«شاپرک» شتاب دوم نیست/ طرح مگاپی اس پی ها به قوت خود باقی است

عبدالحمید منصوری معاون فناوری اطلاعات بانک پارسیان اغلب از جمله کارشناسانی است که همواره تلاش کرده تا علاوه بر ایفای نقش سازمانی خود در امر ارائه نظرات کارشناسی در حوزه بانکداری الکترونیک فعال عمل کند. در نتیجه تلفیق تجربه و نظر باعث شده تا وی هم در بانک پارسیان وظایف خود را به خوبی انجام دهد و این بانک در حوزه الکترونیک با فاصله معنادار پیش رو باشد و هم نظرات کارشناسی وی که با رسانه ها مطرح می شود به توسعه بانکداری الکترونیک کمک کند. منصوری درخصوص فصل پنجم بسته سیاستی 90 بانک مرکزی و بحث ایجاد شبکه الکترونیک پرداخت کارتی معتقد است شاپرک(اسمی که وی روی شبکه الکترونیک پرداخت کارتی گذاشته است) را نمی توان شتاب 2 نامید بلکه دارای یک ساختار نت ورک خواهد بود. مصاحبه با وی را بخوانید.

                   ++++++++++++++++++++++++++++++

عبدالحمید منصوری ، معاون فناری اطلاعات بانک پارسیان ،طی گفتگو با خبرنگار بانکداری الکترونیک در تشریح شبکه الکترونیک پرداخت کارتی گفت: بر اساس این طرح زمانی که یک POS نصب می شود داده هایش از طریق یک Public Network (شبکه عمومی) وعموما بر محوریت تلفن دایالاپ به مرکز منتقل می شوند.

وی اظهار داشت: در کشورهای دیگر شرکت هایی وجود دارد که سرویسی به نام دایال شارژ ارایه می دهند که براساس این سرویس ، زمانی که  مشتری دایال می شود شارژ آن را شرکت می پذیرد.

این کارشناس بانکداری الکترونیک با بیان اینکه در ایران در حال حاضر این سرویس وجود ندارد، افزود: در تهران مشتری به یک شماره داخلی در شهر متصل می شود که مشکل چندانی ایجاد نمی کند اما به محض اینکه قرار است به یک شهرستان متصل شود مشکلاتی ایجاد می شود.

وی افزود: برای حل مشکل ، برخی بانک ها یک شماره 021 قرار دادند ولی به دلیل اینکه هزینه پالس راه دور ایجاد می شد بنابراین در شهرستان ها دستگاه دیگری شبیه کنترل شبکه کارتخوان ها قرار داده شد واز آنجا از طریق شبکه دیگری به یکدیگر متصل می شدند ودر نهایت از این نقطه به مرکز متصل می گردید بدین ترتیب فروشگاههای شهرستان ها نیازی به 021 نداشتند ولی به هرحال به محض اینکه از شهر اصلی خارج می شد دوباره این مشکل بوجود می آمد بدین ترتیب بود که بانک ها مجبور شدند برای ارایه اینگونه سرویس ها شبکه ای از کنترل های شبکه کارتخوان ایجادو از دستگاههای خاص که هزینه خاص خود را دارد استفاده کنند .

منصوری خاطر نشان کرد : بنابراین درحال حاضر مواجهیم با اینکه هر بانکی برای خود دستگاههای شبکه کارت ایجاد کرده که البته منظورهمان  شبکه کارت فیزیک انتقال داده ای است .

وی افزود: در حال حاضر همه بانک ها مجبورند این سیستم را داشته باشند ودر برخی موارد مشاهده می شود که مثلا در اصفهان به تعداد بانک ها از این نوع دستگاههای وجود دارد در حالیکه یک دستگاه می تواند پاسخگو باشد.

منصوری با بیان اینکه شبکه الکترونیکی پرداخت کارتی ویا همان شاپرک که در فصل پنجم بسته سیاستی 90 به آن اشاره شده در واقع حذف این دستگاهها است ، عنوان کرد: با استقرار این شبکه در واقع وقتی در فروشگاه کارتی روی  POS یک بانک کشیده می شود بدون دخل وتصرف عمل مورد نظر انجام ودر نهایت به دیتا سنتر بانک مورد نظر متصل می گردد .

وی با اشاره به نقش شبکه شاپرک افزود:بانک ها خودشان در این حوزه سرمایه گذاری نمی کنند بلکه تنها بابت این انتقال، هزینه مورد نظر را پرداخت می کنند وشبکه شاپرک این نقش را ایفا خواهد کرد .

منصوری معتقد است، بر این اساس شرکتی باید تاسیس شود که این دستگاهها را نصب می کند وداده ها را به بانک مورد نظر که روی POS آن کارت کشیده شده ، متصل می کند و در عین حال دخل وتصرفی نیز روی داده انجام نمی دهد.

از نگاه وی تاسیس شرکت زیر ساخت که چندی پیش در رسانه ها درج شد نیز در همین راستا خواهد بود.

به قوت خود باقی است

به اعتقاد این کارشناس ایجاد PSP های مستقل (طرح ایجاد مگاپی اس پی ها) همچنان به قوت خود باقی است زیرا PSP های مستقل می توانند ساختاربیزینسی کارت را تغییر دهند به طوریکه در حال حاضر معماری تجاری کارت تحت پوشش بانک است که PSP های مستقل این را از پوشش بانک به یک شرکت مستقل منتقل می کنند.

