سهم بانکداری شرکتی از کل بانکداری در کشور کمتر از ۵درصد است/ضرورت تغییر در مدل کسب و کار

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیکبانک ملت در سال‌جاری فاز دوم بانکداری شرکتی را در دستور کار داده است؟ در این فاز قرار است چه بی‌مدل جدید کسب و کار مبتنی بر بانکداری شرکتی و مدل قدیم کسب و کار بانکی مبتنی بر شعبه همگرایی ایجاد شود. این بهینه‌سازی مدل می‌تواند باعث افزایش بهره‌وری بانکداری شرکتی در بانک ملت شود. گفت‌وگو با محمود اخلاقی معاون مدیرعامل در حوزه بانکداری شرکتی را با هم می‌خوانیم.
*******************************
*روند بانکداری شرکتی در جهان چگونه است؟
براساس آمار و اطلاعات موجود، در حال حاضر سهم بانکداری شرکتی از کل بانکداری در کشور کمتر از 5درصد است در حالی‌که این نسبت در بانکداری جهانی حدود 80درصد و بیش از 20 برابر کشور ایران است و تفاوت‌های فراوانی از قبیل حجم سرمایه، فضای کسب و کار، خدمت و سابقه فعالیت و… قابلیت مقایسه بین بانک‌های فعال در کشور با بانک‌های جهانی وجود دارد.
براساس اطلاعات فوق اگرچه بانکداری شرکتی در شبکه بانکی جهانی با عناوین گوناگون در جریان است لیکن کارگروه‌ها و عملیات مشابهی را برای طیف خاصی از مشتریان شرکتی را ارائه می‌کنند بر این اساس چنین شیوه از بانکداری در سطح جهانی در مرحله رشد و بلوغ است در حالی‌که در کشور ما در مراحل اولیه و مطالعاتی است.
اهمیت این شیوه از بانکداری به حدی است که بعضی از بانک‌ها چنین رویکردی را در شعار تبلیغاتی خود عنوان می‌کنند مثلا بانک سانتاندر که رتبه هجدهم در بانکداری جهانی را در اختیار دارد در شعار خود مدعی است که بانکداری شرکتی در دی‌ان‌ای آن قرار دارد.

*در ایران برای توسعه بانکداری شرکتی از سه بعد کسب و کار، فناوری و مقررات چه میزان بستر آماده است؟ چالش‌ها کدامند؟
در شبکه بانکی داخل کشور تنها تعداد محدودی از بانک‌ها در عرصه تفکیک مشتریان و پیاده‌سازی بانکداری جامع فعالیت می‌نمایند ضمن آن‌که چنین رویکردی در سال‌های اخیر و پس از پیاده‌سازی اصل 44 قانون اساسی ایجاد شد و در مراحل ابتدایی قرار دارد و اغلب در بخش‌های مطالعاتی و تطبیق مدل و تجربه جهانی آن با رویکرد بانکداری داخلی است بنابراین از منظر ساختاری، اطلاعاتی، فناوری و فرآیندها، گام‌های مقدماتی را طی می‌کنند بنابراین با توسعه این مدل در بانکداری داخلی و ورود تعداد بیشتری از بانک‌ها در این عرصه و در نتیجه به اشتراک گذاشتن تجربیات حاصله، قطعا روند مطالعاتی، فرآیندی و پیاده‌سازی آن با سرعت بیشتری ادامه خواهد یافت.
از سوی دیگر این شیوه از بانکداری نیازمند تغییرات اساسی در هر سه بخش مذکور خصوصا ابعاد کسب و کار و مقررات است که ریسک‌های ناشی از آن‌ها خود باعث تشکیک بانک‌ها برای ورود به این عرصه از بانکداری می‌گردد لیکن در فضای پسابرجام و ورود به بازارهای جهانی، این نوع از بانکداری را ضروری و قطعی دانسته و در چنین شرایطی مزیت رقابتی مطرح نبوده بلکه یک نیاز تلقی می‌گردد.

*تجربه پیاده سازی بانکداری شرکتی در ایران درس‌های زیادی را برای ما به همراه دارد. ضمن مرور کلی این درس‌ها، چگونه می‌توان از این تجربیات برای بهبود آینده استفاده کنیم؟
براساس فلسفه وجودی بانکداری شرکتی، این شیوه از بانکداری طیف مشتریان اصلی و پایه‌ای بانک را تشکیل می‌دهد که سنگ بنای اصلی آن تحقق قانون پارتو (20/80) بوده در نتیجه با اجرای کامل و صحیح آن، بخش عمده‌ای از سودآوری بانک خواهند بود بنابراین هرگونه اتخاذ تصمیم برای این دسته از مشتریان با ریسک و حساسیت همراه خواهد بود بر این اساس به منظور کاهش صدمات پیاده‌سازی بانکداری جامع، موارد ذیل پیشنهاد می‌گردد:
•    تغییرات به صورت تدریجی و مستمر و در تعداد محدودی از شعب به صورت پایلوت انجام شود
•    بومی‌سازی و تطبیق مدل جهانی با مدل بومی
•    حمایت همه‌جانبه کلیه واحدهای بانک از این رویکرد
•    برقراری ارتباطات موثر با مشتریان و نیاز سنجی صحیح آنها

