پرونده‌ای برای فراز و فرودهای نفت در بازار جهانی

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک از خبرآنلاین نفت در یک ماه گذشته با فراز و فرودهای بسیاری همراه بود؛به طوری که نفت برنت در حالی که نهم مردادماه در رقم 53.46 دلار ایستاده بود، هم‌اکنون 49.31 دلار قیمت دارد. این رقم، کاهش حدود 8.4 درصدی قیمت نفت را نشان می‌دهد. حتینفت برنت در این مدت تا حدود 42.38 دلار هم کاهش یافت که این امر، باعث نگرانیبسیاری از تحلیلگران بازار انرژی شد.

از سوی دیگر، نفت اوپک نیز در مدت یک ماه گذشته با افت 19.2درصدی مواجه شده است. نفت اوپک نهم مردادماه امسال 50.54 دلار قیمت داشت و این درحالی است که قیمت امروز آن تا حدود 42.37 دلار کاهش یافته است. در طول یک‌ماهگذشته، بیشترین افت قیمت نفت به پنجم شهریورماه مربوط می‌شود که نفت اوپک در رقم40.47 دلار ایستاد.

در حال حاضر دلایل متعددی برای کاهش قیمت نفت در بازارهایجهانی مطرح می شود که مهم‌ترین دلیل آن، کاهش رشد اقتصادی چین است که حتی توانستهبر بازارهای بورس جهانی تاثیر منفی بگذارد. دلیل دیگر نیز افزایش عرضه نفت توسطکشورهایی مانند عربستان سعودی و حتی روسیه است. (ایـنـجـا)

ایدن بردلی، مدیر اجرایی بانک «کامنولت» استرالیا در شبکه تلویزیونی«سی‌ان‌بی‌سی» درباره متغیر اصلی و موثر در قیمت نفت می‌گوید: «اگرچه کندی رشد اقتصادچین به تقاضای نفت ضربه زده، اما کماکان عرضه بیش از تقاضا، عامل اصلی سقوط قیمت نفتاست.» (ایـنـجـا)

بردلی با تاکید بر اهمیت تقاضا در افت قیمت‌ها، متذکر می‌شود:«با این حال اصلی‌ترین مشکل، تقاضا نیست. معضلاتی که اخیرا و ظرف 12 ماه گذشته در حوزهنفت مشاهده شده، بیشتر به عرضه مربوط است. مازاد تولید روزانه نفت حدود دو میلیون بشکهاست که بیشتر از جانب آمریکا می‌رسد.»

وی تاکید می‌کند: «متغیر اصلی و موثر در قیمت نفت، تولید استو داده‌های مربوط به آمریکا، محرک قیمت نفت خواهد بود؛ تا جایی که در سال 2015 دیدیمداده‌های منتشر شده از آمریکا درباره تعداد دکل‌های نفتی و حدسیات درباره میزان تولیدو موارد دیگر، عامل اصلی تعیین‌کننده قیمت نفت تا آخر سال خواهد بود.»

در این شرایط، برخی پیش‌بینی‌ها از افت قیمت نفت تا 20دلار خبر می‌دهد؛ این در حالی است که ایدن بردلی اعتقاد دارد که صنعت نفتبا قیمت 40 دلار ویران و با 60 دلار در هر بشکه باز جان خواهد گرفت.

نایب رییس سابق کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی و صنایع ومعادن تهران، از جمله افرادی است که از احتمال رسیدن قیمت نفت به 20 دلار درروزهای گذشته خبر داده است. محمد پارسا در بیان دلیل این پیش‌بینی خود چنین عنوانکرده است: «نباید این موضوع را فراموش کنیم که در وضعیت فعلی با مساله اشباع بازارنفت روبه‌رو هستیم. در حال حاضر روزانه سه میلیون بشکه نفت مازاد تولید وجود دارد وبا افزایش تولید نفت ایران، یک میلیون بشکه دیگر به این مازاد تولید اضافه خواهد شدکه باعث می‌شود قیمت نفت از 43 دلار به 20 دلار کاهش یابد.»

