استقلال خودپرداز
واقعیت هایی درباره خودپرداز
شاید خودپرداز را بتوان مهمترین نوآوری و دستاورد در صنعت بانکداری و مالی دانست زیرا نه تنها ما را از شر مراجعه به شعب و صفوف طولانی خلاص کرده بلکه تقریبا امکان دسترسی به خدمات بانکی متعددی (و البته نه تمام خدمات بانکی) را فراهم آورده است که در صدر آنها، دریافت وجه نقد و جابهجایی پول قرار دارد.
به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک،امروز کمتر فردی را میتوان سراغ گرفت که از دستگاههای خودپرداز استفاده نکرده باشد. درحالیکه استفاده از دستگاههای خودپرداز صرفا در شعب بانکی نصب میشدند، امروز تقریبا دستگاههای خودپرداز در سطح شهر و در مکانهایی عمومی چون مراکز خرید، فروشگاهها، سینماها، فرودگاهها و اماکنی از این قبیل در دسترساند. البته نباید فراموش کرد، دستگاههای خودپرداز به همان اندازه که باعث صرفهجویی در وقت و هزینه مشتریان بانکی میشوند، به همان اندازه نیز با تسهیل دسترسی مشتریان به پول نقد، عملا باعث تقویت مصرفگرایی و درنتیجه رونق اقتصادی شدهاند. طبق پژوهشهای صورتگرفته، کاربران دستگاههای خودپرداز تا 23 درصد بیشتر از دیگر افراد، اقدام به خرید کالا و خدمات میکنند.
از دیگر سو، دستگاههای خودپرداز در کنار شیوههای بانکداری اینترنتی و موبایلی، عامل مهمی در کاهش هزینههای بانکی بودهاند. رشد جمعیت در سالهای اخیر افزایش چشمگیر شمار مشتریان بانکی را به دنبال داشته است. اگر قرار بود بانکها برای خدماترسانی به این خیل عظیم مشتریان فقط به شیوههای سنتی ارائه خدمات در شعب بانکی اکتفا کنند، این مساله نیازمند صرف هزینههای هنگفتی برای خرید ساختمان برای راه اندازی شعب جدید و استخدام کارکنان بیشتر بود. از دیگر سو،بانکداری موبایلی و اینترنتی آن چنان که باید و شاید جای خود را در میان نسلهای قدیمیتر (متولدین دهههای 1950 و 60 میلادی) باز نکرده و به همین خاطر، دستگاههای خودپرداز همچنان روش غالب و مسلط بانکداری برای آنان به شمار میآید که انجام امور وقت گیری چون دریافت وجه، انتقال وجه، پرداخت قبوض را برای آنان میسر میسازد.
در توضیح اهمیت و نقش دستگاههای خودپرداز و اقتصاد همین کافی که در حال حاضر حدود 3 میلیون خودپرداز در سراسر جهان وجود دارد که حدود 5/17 درصد آن در فقط در چین، 14 درصد در ایالات متحده، 15 درصد در اروپا و مابقی نیز در سایر نقاط جهان قرار دارد. البته دستگاههای خودپرداز همیشه قادر به ارائه و عرضه این سطح از خدمات نبودهاند و این تغییر در نظام بانکی یکشبه به وقوع نپیوسته است. در ادامه نگاهی خواهیم داشت به سیر تحول دستگاههای خودپرداز در سراسر جهان.
1) اولین باری که از عبارت «دستگاه خودپرداز» یا همان ATM استفاده شد به سال 1967 بازمی گردد. البته پیشتر دستگاهی با قابلیت پرداخت وجه نقد در سال 1966 در ژاپن نصب شده بود که به جای اتصال به حساب بانکی به حساب اعتباری مشتری متصل بود ولی شباهت چندانی به دستگاههای خودپرداز بعد از خود نداشت.
2) اولین دستگاه خودپرداز در معنای امروزی توسط بانک «بارکلایز» و در شعبه «انفیلد» لندن این بانک نصب شد زیرا این شعبه تنها شعبهای بود که پنجرههایش از ارتفاع مناسب برای نصب خودپرداز برخوردار بود. دومین دستگاه ATM جهان نیز دو هفته بعد از آن و در سوئد نصب شد.
3) یکی از عوامل اصلی اختراع دستگاه خودپرداز، تعطیلی بانکها در روزهای یکشنبه به خواست اتحادیه کارکنان بانک بود.
4) اولین دستگاههای خودپرداز با دریافت کوپن کار میکردند و مشتریان باید این کوپنها را پیشاپیش از تحویداران میخریدند. هر مشتری میتوانست در هر روز یک بار و تا سقف 10 پوند (معادل 126 ژوند یا 161 دلار امروز) پول نقد دریافت کند.
