بانک‌های خوشحال، بانک‌های نابود

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک، هم‌اکنون نماد معاملاتی بسیاری از بانک‌ها متوقف بوده یا نسبت به سال‌های گذشته با نزول قیمتی بسیار زیادی همراه بوده است. بسیاری از تحلیلگران اخبار منتشر شده در مورد وضعیت مالی بانک‌ها دلیل اصلی وضعیت پیش‌آمده عنوان می‌کنند. این نوشتار نگاهی اجمالی به آخرین وضعیت مالی بانک‌ها را مورد بررسی قرار داده است.

بانک ملت:
این بانک بیشترین دارایی را در بین سایر بانک‌های خصوصی و نیمه‌خصوصی دارد و هم‌اکنون دومین بانک بزرگ بازار سرمایه از لحاظ ارزش بازار است. (در صورت بازگشایی نماد بانک صادرات و تاثیر اتفاقات اخیر بر قیمت سهام آن، بانک ملت بیشترین ارزش بازار را در میان بانک‌ها خواهد داشت.) قیمت سهام این بانک در بهمن‌ماه 95 بعد از توقف معاملاتی 10 ماهه خود و پس از اعمال برخی از استاندارد‌های IFRS از محدوده 2200 ریال به 1150 ریال سقوط کرد. تاثیر اعمال این استاندارد‌ها بر صورت‌های مالی بانک به حدی بود که سود خالص سال 94 شرکت از 19,984 میلیارد ریال به 12,389 میلیارد ریال کاهش یافت. عملکرد سال 95 شرکت نسبت به سال 94 با افزایش چشمگیر 923 درصدی مواجه شده است. ریسک عمده دیگری که بانک ملت را همچون سایر بانک‌های بزرگ تهدید می‌کند ادغام موسسات اعتباری ورشکسته یا سایر بانک‌ها در آن است.

پست‌بانک ایران:
پست‌بانک ایران با وجود زیان انباشته در ترازنامه، عملکرد خود در سال‌های 94 و 95 را با سود به پایان رسانده است. هرچند این سود نسبت به میزان دارایی‌ها و سرمایه در اختیار شرکت چندان قابل‌قبول نیست. کسب سود تنها 76 میلیارد ریال سود برای بانکی که دارایی آن به 67,288 میلیارد ریال می‌رسد، نسبت نرخ بازده دارایی‌های 1/0 درصد را به دست می‌دهد که رقمی بسیار پایین محسوب می‌شود. این درحالی است که به دلیل ماهیتی دولتی سهامداران، این بانک از برخی از مزایای انحصاری نیز بهره‌مند است. نگاهی به سود 8.3 میلیارد ریالی در بودجه اعلام‌شده برای سال 96 از سوی پست‌بانک نشان می‌دهد، مدیران این بانک تغییر خاصی در عملکرد این بانک برای سال جاری پیش‌بینی نکرده و به عدم ورود شرکت به ناحیه زیان اکتفا کرده‌اند.

بانک پارسیان:
بانک پارسیان نیز که به دلیل ترکیب سهامدارانش به بانک خودروسازان نیز معروف است، عملکرد قابل‌قبولی در سال 95 از خود بر جای نگذاشته است. هرچند گزارش عملکرد سالانه سال 95 بانک پارسیان اعلام نشده، اما زیان 10,016 میلیارد ریالی حاصل از عملکرد 9 ماهه موجب شد تا سود انباشته پارسیان به زیان تبدیل شود. مهم‌ترین نکته قابل اشاره در صورت سود و زیان 9 ماهه شرکت آن‌که سهم بانک از درآمدهای مشاع، منفی بوده است. به عبارت دیگر بانک پارسیان توانایی پاسخگویی به نرخ علی‌الحساب سپرده‌گذاران از محل سپرده‌ها را نداشته و ناچار به منابع داخلی بانک متوسل شده است. نکته جالب توجه آن است که با وجود شناسایی زیان یاد شده در 9 ماهه، بانک پارسیان آخرین بودجه سال 95 خود را با 717 میلیارد ریال سود پیش‌بینی کرده است. محل تبدیل این زیان به سود از محل سایر درآمدها عنوان شده است.

