نمکدان ۲۰ میلیارد دلاری

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک،از ایرنا، بر اساس آمارهای موجود، بخش معدن یکی از ظرفیت های بزرگ در استان قم است که تاکنون به شکل حرفه ای و مدرن به آن توجه نشده و بیشتر مدیون تلاش های بخشی و فردی و علاقه مندی افراد به فعالیت در این بخش بوده است.

وجود دهها معدن عظیم و متنوع در قم، این استان را به معدن معادن تبدیل کرده است.

استان قم هم اکنون 100 معدن فعال با بیش از 30 نوع مواد معدنی دارد و تولید سالانه آن از مرز شش میلیون تن فراتر رفته است.

از معادن شاخص در این استان می توان به منگنز، مس، آهن، نمک آبی، سلستین، عقیق، زئولیت، گچ و آهک اشاره کرد.

وجود دریاچه نمک (مسیله) قم نیز ظرفیت بزرگ دیگری برای استخراج نمک و مواد معدنی دیگر است که تاکنون به شکل علمی و مدرن به بهره برداری از آن توجه نشده است.

بدیهی است که قم با این ظرفیت در بخش معدن، نیازمند توجه بیشتر، انجام سرمایه گذاری های بزرگ و کوچک، حمایت های دولت و نهایتا استفاده از آن برای رونق بازار کار و تولید در این کلان شهر است.

** معادن قم، گنج های کمتر شناخته شده

منابع معدنی و ذخایر آن را می توان به عنوان یکی از مهمترین پایه های اقتصادی هر کشور دانست که همچون گنجینه ای نفیس، نقش انکارناپذیری در توسعه و رشد اقتصادی دارد.

مواد معدنی تامین کننده مواد اولیه مورد نیاز بسیاری از صنایع است که در ایجاد اشتغال، افزایش تولید ناخالص ملی، خودکفایی صنعتی و ارزش افزوده هر کشور نقش کلیدی و مهمی دارد.

بهره برداری از معادن، عاملی تعیین کننده در رشد و توسعه اقتصادی کشور محسوب می شود.

امروزه رقابت تنگاتنگی در بازارهای بین المللی در حوزه معدن وجود دارد و باید با رصد فرصت های سرمایه گذاری و حمایت از سوی دولتمردان، بتوان این بخش را بیش از پیش توسعه داد، چراکه کشور از ذخایر معدنی فراوانی برخوردار است و سرمایه گذاری در این حوزه می تواند پایه های رشد اقتصادی را تقویت کرده وارزش افزوده ناشی از فروش و صادرات مواد معدنی را افزایش داد.

بحث معدن و استخراج مواد معدنی در استان قم نیز پیشینه طولانی دارد و هم اکنون 137 معدن با اشتغالزایی یکهزار و 400 نفر در این استان وجود دارد.

از این تعداد، 37 معدن نیز هم اکنون غیر فعال است که یا در حال تجهیز و آماده سازی است و یا پروانه بهره برداری آنها صادر شده که از طریق مزایده، بهره برداران آن مشخص خواهد شد و پیش بینی می شود در نیمه اول سال جاری فعال شوند.

همچنین 50 مورد مجوز برداشت شن و ماسه در استان قم صادر شده است که از این تعداد، 30 معدن فعال است و سالانه 2.5 میلیون تن شن و ماسه از این معادن استخراج می شود که در کارخانه های فرآوری استان مصرف می شود.

استخراج شن و ماسه در استان، مواد اولیه مورد نیاز بسیاری از طرح های عمرانی قم از جمله طرح احداث جاده قم – گرمسار، احداث جاده قم – اراک، جاده سلفچگان و حرم تا حرم را تامین می کند.

سرپرست معادن و صنایع معادنی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان قم در گفت و گو با ایرنا اظهارکرد: قم از لحاظ ذخایر معدنی و ظرفیت های سرمایه گذاری در این بخش در جایگاه خوبی در کشور قرار دارد که باید این بخش بیش از پیش مورد توجه قرار بگیرد.

