جای خالی زیرساخت دیجیتال
بخش دوم گفتگوی اختصاصی با عابد آفتابی مدیرعامل شرکت ایران ارقام;
مسئله مهم و کلیدی که طی این 62 سال، مکرراً اتفاق افتاده توان شناسایی، تامین و پشتیبانی سختافزار توسط ایرانارقام است / دیر یا زود کاهش هزینههای عملیاتیِ بانک باید از طریق کاهش هزینههای شعب اتفاق افتد که لزوماً به معنای حذف شعبه نیست / آمادهسازی برای توسعة کسبوکارِ بانک به منزلة آماده شدن برای آیندهای ناشناخته است.
به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک،با توجه به کلان روندهای بانکی میتوان فهمید «ایران ارقام» قصد دارد کجای بازی بایستد؛ موسسات زیادی در صنعت بانکی دنیا روندها و آینده غالب را پیشبینی کردهاند و تحقیقات نشان میدهد که دو، سه نمونه از آنها پررنگتر از بقیه هستند. یکی از آنها Conceptual (مفهوم) است، به معنای اینکه بانکها سرویسها را براساس تجربه مشتری به گونهای تعریف کنند که مشتری تجربه خوبی داشته باشد.
*مساله پیچیدهای است، شما از API صحبت میکنید، درصورتیکه ممکن است کسبوکاری به بازار بیاید که نیازی به API ندارد یا حتی اکوسیستمی مانند آمازون باشد که مدعی داشتن بانک است و کارهای بانکی را خودش انجام دهد.
درهرحال هر بانکی که بتواند به این بیزینسها نزدیک شده، سرویس بدهد یا سرویس بگیرد بعضی اوقات به عنوان جزئی از سیستم به اکوسیستم خواهد رفت یا برعکس سیستم را به عنوان جزئی از اکوسیستم خود قرار دهد.
*مزیت بانک در چنین مواقعی چیست؟ باید روی چه مسائلی تاکید داشته باشد تا قدرت رقابتی خود را بالا ببرد؟
این بحث نیازمند تحلیل است، اما قطعا یکی از مهمترین داراییهای هر بانک مشتریان وفاداری است که به آن اعتماد دارند، اکنون کسبوکارهای نوپا تمام تلاش، تبلیغات، برنامهریزی و برنامهشان برای ارتقاء، رسیدن به این نقطه است.
*آیا معتقدید بانک تعداد زیادی مشتریها و دیتای زیرمجموعه دارد که ممکن است دیگران فاقد آن باشند؟
و اعتماد مشتری؛ این دو ترکیب فوقالعادهاند، اما بهرهبرداری لازم از آن اتفاق نمیافتد.
*درحالحاضر ابزارهای فروش اهمیت بیشتری نسبت به تولید کالای خوب دارند، دیتا نیز به همین صورت است؛ مشتری به عنوان ثروت بانک و مخزنی از داده تلقی میشود که ممکن است بانک نتواند به درستی از آن استفاده کند. به نظرتان چطور میتوان این مزیت رقابتی را تازه نگاه داشت؟
اولین اقدام KYC است، ما باید مشتری را بهخوبی بشناسیم، داده مانند انباری از کتاب است که دانش فراوانی در آن نهفته، اما باید دید آیا این دانش واقعا بهدردبخور است یا خیر. ابتدا باید دیتا را در قفسه و طبقهبندی درست بُرد، در مرحله دوم سیستمی هوشمند یا یک تیم باید این کتابها را بخواند و دانش را استخراج کند که بهمنزله تحلیلهای پیشرفتهای است که در سیستم بانکی به عنوان موتورهای تحلیلی قوی و پیشرفته روی بیگدیتا سوار میشوند. در مرحله سوم باید زیرساختهای Warehouse طراحی صحیحی داشته و خروجیهای موردنظر بانک را ارائه دهند، به عنوان مثال بیان شود که از بین 10میلیون نفر چه ویژگیهایی برای مشتریان صدق میکند.
*وضعیت بانکی ما نسبت به این توانایی چهطور است؟
به نظرم خیلی ضعیف هستند.
