همه شهرداران تهران؛ از دارالخلافه تا تهران بزرگ

قصه شهرداران شهر تهران در یک تاریخ بیش از صد سال بی شک قصه دور و درازیست. شهر تهران که از اواخر دوران قاجار رشد کالبدی اش آغاز شد و تا ابر کلانشهر امروزادامه یافت داستان پر فراز و نشیبی را پشت سرگذاشته است.

به گزارش خبرآنلاین، در این میان سرتیپ آقا خان بوذرجمهری با 120 ماه وغلامرضا کرباسچی با 108 ماه وغلامرضا نیک پی با 89 ماه در رتبه اول تا سوم ایستاده اند. برخی از مشهورترین شهرداران به قرار زیرند؛

خلیل‌خان ثقفی اعلم‌الدوله، ساختمانی به نام بلدیه
 
پس از مشروطه بود که مشروطه‌خواهان در اول خرداد 1286 شمسی تصمیم به تدوین قانون بلدیه گرفتند و بالاخره این قانون را تصویب کردند. البته مدت‌ها پس از آن دکتر خلیل‌خان ثقفی اعلم‌الدوله ساختمان اداره بلدیه را در سبزه‌میدان تهران احداث کرد.
 
اما باز هم در این سال‌ها سیمای شهر تهران تغییر چندانی نکرد. شهر هنوز همان بود و علی رغم تأسیس شهرداری چندان تغییری در سیمای پایتخت به وجود نیامد.شهرداری با توجه به فعالیت های ابتدایی و قانون گذاری های آغازین توانست مقدمه ای باشد بر تاریخ شهرداری تهران.
 
کریم بوذرجمهری،‌ شهردار مستبد

رضاخان پهلوی که روی کار آمد، سرتیپ کریم بوذرجمهری را به سمت شهردار تهران منصوب کرد. بوذرجمهری یک قزاق بود که هرچند که سواد کمی داشت و حتی از درست نوشتن نام خود هم ناتوان بود، اما توانست در تغییر چهره شهر بکوشد.
 
عوارض جدید را وضع کرد، گورستان متروک جنوب شهر را به باغ فردوس تبدیل و مالیات خودروها و کالسکه‌ها و سایر عوارض شهری را لغو کرد، اداره خیریه و مریضخانه بلدیه و دارالمجانین و آتش‌نشانی را تأسیس کرد و در آسفالت کردن خیابان‌های تهران کوشید. بوذرجمهری توانست سهم عمده‌ای در مدرنیزه ‌کردن تهران بین سال‌های 1302 تا 1312 داشته باشد.
 
موسی مهام، بانی میدان‌ها و پارک‌های شهر

در سال‌های میانی دهه بیست و با آرامش نسبی پایتخت، موسی مهام عهده‌دار سمت شهرداری می‌شود. مهام به گلکاری و ساختن میدان‌ها و آب‌نماها علاقه خاصی داشت و بسیاری از نماهای شهری امروز یادگار دوران اوست.
 
بولوار آب کرج یا همان بولوار کشاورز فعلی، پارک لاله، میدان ولی‌عصر و… در همان سال‌ها ساخته شده‌اند. مهام هم در سال 41 به بازپرسی فراخوانده و وثیقه بی‌سابقه 610 میلیون ریالی برای او صادر شد.
 
مهدی مشایخی، مرد چاه‌های ناتمام

با شروع حکومت محمدرضا پهلوی، شهردار‌های دیگری پی‌درپی به این سمت منصوب شدند. بحث بر سر چگونگی لوله‌کشی آب شهر تهران در این دوران محوریت دارد و در نهایت در زمان او این موضوع تصمیم‌گیری و به نتیجه می‌‌رسد. هرچند که مشایخی در اجرای این تصمیم ناتوان می‌ماند و شهر پر از چاه‌هایی می‌شود که به آب نرسیده‌اند. در نهایت، مشایخی به اتهام اختلاس به دادگاه فراخوانده و محکوم می‌شود.
 
 احمد نفیسی، شهردار جنجالی

  یکی از جنجالی‌ترین شهردارهای پایتخت احمد نفیسی است که از خرداد 41 به مدت 19 ماه عهده‌دار این مقام بود. پارک ساعی در دوران مسئولیت او احداث شد. البته نفیسی تألیف و ترجمه‌هایی را نیز در پرونده کاری خود داشت. در زمان شهردار بودنش به پنج نفر از پادشاهان و رؤسای جمهور کشورهای بزرگ جهان کلید طلایی شهر تهران را اهدا کرد. هم‌چنین نظارت در انتخابات مجلس شورای ملی از فعالیت‌های دیگر او بود.
 
غلامحسین کرباسچی، تغییرگر چهره شهر

غلامحسین کرباسچی به عنوان نهمین شهردار تهران برگزیده شد، بعد از انقلاب اسلامی روزهای آشوب دهه شصت چهره‌ شهر را زشت و جنگ‌زده کرده بود. سال 68 بود که عبدالله نوری تصمیم گرفت استاندار موفق اصفهان را به تهران بخواند. کرباسچی به تهران آمد و کار خود را شروع کرد.
 
