مشکلات ارزی با تشکیل شورای مدیریت ارزی ممکن می شود

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک به نقل از پارسی بانک،بیش از یک سال است که وزیر اقتصاد و رئیس کل بانک مرکزی وعده تک نرخی شدن ارز را به اشکال مختلف به جامعه داده اند اما شواهد حاکی از آنست که هرچقدر مردان اقتصادی دولت بر تک نرخی شدن ارز پافشاری می کنند از طرف دیگر ارز نیز برچند نرخی ماندن پافشاری می کند.

برخی از کارشناسان معتقدند چند نرخی بودن ارز نه تنها باعث رانت می‌شود بلکه تورم‌زاست. دویدن فعالان اقتصادی به دنبال ارز، تزلزل بازار به خاطر چند نرخی شدن ارز و در نهایت جاری شدن سرمایه‌های سرگردان به این سمت در اقتصاد خلأیی را ایجاد می‌کند که این کمبود ثبات اقتصادی به افزایش قیمت‌ها و تشنگی سرمایه‌داران خرد و کلان برای خرید ارز را دامن می‌زند و در دراز مدت می‌تواند آثار سوء ای را داشته باشد.

چندی پیش محمود بهمنی رئیس کل بانک مرکزی اعلام کرده بود که دولت قصد دارد ظرف روزهای آتی و در 10 روز آینده ارز را تک نرخی کند. به این مفهوم که با توجه به قیمت ارز مرجع 1226 تومانی و قیمت ارز آزاد حدوداً 2000 تومانی ، قیمت ارز را احتمالاً حدود 1600 تا 1800 تومانی تک نرخی می‌کند.

حل بحران ارزی با تشکیل شورایی برای مدیریت ارز

پروفسور حسین باهر اقتصاد دان درباره مسأئل ارزی کشور گفت:«مسأله ای تحت عنوان بحران ارز اصولا بین المللی و معیار پول است. در کشورهایی که بانک مرکزی مستقل دارند نرخ دلار معمولا شناور است و دلار معمولا مثل یک کالا قیمت گذاری شده و یا مانند یک سکه خرید و فروش می شود.»

وی افزود:«ایران به طور متداول دلار را از طریق فرآورده های نفتی به دست می آورد و این دلار در اختیار دولت قرار می گیرد و چه قبل و چه بعد از انقلاب نرخ آن همیشه دستوری بوده است. بنابراین بستگی به نیازهای مختلفی که ارز می آفریند در بخش های پزشکی،مسافرتی و کاربرد دارد و در زمان دکتر نوربخش رئیس پیشین بانک مرکزی ما نزدیک به 11 نرخ ارز داشتیم.»

این نظریه پرداز و اقتصاددان برجسته افزود:«پس از آن صندوق توسعه ملی به وجود آمد و مقداری از ارزی که به دست می آید درون این صندوق ذخیره می شود و توسط بانک مرکزی در قسمت های مختلف مثل اتحادیه صرافی ها توزیع می شود. پس از آن برای اینکه دیگران از این جریان محروم نشوند، در بخش فرابورس ارزهای شناور عرضه کردند.»

دکتر حسین باهر با بیان اینکه ارز معیار قوت اقتصادی و قدرت خرید پول ملی است، اظهار کرد:« دولت سعی می کند که کمتر قیمت ارز را دستکاری و یا تغییر دهد اما ناگزیر به تغییر است. در حقیقت دولت در یک تناقض شناورست؛ از یک طرف هرچقدر ارز را با قیمت بالاتری بفروشد سهم بیشتری از درآمد فروش آن  می برد و از طرف دیگر وقتی ارز گران می شود؛بر طبق قائده  صادرات کمتر و واردات بیشتر می شود چون تولیدکننده و صادرکننده باید کالای خود را با ارز گران مبادله کنند؛ در واقع گران شدن ارز مانند قیچی برای دولت عمل می کند و دولت باید این نخ دوگانه را به شیوه ای صحیح مدیریت کند یعنی باید ارز را به شیوه ای بالا ببرد که هم درآمد نسبی خوبی برایش به وجود آورد و هم به اندازه ای قیمت را متعادل کند که صادرات و واردات مخدوش نشود.»

وی در خصوص راهکار برون رفت از بحران ناشی از مسائل ارزی در کشور گفت:«ما برای حل بحران کنونی احتیاج به شورایی داریم که مدیریت ارزی را به عهده بگیرد و اعضای این شورا لزوما نباید از بین کارکنان دولتی باشند بلکه به غیر از نهادهای مالی مرسوم در کشور باید نهادهایی مانند بخش خصوصی، صرافی ها، نهادهای انتظامی با یکدیگر جلسه بگذارند و برنامه ریزی ارزی داشته باشند. این مجموعه باید جنبه فراحزبی و فراجناحی داشته باشد؛ در شرایط فعلی و تحریم های چند جانبه این پیشنهاد به عنوان یک راه حل کوتاه مدت قابلیت اجرایی شدن را دارد. یقینا با اجرای این پیشنهاد سیاست های پولی و ارزی ما تنظیم می شود،چون سیاست های پولی ما در حال حاضر جهت گیری صحیحی ندارد.»

این اقتصاددان با اشاره به عملکرد بانک مرکزی درباره مدیریت ارزی کشور یادآورشد:«متأسفانه بانک مرکزی طی این مدت در مدیریت بانکی و ارزی ضعیف عمل کرده است چون اکثر تشنج های پولی و مالی به این نهاد باز می گردد و یک تنه مانند یک دلال عمل می کند؛ در حالی که باید کاملا مقتدر و جهانی عمل کند و تحت تأثیر دولت نباشد.»

پروفسور باهر درباره راه اندازی بورس ارز گفت:« راه اندازی بورس ارز اقدام بسیار خوبی است اما به شرطی که بانک مرکزی و صندوق توسعه ملی در این کار مداخله زیاد نداشته باشند. اقتصاد در اسلام یک بخش خصوصی است و دولت باید حداقل دخالت را در این زمینه داشته باشد چون در غیر این صورت موضوعی برای بخش خصوصی باقی نمی ماند.»

درباره تک نرخی

بر اساس گزارش پارسی بانک، ارز تک نرخی به این معناست که قیمت ارز را عرضه و تقاضای بازار تعیین می‌‌کند.
بنابراین با توجه به تعیین این نرخ از سوی دولت و نه از سوی بازار سیاست فوق با شکست مواجه شد؛ به گونه ای که محمدرضا فرزین در نهایت اظهار کرد: دولت برنامه ای برای تغییر نرخ ارز مرجع ندارد.

بنابه گزارش پارسی بانک، تصمیم جدید مشترک ارزی دولت و مجلس براساس بالارفتن نرخ ارز مرجع منتفی شد اما بعد از آن زمزمه هایی مبنی بر راه اندازی بورس ارز به گوش رسید.

این در حالی است که مصباحی‌مقدم با اشاره به اقدام اخیر دولت برای مبادله گواهی‌های ارزی در بورس، گفته بود: این پیشنهاد به شرطی مطلوب است که بانک مرکزی نسبت به تامین ارز تعهد کامل داشته باشد.

وی خاطرنشان کرده بود: در چنین شرایطی است که بانک مرکزی خود به عنوان یکی از عرضه‌کنندگان ارز خواهد بود و می‌تواند بخشی از ارز خود را به بازار عرضه کند و بخش دیگری را برای مدیریت بازار نزد خود نگه دارد، از سوی دیگر عرضه‌کنندگان ارز نیز همچون صادرکنندگان خواهند بود چون تامین ارز با قیمت روز برای آنها به صرفه‌تر می‌شود