پرونده هسته‌ای از مرداد ماه برای «روحانی» باز می‌شود

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک به نقل از شفاف در 10 دور مذاکره پیشین به دلیل اختلاف دیدگاه و نوع درخواست‌های متفاوت ایران و آژانس نتوانستند گامی در مسیر نزدیک‌شدن به تدوین این توافقنامه یا مدالیته (برنامه کاری) بردارند. با وجود آن‌که دوطرف اختلافات بسیاری با یکدیگر دارند در طول مذاکرات پیشین تنها یک اختلاف به‌طور جدی پررنگ و برجسته شد و آن درخواست آژانس برای بازدید از تاسیسات نظامی «پارچین» و در مقابل مخالفت جمهوری‌اسلامی ایران بود. سایت «پارچین» خط‌قرمز مشترک دو طرف در مذاکرات پیشین تبدیل شده است.

آژانس خواستار بازدید از این سایت است و ایران مخالف. جمهوری‌اسلامی این سایت را نه هسته‌ای بلکه نظامی می‌داند و آژانس مدعی وجود فعالیت‌های هسته‌ای در این سایت است. آژانس می‌گوید برای این ادعا سند دارد و ایران زیر بار نرفته و آن را غیرواقعی می‌داند. همین شد که دو طرف در مذاکرات پیشین نتوانستند برای ادامه مذاکرات به توافق برسند. درخواست بازدید از سایت پارچین در حالی مطرح شده است که براساس پیمان ان‌پی‌تی، آژانس تنها مجاز به بازدید و بازرسی از تاسیسات هسته‌ای اعلام شده از سوی کشورهای عضو است این در حالی است که جمهوری‌اسلامی ایران با تاکید بر این‌که «پارچین» سایت نظامی است نه هسته‌ای با بازدید بازرسان از این سایت مخالفت می‌کند.

بر همین اساس در 10 دور مذاکره پیشین هر بار هم هیات‌های مذاکره‌کننده جمهوری‌اسلامی ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به امید دستیابی به توافقی پشت میز مذاکره نشستند دست خالی این مذاکرات را ترک کردند. در آخرین دور مذاکرات هم با به اختلاف رسیدن دو طرف سر موضوع پارچین برخلاف معمول این مذاکرات، هیات‌های مذاکره‌کننده گفت‌وگوهای خود را در یک‌روز خلاصه کردند و بدون دستیابی به هیچ توافقی حتی برای تعیین زمان و مکان دور بعدی مذاکرات، میز مذاکره را ترک کردند. حتی پیش از این اخبار حکایت از آن داشت که تا سه ماه آینده یعنی حداقل تا مهر ماه نیز بعید است دور تازه مذاکرات فنی‌-‌حقوقی حول‌محور برنامه هسته‌ای ایران برگزار شود. پیش از این خبرگزاری ایتارتاس اعلام کرده بود تغییر دولت در جمهوری‌اسلامی ایران مهم‌ترین دلیل تاخیر این مذاکرات خواهد بود.

در همین حال دیپلمات نزدیک به آژانس به این خبرگزاری گفته بود که گفت‌وگوهای ایران و آژانس بعد از تغییر مذاکره‌کنندگان انجام خواهد شد. با این حال در صورتی که قرار باشد مذاکرات ایران و آژانس در اواخر مرداد برگزار شود به دلیل آن‌که تنها کوتاه زمانی پس از آن‌که حسن روحانی سکان هدایت دولت جمهوری‌اسلامی ایران را در دست خواهد گرفت بعید است فرصت تغییر در تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران ایجاد شود. از این روی احتمالا بعید است که دولت روحانی فرصتی برای تغییر در تیم مذاکره‌کننده ایران داشته باشد.

با این حال براساس آنچه خبرگزاری رویترز اعلام شد مذاکرات یاد شده از سوی کشورهای غربی به دقت زیر ذره بین قرار خواهد گرفت تا مشخص شود که ایران پس از انتخاب حسن روحانی تا چه اندازه برای حل و فصل ابهام‌های پرونده هسته‌ای خود در یک دهه گذشته آمادگی دارد.

یک دیپلمات غربی به رویترز گفته که انتظار می‌رود این گفت‌وگوها در اواسط ماه اوت (مرداد ماه) برگزار شود ولی هنوز هیچ تاریخی برای انجام آن تعیین نشده است. دیپلمات دیگری تصریح کرده است که برگزار نشدن این مذاکرات در آینده یک نشانه بدی خواهد بود.

گفت‌وگوهای احتمالی اواخر مردادماه کمی پیش از نشست ماه سپتامبر (شهریور) آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برگزار خواهد شد که قرار است در جریان آن یوکیو آمانو، مدیرکل آژانس، گزارش جدیدی درباره وضعیت برنامه هسته‌ای ایران به شورای حکام ارائه کند. مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هر سه ماه یک‌بار در نشست فصلی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارشی از برنامه هسته‌ای ایران به 31 عضو شورای حکام ارائه می‌کند تا پیشرفت همکاری‌های هسته‌ای ایران در این نشست‌ها بررسی شود.

آمانو در گزارش‌های پیش نسبت به بی‌نتیجه ماندن مذاکرات فنی و حقوقی ایران و آژانس برای دستیابی به مدالیه (نقشه راه) همکاری ایران و آژانس انتقاد کرده است.

یوکیا آمانو چندی پیش در سومین کنفرانس بین‌المللی سطح عالی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در سنت‌پترزبورگ روسیه با اشاره به برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری و تغییر و تحول در ساختار اجرایی ایران، با تاکید بر این‌که آیا موضع آژانس درباره برنامه هسته‌ای ایران بعد از روی‌کارآمدن رییس‌جمهوری جدید ایران تغییر خواهد کرد، گفت: موضع ما همان‌گونه خواهد بود که در دوران رییس‌جمهوری قبلی بود.

طبیعتا ما به گفت‌وگو با این کشور ادامه خواهیم داد و هدف از آن رسیدن به نتایجی ملموس خواهد بود. با این حال مذاکره با ایران نمی‌تواند تا ابد ادامه پیدا کند