*بانک ملت طی توسعه بانکداری شرکتی از کجا آغاز کرد؟ اکنون کجاست؟ چالش‌های گذشته و حال چه بوده و هستند و برای آینده چه برنامه‌هایی دارد؟
بانکداری جامع در بانک ملت با تفکیک 4 گروه مشتری (شرکتی، تجاری، اختصاصی، شخصی]) آغاز گردید که پس از 2 سال با حذف بانکداری اختصاصی، به 3 گروه تبدیل شد.
روند بانکداری جامع در گروه‌های مختلف مشتریان به صورت یکسان نبوده زیرا بانکداری شرکتی مرحله مطالعاتی و معرفی را طی نموده و در حال حاضر در مرحله رشد است.
از ابتدای فعالیت بانکداری شرکتی فاز اول آن‌که مختص مشتریان فعال در شعب تهران بود اجرا گردید که در این بین، انتخاب مدیران ارشد مشتریان، مدیران مشتریان، دستیاران، پیش‌بینی ساختار سازمانی، تعریف سبد محصولات و خدمات، گروه‌بندی مشتریان و بازتعریف مشتریان گروه هدف به‌طور مستمر مورد بررسی و بازبینی‌های لازم قرار گرفت تا این شیوه از بانکداری با سرعت و استحکام بیشتر ادامه یابد بنابراین از نتایج آن، ورود بانکداری شرکتی به مرحله رشد بود که در این مرحله دو هدف عمده مورد نظر بانک است:
نخست افزایش سهم از کیف پول مشتری ناشی از افزایش ارائه سبدی از محصولات و خدمات متنوع و براساس نیاز مشتریان و در وهله دوم، توسعه جغرافیایی و افزایش تعدد مشتریان بانکداری شرکتی.
اجرای فاز دوم بانکداری جامع با رویکرد شعبه محور و در چند استان برگزیده در سالجاری انجام خواهد شد که قطعا با تجربه‌های عدیده‌ای که در فاز اول حاصل شد روند اجرای فاز دوم آن با سرعت بیشتری نسبت به فاز اول خواهد بود.
*شما در صحبت‌هایتان فرمودید که بانکداری شرکتی در حال رشد است منظور از فاز رشد چیست؟
با توجه به این‌که بانکداری جامع به عنوان یک مدل کسب و کار کار برای اولین‌بار در ایران اجرا شده بنابراین هنگام اجرا باید به مورد رویه‌ها را اصلاح کرد. یکی از چالش‌هایی که هنگام اجرای بانکداری شرکتی رخ می‌دهد از جمله این‌که ممکن است روند قدیم مبتنی بر شعبه در برابر اجرای روش جدید مبتنی بر مدل جدید مقاومت کند. برای مرتفع کردن این نوع مقاومت‌های سیستمی طبعا بانک باید نسخه‌هایی را فراهم کند که پیاده‌سازی مناسب صورت گیرد بر همین اساس در فاز دوم علاوه بر این‌که بانکداری شرکتی در شهرستان‌ها گسترش می‌یابد درعین‌حال همسویی شعبه و بانکداری شرکتی هم انجام می‌شود بدین شکل که پرونده مشتری از شعبه خارج نمی‌شود بلکه نمایندگان بانکداری شرکتی در غرفه حضور پیدا می‌کنند و امور محوله انجام می‌شود.
*در فاز یک چند مشتری شرکتی جذب کردید و در شهرستان‌های بزرگ چند مشتری شرکتی پیش‌بینی می‌کنید وجود داشته باشد؟
در فاز اول و به تعبیر دیگر در تهران حدود 300 مشتری شرکتی جذب شد اما با توجه به این‌که دفتر مرکزی اغلب شرکت‌ها در تهران قرار دارد بنابراین شرکتی که گردش مالی 1000میلیارد تومانی داشته باشد و دفتر مرکزی‌اش هم خارج تهران باشد کم است و پیش‌بینی ما آن است که حداکثر 10 تا 20 مشتری شرکتی در شهرستان‌ها وجود داشته باشد.
*بر این اساس می‌توانیم بگوییم که بهینه‌سازی مدل انجام شده است؟
بله در واقع همین است. به‌هرحال هر مدل نوینی وقتی در یک جامعه پیاده‌سازی می‌شود طبعا در مسیر راه با مشکلاتی روبه‌رو می‌شود که تنها در آن زمان می‌توان راه‌حل پیدا کرد. با وجود این‌که درباره مقاومت‌های سیستمی مطالعات نسبتا جامعی انجام شده و پیش‌بینی‌های لازم شده بود اما اکنون برای بهینه کردن مدل تصمیم گرفته‌ایم مشتری از شعبه خارج نشود.
منبع:ماهنامه بانکداری آینده