گزیده سرمقاله های اقتصادی روزنامه‌های امروز
گزیده سرمقاله های اقتصادی روزنامه‌های امروز به شرح زیر است.
تهران امروز:فسادی که فقط بانکی نیست
«فسادی که فقط بانکی نیست»عنوان یادداشت روز روزنامه‌ی تهران امروز به قلم جعفر محمدی است که در آن می‌خوانید؛اصرار ویژه‌ای از سوی برخی جریان‌های سیاسی و رسانه‌ای وجود دارد که ماجرای موسوم به اختلاس 3000 میلیاردی را «فساد بانکی» بنامند.
البته در اینکه آنچه واقع شده یک فساد بانکی بزرگ بوده است تردیدی نیست اما در دل این اصرار ویژه بر صرفاً «بانکی» نامیدن این ماجرا، دلیل خطرناکی وجود دارد و آن مغفول نگه داشتن ابعاد «غیربانکی» جریان مذکور است.
بدیهی است هم اطلاع‌رسانی، هم پیگیری و هم قضاوت نهایی و اجرای حکم در خصوص این پرونده با قوه قضائیه است و جوسازی‌های مخرب در این باب نمی‌تواند مقبول باشد لیکن نباید اجازه داد «متهمان غیربانکی» این ماجرا با خلاصه کردن همه ابعاد قضیه در چند بانک دولتی و خصوصی به حاشیه امن بروند. واقعیت این است که فساد بانکی، یک پرده از سه پرده ماجرای فساد مالی اخیر است.
پرده نخست عبارت است از طراحی و تبانی گروه مباشر فساد مالی با برخی مسئولان دولتی برای کلید زدن این فساد مالی. همان طور که پیش از این حجت‌الاسلام محسنی اژه‌ای سخنگوی قوه قضائیه و مسئول ارشد رسیدگی کننده به این پرونده گفته است چنین حجم عظیمی از سوءاستفاده مالی از سیستم بانکی بدون مساعدت و همراهی مسئولانی در دولت ممکن نبوده است.
پرده دوم عبارت بوده از خارج کردن نقدینگی از سیستم بانکی در قالب عملیات LC و نظایر آن که «فساد بانکی» صرفا در این مرحله رخ داده است. اما پرده سوم، به ماجراهای دامنه دار بعد از خروج مستمر و تدریجی این مبالغ از سیستم بانکی و البته در حین آن مربوط می‌شود.
آن طور که مسئولان اعلام کرده‌اند، باند سوءاستفاده‌گر، پول‌های خارج شده از سیستم بانکی را از کشور بیرون نبرده، بلکه بعد از موفقیت در این «ربایش بانکی»، ثروت نامشروع به دست آمده در داخل کشور و با حمایت‌های برخی مسئولان دولتی در بخش‌های مختلفی از صنعت و معدن و بانکداری گرفته تا خدمات مهندسی و گردشگری و باشگاه داری به کار رفته است تا در قالب قراردادها و پیمانکاری‌های متعدد ثروت حاصل از سوءاستفاده بانکی در فضای رانتی ایجاد شده، مضاعف شود. لذا در این پرونده همانطور که برخی مسئولان بانکی دچار قصور و تقصیر شده‌اند و تاکنون نیز برخی از آنها تحت تعقیب قرار گرفته یا در خوش‌بینانه‌ترین حالت استعفا کرده یا برکنار شده‌اند تعدادی از مسئولان دولتی نیز در مظان اتهام قرار دارند که شایسته است به دور از فشارهای معمول در چنین موادی و البته با اجتناب از جوسازی و تسویه حساب‌های سیاسی له یا علیه دولتی‌ها، به حساب این افراد نیز رسیدگی شود و نام‌ها و صندلی‌ها مانع از اجرای عدالت نگردد، چیزی که رئیس دستگاه قضا نیز بدان تصریح کرده و گفته است که پرونده را تا هر مقامی که ادامه یابد، پی خواهند گرفت. تحقق این وعده عدالت‌جویانه، نه فقط ثروت از دست رفته بیت‌المال که اعتماد عمومی را نیز تا حد قابل توجهی باز خواهد گرداند.