ˈمجتبی سرلکˈ به معادن شاخص استان قم اشاره کرد و افزود: معدن منگنز ونارچ با تولید سالانه 110 هزار تن منگنز، معدن سنگ آهک و سیمان نیزار با تولید سالانه دو میلیون تن، معدن سنگ آهک نرداقی با تولید سالانه 500 هزار تن و سنگ آهک مرمریت از جمله این معادن شاخص است.

** دریاچه نمک منبع عظیمی از املاح و مواد معدنی

این مقام مسوول در سازمان صنعت، معدن و تجارت استان قم، از دریاچه نمک قم (مسیله) به عنوان یکی از معادن بزرگ کشور یاد کرد و گفت: این دریاچه منبع عظیم و سرشاری از املاح و مواد معدنی است که سالانه حدود 60 هزار تن نمک از آن استخراج می شود.

سرلک اضافه کرد: نمک استخراج شده از این دریاچه برای مصرف در کارخانجات پتروشیمی و فولاد به خارج از استان صادر می شود.

وی افزود: علاوه بر نمکی که از دریاچه نمک استخراج می شود، تاکنون 32 میلیون تن منیزیم و 4.5 میلیون تن کلرید پتاسیم از این دریاچه کشف شده است که استخراج این مواد معدنی می تواند نقش مهمی در توسعه اقتصادی استان داشته باشد.

سرلک، میزان ذخایر نمک در این دریاچه را 200 میلیون تن اعلام کرد و گفت: در این دریاچه علاوه بر منیزیم که از اهمیت و ارزش بالایی برخوردار است، می توان از شورابه های موجود در این دریاچه با بیش از 12 نوع کانی نام برد که کاربردهای متنوعی در صنایعی همچون تولید کودهای شیمیایی، کاغذ، مواد آرایشی، عایق کاری، شیشه و سرامیک، پزشکی، شوینده ها، لاستیک سازی و ضد یخ دارد.

وی ارزش تخمینی ذخایر موجود در دریاچه نمک را بالغ بر 20 میلیارد دلار عنوان کرد و گفت: باتوجه به ذخایر بالای موجود، بحث احداث واحد فراوری در این دریاچه در دست اقدام است که در صورت اجرایی شدن، زمینه تولید، ارزش افزوده و اشتغالزایی بالایی را برای استان فراهم می کند.

**جلوگیری از خام فروشی مواد معدنی، یکی از سیاست های سازمان صنعت و تجارت قم

سرپرست معادن و صنایع معادنی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان قم در بخش دیگر سخنانش، جلوگیری از خام فروشی مواد معدنی و فراوری آن در داخل استان را یکی از سیاست های این سازمان برشمرد و افزود: قسمت عمده معادن استان شامل سیمان، گچ، شن و ماسه می باشد که حدود 90 درصد آنها در کارخانه های فراوری استان، دانه بندی شده و 10درصد باقی مانده به سایر استان های کشور برای فراوری صادر می شود.

سرلک ادامه داد: بعد از ارائه درخواست توسط اشخاص حقیقی و حقوقی برای بهره برداری از معادن استان قم، در خصوص ثبت فعالیت معدنی، تخصیص سوخت مورد نیاز، ارائه تسهیلات و تامین مواد منفجره برای انجام عملیات انفجار در معادن، حمایت هایی از سوی سازمان صنعت، معدن و تجارت قم صورت می گیرد.

وی به مزایده سال گذشته این سازمان در خصوص بهره برداری از 279 محدوه معدنی اعم از پروانه بهره برداری سلب صلاحیت شده، پروانه بهره برداری و گواهی کشف سلب صلاحیت شده و پروانه اکتشاف و محدوده اکتشافی ابطال شده اشاره کرد و گفت: در این مزایده، 73 نفر برنده شدند که مراحل تکمیل عملیات اکتشاف و پروانه بهره برداری آنها در دست اقدام است.

