آذرماه خاص برای دیپلماسی انرژی دولت یازدهم

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک دبیرکل اوپک و دبیرکل مجمع کشورهای صادرکننده گاز شش ماه دیگر قراراست جای خود را به دبیری دیگر از کشورهای عضو بدهند که در این راستا براساس اظهارات مسوولان نفتی، ایران متقاضی نشستن بر این دو مسند است.

دراین راستا پیشنهاد ایران برای دبیرکلی اوپک غلامحسین نوذری، وزیر اسبق نفت است که قراراست با نامزد عراقی و احتمالا عربستانی خود رقابت کند. که البته بسیاری از کارشناسان با توجه به شانس بیشتر عراق برای نشستن بر این مسند امکان نشستن بر این سمت را برای ایران و ایرانی بسیار کمرنگ می دانند. اما به نظر می رسد شانس ایران برای تکیه زدن بر سمت دبیرکلی مجمع کشورهای صادرکننده گاز پر رنگ تر از شانسی است که در اوپک دارد. هرچند که اما و اگرهایی هم نسبت به شانس ایران در خصوص تکیه زدن بر این مسند هم مطرح است.

این درحالی است که مدیر امور بین الملل شرکت ملی نفت ایران از تلاش برای انتخاب کاندیدای مناسب برای نشستن بر این سمت خبر می دهد.

به گفته محمد علی خطیبی ایران به عنوان رئیس کنونی اجلاس وزرای جی یی سی اف به همه کشورهای عضو اعلام کرده است با توجه به این که دوره دبیرکل فعلی جی یی سی اف تا پایان سال جاری میلادی به اتمام می رسد، چنانچه مایلند می توانند کاندیدهای خود را معرفی کنند.

براساس اظهارات وی، نامه های معرفی کاندیدها برای احراز پست دبیر کلی جی یی سی اف به کشورها ارسال و از آنها خواسته شده است که کاندیداهای خود را معرفی کنند که پس از معرفی، کاندیداها ارزیابی می شوند و نتیجه این ارزیابی ها به اجلاس وزرا ارائه می شود.

خطیبی درباره معرفی کاندیداها گفت: چون هنوز مهلت مقرر برای معرفی کاندیدها به اتمام نرسیده است، منتظر هستیم تا تعداد کاندیدها مشخص شود که پس از معرفی، ارزیابی آنها آغاز خواهد شد.

خطیبی همچنین اظهار کرد: ایران نیز قصد دارد در رقابت برای در اختیار گرفتن سمت دبیر کلی جی یی سی اف شرکت کند و مثل همیشه در این رقابت ها حضور فعال داشته باشد.

وی درباره کاندیدای ایران گفت: چون کاندیدا، کاندیدای ایران است انتخاب آن مراحلی دارد که در حال طی آن مراحل هستیم تا بتوانیم  یک کاندیدای قوی و مطرح را معرفی کنیم.

مدیرامور بین الملل شرکت ملی نفت  درباره ویژگی ها و مشخصات کاندیدها برای احراز پست دبیر کلی جی یی سی اف اظهار کرد: کسی که می خواهد دبیرخانه یک سازمان بین المللی را اداره کنند باید ویژگی های شناخته شده ای داشته باشد که این ویژگی ها نسبی است و این کاندیدها با هم مقایسه می شوند.

وی تاکید کرد: سازمان ها نیز سعی می کنند فردی را انتخاب کنند که بتواند دبیرخانه را برای مدتی که لازم است، اداره کند.

این درحالی است که اگر تاریخ کوتاه تاسیس مجمع صادرکنندگان گاز را ورق بزنیم به سپردن ریاست این مجمع به روسیه و تصویب مقردائمی دبیرخانه آن در قطر برمی خوریم تا تنها سهم ایران از این مجمع، پیشنهادی متفکرانه و خلاقانه باشد.

براساس آخرین گزارش بی پی، در میان 12 کشور عضو مجمع کشورهای صادرکننده گاز،اگرچه ایران به عنوان اولین دارنده ذخایر گازی مطرح است اما در جدول میزان صادرات این کشورها در جایگاه نهم تکیه زده است.

شرکت بریتیش پترولیوم در گزارش بررسی آماری انرژی جهان که در ماه ژوئن 2013 منتشر کرده ، به بررسی حجم ذخایر اثبات شده گاز طبیعی در کشورهای مختلف دارنده ذخایر گاز در دنیا پرداخته است. 
براساس این آمار، ایران در پایان سال 2012 میلادی با در اختیار داشتن 33.6 تریلیون مترمکعب ذخیره اثبات شده گاز طبیعی ، کشور فدراسیون روسیه را پشت سر گذاشت و جایگاه نخست بزرگترین دارنده ذخایر گاز دنیا را کسب کرد. 
شرکت بریتیش پترولیوم در این گزارش اعلام کرد که کشور روسیه با 32.9 تریلیون مترمکعب و قطر با 25.1 تریلیون مترمکعب ذخیره گاز طبیعی به ترتیب در مقام های دوم و سوم بزرگترین دارندگان ذخایر گازطبیعی دردنیا قرار دارند.