بانک گردشگری:
نماد معاملاتی این بانک نیز در از تاریخ 24 مرداد ماه 95 با توجه به اطلاعات دريافتي مبني بر تعديل با اهميت پيش‌بيني درآمد هر سهم متوقف است. با توجه به اینکه سال مالی این بانک پایان آذرماه است باید صورت‌های مالی 12 ماهه شرکت تا پایان فروردین‌ماه سال جاری منتشر و مجمع عمومی عادی سالیانه بانک برگزار می‌شد این درحالی است که صورت‌های مالی سالانه بانک در مردادماه منتشر شد. نکته حیرت‌انگیز در مورد عملکرد اعلام شده آن است که درحالی‌که بانک گردشگری در عملکرد 9 ماهه زیانی به مبلغ 10,998 میلیارد ریال گزارش کرده بود در صورت‌های مالی سالانه آن را تبدیل به 143 میلیارد ریال سود کرده است. اصلی‌ترین دلیل این تغییر افزایش حساب سایر درآمدها از 2,828 به 13,356 است. این درحالی است که هنوز پیوست گزارش مزبور برای بررسی دقیق‌تر ماهیت این افزایش درآمد ناگهانی منتشر نشده و حسابرس نیز در این‌خصوص اظهارنظری نکرده است. اهمیت این افزایش در آن است که حقوق صاحبان شرکت را مجددا به ناحیه مثبت بازگردانده و بانک را از شمول اصل 141 اصلاحیه قانون تجارت (ورشکستگی) خارج کرده است.

موضوع جالب در مورد فعالیت بانک گردشگری آن است که سهم بانک از درآمد‌های مشاع نیز منفی است. به عبارت دیگر، بانک نتوانسته است حتی سود سپرده‌گذاران خود را تامین کرده و برای عمل به تعهدات خود مجبور به استفاده از منابع داخلی بانک شده است. گرچه این موضوع در سال‌های گذشته نیز اتفاق افتاده است اما در دوره مزبور با افزایش چشمگیری همراه بوده است.

بانک تجارت:
بانک تجارت از نظر سرمایه دومین بانک بزرگ در بازار سرمایه به شمار می‌آید. با این‌حال برای سال مالی منتهی به سال 95 حسابرسی نشده خود زیانی به مبلغ 4,301 میلیارد ریال گزارش کرده است. این بانک بیشترین زیان انباشته را در بین بانک‌ها پس از بانک صادرات ایران دارد. بانک تجارت همچنین در بودجه خود برای سال 96 نیز زیانی بالغ بر 12 هزار میلیارد ریال پیش‌بینی کرده است. بانک تجارت از جمله بانک‌هایی است که صورت‌های مالی آن به دلیل مطابقت با استانداردهای IFRS در سال 94 با تغییرات زیادی مواجه شد. با نگاهی اجمالی به ترازنامه بانک تجارت درمی‌یابیم این بانک مبلغ حیرت‌انگیز 288 هزار میلیارد ریال مطالبات از دولت دارد که بیشترین رقم مطالبات از دولت را در میان سایر بانک‌ها دارد. دلیل این موضوع را می‌توان در نیمه‌دولتی بودن این بانک جست‌وجو کرد.

