مسئله ای به نام کربنکینگ
احسان عسگری
کربنکینگ در ایران به یک مقوله بغرنج تبدیل شده
است. در حالی که شرکتهای داخل مدعی هستند که قادر به طراحی کربنکیگ برای بانک های مختلف هستند اما بانکها به عنوان مشتری این شرکتها چندان اعتقادی به این برنامه ها ندارند و اظهار میدارند که نیازهای آنها از طریق این برنامه ها برآورده نمی شود.
در این میان آنان که بدبین هستند اعتقاد دارند هنوز برنامه کربنکینگ داخلی به معنای واقعی نوشته نشده اگر چه برخی شرکتهای زیر مجموعه بانکهای کوچکتر برای بانک مادر خود این برنامه را طراحی و اجرا کرده اند.
انها که خوشبینانه به ظرفیت های داخلی نگاه میکنند اعتقاد دارند که برنامه های کر داخلی تنها جوابگوی بانک های کوچک داخلی هستند.
در اینجا فارغ از اینکه برنامه هایی که تا کنون نوشته شده از چه میزان کیفیت اجرایی برخوردار است باید به این سوال پاسخ داده شود که آیا استعداد های داخلی توان تدوین برنامه کر مطابق با استانداردهای بین المللی را دارد.
کارشناسان حوزه بانکداری الکترونیک پاسخ های مختلفی و بعضا متضادی به این سوال میدهند. از جمله اینکه یک کارشناس میگوید کمتر از شش ماهه بهترین برنامه کر را تدوین میکند و یکی دیگر میگوید نیروهای داخل قادر به تدوین این برنامه نیستند.
هدف این نوشتار تحلیل و بررسی هریک از پاسخ های بالا نیست بلکه در یافتن راهی برای پاسخ به این سوال است که چگونه قابلیت های داخلی بهترین عملکرد را در طراحی برنامه های کر خواهند داشت.
به نظر می رسد در راستای دستیابی به پاسخی درخور باید یک تیم ارزیابی کننده حاصل از اجماع نظر نهادهای کارشناسی و رسمی حوزه بانکداری الکترونیک و ایتی به وجود آید. همانطور که اکنون شورای پول و اعتبار برای صدور مجوز بانک الکترونیکی اجازه داده تا متقاضیان برنامههای خود را ارائه کنند سپس به صدور مجوز نهایی اقدام کنند چنین ساختار ارزیابی کننده نیز باید برای برنامه های طراحی شده یا شرکتهایی که طراح این برنامه ها هستند ایجاد شود. طبعا معیارهای ارزیابی نیز از قبل باید معین و اعلام شود.
البته این نهاد ارزیابی کننده و به تعبیر دیگر نهاد رتبه بندی قرار نیست شبیه هیچ نهاد داخلی خاصی در ایران باشد بلکه مهم آن است که بروندادی واقعی داشته باشد.
شاید برخی در این باره مدعی شوند که نهادهای داخلی ظرفیت ایجاد چنین نهاد رتبه بندی را نداشته باشند در پاسخ به این افراد باید گفت با توجه به شرایط فعلی چاره ای جز رسیدن به نقطه ای که چنین نهادی تشکیل شود نیست و گرنه آرزوی ایجاد کربنکینگ شبکه بانکی دست نیافتنی می نماید. همچنین ازمون و خطاهای تدوین برنامه کر نیز بسیار بالا خواهد بود. این در حالی است که اکنون ظرفیت های مختلف در داخل کشور به صورت پراکنده و متکثر وجود دارد و تنها باید نهادی ایجاد شود که این تکثر را به سمت وحدت هدایت کند.
به عبارت دیگر اکنون در کشور ما هم برنامه کر داخلی و هم خارجی در حال اجرا هستند همچنین نیروهای نخبه زیادی در این حوزه تجربه کسب کرده اند و شرکتهایی نیز در این حوزه فعالند پس تنها نهادی مورد نیاز است که این تکثر را در عین کثرت به وحدت برساند تا محصولات بعدی با آزمون و خطای کمتر و کیفیت بالاتر و متناسب با استانداردهای بین المللی تدوین شوند.