موبایلت، اولین نئوبانک ایرانی
نام «موبایلت» را شنیده بودم و چیزهایی هم در موردش خوانده بودم. اما بهتازگی و در یک بحث توئیتری در خصوص اپلیکیشنهای پرداخت زمانی که ذکر خیر موبایلت شد، کامنت تشکر و پاسخ سریع ادمین صفحه توئیتر موبایلت غافلگیرم کرد.
به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک، اهمیت دادن یک برند به شبکههای اجتماعی و مخاطبانش و پاسخگویی بهموقع نشانه مثبتی است و همین نشانه ما را به سمت آنها هدایت کرد تا در یک ظهر تابستانی و در خاموشی ناشی از قطع برق مهمان موبایلت باشیم و با آنها گفتگویی بکنیم.
به گفته مسعود قبایی، مدیرعامل موبایلت، نام Mobillet تلفیقی از دو واژه Mobile و Wallet است که در زبان انگلیسی به معنای کیف پول همراه است.
بهعنوان نخستین پرسش از او در خصوص سرگذشت موبایلت از ایده تا راهاندازی آن پرسیدیم.
قبایی: پیادهسازی موبایلت از مهر ۹۵ آغاز شد. حدود ۶ ماه پیش از پیادهسازی فاز تحقیقاتی داشتیم که با نیازسنجی مشتریان از طریق مصاحبه و مطالعه به مدل مطلوب رسیدیم.
در ابتدا قصد داشتیم یک کیف پول توسعه دهیم اما پس از فاز تحقیقاتی به این نتیجه رسیدیم که الآن بازار ما به یک موبایل بانک خوب بیشتر نیاز دارد و جای یک اپلیکیشن خوب در این حوزه خالی است. پس از بررسی اپلیکیشنهای داخلی و خارجی و بدون اینکه دسترسیهای بانکی داشته باشیم، توسعه موبایلت را آغاز کردیم. تهیه نمونه اولیه چندماه طول کشید و از آذرماه ۹۵ به سرویسهای تستی بانک سامان متصل شدیم.
از ۳۱ مردادماه ۹۶ نیز موبایلت وارد محیط عملیاتی بانک سامان شد و ما میتوانستیم تراکنش بزنیم و با خوشحالی میدیدیم که اپلیکیشن بدون مشکل کار میکند و استفاده از دادههای واقعی و محیط عملیاتی بانک شوق خاصی به اعضای تیم داده بود.
تیمی که ابتدا با ۳ نفر آغاز به کار کرده بود، از مهرماه ۹۵ با ۷ نفر و هماکنون با ۹ نفر فعالیت میکند.
بعد از مدتی گروهی از مدیران و کارشناسان متخصص بانک سامان موبایلت را تست کردند و با تأیید آنها تستهای امنیتی نیز انجام شد و در نهایت آذرماه ۹۶ موبایلت به کارمندان بانک سامان که حدود ۲ هزار نفر هستند معرفی شد و آنها شروع به استفاده از این اپلیکیشن کردند.
در نهایت اسفندماه ۹۶ موبایلت بهطور رسمی به مشتریان و مردم معرفی شد و در وبسایت بانک سامان قرار گرفت.
صابر خسروی، مدیر روابط عمومی و نوآوری موبایلت در ادامه گفتگو به ما میپیوندد و صحبتهای قبایی را تکمیل میکند.
خسروی: نکته جالب این بود که پیش از معرفی رسمی اپلیکیشن به کارمندان بانک سامان، ما دانلود داشتیم و افرادی اپلیکیشن را پیدا کرده بودند و نصب و استفاده میکردند و حتی آن زمان اسم موبایلت با توئیت خبرنگاران حوزه فناوری و همکاران فینتکی سر زبانها افتاد.
تفاوت موبایلت و سامانک (موبایل بانک سامان) چیست؟
قبایی: سامانک اپلیکیشن رسمی بانک سامان است که توسط بانک طراحی شده اما موبایلت اپلیکیشنی است که از نگاه مشتری طراحی شده است. تفاوتی که استارتاپهای فینتک با نرمافزارهای بانک دارند همین دید از زاویه مشتری است.
تفاوت موبایلت و سامانک نیز همین طراحی مبتنی بر مشتری است و ما برای تکتک فیچرهایی که اضافه کرده یا تغییر میدهیم کار میدانی انجام میدهیم تا بدانیم آیا واقعاً مشتری به این سرویس نیاز دارد یا نه. مزیت رقابتی فینتک درک نیاز مشتری است.
ما معتقدیم نباید کاربر را با پیچیدگیها و اصطلاحات نظام بانکی و گزینههای گوناگون روبهرو کنیم، خیلیها هنوز نمیدانند پایا و ساتنا چیست یا دقیقا کارکرد حساب و کارت در چیست اما این مسائل وقتی از سمت بانک نگاه شود، بدیهی پنداشته میشود.
همچنین UX این دو اپلیکیشن بسیار متفاوت است زیرا قرار نیست موبایلت موبایل بانک باشد، موبایلت ترکیب موبایل و ولت است و ما همچنان قصد داریم موبایلت را به کیف پول تبدیل کنیم و دلیل تأخیر در این امر دلیل محدودیتهای بازار بوده است. البته اقداماتی در این خصوص انجام دادیم اما هنوز کیف پول در کشور جا نیفتاده و هنوز کیف پول موفقی نداریم و این بازار خالی است.
