اورانیوم غنی‌ شده ۹۳ درصد، هدیه به ایران

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک، از مجله مهر – حسن اجرایی: ایجاد «مرکز اتمی دانشگاه تهران» در 10 شهریور 1335 با تصویب مجلس شورای ملی را می‌توان اولین حرکت جدی ایران برای دستیابی به انرژی هسته‌ای دانست. 

گرچه اولین قدم‌ها برای آغاز «برنامه هسته‌ای ایران» در سال 1329 برداشته شد. اهتمام دولت ایران برای بهره‌برداری از انرژی هسته‌ای چنان بود که پرهزینه‌ترین طرح در دوران 13 ساله نخست‌وزیری امیرعباس هویدا، به برنامه اتمی اختصاص یافت که بودجه‌ای نزدیک به 2 میلیارد دلار داشت.

شاید برایتان جالب باشد اگر بدانید آمریکا که برای دستیابی ایران به اورانیوم 20 درصد کارشکنی و تحریم جمهوری اسلامی ایران را در دستور کار خود قرار داده، 51 سال پیش حدود 5 کیلوگرم اورانیوم 93 درصد به رژیم پهلوی هدیه داده است.

در 14 اسفند 1335، موافقت‌نامه 11 ماده‌ای میان امریکا و ایران درباره استفاده غیرنظامی از انرژی هسته‌ای به امضا رسید. 3 سال پیش از آن بود که آیزنهاور رییس جمهور وقت امریکا طرحی با عنوان «اتم برای صلح» به اجرا گذاشت و برای تبلیغ طرح خود، تعهد کرد یک رآکتور اتمی به ایران هدیه کند.

دولت ایران در سال 1337 برای باز شدن راه گسترش صنعت هسته‌ای، به عضویت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درآمد و 10 سال بعد پیمان عدم تکثیر سلاح‌های هسته‌ای را امضا کرد. امضای پیمان عدم تکثیر سلاح‌های هسته‌ای NPT در سال 1349 به تصویب مجلس شورای ملی رسید.

اورانیوم غنی شده 93 درصد؛ هدیه امریکا به شاه

امضای این پیمان‌ها در حالی بود که عملیات ساختمانی رآکتور دانشگاه تهران در سال 1340 آغاز شد و در آبان 1346 به بهره‌برداری رسید. محمدرضا پهلوی در سال 1342 کرسی فناوری اتمی دانشگاه تهران را افتتاح کرد و حضور کارشناسان ایرانی در جریان ساخت رآکتور تهران، توانمندی بومی برنامه هسته‌ای ایران را ارتقا داد.

رآکتور تحقیقاتی دانشگاه تهران از ابتدا با 5 کیلوگرم اورانیوم غنی شده 93 درصد آغاز به کار کرد. خلوصی که امروز حتی در نقطه 20 درصد هم یکی از موضوعات مذاکره میان ایران و 1+5 است.
با همه پیشرفت‌های هسته‌ای تا سال 1353، مرکز اداره تاسیسات و برنامه هسته‌ای ایران، دفتری در دانشگاه تهران بود.

تعهد ساخت 8 نیروگاه اتمی

سازمان انرژی اتمی ایران در 16 تیر 1353 با تعهد ساخت 4 نیروگاه در بوشهر و دارخوین، راه‌اندازی تاسیسات آب‌شیرین‌کن در بوشهر، تامین سوخت نیروگاه‌ها و همچنین مذاکره برای عقد قرارداد ساخت 4 نیروگاه دیگر در اصفهان و استان مرکزی تاسیس شد. این سازمان زیر نظر مستقیم نخست‌وزیر و از ابتدا تا پیروزی انقلاب اسلامی ایران با ریاست اکبر اعتماد اداره شد.

رضا امراللهی، غلامرضا آقازاده، علی‌اکبر صالحی، محمد احمدیان  و فریدون عباسی از سال 57 تا 92 عهده‌دار ریاست این سازمان بوده‌اند و از مرداد 92 تاکنون علی اکبر صالحی برای دومین بار ریاست این سازمان انرژی اتمی ایران را به عهده دارد.

4 ماه پس از تاسیس سازمان انرژی اتمی ایران، در آبان 1353 قرارداد احداث 2 رآکتور آب سبک 1300 مگاواتی برای نصب در بوشهر با شرکت آلمانی زیمنس به امضا رسید و بیش از 2 هزار متخصص آلمانی و ایرانی اجرای این طرح را آغاز کردند؛ طرحی که یکی از بزرگترین و کم‌نظیرترین پروژه‌های نیروگاه اتمی در جهان محسوب می شد و قرار بود تا سال 1358 به اتمام برسد. اما پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و همچنین جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، باعث توقف کامل پروژه‌های هسته‌ای در ایران شد.