اما و اگرهای ورود هواپیماهای قطری به آسمان کشور
خبر ورود هواپیماهای قطری درحالی اولین بار اواخر مهرماه توسط وزیر راه و شهرسازی مطرح شد که بنا به اعلام برخی، از پیشتر مورد بحث بوده است و اکنون ابهامات زیاد و نظرات متنوعی درباره آن وجود دارد.
به گزارش ایسنا، علی نیکزاد با تاکید بر اینکه هیچ هواپیمای خارجی مستقیم نمیتواند در داخل جمهوری اسلامی ایران پرواز کند، گفت: البته در صورتی که آنها زیر نظر خطوط هوایی داخلی ایران قرار بگیرند این امکان برای آنها وجود دارد و اگر این امر تحقق پیدا کند، خوب است.
نیکزاد همچنین اعلام کرده به ازای افزایش 21 پرواز به 70 پرواز، پیشنهاد دادیم که وقتی پروازی از دوحه به مقصد تهران میآید باید مسافران ایرانی را به شهرهای دیگر هم ببرد و پس از آن دوباره به دوحه بازگردد همچنین میتوانند مسافران خارجی را هم به مقصد دوحه پوشش دهند. بر این اساس، ماهان، آسمان، هما و نفت تنها شرکتهایی هستند که بنا به گفته وزیر راه و شهرسازی بلیت هواپیماهای قطری از طریق آنها به فروش میرسد.
از میان این چهار شرکت، سه شرکت ماهان، آسمان و هما همان شرکتهایی هستند که بنا به اعلام وزیر بیش از 70 درصد جابهجاییها را برعهده دارند و در جلسه هفتگی مربوط به صنعت هوایی حضور دارند.
اگرچه نیکزاد بهکارگیری هواپیماهای قطری در مسیرهای داخلی در ازای افزایش پروازهای بینالمللی قطرایرویز را به نفع کشور میداند اما برخی دستاندرکاران این صنعت با ورود هواپیماهای قطری مخالف هستند تا جایی که نامهای خطاب به نیکزاد نوشته و خواهان توقف ورود هواپیماهای قطری شدهاند.
اما رضا نخجوانی- رییس سازمان هواپیمایی کشوری – از پاسخ به این سوال که چرا در صحبتها فقط از چند ایرلاین نام برده میشود در حالی که سایر ایرلاینها از ورود هواپیماهای قطری ناراضی بوده و آن را به عهدنامه ترکمانچای تشبیه میکنند؟ امتناع ورزید.
وی درباره نگرانی شرکتهای هواپیمایی داخلی تصریح کرد: اولا شرکتهای هواپیمایی ایرانی قویتر از آن هستند که به این زودی از صحنه خارج شوند، به علاوه هر آنچه که دربارهی تفاهمنامه با قطر لازم بود، وزیر راه و شهرسازی مطرح کرد.
اما کارشناسان نظرهای متفاوتی نسبت به ورود هواپیماهای قطری به کشور دارند و معتقدند ابهاماتی دراین باره وجود دارد.
در اینراستا علیرضا منظری- کارشناس صنعت حمل و نقل هوایی- با بیان اینکه شرکتهای هواپیمایی خارجی به دو صورت میتوانند در کشور پرواز کنند، اظهار کرد: حالت اول این است که به یک شرکت خارجی مجوز پرواز داده شود که در مسیرهای داخلی پرواز کند که این امر طبق مادهی هفت کنوانسیون شیکاگو امکانپذیر نیست و اگر هم به یک شرکت مجوز پرواز داده شود، باید به سایر شرکتها نیز چنین مجوزی داده شود.
وی در ادامه با اشاره به اینکه این امر طبق مادهی هشت قانون هواپیمایی کشوری نیز ممنوع است، افزود: حالت دیگر این است که هواپیمای شرکتهای خارجی از طریق یک قرارداد اجاره تحت نام ایرلاینهای داخلی در مسیرهای داخلی پرواز کنند.
این کارشناس صنعت حمل و نقل هوایی با اشاره به اینکه اگر هواپیماها به صورت استیجاری نباشد، شرکت ایرانی نیز بهرهبردار نیست، اضافه کرد: با این شرایط ورود هواپیماهای قطری به کشور، به نفع ایرلاینهای داخلی و مردم نخواهد بود.
منظری با تاکید بر اینکه اگر هواپیماها به صورت استیجاری وارد شوند، ایرادی ندارد، اضافه کرد: با این شرایط منابع اقتصادی در اختیار شرکتهای ایرانی قرار میگیرد.
