می توانستیم سالانه ۱۰۰۰تریلیون تومان تولید ناخالص داخلی داشته باشیم

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک افزایش درآمدهای نفتی، تحقق اهداف برنامه چهارم توسعه که به عنوان برش اول از چشم انداز 20 ساله کشور از اهمیت بالایی برخوردار است را بسیار قابل دسترس نشان داد.اما در عمل چندان تناسبی میان رشد تولید ناخالص داخلی و دیگر شاخص های کمی برنامه با رشد حدود 135 درصدی درآمدهای نفت و گاز دیده نشد.

مقایسه رشد تولید ناخالص ملی و درآمدهای نفتی نشان دهنده کاهش 54 درصدی توان بهره برداری کشور از درآمدهای نفتی دارد. با نسبت گرفتن از میزان تولید ناخالص داخلی به درآمدهای نفت و گاز طی چهار ساله آخر برنامه سوم(80تا 83) و چهار ساله اول برنامه چهارم(84 تا 87) مشخص می شود که در زمان وفور درآمد نفتی بیشتر به اسراف درآمدها روی آورده ایم.

محاسبات نشان می دهد در سالهای برنامه سوم، زمانی که قیمت نفت در کشور ما در مرز 20 دلار بوده میزان تولید ناخالص داخلی کشور 13 برابر درآمد نفتی بوده اما در چهار سال اول برنامه چهارم این نسبت به شش برابر کاهش یافته و در واقع می توان گفت سیاستگزاران و فعالان اقتصادی کشور در استفاده از سرمایه های نفتی بالغ بر 54 درصد کاهش بهره وری داشته اند.

اگر بهره وری از درآمدهای نفتی در چهارساله اول برنامه چهارم متناسب با چهار ساله آخر برنامه سوم توسعه بود، می بایست با توجه به متوسط درآمد 72.5 میلیارد لاری کشور طی سالهای برنامه چهارم رشد تولید ناخالص داخلی طی چهار سال اخیر به طور متوسط به قیمت جاری بین 900000 تا 1000000 میلیارد تومان باشد. در حالی که به قیمت پایه سال 85 تولید ناخالص داخلی در سال 87 معادل 481هزار میلیارد تومان و متوسط چهار ساله 451 هزار میلیارد تومان است. مقایسه رشد متوسط چهار ساله با میزان تولید ناخاص داخلی در سال 87 نیز نشان دهنده کندی رشد تولید خالص داخلی است.

میزان تولید ناخالص داخلی به قیمت جاری سال 86 معادل 262هزار میلیارد تومان است که این رقم تنها 29 درصد حدود متوسط تولید ناخالص داخلی قابل انتظار معادل 900000میلیارد تومان است.

میزان تولید ناخالص داخلی بدون نفت در چهار ساله آخر برنامه سوم توسعه بالغ بر 13 برابر درآمدهای نفتی کشور بوده، این در حالی است که نسبت این دو شاخص در برنامه چهار ساله اول برنامه چهارم توسعه به شش برابر کاهش یافته است.

محاسبات آماری براساس آمارهای بانک مرکزی نشان می دهد متوسط نسبت تولید ناخالص داخلی بدون نفت به درآمدهای نفتی در چهار ساله آخر برنامه سوم(83-80) 13 برابر بوده در حالی که این نسبت در چهار ساله اول برنامه چهارم (87-84) با 54 درصد کاهش به شش برابر کاهش یافته است.

در همین حال متوسط سالانه درآمدهای نفت و گاز به قیمت ثابت سال 87 در چهار ساله اول برنامه چهارم نسبت به چهار ساله آخر برنامه سوم با 121 درصد رشد، از 31329 میلیون دلار به 69274 میلیون دلار افزایش یافته است. همچنین متوسط درآمد نفت و گاز به قیمت جاری سال 87 نیز در برنامه چهارم توسعه نسبت به چهار ساله آخر برنامه سوم توسعه 135 درصد رشد کرده و از 30852 میلیارد دلار به 72495 میلیارد دلار افزایش یافته است.اما تولید ناخالص داخلی بدون نفت کل تولید ناخالص داخلی به قیمت ثابت سال 85 در چهار ساله برنامه چهارم توسعه نسبت به چهار ساله آخر برنامه سوم توسعه به ترتیب 25 و 22 درصد افزایش داشته است.

به عبارت دیگر درآمدهای نفتی و گازی کشور رشدی 135 درصدی را تجربه کرده اما تولید ناخالص ملی با نفت و بدون نفت تنها 27 و 23 درصد رشد کرده است. آمار نشان می دهد مجموع درآمدهای نفت و گاز در چهارساله آخر برنامه سوم بالغ بر 125 میلیارد دلار و در چهار ساله اول برنامه چهارم 277 میلیارد دلار است.

منبع:فردا