موبایلت در کدام بخش از طبقهبندی فینتکها قرار دارد؟
قبایی: موبایلت طبق طبقهبندی فینتکها در حوزه دیلی بنکینگ جای دارد. کلاٌ حوزه بنکینگ بین فینتکهای ایران خالیتر بود و بیشتر به حوزه پیمنت پرداخته شده است.
برنامه آینده ما این است که حوزه PFM را قویتر کنیم و محصولاتی که مردم بیشتر نیاز دارند را ارائه بدیم.
بهزودی فیچرهایی مانند کارت به کارت به موبایلت اضافه خواهد شد و خدمات خوبی برای مرچنتها در نظر داریم و حتی قرار است به سایر گروههای مالی سامان مانند بیمه، صندوقهای سرمایهگذاری مشترک و صرافیها متصل شویم.
یک مزیت موبایلت این است که کاربرانش در شعبه شناسایی میشوند، ازاین رو میتوان دروازهای از خدمات مالی را پیش روی آنها گشود.
شما قرار است به کجا برسید؟
قبایی: موبایلت یک کسب و کار است که بیزیسن مدل و هدف مشخص دارد و تفاوتش با موبایل بانک همین حرکت به سمت گسترش است.
در دنیا مفهومی به اسم نئو بانک داریم یعنی ارائه خدمات بانکی توسط مجموعهای که بانک نیست ولی به API بانک متصل است. گسترش موبایلت هم به همین سمت است که روزبهروز بیشتر به یک نئوبانک نزدیک شود.
خسروی: به قول بیلگیتس، ما به بانکداری نیاز داریم نه بانک. موبایلت یک شرکت جدا از بانک است که خدمات بانکداری ارائه میدهد و مسیری جدا از موبایل بانک سامان را طی میکند. موبایلت بهترین اپلیکیشن سال ۹۶ در جشنواره وب و موبایل ایران بوده است همچنین رتبه اول جشنواره وب و موبایل در دسته فینتک در سال ۹۶ را بین افتخارات خود دارد.
موبایلت اکنون چه تعداد کاربر دارد؟
قبایی: ما الآن بیش از ۲۷ هزار کاربر فعال داریم و این تعداد بدون کمپین تبلیغاتی به موبایلت پیوستند و بیشتر تبلیغ دهان به دهان مشتریان بوده است.
برای حفظ و توسعه مشتریان چه کاری انجام میدهید؟
خسروی: یکی از مسائلی که ما درک کردیم همین خلأ ارتباط مؤثر با مشتری در حوزه بنکینگ بوده است و ما با کاربران در شبکههای اجتماعی و از طریق تلفن در تماس هستیم و پیشنهادها و انتقادهایی که دریافت میکنیم را تحلیل میکنیم بهعلاوه تحلیل رفتاری که در خود اپ داریم.
تجربه به ما نشان داده است وقتی به نیاز کاربر توجه میکنیم کاربر هم سمت ما میآید و از اپ استفاده و حتی تبلیغ میکند. برای ما مهمتر از تعداد یوزر تعداد یوزر لویال است.
قبایی: ما به صورت دورهای از مشتریان نظرسنجی انجام میدهیم و بخش مهمی از دادههای ما برای توسعه از سمت مشتری میآید و این یک نوع متدلوژی است. از سوی دیگر ما چلنجربانکها را رصد میکنیم که الگوهای مناسبی هستند زیرا تجربه ثابت کرده استارتاپهای موفق داخلی از نمونههای موفق و بومی سازی شده خارجی بودند.
بین صحبتها به مشکلات رگولاتوری اشاره شد، آیا شما هم با این مشکلات مواجه بودید؟
قبایی: بله با مشکلات رگولاتوری در حوزه امنیت مواجه بودیم. به نظر ما این سختگیریها مخصوصاً در حوزه امنیت خوب است اما تکنولوژی روشهایی دارد که بتوان کار را درست و امن انجام داد.
ما موبایلت را به خاطر یک مشکل امنیتی یک بار بازنویسی کردیم زیرا نمیتوانستیم پسورد کاربر را ذخیره کنیم و اگر رگولاتور اجازه میداد پسورد کاربر را به شیوه امنی ذخیره کنیم خدمات بهتری میتوانسیتم ارائه دهیم که استفاده از یک اپ مالی را برای کاربر چندبرابر میکرد. ولی فعلاً ما نیز به روشی که سایرین کار میکنند، فعالیت میکنیم.
بحث دیگر حوزه کیف پول است که به خاطر مشکلات رگولاتوری به خوبی پیش نمیرود.
خسروی: رفتار منفعل رگولاتور اذیتکننده است، حتی در دنیا. همیشه تعدادی استارتاپ فیلتر میشوند، تعدادی از بین میروند و تازه رگولاتور به فکر راهکار میفتد و تبصرهای به قانون اضافه کنند تا فینتکها رشد کنند.
آیا قصد دارید فقط با بانک سامان کار کنید؟
در واقع وقتی ما از نئوبانک یا چلنجربانک حرف میزنیم منظورمان یک بانک است که بتواند خدمات ۳۶۰ درجه بانکی و فرابانکی را بصورت کاملا دیجیتالی و بدون حتی یک شعبه فیزیکی انجام دهد آنهم فقط بر روی موبایل!! این مفهومی است که طبق مقررات بانک مرکزی، برای اجرایی شدن نیاز به یک زیربنای بانکی دارد تا سپردهگیری و عملیات بانکی تحت مجوز و عقود شرعی انجام پذیرد که باید گفت بانک سامان این نقش را به بهترین شکل ممکن انجام دادهاست.
منبع: پرداخت برتر