منصوری افزود:  PSP های مستقل بار شتاب را کاهش می دهد به طوریکه اگر مثلا 4شرکت PSP مستقل تشکیل شود بار شتاب بر 4 تقسیم می گردد.

وی با بیان اینکه کار شتاب انجام تعاملات بین بانکی است ،اظهار داشت: در حال حاضر شتاب در ایران بار زیادی را متحمل می شود زیرا در بسیاری موارد یکسری استاندارد ها رعایت نشده است.

وی افزود: یک استاندارد بین المللی در کارت وجود دارد با عنوان Floor of limit که براساس این استاندارد یک محدوده سقفی برای pos مشخص می شود وبه صورت هوشمند عنوان می شود که مبلغ یک تراکنش تا چه سقفی بدون استعلام مورد قبول است ، مثلا کارتخوان چهار تراکنش 5هزار تومانی در لحظه  انجام و بدون استعلام  تاییدیه میدهد وعنوان می کند که این تراکنش ها در مد Floor of limit وOff line است سپس  به محض اینکه اولین تراکنش بالای 5هزار تومان انجام شد عنوان می شود که باید از مرکز استعلام گرفته شود وبه محض اینکه از مرکز عبور می کند 4 تراکنش قبلی نیزفرستاده می شود که این فرایند سبب کاهش حجم تراکنش ها با مرکز وبالتبع کاهش بار شتاب می شود.

به گفته منصوری در حال حاضر تنها بانک پارسیان این استادارد بین المللی را پیاده سازی کرده است.

تحول در سیاست ها

منصوری معتقد است ، سیاست گذاری ها باید تغییر یابد ومقداری تفویض اختیار صورت گیرد.

به گفته این کارشناس بانکداری الکترونیک ، در بسیاری موارد هیچ مغایرت قانونی برای ایجاد تعاملات تراکنشی بین دو بانک وجود ندارد ولی رفتار سایستگذار تا این لحظه نشان دهنده پذیرش این مساله نبوده است.

وی یکی از راههای روان تر شدن ، سیال شدن وشفافیت در این حوزه را تفویض اختیار کردن دانست و ادامه داد: باید شرایطی فراهم شود تا بانک ها با هم تعامل داشته باشند به طوریکه کافی است شتاب بگوید تراکنش ها را مستقیما نمی پذیرم که این در نوع خودش یک استراتزی است ویا تکلیف شود که حتما باید از طریق یک PSP تعاملات برقرار شود.

به گفته منصوری با اتخاذ این سیاست ، بانک ها مجبور می شوند در این مسیر حرکت کنند وبدین ترتیب بار شتاب کاهش می یابد وتراکنش های چند بانک محدود مثلا 4 بانک  در یک سوییچ ردو بدل می شود که در این صورت شتاب آرامش می یابد ، مغایرت ها کمتر می شود وسبب افزایش رضایت مشتریان می شود.

وی افزود: به نفع صنف پرداخت الکترونیک ونظام پولی است که مقداری تفویض اختیار صورت گیرد .

به اعتقاد وی ایجاد شبکه شاپرک ودر کنار آن اجرایی شدن طرح ایجاد  PSP های مستقل می تواند در برطرف شدن مشکلات فعلی شتاب تاثیر گذار باشد.

تشریح مزایا ومعایب شاپرک

منصوری اجرایی شدن طرح شبکه الکترونیک پرداخت کارتی را مثبت ارزیابی کرد ودر عین حال به تشریح مزایا ومعایب این طرح پرداخت وافزود: در حال حاضرهمه بانک Network خاص خود را دارند واگر مشکلی برای به طور مثال شبکه بین اصفهان ویک بانک ایجاد شود برای سایرین اتفاقی نمی افتد ومی توانند به کار خود ادامه دهند این در حالی است که اگر دستگاههای فعلی شبکه کارت حذف وهمه داده ها تنها از یک شبکه عبور کند اگر مشکلی در تداوم عملیات ایجاد شود همه بانک های آن ناحیه دچار مشکل خواهند شد که می توان گفت معضل اصلی این طرح محسوب می شود وباید با مطالعات کارشناسی پیش بینی های لازم برای آن دیده شود.

وی خاطرنشان ساخت: این شبکه می تواند در کل هزینه بانک ها را کاهش دهد زیرا شرکت مورد نظر شبکه را می سازد و اجرای تمامی امور را برای بانک ها مهیا می کند.

منصوری یادآور شد: همچنین با عملیاتی شدن این طرح سرعت بیزینس کارت افزایش می یابد در حالیکه درشرایط فعلی وجود یک شبکه کوچک استانی سبب کندی گسترش بیزینس می شود زیرا ممکن است یک بانک بخواهد از سطح استان وشهرستان فراتر رود وتا سطح روستاها خدمات خود را گسترش دهدکه در این صورت با مشکلات فراوانی مواجه خواهد شد در حالیکه با ایجاد این طرح شرکت مورد نظر از انجا که تخصص ان صرفا در این حوزه است همه این امور را انجام می دهد.