تغییر چهره شهر کار سختی بود که در طول سال‌ها میسر می‌شد. کرباسچی توانست شبکه بزرگراه‌های تهران را رونق بدهد و در ایجاد پارک‌های کوچک و بوستان‌های محلی بکوشد. جرقه ایجاد فرهنگسراها در دوران مسئولیت او زده شد و به مرحله عمل رسید.
   
محمود احمدی‌نژاد، پله پله تا ریاست‌جمهوری

احمدی‌نژاد شهردار خوش‌اقبالی بود که توانست در مدت دو سال تکیه بر ریاست شهرداری، به ریاست جمهوری ایران برسد. او که تا قبل از آن هیچ‌وقت شهردار نبود، در سال 82 توانست با رأی شورای شهر تهران به این مقام برسد.
 
تا پیش از آن، احمدی‌نژاد فرمانداری خوی و ماکو، مشاور استانداری کردستان و نیز استانداری اردبیل را تجربه کرده بود. او با تکیه بر فعالیت‌هایش در شهرداری توانست کاندیدای ریاست جمهوری شود و در نهایت در سوم تیرماه 84 به ریاست جمهوری کشور برسد.
   
محمدباقر قالیباف، دوران تونل ها و بزرگراه ها

 از شهریور 84 دکتر محمد باقر قالیباف به سمت شهرداری تهران انتخاب شد. وی پیش از آن در مسند هایی چون فرماندهی نیروی انتظامی توانست اقدامات مهم و تاثیرگذاری انجام دهد.  با انتخاب وی به عنوان شهردار، بار دیگر شهرداری در مقام یک نهاد فعال آغاز به کار کرد. وی در دوران یک ساله فعالیتش توانست به فعالیت های عمرانی گوناگونی بپردازد که مهمترین اقدام وی به پایان رساندن تونل رسالت بود که بالاخره پس از 9 سال در زمان او به بهره برداری رسید. جداول زیر نمایانگر زمان و مدت شهرداربودن هر یک از شهرداران تهران است.

از دوران قاجار تا پایان پهلوی اول
 

ردیفنامزمانمدت
1میرزا عباس خان مهندس باشی1287
2دکتر خلیل خان ثقفی اعلم الدوله1289-129236 ماه
3ابراهیم خان یمین السلطنه1292-129972 ماه
4موسیو ایپکیات1300-130224 ماه
5سرتیپ بوذرجمهری1302 -1312120 ماه
6سرتیپ قلی هوشمند1312-131748 ماه
7تقی خواجه نوری13171 ماه
8قاسم خان صور اسرافیل1317- 131924 ماه
9علی اصغر فروزان1317-131913 ماه
10مصطفی قلی رام13201 ماه

دوران محمد رضا پهلوی

ردیفنامزمان مدت
1محمد سجادی1320- 132115 ماه
2مشیر فاطمی13217 ماه
3فضل الله بهرامی13225 ماه
4عباسقلی گلشائیان1322-13235 ماه
5غلامحسین ابتهاج1323-132416 ماه
6محمود نریمان13243 ماه
7مهدی مشایخی1324- 132619 ماه
8محمد خلعتبری13266 ماه
9حسام الدین دولت آبادی1326- 132825 ماه
10محمد مهران13284 ماه
11مهدی نامدار1329-13309 ماه
12ارسلان خلعتبری13301 ماه
13محمد مهران1330-133115 ماه
14نصرالله امینی1331-133212 ماه
15سید محسن نصر13325 ماه
16سرتیپ صفاری1332-13335 ماه
17غلامحسین ابتهاج1333-133413 ماه
18نصرالله منتصر13347 ماه
19سرلشکر محمد دولو1335-133618 ماه
20موسی مهام1337 133820 ماه
21ناصر ذوالفقاری1338-133912 ماه
22فتح الله فرود1339-13405 ماه
23سید محسن نصر1340 – 13415 ماه
24احمد نفییسی1341-134219 ماه
25علی اکبر توانا13423 ماه
26ضیا الدین شادمان1342-134414 ماه
27تقی سرلک1344-134625 ماه
28سرتیپ صفاری13467 ماه
29منوچهر پیروز1346-134710 ماه
30جواد شهرستانی1347 -134811 ماه
31غلامرضا نیک پی1348-135689 ماه
32جواد شهرستانی1356-13577 ماه

 بعد از انقلاب اسلامی

ردیفنامزمانمدت
1محمد توسلی1357- 135924 ماه
2سید رضا زواره ای1359کمتر از 1 ماه
3کمالدین نیک روش1359- 13607 ماه
4غلامحسین دلجو1360-136113 ماه
5محمد کاظم سیفیان1361-13629 ماه
6حسین بنکدار13624 ماه
7محمد نبی حبیبی1362-136644 ماه
8سید مرتضی طباطبایی1366-136816 ماه
9غلامحسین کرباسچی1368-1377108 ماه
10مرتضی الویری1378 -138032 ماه
11محمد حسن ملک مدنی1380-138110 ماه
12محمد حسین مقیمی1381-13824 ماه سرپرست
13محمود احمدی نژاد1382-138426 ماه
14علی سعید لو1384سه ماه سرپرست
15محمد باقر قالیباف1384 تا کنون

 

لینک کوتاهلینک کپی شد!
ممکن است شما دوست داشته باشید
ارسال یک پاسخ

  +  85  =  90