نقش بانکداری شرکتی در پیشگیری و مدیریت مطالبات معوق/ تاکید بر همراهی مشتریان در تمام مراحل فعالیت/بانکداران نیازمند بازتعریف روابط با مشتریان

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک زنگ خطر مطالبات معوق مدتها است به صدا در آمده و به گفته برخی از منابع ، عدد آن از مرز 70 هزار میلیارد ریال گذشته است .  بانکها ، بانک مرکزی ،  نهادهای نظارتی ، قضایی و … دیگر ارکان دست به کار شده اند تا این بحران اقتصادی را مدیریت کنند . در همین راستا کارشناسان و صاحبنظران ، این پدیده را از زوایای گوناگونی مورد ارزیابی قرار داده و راهکارهایی برای کمک به پیشگیری و مدیریت آن پیشنهاد داده اند  . آمارها همچنین نشان می دهد  بخش قابل توجهی از این مطالبات مربوط به تسهیلات و تعهدات شرکتها است . لذا در این مجال نگاهی متفاوت به موضوع مطالبات معوق و نقش بانکداری شرکتی در پیشگیری و مدیریت آن خواهیم داشت .

بانکداری شرکتی یک راهبرد

بانکداری شرکتی به عنوان یک استراتژی در پی ایجاد ، توسعه ، تعمیق ، استمرار روابط ارزش آفرین با مشتریان شرکتی است . بر همین مبنا ، با ایجاد بسترهای ساختاری ، انسانی ، نرم افزاری و … در تلاش است تا هرچه بیشتر به عنوان شریک تجاری واقعی در مناسبات کسب و کار مشتریان نقش آفرینی کرده و به رشد بانک و مشتریان کمک کند.

یک شرکت در چرخه فعالیتهای خود ، با دوران رونق و رکود مواجه است . رکود پدیده ای طبیعی در منحنی عمر یک شرکت است که به دلایل متعدد درونی و بیرونی ایجاد می شود . رکود عامل اصلی کاهش قدرت شرکت در  ایفای تعهدات و ایجاد مطالبات معوق است . لذا ، فلسفه شراکت پایدار ایجاب می کند تا بانکداران در این دوران سخت و سرنوشت ساز ، رکود در کنار مشتریان شرکتی خود باقی بمانند تا با کمک به  گذر سلامت از این دوران ، ضمن ایجاد زمینه های تداوم فعالیت ها ، سودآوری بلند مدت خود و مشتری را تضمین کنند. چه اینکه بر خلاف این فلسفه بانکهای کشور در دوران رکود شرکتها ، با ایجاد فشار ، به دیگر عوامل محیطی و تهدیدها برای تداوم فعالیتهای شرکت افزوده می شوند.

بدین سان شیوه نوین بانکداری شرکتی بر همراهی  مشتریان در تمامی مراحل فعالیت ، تاکید دارد . اما پدیده مطالبات معوق ریشه های بروز متعددی داشته و شیوه های برخورد متنوعی از سوی بانکها را به دنبال دارد . بر همین مبنا بانکداری شرکتی چه در ریشه یابی و چه در اتخاد راهکارهای مدیریت آن ، روشها بسیار متفاوتی از گذشته را به کار گرفته است .

 همانگونه که اشاره شد ، بانکداری شرکتی مشتریان خود را در تمامی طول حیات کاری خود همراهی می کند.   به صورت خاص ، اساس کار در بحث مطالبات معوق در این شیوه نوین بانکداری  اقدامات پیشگیرانه است ،  در حالی که شیوه های متنوع و خلاقانه ای برای کمک به مدیریت آن نیز در دستور کار دارد  .

گام نخست: ارتباط برد – برد

در گام نخست ، بانکداری شرکتی با توجه به الزام استراتژی برد- برد ، مشتریانی را که نمی خواهند و نمی توانند به تعهدات خود عمل کنند را شناسایی ، از هم تفکیک و  رفتارهای متفاوتی را در برابرشان در پیش می گیرد . آن دسته از مشتریانی که نمی خواهند به تعهدات خود عمل کنند به دلیل نقض فلسفه برد –برد از چرخه خدمات ارزش آفرین بانکداری شرکتی حذف خواهند شد .

