زمان تک نرخی کردن ارز کی فرا می رسد؟

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک نوسان خارج از عادت قیمت ارزطی هفته گذشته، سیاستگزار بازار ارز را که کاهش دامنه نوسان طی دو سال اخیر را ازافتخارات خود می داند، شدیدا به تکاپو انداخت تا از دستاوردش دفاع کند. بازار امادر این میان راه خود را می رود و حکم خود را می دهد تا یک بار دیگر برای چندمینبار ثابت شود« بازارها، سیاستگزاران را ادب می کنند».

بانک مرکزی طی دو سال گذشته یکی از اهداف خود را کاستن ازدامنه نوسانات ارزی و برقراری ثبات در بازار اعلام و تعیین کرده بود؛ هدفی که بهاذعان آمار و ارقام در تحقق آن نیز تا حدود زیادی موفق شد.

با این وجود اما جامعه و اقتصاد همچنان یک مطالبه بزرگ ازسیاستگزار پولی کشور دارد؛ تک نرخی کردن ارز.

رئیس کل و سایر مسئولان بانک مرکزی نیز تا کنون بارها وبارها این هدف را به عنوان یکی از اساسی ترین وعده های خود مطرح کرده اند. تا پیشاز دستیابی به توافق هسته ای و در شرایط دشوار تحریم، طبیعی بود که جامعه عدمدستیابی به چنین هدفی را تقریبا ناممکن می دانست و به همین خاطر نیز مسئولاناقتصادی دولت تک نرخی کردن ارز را به پس از لغو تحریم ها موکول می کردند. از سویدیگر از آنجایی که بانک مرکزی و مجموعه دولت توانسته بودند با اعمال انضباط پولی وسیاست های ثبات آفرین، نوسانات ارزی را به حداقل ممکن برسانند و همین موفقیت بهعنوان برگ برنده در دست آن ها بود، فشار بر روی مجموعه دولتبرای کاستن از قیمت ارز و دستیابی به نرخ واحد چندان زیاد نبود.

پس از توافق جامع در اواخر تیر ماه و خروج ایران از بندتحریم ها اما شرایط تغییر کرد. خلاف آنچه انتظار می رفت انتشار خبر توافق تأثیرچندانی بر قیمت ارز نگذاشت و حتی شاهد افزایش قیمت ها در بازار بودیم. اگرچه همانزمان برخی تحلیلگران هوشیاری مردم را نسبت به میزان و زمان اثرپذیری واقعی نرخ ارزاز توافق هسته ای و رفع تحریم ها عامل اصلی کاهش نیافتن قیمت ها دانستند اماواقعیت این است که بانک مرکزی نیز چندان تمایلی برای کاهش قیمت ارز نداشت و ترجیحمی داد انرژی خود را صرف ثبات قیمت ها کند تا کاستن آن ها.

این راهبرد در حالی از سوی مدیران ساختمان فیروزه ایمیرداماد ادامه یافت که شرایط بازار کم کم تغییر کرد؛ بنا بر آمارهای گمرک صادراتغیرنفتی کشور طی 5 ماهه نخست امسال حدود 25 درصد افزایش یافته و این یعنی ارزبیشتری آماده ورود به بازار و تبدیل به ریال بوده است.

با این حال بانک مرکزی ترجیح می داد همچنان از کانال برخیصرافی های خاص نسبت به توزیع دلار در بازار اقدام کند. این شیوه اما به محض اینکهبه علل گوناگون مانند افزایش تقاضای فصلی، نیاز به دلار در بازار بالا می رفت،افزایش قیمت ها را نیز به به دنبال داشت دقیقا مانند آنچه طی هفته گذشته شاهد آنبودیم.

نتیجه پافشاری بر شیوه توزیع تک صرافی، این بود که بانکمرکزی به محض افزایش قیمت ها ناگزیر به افزایش تزریق از کانال های دیگر می شد تاقیمت ها به سطح قبلی بازگردد و این یعنی همان افزایش نوسان در بازار ارز که کاهشآن به عنوان افتخار مجموعه دولت قلمداد می شود.

از سوی دیگر بانک مرکزی طی این مدت از چند جهت تحت فشاربوده است و اتهامات مختلفی به آن وارد می شود؛ کسب درآمد برای دولت با جلوگیری ازکاهش قیمت ارز، پیگیری تک نرخی کردن ارز با نزدیک تر تدریجی قیمت دولتی به بازار واعمال فشار به صرافی ها با انحصاری کردن کانال توزیع ارز در بازار.

اگرچه بانک مرکزی تا به حال بارها و با شفافیت به هر سهاتهام مطرح پاسخ داده است اما عدم انعطاف پذیری در شیوه مدیریت بازار پس از حصولتوافق و اصرار بر مدیریت انتظارات در دوران پس از توافق، همچنان و با هر بارافزایش قیمت این اتهامات را زنده می کند.

منبع:خبرانلاین