*میتوانید دستهبندیای در این رابطه داشته باشید؟
بانک ملی در لایه آنالیز اقدامات خوبی را آغاز کرده از طرف دیگر یکی، دو بانک خصوصی به این سمت رفتهاند، اما بانکهای دولتی هنوز در مناقصات، انتخاب پیمانکار و… درگیری دارند و سال گذشته سه مناقصه در راستای این امر انجام شد. قطعا با نظاره روند جهانی به اولویت این موضوع پی خواهید برد، گاهی اوقات برای من این سوال مطرح میشود که بانکها بدون دیتا چگونه تصمیمگیری میکنند، واقعا مشخص نیست طولانیشدن اجرای این پروژهای چه معنایی دارد، نمیفهمم که چرا روال سریعتری را در پیش نمیگیرند، به نظرم تصمیمیگیری بدون دیتا نشدنی است و مانند این است که چربی خون یا قند بالا داشته باشید، اما آن را نادیده گرفته و نزد دکتر نروید.
*لطفا با توجه به شرایط برجام وضعیت حال حاضر را بررسی کنید، شرکتهایی مانند ایران ارقام در این شرایط چه جایگاه و چالشهایی دارند؟
واضح است که تحریم، فعالیت اقتصادی و کسبوکاری هر کشوری را تحتتأثیر قرار خواهد داد، اما حقیقت این است که اتفاق اخیر یعنی خروج آقای ترامپ از برجام برای کسبوکارهای نظیر ما خوب بود. هرچند مجموعه تحریم آسیبهای جدیای وارد کرده و شرایط را برای کشور سخت میکند، اما دانستن اینکه تحریم هستیم از اینکه آگاهیای در این رابطه نداشته باشیم خیلی بهتر است. در اردیبهشت ماه امسال مشخص شد که در شرایط سخت اقتصادی به سر میبریم و از طرف دیگر آمریکا هم فشار مضاعفی اعمال میکند، بهاین ترتیب معنای شفاف شدن علائم اقتصادی ـ سیاسی و بیان آنها به صورت رسمی پایداری تحریم است.
*شاید مساله تحریم از این زاویه خللی ایجاد نکند، اما بانکها ناچارند شرایط انقباضی شدیدی را پیش بگیرند، این مساله ممکن است بخش عظیمی از سرمایهگذاریشان را تحتتأثیر قرار دهد ازجمله اینکه فعالیت مشترکشان با برخی شرکتهای سختافزاری و نرمافزاری ممکن تا مدتی بلاتکلیف باقی بماند.
مسلما در شرایط انقباضی قرار خواهند گرفت و باید تصمیمات درستی اتخاذ کنند تا هزینههایشان مدیریت شود. حتی ممکن است مجبور شود برای حل موضوع از 5میلیارد سرمایه استفاده کند، اما به واسطه این هزینه مشکل حل شود و 50 میلیارد تومان کاهش مصرف داشته باشد، به نظرم تحقق این نگاه به نفع ماست.
*تاکنون چه تعداد از بانکها جسارت این تصمیمگیری را پیدا کردهاند؟
بالاخره همه مجبور به اخذ تصمیم خواهند شد.
*ممکن است این اجبار یکی، دو سال طول بکشد و کار را برای شرکتهایی مانند شما سخت کند؟!
برای شرکتی که 62سال سابقه فعالیت دارد یکی، دو سال زمان زیادی نیست.
*در چنین شرایطی علاوه بر اینکه سخت میگذرد کیک درآمدتان هم کاهش پیدا خواهد کرد؟!
بله سخت میگذرد، اما توجه داشته باشید که ما در این سالها سختیهای فراوانی را از سر گذراندهایم.
*در این شرایط میتوانید سبد محصولتان را متنوعتر کرده و وابستگیتان را به بانک کاهش دهید؟
تنوع سبد محصول و حضور در بازار غیربانکی اکنون هم در دستور کار ما قرار دارد، تا جایی که به حوزه دولت هوشمند و صندوقهای فروشگاهی ورود کرده و فعالیتهای جدیای انجام میدهیم.