بانک آینده:
با وجود برخی شایعات منتشرشده درخصوص بانک آینده، آخرین صورت‌های مالی این بانک، وضعیت آن را از بسیاری از بانک‌ها مناسب‌تر نشان می‌دهد. بانک آینده سال 95 مبلغ 2,512 میلیارد ریال سود شناسایی کرده است که نسبت به سود اعلامی سال 94 129 درصد افزایش را نشان می‌دهد. هرچند این مبلغ سود در مقابل دارایی 790,686 میلیارد ریالی شرکت بسیار ناچیز است. برخلاف بسیاری از بانک‌ها، آینده در آخرین ترازنامه خود مبلغ 2,849 میلیارد ریال سود انباشته گزارش کرده است. این بانک به تازگی افزایش سرمایه 100 درصدی خود از محل مطالبات و آورده نقدی را به ثبت رسانده است.

بانک دی:
با وجود دستورالعمل انتشار گزارش عملکرد ناشران در بازار فرابورس مبنی بر اعلام گزارش‌های میان‌دوره‌ای، جدیدترین گزارش عملکرد منتشر شده از بانک دی به 3 ماهه منتهی به خرداد سال 95 (بیش از یک سال قبل) برمی‌گردد. عملکردی که حاصل آن 2,243 میلیارد ریال زیان بود. دلیل عمده این موضوع، منفی شدن درآمد مشاع سهم بانک است. زیان به‌بار آمده موجب شد تا سود انباشته شرکت به زیان بدل شود. محاسبات نشان می‌دهد تکرار زیان سه‌ماهه نخست در دوره‌های سه‌ماهه بعدی سال 95، باعث منفی شدن حقوق صاحبان سهام بانک می‌شود.

بانک کارآفرین:
بانک کارآفرین با اعلام 1,723 میلیارد ریال سود، به روند سودآوری سال‌های گذشته خود در سال 95 ادامه داد. هرچند مبلغ این سود نسبت به سال 94 کاهش 28 درصدی را نشان می‌دهد. این بانک برای سال مالی سال 96 خود سود 2,057 میلیارد ریالی را هدف‌گذاری کرده است. افزایش 44 درصدی جریان وجه نقد ناشی از عملیات شرکت در سال 95 نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن، نیز بسیار قابل‌توجه است.

بانک صادرات ایران:
بانک صادرات نیز از جمله بانک‌هایی است که بیشترین تغییرات را از سیستم IFRS متحمل شد. به‌گونه‌ای‌که نماد معاملاتی آن از پایان تیرماه سال 95 تاکنون متوقف است. صورت‌های مالی بانک صادرات نیز از حرکت این بانک بر لبه تیغ حکایت دارد. حاصل تلاش این بانک پرحاشیه در سال 95، مبلغ 13,317 میلیارد ریال زیان بود که زیان انباشته شرکت را به 33,708 میلیارد ریال افزایش داد. موضوع قابل‌توجه آن است که در صورت‌های مالی 9 ماهه زیان شناسایی شده از سوی به مراتب بیشتر از رقم اشاره شده است. این امر بدان معناست که بانک در سه ماهه پایانی توانسته بخشی از زیان خود را جبران کند. صورت‌های مالی نشان‌دهنده آن است که این تغییر از محل درآمدهای مشاع حاصل شده است. به دوش کشیدن تعهدات موسسه میزان از مهم‌ترین دلایل این موضوع برشمرده می‌شود. میزان مطالبات بانک از دولت نیز قابل‌توجه است به‌گونه‌ای‌که در پایان آذرماه میزان آن به 129,956 میلیارد ریال رسیده است.

بانک سینا:
بانک سینا نیز در زمره بانک‌های سودده در بازار سرمایه قرار دارد. سود خالص این بانک برای سال 95 مبلغ 1,574 میلیون ریال اعلام شده است. هرچند این مبلغ در مقایسه با دارایی‌های بانک نرخ بازده یک‌درصدی را نیز حاصل نکرده است. بانک سینا در بودجه خود برای سال 96 نیز مبلغی معادل سود سال 95 پیش‌بینی کرده است. اما نگاهی به ترازنامه و جریان وجه نقد شرکت، روی دیگر عملکرد این بانک را نمایان می‌سازد. جریان وجه نقد عملیاتی بانک سینا در سال 95 منفی 18,913 میلیارد ریال بوده است. این موضوع بیانگر آن است که بانک سینا با وجود ساخت سود، در موضوع نقدینگی به شدت با مشکل مواجه است. در ترازنامه نیز حساب‌ها و اسناد دریافتنی بانک با افزایش 187 درصدی نسبت به سال گذشته مواجه شده است که این امر ریسک نکول را افزایش می‌دهد.