وی اضافه کرد: با توجه به اینکه استان از نظر وجود کارخانه های تولید شن، ماسه و آسفالت از جایگاه خوبی در کشور برخوردار است، لذا در مزایده مذکور داشتن واحد فراوری برای جلوگیری از خام فروشی مواد معدنی و فراوری این مواد در داخل استان، یکی از اولویت های برنده شدن شرکت کنندگان در مزایده بود.

** ظرفیت های بسیار ارزشمند اکتشافی در استان قم وجود دارد

سرلک در ادامه این گفت و گو با بیان اینکه علاوه بر پروانه های بهره برداری و مجوزهای صادر شده، ظرفیت های بسیار ارزشمند اکتشافی معدنی در استان وجود دارد گفت: ذخایر فلزی گرانبهایی از جمله طلا، نقره، مس، آهن، سرب و روی در قم وجود دارد.

وی ادامه داد: برای برخی از این محدوده های معدنی، پروانه اکتشاف صادر شده است که عملیات اکتشاف به دلیل عدم تخصیص اعتبارات لازم، راکد مانده است.

وی با بیان اینکه پروانه اکتشاف و بهره برداری این معادن در اختیار سازمان زمین شناسی است گفت: در دو سال اخیر مکاتباتی از سوی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان قم با استانداری صورت گرفته که تاکنون اقدامی در خصوص تامین اعتبار برای اکتشاف این معادن انجام نشده است.

سرلک افزود: با تامین اعتبار و عملیات اکتشاف و بهره برداری از این معادن ارزشمند، ذخایر بسیار غنی از طلا، نقره، مس، آهن، سرب و روی در استان کشف می شود.

وی همچنین به وجود سه پروانه بهره برداری در زمینه سنگ های معدنی در استان قم اشاره کرد و گفت: از این سه پروانه، یک پروانه بهره برداری فعال است که سالانه 175 تن عقیق با کیفیت خوب استخراج می شود.

وی افزود: مقداری از عقیق استخراج شده در استان فراوری و مقداری دیگر برای فراوری به سایر استان های کشور صادر می شود.

نکته قابل تامل در بحث معدن و استفاده بالقوه از مواد معدنی، استخراج مواد معدنی و تصفیه عناصر آن در داخل کشور است، بدین صورت که مواد خام به پخته تبدیل و هرعنصر به صورت جداگانه، نه به شکل سنگ معدنی، تصفیه و سپس فروخته شود.

خام فروشی و عدم فراوری مواد معدنی می تواند آسیب های چشمگیری برای کشور به همراه داشته باشد چراکه هم از نظر اقتصادی، سودهای چند برابری از بین رفته و هم فرصت اشتغال زایی که جامعه نیاز مبرمی به آن دارد، از بین می رود.

درصورتی که معادن بزرگ فلزی و غیر فلزی، تولیدات خود را پس از فراوری صادر کنند به رشد اقتصاد ملی و توسعه اشتغال کمک خواهند کرد.

معادن باید زمینه ساز ایجاد شغل در کشور شود و با ارایه تسهیلات مناسب، زمینه حضور بیشتر بخش خصوصی در کنار بخش دولتی فراهم شود.

نگاهی به تنوع و عظمت ذخایر معدنی قم از یکسو و اشتغال تنها یکهزار و 400 نفر در 137 معدن این استان از سوی دیگر، نشانگر ضرورت توجه فوری و کافی به این بخش و استفاده از آن در جهت رشد و توسعه استان قم است.

10 تیرماه روز ملی صنعت و معدن شاید فرصت مناسبی باشد تا مدیران، کارشناسان و دست اندرکاران عرصه معدن در قم، نگاهی جدی تر به برنامه ریزی برای بهره برداری علمی و به روز از این ثروت عظیم خدادادی داشته باشند