!
به همین علت عرض کردم که کانون‌های صنفی می‌توانند در تنظیم مقرره‌ها و قوانین نقش داشته باشند زیرا اگر لااقل یک نماینده‌ در شورای پول و اعتبار داشته باشند ــ که به نوعی مرجع قانون‌گذاری در نظام بانکی کشور است ــ می‌توانند بخشی از مطالبات خود را مطرح کرده و پیگیری کنند.

*موضوع بر سر این است که افرادی در 20 نهاد جمع شده‌اند که در مورد بانک‌ها تصمیم گرفته شود و حتی یک نماینده برای دفاع از آن‌ها حضور ندارد؟!
بله. به این ترتیب کانون بانک‌ها باید شکل قانونی خود را تحت ماده‌ای واحده ای و یا در قانون بانکداری پیدا کند، بالاخره این مسئله باید از طریق مشخص شدن مکانیزم‌ها به تصویب برسد. ضمن اینکه در حال حاضر کانون‌ها وقتی دور هم جمع می‌شوند شکل تعاونی پیدا می‌کنند، اما در کانونِ بانک‌هایِ کشورهایی که قوانین و مقررات دارند ضوابط خاصی وجود دارد که حتی برای تصویب نظرات و پیشنهادهایشان مقررات ویژه در رأی‌گیری‌ها دارند. مثلاً بنده تجربة کشور ترکیه را دارم که اولاً کانون براساس قانون تشکیل شده بود و در داخل آن آئین نامه ای دارد که هر بانک براساس مانده کل دارایی ها Total Asset)) صورت‌های مالی حسابرسی شده امتیازی برای اعمال رای دارد که براساس آن رأی‌گیری‌ می‌شود، ولی کانون بانک ها هم اکنون به عنوان یک موسسه غیرانتفاعی طبق تفاهم اعضاء تشکیل شده و از امتیازات قانونی حضور در شورای پول و اعتبار محروم است و هر عضو نیز مانند تعاونی ها یک حق رأی دارد.

*آیا به بانک مرکزی اعتراض کرده‌اید که چنین قانونی می‌خواهید؟
برای تشکیل این کانون به صورت رسمی اقداماتی صورت گرفته، حتی جلسات مشترکی بین کانون بانک‌های خصوصی، بانک‌های دولتی و بانک‌های خصوصی‌شده که هنوز دولت در آن ها نقش دارد برگزار شده است. در جلسات متعددی که در رابطه با اساسنامة کانون بانک‌های خصوصی فعلی تشکیل گردید، توافق شده بود که اعضای کانون بایستی بانک های خصوصی باشند و در چارچوب قانون تشکیل موسسات اعتباری غیردولتی تاسیس شده باشند. ما حدود 4 بانک تقریباً بزرگ داریم که در زمرة بانک‌های خصوصی‌شده قرار دارند، اما همچنان 40درصد از سهام‌شان دولتی است و براساس همان اساسنامه نمی‌توانند عضو کانون بانک‌های خصوصی باشند.

(پایان بخش دوم)