به گفته وی، «در صورتی که قیمت نفت به 20 دلار برسد، می‌تواندباعث شود بعضی تولید‌کننده‌های متفرقه و کوچک از بازار خارج شوند و در نتیجه عرضه وتقاضا به تعادل برسد تا قیمت نفت افزایش یابد.»

در این میان، مرکز پژوهش‌های مجلس نیز در گزارشی از نوساناتشدید قیمت نفت و افت آن از سال گذشته میلادی، اشاره‌ای به پیش‌بینی‌های مختلفدرباره نفت طی سال‌های 2015 تا 2020 میلادی داشته است. مرکز پژوهش‌هایمجلس در این گزارش به تحلیل‌های سیتی‌گروپ اشاره می‌کند که نفت بشکه‌ای 20 دلاری رابرای ماه‌های آینده پیش‌بینی کرده است.

اما پیش‌بینی افت نفت به کمتر از 20 دلار چقدر محتمل است؟ دراین خصوص در هفته‌های اخیر یک تحلیلگر بازار نفت به سایت خبری سی‌ان‌ان‌مانی گفتهاست: «هیچ سند و مدرکی وجود ندارد که نشان دهد ما به کف قیمت نفت رسیده‌ایم و ممکناست بهای نفت به راحتی به 15 یا 20 دلار در ازای هر بشکه برسد.» (ایـنـجـا)

به اعتقاد دیوید کوتوک، «مشکل این‌جاست که دنیا بیش از حد نیازبه نفت دارد و این مساله از زمانی که رشد اقتصاد چین کاهش یافته، تشدید شده است.»

وی توضیح می‌دهد: «انقلاب شیل در یک دهه گذشته منجر به مازادعرضه شدید در بازار شده است. اوپک نیز به سردمداری عربستان هیچ تمایلی به کاهش تولیدبرای بازگرداندن تعادل به بازار ندارد، بنابراین مشکل مازاد عرضه ممکن است با توافقهسته‌ای ایران و غرب از این هم شدیدتر شود.»

با این وجود، براساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، پیش‌بینی‌هایمتعدد در خصوص قیمت نفت مبتنی بر روند کند و نسبی است که این رویه به تخمین صندوق بین‌المللیپول با قیمت فرضی بازارهای آتی در سال 2015 معادل 58.87 دلار به ازای هر بشکه و اینمیزان در سال 2016 معادل 64.22 دلار به ازای هر بشکه خواهد بود. (ایـنـجـا)

اما در شرایط کنونی افق بازار نفت امیدبخش به نظر نمی‌رسد، زیراشرایط حاکم بر قیمت‌ها از جمله تغییرات ارزش دلار، تقاضا در اقتصادهای بزرگ مصرف‌کنندهو میزان عرضه، به شکلی هستند که نمی‌توان انتظار داشت رشدی قابل ملاحظه در قیمت‌هامشاهده شود.

اوپک در گزارش جدید خود پیش‌بینی کرده که امسال تقاضای جهانینفت با 1.38 میلیون بشکه افزایش به 92.7 میلیون بشکه در روز خواهد رسید. برای سال آیندهمیزان افزایش تقاضا 1.34 میلیون بشکه پیش‌بینی شده در نتیجه تقاضای کلی به رقم بی‌سابقه94.04 میلیون بشکه خواهد رسید.

دیدگاه‌های مطرح شده در گزارش جدید اوپک از دید تحلیلگران، خوش‌بینانهاست. نکته دیگر اینکه عرضه بیش از تقاضا است و شرایط مازاد عرضه حفظ خواهد شد. هفتهگذشته روز پنج‌شنبه قیمت نفت بیش از 10 درصد رشد کرد و این بالاترین میزان رشد یک روزهاز سال 2009 بود. روز جمعه نیز قیمت‌ها افزایش یافتند، اما کارشناسان معتقدند، افزایشقیمت‌ها تنها یک اصلاح پس از افول شدید روزهای قبل بوده و نمی‌توان گفت بازار با رونقمواجه خواهد شد. (ایـنـجـا)