براساس آمارهای مجمع صادرکنندگان گاز، ایران با داشتن بیش از 75 میلیون نفر جمعیت، با ذخایری حدود 33.6 تریلیون متر مکعب گاز سالانه تنها 9 میلیارد متر مکعب گاز صادر می کند و علی رغم تولید بیش از 188 میلیارد متر مکعب گاز در سال 2011 اما تنها قادر به صادرات بیش از 9 میلیارد متر مکعب گاز بوده و مابقی این رقم در داخل مصرف شده است.

جایگاه ایران در مجمع کشورهای صادرکننده گاز اگرچه یک جایگاه استراتژیک محسوب می شود و پیشنهاد تشکیل این مجمع از سوی مقام معظم رهبری کشورمان مطرح شده اما در بخش صادرات گازموفق عمل نکرده چرا که مصرف گاز ایران در داخل کشور سالانه 153 میلیارد و 300 میلیون متر مکعب اعلام شده در حالیکه کل تولید این کشور در هر سال بیش از 188 میلیارد متر مکعب است و مصرف بالا در کشور پدال ترمز صادرات گازی ایران محسوب می شود.

اگرچه این روزها ایران تلاش دارد تا با اعمال سیاست های خود در این مجمع قیمت گاز را همانند نفت جهانی کند و قیمت آن را همانند طلای سیاه بالا ببرد، اما جایگاه ایران در میان 12 کشور عضو مجمع صادرکنندگان گاز نشان می دهد که اگر سعی بر تاثیرگذاری بر این مجمع را داریم راه درازی در پیش است و نمی توان در شرایط فعلی انتظار داشت تا کشورهای عضو این مجمع از ایران پیروی کنند. اگرچه ایران دارنده اولین ذخایر گازی این مجمع محسوب می شود اما تا زمانیکه گاز این کشور در زیر زمین باقی مانده و مصرف داخلی مدیریت نشده امکان رقابت ما با کشورهای عضو این مجمع تنها یک رویا محسوب می شود.

در شرایطی ایران در شرایط مناسبی از لحاظ مدیریت گازی در جهان قرار نگرفته که برخی از نمایندگان مجلس هر ساله سعی دارند برای بالا بردن محبوبیت خود در حوزه انتخابیه لوله کشی گاز را به روستاها و شهرهای خود برسانند در حالیکه دیده می شود برخی مواقع اصرار برای گازرسانی به روستایی با 20 خانوار می شود. در عین حال طی سالیان گذشته در سفرهای استانی رئیس جمهور گاز رسانی به بسیاری از شهرها و روستاهایی مورد تاکید قرار گرفته و شرکت ملی گاز با وجود کمبود بودجه آن را اجرایی کرده که از نظر اقتصادی رسیدن گاز به این مناطق به هیچ وجه به صرفه نبوده است. در حال حاضر استفاده از انرژی های نو برای تامین نیازهای گازی اینگونه مناطق بسیار مورد تاکید قرار می گیرد اما متاسفانه تبدیل شدن گاز به یک مانور تبلیغاتی برای مسوولان کشوری این روزها باعث شده تا جایگاه ایران در میان کشورهای صادرکننده گاز روز به روز کمرنگ تر شود.

ایران با قدرت اولین دارنده ذخایر گازی از لحاظ صادرات گاز بعد از کشورهایی چون ترینیداد توباگو، بولیوی،نیجریه، مصر وعمان قرار گرفته در حالیکه به عنوان مثال ترینیداد توباگودر  میان 12 کشور عضو مجمع کشورهای صادرکننده گازدر جایگاه دوم قرار گرفته است. ترینیداد توباگو در سال 2011، نزدیک به 18 میلیارد متر مکعب یعنی دو برابر ایران صادرات گاز داشته است.

این کشور یک میلیون و 317 هزار نفری تنها سالانه 41 میلیارد متر مکعب گاز تولید می کند در حالیکه ایران بیش از 4.5 برابر این کشور هر سال گاز تولید می کند.

بنابراین آمارها نشان می دهد که در صورت آنکه ایران تلاش دارد در جایگاه دبیرکلی مجمع کشورهای صادرکننده گاز تکیه بزند و حتی به یک قدرت این مجمع تبدیل شود باید در اولین قدم به فکر کاهش مصرف گاز در داخل کشور و در دومین قدم به تبدیل شدن گاز به یک حربه اقتصادی تا سیاسی بیندیشد.

قدم هایی که باید از سوی دولت یازدهم برداشته شود.

منبع:خبرانلاین