بانک ایران‌زمین:
نماد معاملاتی بانک ایران‌زمین نیز به دلیل عدم شفافیت از پایان تیرماه سال 95 تاکنون متوقف است. این بانک نیز هرچند درآمد مشاع داشته اما در عملکرد 9 ماهه خود 435 میلیون ریال زیان شناسایی کرده است. به عبارت دیگر درآمدهای بانک کفایت هزینه‌های آن را نکرده است. از حیث نقدینگی، موقعیت بانک ایران زمین جالب به نظر نمی‌رسد. در صورت‌های مالی 9 ماهه سال 95، جریان نقد عملیاتی بانک 2,243 میلیارد ریال خروجی بوده است. برای بازپرداخت بدهی‌ها نیز شرکت مجبور به اخذ وام بیشتر شده است. مطلبی که در کنار زیان‌آوری، آینده ناخوشایندی را برای این بانک به تصویر می‌کشد. نکته دیگری که در این میان حائز اهمیت به نظر می‌رسد، آن است که با وجود تاخیر 8 ماهه در برگزاری مجمع عمومی بانک برای سال 94، صورت‌های مالی توسط حسابرس با توجه به وجود ابهام عمده با عدم اظهارنظر مواجه شده است.

بانک سرمایه:
نماد معاملاتی این بانک از سوم آبان‌ماه سال 95 به دلیل عدم ارائه اطلاعات متوقف شده است. درحالی‌که بر طبق قانون تجارت این بانک باید تا پایان تیرماه جاری صورت‌های سال 95 خود را منتشر کند، هنوز صورت‌های سال 94 خود را نیز منتشر نکرده و مجمع عمومی عادی سالیانه شرکت برای سال 94 نیز برگزار نشده است. جدیدترین صورت‌های مالی منتشرشده شرکت به عملکرد 9 ماهه حسابرسی‌شده سال 94 آن مربوط می‌شود که در آن 1,942 میلیارد ریال زیان گزارش شده است. زیان جاری اشاره شده موجب شد تا سود انباشته شرکت در پایان دوره مزبور به زیان 1,538 میلیارد ریالی تبدیل شود. کاهش 58 درصدی درآمد‌های غیرعملیاتی و افزایش 33 درصدی هزینه‌های بانک در 9 ماهه اول 94 نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن مهم‌ترین دلیل زیاندهی این بانک است.

آخرین گزارش حسابرسی‌شده شرکت نیز که مربوط 6 ماهه نخست سال 94 است. گزارش حسابرس به دلیل عدم رعایت دستورالعمل نحوه محاسبه ذخيره مطالبات و درنتیجه کمتر نشان دادن 7,500 میلیارد ریالی ذخیره مطالبات مشکوک‌الوصول و همچنین عدم اخذ ذخایر لازم در چند مورد دیگر مشروط اعلام شده است. بنابر اعلام این گزارش مجموع این ذخایر به 2,500 میلیارد ریال بالغ می‌شود که به ازای این مبلغ باید به زیان پایان دوره شرکت اضافه شود. در این گزارش حسابرس بانک تاکید کرده است که مواردی دیگری از عدم لحاظ ذخایر بوده است که قادر به برآورد آن نبوده است. همچنین این صورت‌های مالی اثری از سود احتمالی شرکت «سایه‌گستر سرمایه» که با 4186 میلیارد ریال حدود 73 درصد از سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت شرکت را شامل می‌شود، وجود ندارد.

انتهای پیام