در صورت توافق جامع، همه تحریمها برداشته میشود
این در حالی است که حسن روحانی بر این باور است، یکی از مهمترین دستاوردهای توافق هستهای اخیر، از هم گسستن سازمان تحریمهای غرب است. حضور نمایندگان شرکتهای غربی به ویژه در بخش نفت و گاز ایران نیز در ماههای اخیر، حاکی از همین است که برداشته شدن بخشی از تحریمها از روی اقتصاد ایرن، فوبیای سرمایهگذاری در ایران را برای بسیاری از این شرکتها شکسته است.
به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک،ک مقام آمریکایی اعلام کرد: ایالات متحده خواهان آن است که همه تحریمها را از روی ایران بردارد، ولی این امر تنها هنگامی رخ خواهد داد که در مجموع، یک توافق جامع با ایران بر سر موضوع هستهای به دست آید. این در حالی است که در ماههای اخیر، مقامات آمریکایی سعی در پرهیز دادن شرکتهای خارجی از حضور در ایران کردهاند.به گزارش «تابناک»، رویترز نوشت: یک مقام ارشد آمریکایی که پس از توافق ایران و 5+1 بر سر چهارچوب کلی مذاکرات هستهای در ماههای آینده سخن میگفت، در پاسخ به پرسشی درباره اقبال کشورها به توسعه روابط اقتصادی و بازرگانی با ایران اشاره کرده، مبنی بر اینکه این شرکتها باید در رابطه با آنچه انجام میدهند، با ملاحظه و تفکر رفتار کنند.
وی افزود: بسیاری از تحریمهای ایالات متحده و دیگر کشورها بر اقتصادی ایران، پس از کاهش محدود آنها در چهارچوب توافق موقت هنوز پابرجاست، حال آنکه به رغم ماندن بخشی از تحریمها بر اقتصاد ایران پس از دستیابی به توافق موقت در موضوع هستهای، در ماههای اخیر شرکتهای بسیاری به ویژه در بخش انرژی، تمایل خود را به سرمایه گذاری در ایران نشان دادهاند.
در همین رابطه، مؤسسه تحقیقاتی Sidar Global در تازهترین گزارش خود اعلام کرد: توافق موقت هستهای میان ایران و کشورهای 5+1 منجر به رشد فروش و صادرات نفت ایران و همچنین افزایش سطح سرمایهگذاری خارجی در این کشور شده است.
این گزارش یادآور شده است: صادرات نفت ایران در ماه ژانویه برابر با 1.32 میلیون بشکه در روز بوده که حاکی از افزایش 100 هزار بشکهای فروش نفت ایران است و این افزایش، بیش از همه ناشی از افزایش خرید نفت چین از ایران است؛ افزون بر این، شرکتهای بزرگی همچون «توتال» و «لوکویل» در ماههای اخیر، در تلاش برای بستن قراردادهای سرمایهگذاری نفتی در ایران در اسرع وقت، با نمایندگان ایرانی دیدار و گفتوگو کردهاند؛ این امر منجر به تداوم روند بهبود شرایط سیاسی در ایران میشود.
اما این گزارش به پیروی از مدعیات و گفتههای اخیر مقامات آمریکایی در خصوص حضور شرکتهای خارجی در ایران آورده که دور نمای رشد اقتصادی ایران، به رغم این بهبود همچنان مبهم و نامطمئن است.
این گزارش در ادامه با آوردن مواردی که بر این باور است به استناد آنها، این دورنما مبهم و نامطمئن است، اشاره کرده: ذخایر بزرگ نفت و گاز ایران ـ که رتبه ایران را به مقام چهارم دنیا در نفت و دوم در گاز رسانده است ـ نمیتواند در برابر تورم 20 درصدی اقتصاد و اتلاف میلیاردها دلار درآمد ـ که به دلیل قطع ارتباط مالی از دست میرود ـ و همچنین تنشهای سیاسی ـ که میتواند منجر به توقف و شکست مذاکرات شود ـ کارآمد باشد.
گزارش مؤسسه Sidar در خصوص معضلات سیاسی و سیاست خارجی ایران گفته است: بهبود و توسعه اقتصادی وابسته به پیشرفت روند سیاسی است که این نکته به ویژه جنبهای به شدت مبهم از وضعیت ایران را در بر دارد که منجر به آن شده که شکاف عمیق و بیاطمینانی هم در روابط خارجی ایران و هم در چنددستگی سیاسی داخلی [بر سر مذاکرات هستهای] پدید آید.
اما نگاهی به سخنان مقامات آمریکایی پس از توافق موقت ژنو و در پی آن تمایل شرکتهای خارجی برای بستن قراردادهای تجاری و اقتصادی با ایران و از سوی دیگر گزارشهای مؤسسات آمریکایی از وضعیت اقتصادی ایران پس از مذاکرات به خوبی نشان میدهد که ایالات متحده، نگران حضور سرمایهگذاران خارجی در اقتصاد ایران است.
این امر شاید بیش از همه در راستای سیاست کلی این کشور در نگه داشتن اهرم فشار بر اقتصاد ایران و استفاده از آن در مذاکرات هستهای و همچنین در پی فشار تندروهای داخلی و لابی صهیونیسم در انتقاد به توافق ژنو باشد.
این در حالی است که حسن روحانی بر این باور است، یکی از مهمترین دستاوردهای توافق هستهای اخیر، از هم گسستن سازمان تحریمهای غرب است. حضور نمایندگان شرکتهای غربی به ویژه در بخش نفت و گاز ایران نیز در ماههای اخیر، حاکی از همین است که برداشته شدن بخشی از تحریمها از روی اقتصاد ایرن، فوبیای سرمایهگذاری در ایران را برای بسیاری از این شرکتها شکسته است.
از سوی دیگر، خود مقامات آمریکایی نیز این موضوع را میدانند که نمیتوانند مستقیم مانع از حضور سرمایهگذاران خارجی در ایران شوند و تنها به دادن هشدارهایی درباره آینده اقتصاد ایران در این باره بسنده میکنند.
چندی پیش، یک دیپلمات ارشد آمریکایی در خصوص توافق نفتی ایران و روسیه گفته بود که این توافق تضادی با قانون تحریمها ندارد.
وی اذعان کرده بود: افزایش اخیر در فروش و صادرات نفت ایران، تهدید در راستای از هم پاشیدن سازمان تحریمها نیست، زیرا برنامه تحریمها، چنین افزایشهای مقطعی را در صادرات نفت ایران پیشبینی کرده بود.
وی همچنین تأکید کرده بود: بستن قرارداد احتمالی میان ایران و روسیه برای تبادل پایاپای نفت و کالا، هیچ گونه تهدیدی برای تحریم دانسته نمیشود.
این امر حاکی از آن است که اکنون مقامات آمریکایی به خوبی از شرایط پدید آمده پس از مذاکرات ژنو برای اقتصاد ایران آگاهند و بیش از همه درصدند با دادن هشدارهایی به سرمایهگذاران خارجی، همچنان اهرم فشار را تا پایان مذاکرات و احتمالا توافق جامع بر ایران نگه دارند.