ضرورت آموزش های شهروند الکترونیک
در تمام دنیا پروژه های متعددی برای الکترونیکی کردن فرآیندهای اداری و ارایه خدمات به شهروندان وجود دارد که بزرگترین آنها « طرح دولت الکترونیک » است و در زیر مجموعه آن دهها طرح و پروژه دیگر با عناوینی که پسوند الکترونیک دارد اجرا می شود، پروژه هایی مانند « شهر الکترونیک »،« بانکداری الکترونیک »، تجارت الکترونیک » ،« امضای الکترونیک » .
در طرف دولت و بیزینس ها معمولا برنامه ها به صورت کامل و طراحی شده پیش بینی می شود و طی یک برنامه زمان بندی شده اجرا می شود اما در طرف شهروندان و مشتریان، ضرورت انکار ناپذیری برای آموزش های عمومی وجود دارد. به عبارت دیگر ارایه خدمات الکترونیک بدون آموزش شهروندان برای استفاده از این خدمات امکان پذیر نیست .
برای مثال اکنون شهرداری تهران ۱۴۴ خدمت الکترونیک به شهروندان ارایه می دهد که با برخی از آنها کم و بیش آشنایی داریم مانند طرح ترافیک، پروانه ساختمانی، عوارض خودرو ، دفاتر خدمات الکترونیک و کتابخانه های الکترونیکی . اما در طرف شهروندی، با ارایه آموزش های مختلف و استفاده از شبکه وسیع فرهنگسراها، سراهای محلات اقدام به آموزش شهروندان برای استفاده از این خدمات کرده است.
در حوزه بانکداری نیز کم و بیش وضعیت همین گونه است . با اینکه سیستم بانکداری کشور پیشتاز ارایه خدمات الکترونیک به شهروندان است، اما در طرف شهروندان، به دلایل مختلف مهارتهای شهروندان در استفاده از طیف وسیع خدمات الکترونیک بانکها گسترش نیافته است .
به نظر می رسد که سیستم بانکی در این حوزه باید ترویج آموزش های شهروندی را بیشتر از گذشته در دستور کار خود قرار دهد. این آموزش ها شامل استفاده از تمام امکانات و رسانه ها و ابزارهای اطلاع رسانی برای ارایه مهارتهای استفاده از خدمات بانکداری الکترونیکی می باشد . این مساله به ویژه در مورد خدماتی که به تازگی به مجموعه خدمات نظام بانکی اضافه شده ضرورت بیشتری دارد.
واقعیت این است که اگر نظام بانکی به درستی در این حوزه سرمایه گذاری کند می تواند ثمرات آن را در حوزه های مختلف مشاهده کند . بانکداری الکترونیک زیر ساخت بسیاری از خدمات دولت الکترونیک است برگزاری جشنواره ها و فستیوال های فرهنگی و هنری در حوزه شهروندی، مصداق عینی آموزش شهروندی است . جشنواره هایی مانند شکوفا در شهرداری یا جشنواره و بلاگ نویسی در بانک مسکن و ملی و برخی بانک های دیگر در این راستا برگزار شده است جشنواره های مذکور بهانه و انگیزه ای هستند که توجه افکار عمومی و شهروندان به سمت خدماتی متنوعی که دستگاهها و بانکها ارایه می دهند را به این حوزه جلب کنند .
همچنین در سطح آموزش های رسمی و کلاسیک در کشور مانند نظام آموزشی و پرورشی و نظام دانشگاهی، باید این مساله وارد شود به گونه ای که هر شهروند که در مقاطع تحصیلی مختلف فارغ التحصیل می شود سطحی نسبی از مهارتها و دانش و فنون اطلاعاتی را فرا گرفته باشد . اما متاسفانه ارایه آموزش های الکترونیک در مدارس و دانشگاهای ما بسیار سطحی و مرتبط با چند دهه قبل است مثلا در رشته ارتباطات دانشگاهها، فناوری « تله تکست » آموزش داده می شود که مدتها است منسوخ شده است . حتی فارغ التحصیلان رشته های کامپیوتر با تازه ترین پیشرفتهای کامپیوتری دنیا آشنا نیستند.
این شکاف آموزشی نه تتها بین سازمانها و مردم بلکه بین نسل های مختلف جامعه هم وجود دارد .
نسل های جدیدتر با فناوری های الکترونیک بیشتر آشنا هستند و به همین جهت دستگاههای دولتی و بیزنس ها سرمایه گذاری بیشتری برروی جوانان و نوجوانان می کنند و در دنیا نیز همین نوجوانان ماهر به عنوان « خوره های تکنولوژی » مطرح هستند .
با تشکیل کلوپ های جوانان و نوجوانان در نظام های اداری و تجاری برای حوزه مشتریان ، می توان از ظرفیت و پتانسیل این گروه از مشتریان بالقوه و بالفعب به نحو احسن در گسترش خدمات الکترونیکی استفاده کرد.
خبرنگار