افت شدید سفته بازی در بازار ارز

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک، به نقل از مهر بروز نوسانات ارزی در سال‌های اخیر، فعالان اقتصادی، مردم و سیاستگذاران کشور را با نااطمینانی‌هایی روبرو ساخت و از دیدگاه آگاهان، تداوم این بی ثباتی ها بیش از هر چیز، مخل فضای کسب و کار، فعالیت های تولیدی و ثبات اقتصادی کشور بوده است.
 
وقوع رویدادهای پیش‌گفته، بیش از پیش اهمیت انجام وظایف ذاتی و قانونی بانک مرکزی را مشخص کرده است. لذا بانک مرکزی در برهه کنونی در راستای حفظ و صیانت از ارزش پول ملی و تقویت آن به مقولاتی چون استقرار انضباط پولی و کاهش انتظارات تورمی توجه جدی داشته و ثبات‌ بخشی به فضای اقتصاد کلان و ایجاد ثبات قیمت‌ها را در سرلوحه سیاست‌های پولی و ارزی خود قرار داده است. امید می‌رود به یاری خداوند متعال و تلاش‌های دولت تدبیر و امید در زمینه تنش زدایی و التزام عملی به رعایت انضباط مالی، مجموعه این اقدامات به بهبود شرایط کسب و کار و معیشت مردم منجر شود.
 
بر این اساس، پایگاه اطلاع رسانی بانک مرکزی با رئیس کل بانک مرکزی در ارتباط با تحولات اخیر بازار ارز  گفتگویی انجام داده است که در ادامه از نظر می گذرانید.
 
*جناب آقای رییس کل، لطفا توضیح فرمایید که نرخ ارز چرا برای بانک مرکزی اهمیت دارد؟ آیا صحبت های شما در چند ماه گذشته را می توان به عدم تمایل بانک مرکزی به کاهش نرخ ارز تعبیر کرد؟
 
نرخ ارز به عنوان یکی از متغیرهای کلیدی اقتصاد کلان نقش مهمی در تخصیص منابع، ایجاد تعادل در بازارها و حفظ پایداری درونی و بیرونی اقتصاد کشور ایفا می کند. این کارکردهای گسترده موجب شده بانک مرکزی به منظور ایفای صحیح وظایف ذاتی و قانونی خود توجه ویژه‌ای به تحولات این بازار داشته باشد. بر این اساس حفظ آرامش در بازار ارز، حداقل سازی نوسانات نرخ ارز و تناسب سطح و تغییرات آن با عوامل بنیادین اقتصادی، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
 
به طور طبیعی مردم، فعالان و سیاستگذاران اقتصادی کشور همواره از یک بازار ارز پویا که ضمن حفظ ارزش پول ملی بتواند موازنه مطلوب و پایداری را میان اقتصاد داخلی و خارجی بر قرار سازد و به سرمایه‌گذاری و تولید در کشور کمک نماید، استقبال نموده و بی ثباتی در بازار، جهش های هیجانی و تلاطم‌های سفته‌بازانه را نامطلوب و مخل فضای اقتصادی جامعه و فعالیت‌های سرمایه‌گذاری و تولید می دانند.
 
بانک مرکزی نیز که حسب وظیفه قانونی، عهده دار حفظ ارزش پول ملی در کشور است، حفظ و صیانت از ارزش پول ملی را همواره مدنظر داشته و تقویت ارزش پول ملی را در فضایی بادوام و چارچوبی سازگار با عوامل بنیادین و مصالح اقتصاد ملی، مطلوب می‌داند. مواضع بانک مرکزی در قبال برخی تحولات بازار ارز طی ماه‌های اخیر نیز از این منظر قابل ارزیابی است و نباید نظر این بانک بر لزوم ثبات‌ بخشی و حفظ آرامش در بازار ارز را به اشتباه به عدم حمایت از کاهش نرخ ارز تعبیر نمود.
 
