بانک ها اطلاعات نادرست به بانک مرکزی دادند

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک بر اساس این گزارش میزان مجموع مطالبات بانکی 21.3 هزار میلیارد تومان ذکر شده که نشان دهنده بیش از 44 درصد کم گویی بانک ها هنگام ارائه گزارش عملکردشان است.

در همین حال رئیس کل بانک مرکزی میزان پیش از این میزان مطالبات معوق را معادل 20 درصد تسهیلات اعطایی عنوان کرده بود اما متوسط رقم اعلامی بانک ها در خصوص مطالبات معوق 13.3 درصد است.

گفته های بهمنی

محمود بهمنی در همایش بین‌المللی نظام جامع سنجش اعتبار که در سوم اسفند ماه گذشته برگزار شد گفته بود: در سال 1381 مطالبات معوق بانک‌ها 1/7 درصد بود در حالی که این رقم در پایان دی ماه سال 1387 به بیش از 20 درصد رسید که رقم اسمی و نقدی آن در حدود 380 هزار میلیارد ریال است.

وی هم چنین در همایش سالانه بانکداری اسلامی که در 10 و 11 ماه جاری برگزار شد، اعلام کرد: مطالبات معوق سیستم بانکی در سال 88 به مرز 400 هزار میلیارد ریال می‌رسد. ویررقم دقیق مطالبات تا تیر 88 را 38.3 هزاز میلیارد تومان اعلام کرد.

کم گویی بانک ها
در همن حال بانک ها در گزارش های خود به بانک مرکزی ارقام متفاوتی را عنوان می کنند. بر اساس گزارش « عملکرد نظام بانکی کشور» که به مناسبت هفته بانکداری از سوی بانک مرکزی منتشر شده مجموع تسهیلات پرداختی نظام بانکی تا پایان سال 1387 معادل 159.7 هزار میلیارد تومان و میزان مطالبات معوق نیز تا زمان مذکور معادل 21.4 هزار میلیارد تومان است. بر این اساس نسبت مطالبات معوق به تسهیلات سیستم بانکی معادل 13.3 درصد است. در نمای دیگری بر اساس گزیده آمارهای بانک مرکزی مجموع تسهیلات اعطایی بانک ها تا پایان دی ماه 87 معادل 171.8 هزار میلیارد تومان است که چنانچه نسبت معوقات مورد نظر بانک ها به تسهیلات پرداختی معادل رقم مذکور محاسبه شود عدد 12.4 درصد استخراج می شود. در همین حال نسبت 38 هزار میلیارد تومان به 171.8 هزار میلیارد تومان نیز عدد 22.2 درصد می شود.

عملکرد دولتی ها بهتر از خصوصی ها
در همین حال روایت بانک های دولتی از عملکرد خود نشان دهند شرایط مطلوب تری از اعداد بالا و در واقع بانک های خصوصی است. بر اساس گزارش مذکور، مجموع تسهیلات پرداختی بانک های دولتی تا پایان سال 1387 معادل 127.3 هزار میلیارد تومان و میزان مطالبات معوق نیز تا زمان مذکور معادل 16.2 هزار میلیارد تومان ذکر کرده است. بر این اساس نسبت مطالبات معوق به تسهیلات بانک های دولتی معادل 12.7 درصد است.

یک نمونه از مواردی که می توان شاهدی بر کم گویی بانک ها ارائه کرد درصد مطالبات معوق یکی از بانکها است که در امید نامه ای که به بورس ارائه کرده این درصد را 26 اعلام کرده است. اما در گزارش به بانک مرکزی این نسبت با 10.2 درصد کمتر محاسبه می شود. در باره بانک های دیگر نیز اخبار غیر رسمی زیادی به گوش می رسد که خبر از مطالبات بلاتر از 30 درصد دارند. اما آنچه که گزارش شده ارقام متفاوتی است.

جزئیات مطالبات معوق بانک ها طی سال های 83 تا 87 در جدول ذیل مورد اشاره و محاسبه قرار گرفته است.

بر اساس این جدول بانک های رفاه و سپه به ترتیب 40.4 و 28.5 درصد رتبه اول و دوم را از نظر بیشترین حجم مطالبات معوق دارا هستند و بانک های نوسعه صادرات و کشاورزی به نرتیب با 6.6 و 6.7 درصد رتبه اول را از نظر پایین بودن حجم مطالبات معوق به خود اختصاص داده اند.

بر اساس این گزارش بانک ملی به عنوان بزرگترین بانک کشوردر پایان سال 87 حدود 32 هزار میلیارد تومان تسهیلات پرداخت کرده که از این میزان حدود 2.6 هزار میلیارد تومان معادل 8 درصد مطالبات معوق شده است.

همچنین نسبت مطالبات معوق بانک های ملت و صادرات در پایان سال 87 حدود 7.5 و و 15.8 محاسبه شده است.

پیامد های اطلاعات نادرست

نکته مهم آن است که هرنوع اقدام در راستای داشتن نظام بانکی استاندارد و کارا بستگی کامل به میزان درستی اطلاعات نظام بانکی دارد ،در عین حال فقدان اطلاعات درست در اجرای یکی از مهمترین راهبرد های نظام بانکی خلل ایجاد می کند. استقرار نظام اعتبار سنجی مشتریان به عنوان تنها راه خروج از بحران هدفمند شدن تسهیلات زمانی می تواند در بهبود عملکرد بانک ها موثر باشد که اطلاعات درست در آن ذخیره شود.

محمود بهمنی در همایش بین‌المللی نظام جامع سنجش اعتبار با اشاره به این‌که اساس اعتبارسنجی مبتنی بر وجود اطلاعات درست و کافی از متقاضیان است، گفت: زمانی می‌توانیم اعتبارسنجی درست و صحیحی انجام دهیم که بانک جامع اطلاعاتی مناسبی در اختیار داشته باشیم. فقدان چنین بانک اطلاعاتی منجر به اعطای تسهیلات به افرادی می‌شود که اهلیت لازم برای دریافت آن را ندارند.

در همین حال با وجود اطلاعات نادرست امکان جمع اوری منطقی معوقات ممکن نیست و بالتبع همواره بخش عمده ای از منابع بانک ها بلوکه خواهد بود.

از سوی دیگر بانک ها در واقع حدود یک سوم منابع قابل تسهیلات خود را در صورت های عملکرد معوقات خود بلوکه می بینند. بدین معنی که بانک ها به صورت استاندارد بین 65 تا 75 درصد منابع خود را می توانند تسهیلات پرداخت کنند حال با توجه به 20 درصد نسبت معوقات به تسهیلاتی که گفته می شود 110 درد منابع بانکی است در واقع 30 تا 33 درصد منابع قابل تسهیلات بان کها اکنون در قالب معوقات خارج از دسترس آنها بلوکه شده است.

بهمنی در همایش بانک داری اسلامی عنوان کرد: مطالبات معوق نقدینگی را بلوکه می‌کند و از بین رفتن فرصت‌های حمایت از تولید کننده از دیگر موارد و مشکلات مطالبات معوق است.

منبع:فردا