محورهای برنامه توسعه بانکداری الکترونیکی (۲)
ایبنا- درباره شرح وضع موجود نظام تبادل بین بانکی در این برنامه آمده است: اتاق پایاپای اسناد بانکی به منظور ارایه خدمات به سیستمبانکی جهت مبادله فیزیک چکهای واگذاری مشتریان و تسویه حساب مابین ایجاد شده و درحال حاضر دارای ۲۰۷ شعبه در سراسرکشور است.
به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک روند وصول وجه چکهای یک بانک از بانک دیگر شامل موارد زیر است:- مرتب کردن، ثبت در سیستم شعبه و استخراج خلاصههای مربوط- ارسال اصل (فیزیک) چک به اداره پایاپای بانک مربوطه توسط تحصیلداران- اعمال پردازشهای لازم به منظور آمادهسازی جهت انجام مبادلات در اداره پایاپایبانک- ارسال فیزیک چک و لیستهای تفکیکشده به اتاق پایاپای اسناد بانکی- مبادله و فرآیند پردازشی جهت تسویه در اتاق- انتقال چکهای عهده هر بانک از اتاق به ادارات پایاپای بانک مربوطه- انجام کنترلهایلازم و ارسال چکها به شعب ذیربطاهداف اتاق در این برنامه شامل موارد زیر است:- جلوگیری از حرکت انواع لاشه چکها- مطالعه و برنامهریزی جهت ایجاد سوییچ مرکزی به منظور تسریع در وصول چکها- مبادله و پردازش اطلاعات چکها از طریق روشهای روزآمد، منجمله مجهز کردن چک به خصیصه MICR به عنوان شناسه چک، حرکت تصویرچک (Check Image) بهجای روند فعلی (حرکت فیزیکچک)آثار اجرای طرح در سطحجامعه مشمول موارد زیر است:- کاهش زمان وصول چکها خصوصا بروات- افزایش رضایتمندی مشتریان- کاهش چشمگیر مراجعات متعدد و غیرضرروی به شعب بانکها- روانسازی ترافیک و حمل و نقل شهری- بسترسازی جهت تحقق بانکداری نوین و الکترونیکیابزارها و امکانات لازم برای تحقق برنامهها در این برنامه در خصوص تبادل بین بانکی شامل موارد زیر میشود:- رفع موانع قانونی درجهت پذیرش تصویرچک (Check Image) توسط مراجع قضایی به منظور تسهیل امور و حل معضل بایگانی بانکها- تجهیز شعب بانکها به دستگاه MICR Reader مجهزبه Scanner جهت تهیه تصویرچک در هنگام خواندن اطلاعات چک- فراهمآوردن بسترهای مخابراتی مناسب در کلیه شعب برای موفقیت در اجرای طرح سوییچمرکزیسامانه تسویه ناخالص آنی (ساتنا)- انتقال وجه از یک حساب به حساب بانک دیگر به صورت آنی در صورت وجود موجودی نزد بانک مرکزی- مراجعه مشتری به شعبه- در خواست انتقال وجه از یک حساب نزد بانک مورد مراجعه به حساب دیگر نزد بانک دیگر- بانک با صدور دستور پرداخت به ساتنا این خدمت را ارایه میدهددر صورتی که بانک صادر کننده دستور پرداخت دارای موجودی نزد بانک مرکزی (ساتنا) باشد وجه به صورت آنی به بانک مقصد منتقل میشود- دیگر نیاز نیست مشتری به بانک مقصد مراجعه کند- استفاده از این خدمت برای مبالغ بیش از پانصد میلیون ریال امکان پذیر استسامانه حواله الکترونیکی بین بانکی (سحاب)انتقال پول از کارت یک بانک به کارت بانک دیگر- از طریق خودپرداز تا ۱۰ میلیون ریال در شبانه روز- از طریق کارتخوان شعب تا ۵۰ میلیون ریال در شبانه روز- در این روش پول به صورت آنی از حساب حواله دهنده کسر و به حساب گیرنده منظور میشود.