*آیا ادبیات نظری و تجربی هم بحث های شما را حمایت می کند؟
 
مسلما مبانی علمی و تجربیات عملی گذشته کشور و دیگر اقتصادها در این خصوص نیز حکایت از اهمیت هدایت صحیح نرخ ارز در مسیری متناسب با اقتضائات اقتصاد کلان و عوامل بنیادین تعیین و حمایت‌کننده از نرخ پایدار ارز دارد. در همین راستا، از بانک مرکزی به عنوان نهاد سیاستگذار پولی و ارزی انتظار می‌رود تمامی مساعی خود را برای هدایت تحولات بازار ارز در مسیری صحیح و سازگار با بنیان‌های اقتصاد کلان بکارگیرد و اقتصاد را از تبعات نوسانات ناپایدار و فاقد پشتیبانی کافی از سوی عوامل بنیادین، مصون دارد. بر این اساس، انعکاس آثار تحولات مثبت، پایدار و متناسب با اقتضائات کلان کشور در بازار ارز مسلما از حمایت‌های بانک مرکزی برخوردار خواهد بود.
 
*با گذشت بیش از 3 ماه از شروع به کار دولت جدید و دستاوردهای اخیر در مذاکرات، نظر شما راجع به تحولات روزهای اخیر در بازار ارز چیست؟
 
خوشبختانه طی ماه‌های اخیر فضای کلی تحولات کشور به گونه‌ای بوده که از شدت تلاطم‌های بازار ارز تا حد زیادی کاسته و روند اصلاحی را در این بازار موجب شده است که در نتیجه نااطمینانی‌های پیش روی فعالان واقعی اقتصاد و بازار ارز را به‌ طور معناداری تقلیل داده است. به‌ تبع این تحولات مثبت، میزان فعالیت‌های سفته‌ بازانه در بازار ارز به شدت کمرنگ شده است.
 
بانک مرکزی نیز در تلاش بوده است با استقرار انضباط پولی و تقویت فضای کاهش انتظارات تورمی که خود را در روند نزولی تورم نقطه به نقطه نشان داده و احتمالا در ماه های آتی به کاهش تورم منجر خواهد شد، در جهت ثبات‌ بخشی به فضای اقتصاد کلان گام بردارد. اثر بخشی این گام‌ها در مبارزه با تورم  با التزام دولت یازدهم به رعایت انضباط مالی تقویت خواهد شد.
 
بدیهی است به موازات این تلاش‌ها، افزایش دسترسی به ذخایر خارجی، زمینه‌های تقویت بیشتر عرضه ارز در بازار و تثبیت بیش‌ از پیش روندهای مثبت مشاهده شده را فراهم خواهد ساخت. خوشبختانه، نتایج موفقیت آمیز مذاکرات اخیر در جهت تنش‌زدایی از روابط خارجی و حرکت به سمت رفع کامل تحریم‌های ناعادلانه بین‌المللی نیز افق مناسبی را در جهت تقویت منحنی عرضه ارز و افزایش انعطاف‌پذیری آن فراهم کرده است.
 
بر این اساس، تحولات روزهای اخیر بازار ارز، متناسب با افق ترسیم شده و پیشرفت‌های نسبی حاصل شده در عوامل اقتصادی و غیراقتصادی موثر در تعیین نرخ ارز بوده و بالطبع، این روند مورد حمایت بانک مرکزی به عنوان نهاد مسئول و متولی این بازار نیز است.
 
لازم به توضیح است در سال جاری کلیه عملیات ارزی بانک مرکزی از طریق اتاق مبادلات ارزی صورت پذیرفته و تلاش‌های این بانک بر تعمیق و گسترش این بازار در تامین نیازهای ارزی کشور متمرکز بوده است. در نتیجه این تلاش‌ها طی ماه‌های اخیر، شاهد ثبات در بازار غیررسمی ارز بوده‌ایم بدون اینکه هیچگونه مداخله‌ای از سوی این بانک صورت پذیرفته باشد.
 
*رویکرد بانک مرکزی در قبال بازار ارز و تحولات آن چگونه خواهد بود؟
 
بدیهی است بانک مرکزی از روند تقویت باثبات و پایدار ارزش پول ملی متناسب با عوامل بنیادین و اقتضائات تعادل عمومی اقتصاد استقبال نموده و همچون گذشته از یک بازار ارز با ثبات، پویا و به دور از نوسانات هیجانی و سفته بازانه حمایت می‌نماید.