*آیا در حوزه B2C اقدامی انجام دادهاید؟
سابقه فروش صندوقهای فروشگاهی در اصناف را در حوزه فروش سختافزار داریم.
*این اتفاق چه سالی رخ داده است؟
حدود 6، 7 سال پیش.
*در حال حاضر وضعیتتان چهطور است؟
اکنون مشتریان دستگاههای CRS، CA ATM و خریدهای خُرد را از ما انجام میدهند و وقتی مشتری شخصا برای خرید دستگاه حضور پیدا میکند ما زیرساختهای فنی را در اختیارش قرار میدهیم.
*زمان آغاز تا تحویل خودپرداز به مشتری چقدر طول میکشد؟
کمتر از یک هفته.
*آیا بانک هم متصل میشوند؟
بله، توافقها انجام شده و پروتکلها موجود است، مگر اینکه در بازهای خاص، به هر دلیلی دستگاه موجود نباشد.
*در رابطه با B2C و سبدهای خارج از حوزه بانکی بیشتر توضیح دهید.
اکنون هم موجود است، حال اینکه وزن حوزه بانکی بیشتر شده و با اعداد و ارقام بزرگتری روبهرو هستیم.
*نسبت تفاوت چقدر است؟
محاسبه دقیقی در تفکیک بازار ندارم، اما درصد بالا نیست و شاید 10درصد مشتریانمان غیربانکی باشند، بههرحال در صورت تحقق شرایط میتوان درصد بیشتری را انتظار داشت.
*دنیا به سمت تراکنشهای خُرد و سودهای کوچک حرکت کرده، نظر شما در این رابطه چیست؟
ما در این رابطه راهحل Eveleth را در نظر گرفتهایم و در حال مذاکره برای توسعه آن هستیم که دقیقا مبتنی بر مدل درآمدی تراکنشهای خُرد و تعداد بالاست.
*آیا تاکنون به راهاندازی استارتآپ یا مشارکت و سرمایهگذاری در ایدههای موجود فکر کردهاید؟
در حوزه فینتک با مجموعهای Acceleraton (تسریعکننده) قرارداد داریم که استارتآپهای فعال و خوب را به نمایندگی از ما شناسایی و معرفی میکند.
*تیمی که با آنها قرارداد دارید، شناختهشده هستند؟
مجموعه دیموند تیمی است که با آنها قرارداد بستهایم.
*حوزه گردشگری مکانی است که میتواند تراکنشهای خُرد فراوانی را به همراه داشته باشد، آیا به گردشگری به عنوان یکی از روندهای اصلی فکر کردهاید؟
هنوز وارد این موضوع نشدیم.
*آیا میتوانید بحث خودپرداز را به صورت بازتر بیان کنید؟
اینکه وزن اصلی بازار خودپرداز است نکته مهمیست، به هر حال تمایل بازار به این سمت است و ما مانند رستورانی هستیم که امکان ارائه غذا فرانسوی را همراه با دیگر غذاها دارد، اما مشتریان بیشتر پیتزا را مطالبه میکنند و ما هم به خواسته آنها احترام میگذاریم.
*این موضوع ریسک شما را بالا میبرد چون امکان دارد یکباره مشتریان دیگر پیتزا نخواهند؟!
به دلیل اینکه پتانسیل ارائه غذاهای دیگر وجود دارد ریسک بالا نخواهد رفت. زیرا ما هم مواد اولیه را داریم و هم تجربه ارائه محصول را. با مراجعه به اتاق نمایش ایران ارقام متوجه آمادگی کامل ما خواهید شد؛ اگر بانکها قصد تحول شعب را داشته باشند ما آمادهایم که با Deviceی غیر از ATM ورود کنیم و اگر قصد کاهشهزینه در پولرسانی را داشته باشند با CRS جلو خواهیم رفت.
*آیا به عنوان نمونه با شعب بانکها قراردادی منعقد کردهاید؟
خیر، اما در ایرانارقام این پتانسیل وجود دارد که 10درصد در سبد محصولات کاهش ایجاد کند.
بخش اول را اینجا بخوانید.
منبع: ماهنامه بانکداری آینده شماره 32 خرداد 97