- اتاق پایاپای الکترونیکی در این برنامه این گونه تعریف شده است:انتقال پول از یک بانک به بانک دیگر به صورت الکترونیکی با فاصله زمانی یک روز یا دو روز- مشتری با مراجعه به شعبه تقاضای استفاده از این خدمت را میکند- شعبه دستور پرداخت به اتاق پایاپای الکترونیکی صادر میکند- پول بعد از یک یا دو روز به حساب مقصد در بانک مقصد منظور میشود- این سامانه در حال پیادهسازی است و هنوز به بهرهبرداری نرسیده استدستاوردهای ایجاد اتاق پایاپای الکترونیکی شامل نکات زیر است:- کاهش مراجعه به شعب بانکها- کاهش تقاضای عمومی برای چکهای بین بانکی،ایران چک و اسکناس- کاهش ترددهای درون شهری- کاهش تقاضا برای افتتاح حسابهای اضافی- سرعت در انتقال پول از یک بانک به بانک دیگرالزامات ایجاد اتاق پایاپای الکترونیکی شامل موارد زیر است:- فرهنگسازی و آموزش عمومی در خصوص روشهای جدید- تعیین کارمزد برای خدمات سنتی بانکی و عدم دریافت کارمزد برای خدمات بانکی الکترونیکی- استفاده دستگاهها و سازمانهای دولتی از روشهای جدیدنظام پرداخت نوین بانکداری الکترونیک- تکمیل چرخه تبدیل پول فیزیکی به پول الکترونیکی و افزایش سطح پوشش و کیفیت خدمات از الزامات راهبردی آینده پول الکترونیک در کشور استبرخی الزامات و مشوقهای لازم در این باره شامل موارد زیر است:- الزام با ایجاد امکان پرداخت هزینه خدمات عمومی به صورت الکترونیکی- مشارکت دستگاههای دولتی در آموزش و فرهنگسازی عمومی- حذف(و یا کاهش ) تعرفه خدمات الکترونیک و دریافت هزینه کامل ارایه خدمات سنتی- تشویق به ارایه کارتهای اعتباری و الزام به خرید و پرداخت الکترونیکی از سوی بانکهابرنامه اجرایی صدور کارت اعتباری- به موجب مصوبه بانک مرکزی کارت اعتباری تا سقف ۱۰ میلیون ریال و با عقد قرض الحسنه و دوره بازپرداخت ۴۰ روزه براساس اعتبارسنجی متمرکز انجام خواهد شد- نظام پرداخت عمده مربوط به عملیات در سطح فروشگاهها برای خریدهای عمده فروشی و مبادلات بین شرکتها استسایر برنامهها- برنامهریزی حذف تحویل ته سوشه از مراحل پرداخت قبوض- برنامهریزی راهاندازی سوییچ دوم خصوصی پرداخت الکترونیک در کشور (مبتنی بر تجربه مثبت اپراتور دوم خدمات تلفن همراه) با نظارت بانک مرکزی- الزام همه بانکها برای بیمه کردن خدمات پرداخت با کارت- نصب پایانه در همه سازمانهای دولتیامنیت بانکداری الکترونیکدوره گذر از بانکداری سنتی به بانک نوین (الکترونیکی)در این برنامه این گونه بیان شده است:- افزایش خدمات غیر حضوری- تنوع دریچههای ارایه خدمات- خدمات شبانه روزی (۲۴ در۷)مفاد سند راهبردی مدیریت امنیت اطلاعات در حوزه بانکها و موسسات مالی- طراحی و پیادهسازی سیستم مدیریت امنیت اطلاعات(ISMS) بر مبنای استاندارد ISO27001- اجرای دورهای تست نفوذ- ارزیابی امنیت نرم افزارهای کاربردی- ارزیابی دورهای آسیب پذیریها- برنامهریزی جامع استمرار کسب و کار و ترمیم خسارت- ایجاد مرکز عملیات و مانیتورینگ امنیت(SOC)- تخصیص حداقل ۱۰ درصد از کل بودجه فناوری اطلاعات بانک به مقوله امنیت اطلاعات- تاسیس و ایجاد یک سازمان حسابرسی و ممیزی امنیت اطلاعات تحت مالکیت بانکها یا بانک مرکزی- الزام بانکها به ممیزی دورهای و اخذ گواهی تایید از این سازمان- تشکیل کمیته امنیت اطلاعات بانک زیر نظر کمیته مدیریت ریسک یا زیر نظر مستقیم مدیر عاملجدول زمانی برای ایجاد امنیت در بانکداری الکترونیکی در برنامه توسعه این گونه آمده است:- ابلاغ سند ۱ ماه توسط بانک مرکزی- تشکیل سازمان حسابرسی و امنیت فناوری اطلاعات (NGO) 6 ماه- اجرای سند توسط بانکها ۱۸ ماه (کامل)- ایجاد مراکز پردازش پشتیبان و بحران ۶ الی ۹ ماهسازمان اجرایی بانکداری الکترونیکی نیز در این برنامه شامل موارد زیر است:ایجاد شورای راهبری بانکداری الکترونیکیتشکیل معاونت بانکداری الکترونیکیدکتر سید محمد پورمحمدی