5) اولین دستگاه خودپردازی که نیازمند وارد کردن رمز چهاررقمی بود، در سال 1967 و در «وستمینستر بانک» به کار گرفته شد.
6) در اواخر سال 1969، بانک HSBC، برای اولین بار کارتهای نوار مغناطیسی برای استفاده از دستگاه خودپرداز را عرضه کرد.
7) تا سال 1971، تنها 11 بانک آمریکایی توانایی مالی خرید یک دستگاه خودپرداز را داشتند. تا سال 1994 میلادی، حدود 100 هزار خودپرداز در آمریکا وجود داشت.
8) تا سالهای اولیه قرن بیست ویکم، نیمی از خودپردازها در سراسر جهان دور از شعب بانکی نصب شده بودند.
9) در سال 1994، بانک قاهره مصر به اولین بانکی بدل شد که از شبکههای موبایلی برای اتصال به رایانه مرکزی بهره گرفت؛ شبکههای بیسیم (وایرلس) تا سال 1998 در ایالات متحده بهکار گرفته نشدند.
10) تا سال 1996 میلادی بانکها بر اساس قانون مجاز به دریافت کارمزد برای تراکنشهای ATM نبودند درحالیکه تا سال 2003 میلادی، 88 درصد از دستگاههای خودپرداز در ایالات متحده برای تراکنشهای دستگاههای خودپرداز کارمزد دریافت میکردند.
11) افغانستان، لائوس، عراق، ویتنام، قزاقستان و گینه کشورهایی بودند که تا سال 2004 هیچ دستگاه خودپردازی در آنها وجود نداشت. تا سال 2015 میلادی، در افغانستان به ازاء هر 100 فرد بالغ کمتر از یک دستگاه خودپرداز وجود داشت.
12) اولین دستگاه خودپرداز در سومالی در سال 2014 میلادی و یک هتل توریستی در پایتخت این کشور یعنی موگادیشو نصب شد.
13) دورافتادهترین دستگاه خودپرداز جهان در ایستگاه «مک موردو» در قطب شمال قرار دارد.
14) در ایالات متحده، حدود دو سوم (63 درصد) دارندگان حساب بانکی در هر ماه حداقل یک بار از دستگاه خودپرداز استفاده میکنند. در بریتانیا، این میزان حدود 90 درصد است.
15) بخش زیادی از مشتریان بانکی (43 درصد) ترجیح میدهند به دستگاه خودپرداز مراجعه کنند. این در حالی است که شمار کمتری (38 درصد) که همچنان مراجعه به شعب بانکی را ترجیح میدهند. این نسبت در بریتانیا 63 درصد به 20 درصد است.
16) میانگین ارزش دریافت وجه نقد از دستگاه خودپرداز در آمریکا، در بازه سالهای 2012 تا 2015 میلادی از 118 به 122 دلار افزایش یافته است و این روند صعودی همچنان نیز ادامه دارد.
17) میانگین جهانی وجه دریافتی از دستگاه خودپرداز، 60 دلار گزارش شده است.
18) فروشگاههایی که اقدام به نصب دستگاههای خودپرداز کردهاند با 20 درصد رشد فروش مواجه بوده اند.
19) میزان هزینه کرد کابران خودپردازها 23 درصد بیشتر از افرادی است که از دستگاههای خودپرداز استفاده نمیکنند.
20) میانگین دفعاتی که یک فرد در ماه به دستگاه خودپرداز مراجعه میکند، 4/7 مرتبه است.
21) در سال 2015 میلادی، ارزش کل وجوه دریافتی از دستگاههای خودپرداز 691 میلیارد دلار بود که از افزایشی 4 درصدی نسبت به سال ماقبل آن خبر میداد.
22) در سال 2013 میلادی، چین با مجموع کل 520 هزار دستگاه خودپرداز، از لحاظ میزان دستگاههای خودپرداز نصب از ایالات متحده پیشی گرفت. در حال حاضر در ایالات متحده نزدیک به 425 هزار دستگاه خودپرداز وجود دارد.
23) طبق اعلام بانک جهانی، در حال حاضر در ایالات متحده به ازاء هر 100 فرد بالغ، 144 دستگاه خودپرداز وجود دارد که تقریبا دو برابر چین است؛ نسبت دستگاههای خودپرداز به هر 100 هزار فرد بالغ در چین، 7/76 دستگاه است. میانگین جهانی دستگاههای خودپرداز به ازاء هر 100 هزار نفر، 45 دستگاه است.
24) هر روز در جهان به طور متوسط 280 دستگاه خودپرداز جدید نصب میشود.
25) در حال حاضر در جهان نزدیک به 3 میلیون دستگاه خودپرداز وجود دارد و تخمین زده میشود که این تعداد تا سال 2021 میلادی به 4 میلیون دستگاه برسد.
منبع:
https://www.atmmarketplace.com/articles/50-little-known-facts-about-atms/