این کارشناس صنعت حمل و نقل هوایی با بیان اینکه قطر ایرویز به دنبال افزایش پروازهای بینالمللی خود و رقابت با ترکیش ایرویز و امارات ایرویز است، ادامه داد: باید امکانات و تسهیلاتی را برای شرکتهای هواپیمایی داخلی فراهم کنیم تا خدمات خود را گسترش دهند.
وی با تاکید بر اینکه اولویت با تقویت زیرساختهای داخلی است، گفت: چه ضمانتی وجود دارد که قطر پس از در اختیار گرفتن بازارهای داخلی، از کشور خارج نشود؟ از سوی دیگر اگر این شرکتها جایگزین شرکتهای ایرانی شوند، وضعیت اشتغال کارکنان این شرکتها چگونه میشود؟
منظری با بیان اینکه قطر 21 پرواز به ایران دارد، اما در مقابل ایران دو یا سه پرواز به قطر دارد، تصریح کرد: شرطی که برای افزایش پروازهای بینالمللی قطر به ایران گذاشته شده، عملی نمیشود، زیرا هواپیماهای قطر ایرویز دور پرواز، هستند و مناسبترین هواپیمای آن برای مسیرهای داخلی ایرباس 320 است که به کارگیری آن در مسیرهای داخلی مناسب است و این درحالی است که مشکل ما در مسیرهای کوتاه پروازی است.
منظری در ادامه دربارهی راهکار بهبود وضعیت صنعت هوایی، اظهار کرد: بهترین روش این است که دولت به شرکتهای هواپیمایی ایرانی کمک کرده و به آنها تسهیلات پرداخت کند تا با انعقاد قرارداد مشارکت با شرکتهای خارجی، هواپیماهای آنها را در اختیار بگیرد تا مشکل تحریم نیز برطرف شود.
وی راهکار دیگر را ایجاد شرکتهای هواپیمایی جدید با مشارکت سرمایهگذاران خارجی اعلام و خاطرنشان کرد: ایجاد ایرلاین جدید با سرمایهی 51 درصدی طرف ایرانی و 49 درصدی طرف خارجی، و همچنین تامین هواپیما توسط طرف خارجی علاوه بر اینکه حفظ منافع ایران را در پی دارد، باعث دورزدن تحریمها و همچنین ایجاد اشتغال نیز میشود.
منظری با تاکید بر اینکه قطر ایرویز به دنبال منافع اقتصادی خودش است، افزود: اگر بهازای افزایش 30 پرواز بینالمللی قطر ایرویز برای ما 100 پرواز داخلی انجام دهد، آنگاه ورود آنها به ضرر نخواهد بود.
منظری با اشاره به اینکه مخالفت ایرلاینهای داخلی بیدلیل نیست، گفت: در درجه اول باید اقداماتی برای گسترش زیرساختهای داخلی صورت بگیرد همچنین باید کاری کنیم که انگیزهی شرکتهای داخلی برای ادامهی فعالیت از بین نرود.
همچنین فرجالله کریمیمجدـ در گفتوگو با خبرنگار راه خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، با بیان اینکه بهتر است هواپیماهای قطری به صورت استیجاری در کشور فعالیت کنند، ادامه داد: با توجه به اینکه ایران تحریم است، در صورتی که توافقات برای ورود این هواپیماها به کشور صورت بگیرد، به نفع ما خواهد بود.
وی افزود: با این روش ما بهرهبردار خواهیم بود اما خدمه و خلبان پرواز با آنها خواهد بود و این همان کاری است که اوایل دهه 70 یا توپولوفهای روسیه انجام شد.
از سوی دیگر موسوی _ رییس هیات مدیرهی انجمن شرکتهای هواپیمایی- تصریحکرد: بعید است که قطریها مایل به ورود به کشور باشند.
وی افزود: اگرچه گفته میشود هواپیماهای خارجی در صورت ورود به کشور عوارض و هزینه لندینگ پرداخت میکنند، اما باید به دنبال خدمت به مردم باشیم.
بر این اساس همچنان ابهامات و نگرانیهایی نسبت به ورود این هواپیماها و بهکارگیری آنها در مسیرهای داخلی وجود دارد و با توجه به مشکلات شرکتهای هواپیمای داخلی و همچنین بدهی آنها به شرکت نفت به نظر میرسد وزارت راه و شهرسازی با همکاری سایر نهادهای مرتبط باید در جهت تقویت ایرلاینهای داخلی و رفع مشکلات آنها هرچه سریعتر اقدام کند و به علاوه اطلاع رسانی مناسب درباره این موضوع میتواند به روشن شدن آن و قضاوت صحیح کمک کند.