دنیای اقتصاد:شوخی با اقتصاد کلان خطرناک است
«شوخی با اقتصاد کلان خطرناک است»عنوان سرمقاله‌ی روزنامه‌ی دنیای اقتصاد به قلم محمد صادق جنان‌صفت است که در آن می‌خوانید؛اقتصاد خانواده‌ها و بنگاه‌ها شاید در کوتاه مدت از تحولات اقتصاد کلان تاثیرپذیری شدید و سریع نداشته باشند،اما در میان مدت و بلندمدت، کسب و کار و روزی خانواده‌ها و رونق و شکوفایی فعالیت بنگاه‌ها بدون چون و چرا تحت تاثیر تحولات اقتصاد کلان خواهد بود. رشد و رونق یا کسادی و رکود شاخص‌های کلان مثل رشد، پس‌انداز و سرمایه‌گذاری ملی نیز تابعی از سیاست‌های تجاری، پولی و مالی و ارزی است.
سیاست‌های یاد شده در پیوندی محکم و تفکیک‌ناپذیر قرار دارند و مرزبندی دستوری و براساس اراده سیاسی میان سیاست‌های یاد شده یک کار بیهوده و دردسرساز است و ملت و دولت را آزار خواهد داد. برخی دولت‌ها و سیاستمداران اما بدون توجه به تفکیک‌ناپذیری سیاست‌ها و بازارها، هرچند وقت یک بار آرزوهای خود را بر سیاستی تحمیل کرده و بازاری را تحت فشار قرار می‌دهند. به طور مثال و در شرایطی که رشد اقتصادی ایران از سال 1387 به این طرف نسبت به دوره‌های مشابه کاهش چشمگیری را تجربه کرده است که ناشی از کاهش شدید نرخ رشد سرمایه‌گذاری است، آرزوی ایجاد 5/2 میلیون شغل برای امسال، چنانچه بر پایه تزریق پول با سیاست انبساطی استوار باشد می‌تواند خطر بر هم خوردن تعادل در سایر بازارها را به دنبال داشته باشد.
در حالی که اقتصاددانان مستقل بر پایه آموزه‌های علم اقتصاد بارها تاکید کرده‌اند، باید به آموزه‌های این علم احترام بگذاریم و آنها را با رنگ و نشانه‌های غیرکارشناسی کنار نگذاریم سیاستمداران به ویژه در حوزه تصمیم‌سازی پولی عکس این آموزه‌ها رفتار کرده‌اند. برخی نهادهای متعلق به دولت نیز نتایج مطالبات خود درباره چالش‌های اقتصاد را منتشر کرده‌اند که در روزنامه شانزدهم مهرماه دنیای اقتصاد درج شده است.
از میان چند چالش تعریف شده توسط پژوهشکده پولی و بانکی دو چالش بسیار با اهمیت دیده می‌شود که باید به آنها با دقت کافی نگاه کرد. «بروز رکود تورمی در سال 1390» و «افزایش شکاف رشد اقتصادی ایران در مقایسه با کشورهای در حال توسعه» از چالش‌های نگران‌کننده امروز اقتصاد ایران است که اگر درباره آنها کار درست و کارشناسی انجام نشود، باید منتظر روزهای سخت در داخل و خارج باشیم. برای برطرف کردن رکود تورمی که بیشتر کارشناسان و اقتصاددانان آن را برای امسال حتمی می‌دانند، چه راه‌هایی وجود دارد؟ به نظر می‌رسد تحریک تقاضا در برخی بازارها و فعالیت‌ها به‌ویژه بازار پول و بازار مسکن باید در کنار اصلاح سیاست‌های ارزی در شرایط حاضر جدی گرفته شود.
آزادسازی نرخ سود بانکی و آزادسازی نرخ ارز و اجتناب از سوق دادن منابع بانک‌ها به سوی برخی فعالیت‌های دستوری که در گذشته تجربه شده و ناکام بوده است، می‌تواند راه حل مناسبی باشد. در صورتی که گام‌های بلند، کارشناسی و علمی برای دور کردن رکود از اقتصاد برداشته نشود و دولت به جای عمل به علم اقتصاد، همچنان به آن بی‌اعتنا باشد، رشد ناکافی و اشتغال ناکافی از پیامدهای حتمی خواهد بود. کاهش رشد اقتصادی ایران در مقایسه با همسایه‌ها و سایر کشورها، قدرت چانه‌زنی واقعی ایران برای قرار گرفتن در جایگاه مناسب را تهدید خواهد کرد. سیاستمداران و سیاست‌گذاران اقتصاد کلان توجه داشته باشند، نمی‌توان برای یک دوره میان‌مدت شاخص‌های کلان اقتصاد را نادیده گرفت. شوخی با آموزه‌های علم اقتصاد پیامدهای سهمگینی دارد که زیان آن متوجه همه جنبه‌های ملی خواهد شد.