اما مشتریانی که در حال حاضر توانایی ایفای تعهدات خود را از دست داده اند در فضای همکاری و تعامل سازنده ریشه های درونی و بیرونی مشکلاتشان بررسی می شود و راه حل های جامع  بانکداری شرکتی در اختیارشان قرار می گیرد . به عنوان مثال در برابر مسائل بیرونی مانند تغییرات نرخ ارز ، تغییر قوانین و …. که به ایجاد  وضعیت رکورد و مشکل  می انجامد  ، بانکها به ارایه خدمات مشاوره ای و ارایه راه حل های عبور از ان اقدام می کند . در خصوص مسائل درونی مانند تغییرات تکنولوژی ، بازارها ، مشتریان و … نیز به ارایه مشاوره و کمک به حل مسائل مبادرت می ورزند . آنها اعتقاد دارند  که موفقیت مشتری موفقیت بانک و شکست آن شکست بانک است . لذا بحرانهای مشتریان را مسئله اصلی خود پنداشته و تمامی تلاش و توان خود را برای کمک به مدیریت آن به کار می گیرد .

   در خصوص اقدامات پیشگیرانه و نقش بانکداری شرکتی در آن می توان به اقدامات زیر اشاره کرد . اول آنکه بانکداری شرکتی بر اساس ساختار مشتری مدارانه و ساماندهی نیروهای خبره خود ( مدیران حساب ) ، سامانه های جامع و یکپارچه اعتبارسنجی و مدیریت ارتباط با مشتریان و …  همراهی و شناخت کافی از شرکتها پیدا می کند . بدین ترتیب به ارزیابی دقیق ظرفیتها و ریسک های مترتب پرداخته و مشتریان خود را به سوی ایجاد تعهداتی متناسب با قدرت و توان شان هدایت و راهبری می کند .

در حین دریافت تسهیلات و تعهدات ، بانکداران شرکتی ضمن نظارت بر انعقاد قراردهایی متضمن رعایت حقوق طرفین  ،با لحاظ  ریسک های مرتبط ، وثائق ارزنده را پیشنهاد و بر اساس شراکت مبتنی بر فلسفه برد – برد از مشتریان خود طلب می کند . همچنین بانکداران شرکتی بر اساس شناخت دقیق خود ، ذینفعان واحد ، ضامنین و … به طور کلی ذینفعان مشتری را شناسایی و در نظر می گیرند و از این طریق به ایجاد یک رابطه مبتنی بر سودآوری کمک می کنند .

در طول زمان همکاری

در طول زمان همکاری و شراکت ، بانکداران شرکتی ، فعالیتها ، برنامه ها ، رقبا ، بازارها ،صنعت ، محیط رقابت و… مشتریان را رصد کرده و تغییرات احتمالی و اثرگذار را شناسایی و با همراهی مشتریان خود برای آنها تدابیر لازم را اتخاذ می کند .

پس از دریافت تسهیلات و تعهدات نیز بانکداری شرکتی با نظارت دقیق و جامع خود از انحرافهای مسئله ساز مطلع و راه هکاری اجتناب از آنها را بررسی و به بانک و مشتریان پیشنهاد می کنند .

این بدان معنا است که بانکداری شرکتی قبل ، حین و بعد از دریافت تسهیلات و تعهدات ، مشتریان خود را رها نمی کنند . از این طریق همواره مراقب پرتفوی مشترک خود و مشتریان است . حتی با مدیریت و نظارت ، پیش از  سررسیدها ، به سراغ مشتریان خود رفته و مسیرهای ادامه همکاری را جستجو و توافق می کند .

بدین ترتیب  ، وقتی یک بانک با مشتریان شرکتی ، در قالب  شراکتی پایدار ، با رویکرد فلسفه برد – برد ، تعاملاتی ارزش آفرین و سودآور رقم می زند ، شکل جدیدی از تعاملات سازنده شکل می گیرد ، از بروز مسائل بحران آفرین چون مطالبات معوق پیشگیری می شود ، مشکلات تامین مالی تولید بهتر مدیریت می گردد ، سرمایه ها حفظ و تبدیل به ثروت می شوند ، بانکداری اصیل اسلامی محقق شده و جامعه از آن بهره مند می گردد.

بنابراین برای پیشگیری و مدیریت مطالبات معوق شرکتها ، بانکداری ایران نیازمند بازتعریف روابط خود با مشتریان است و بانکداری شرکتی چنین فرصتی است .  

ایمیل نویسنده مقاله:
Ehsanbagheri2@gmail.com