شیوه عزل‌ونصب رئیس کل بانک مرکزی تصویب شد /روش گذشته با چند تبصره همچنان ادامه می یابد

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک،اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام بعد از چند هفته بررسی به این اجماع رسیدند که روش گذشته بدون تغییر محسوس تداوم یابد.

 همزمان با بررسی برنامه پنجم توسعه در مجلس در دی ماه سال 89، مجلس و دولت وقت بعد از کش و قوس های فراوان نتوانستند درباره نحوه انتخاب رئیس کل بانک مرکزی به تصمیم واحدی برسند و این موضوع به مجمع تشخیص مصلحت نظام کشیده شد.

در آن مقطع اختلاف بین مجلس و دولت وقت بر سر نحوه تعیین رئیس کل بانک مرکزی بود و جایی شدت گرفت که مجلس اصرار داشت رئیس کل بانک مرکزی باید توسط روسای سه قوه انتخاب شود و دولت مخالف این پیشنهاد بود.

در نهایت شورای نگهبان گنجاندن این بند را در برنامه پنجم نپذیرفت و با اصرار مجلس بر نظر قبلی، موضوع به مجمع تشخیص مصلحت نظام رفت و در نهایت مجمع با نظر مجلس موافقت کرد. در ادامه این ماجرا محمود احمدی نژاد رئیس جمهور وقت به شدت از این موضوع انتقاد کرد و در نهایت رهبر معظم انقلاب تصمیم‌گیری در مورد بانک مرکزی را به عنوان معضل به مجمع تشخیص مصلحت واگذار کردند.

براساس نظر رهبر معظم انقلاب درباره تبصره یک ماده 80 و موضوعات مرتبط با نحوه استقلال بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، بنا شد این موضوع جداگانه و به صورت معضل در مجمع تشخیص مصلحت نظام مورد بحث و بررسی قرار گیرد و متعاقباً نظر مجمع اعلام شود.

برهمین اساس طی ماه های اخیر کمیسیون اقتصاد کلان مجمع تشخیص مصلحت نظام بصورت جدی بحث و بررسی درباره انتخاب رئیس کل بانک مرکزی را در دستور کار قرار داده و پیرو همین بررسی ها بود که دو هفته قبل کلیات اداره بانک مرکزی در مجمع تشخیص به تصویب رسید.

نتیجه تلاش ها

 سرانجام طی روز جاری و بعد از بررسی پیشنهادهای کمیسیون اقتصاد کلان، مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره نحوه عزل و نصب و پذیرش استعفای رئیس کل بانک مرکزی به این اجماع رسید که رئیس کل به پیشنهاد وزیر اقتصاد، تأیید هیأت دولت و صدور حکم توسط رئیس جمهور انتخاب شود.

همچنین مجمع تشخیص مصلحت نظام مصوب کرد که مدت فعالیت ریاست بانک مرکزی 5 ساله باشد همچنین طبق پیشنهاد کمیسیون اقتصاد کلان مجمع رئیس کل باید دارای مدرک دکترای اقتصادی، پولی یا مالی باشد.

مدر همین حال مجمع تشخیص مصلحت نظام یکی از شرطهای انتخاب رئیس کل بانک مرکزی را تجربه مدیریتی وی در نظام بانکی تعیین و مصوب کرده تا رئیس کل دارای کفایت تجربی و تجربه مدیریتی در حوزه‌های اقتصادی پولی یا مالی و یا پنج سال تجربه مدیریتی در بانک مرکزی یا داشتن تجربه هفت سال مدیریت در غیر بانک مرکزی باشد.

 مجمع تشخیص مصلحت نظام  تبصره ای را برای رئیس جمهور قرار دادکه درصورتی که یک سال از دوره ریاست بانک مرکزی باقی مانده باشد وی را تغییر دهد، این پیشنهاد هم به تصویب مجمع رسید.

 تغییرات جزئی در قانون پولی و بانکی سال 39

در دولت تدبیر و امید  انتخاب ولی الله سیف به ریاست کلی بانک مرکزی با پیشنهاد وزیر اقتصاد، تائید مجمع عمومی بانک مرکزی و تصویب در هیئت دولت و در نهایت با حکم رئیس جمهوری به استناد قانون پولی و بانکی مصوب سال 1339 صورت گرفت.

لازم به یادآوری است که براساس بند "ه" قانون برنامه چهارم توسعه نیز، ترکیب‌ مجمع‌ عمومی‌ بانک‌ مرکزی‌ جمهوری‌ اسلامی‌ ایران‌ عبارت‌ است‌ از رئیس‌ جمهور (ریاست‌ مجمع‌)، وزیر امور اقتصادی‌ و دارایی‌، رئیس‌ سازمان‌ مدیریت‌ و برنامه‌ریزی‌ کشور، وزیر بازرگانی‌ و یک‌ نفر از وزراء به‌ انتخاب‌ هیأت ‌وزیران‌.

محمود بهمنی رئیس کل بانک مرکزی دوران ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد نیز به استناد این قانون به ریاست بانک مرکزی منصوب شد؛ به این نحو که وی توسط رئیس جمهور به مجمع بانک مرکزی پیشنهاد و با تائید مجمع و حکم رئیس جمهور برگزیده شد.

جزئیات مصوبات

 بر اساس این مصوبه، داشتن کفایت علمی (دکترا در یکی از رشته‌های اقتصاد، پولی و مالی) همچنین داشتن کفایت تجربی (داشتن هفت سال تجربه در سطوح بالای سیاستگذاری و مدیریتی در حوزه اقتصادی، پولی یا بانکی یا دارا بودن پنج سال تجربه مدیریتی در حوزه تخصصی و سیاستگذاری بانک مرکزی) از ویژگی‌ها و صلاحیت‌های رییس کل بانک مرکزی است.

داشتن حسن شهرت، توانایی انجام وظایف، نداشتن سابقه یا محکومیت کیفری موثر و همچنین نداشتن تخلفات مالی گسترده از دیگر ویژگی‌ها و صلاحیت‌هایی است که مجمع تشخیص مصلحت نظام برای رییس کل بانک مرکزی تعیین کرده است.

بر اساس این گزارش، از امروز به بعد رییس کل بانک مرکزی به پیشنهاد وزیر اقتصاد و تایید هیات دولت و در نهایت حکم رییس‌جمهور انتخاب می‌شود. همچنین مدت زمان دوره ریاست رییس کل بانک مرکزی به مدت پنج سال تعیین گردیده است.

مطابق مصوبه امروز مجمع تشخیص مصلحت نظام چنانچه با روی کار آمدن رییس‌جمهور جدید بیشتر از یک سال به زمان پایان دوره ریاست رییس کل بانک مرکزی باقی مانده باشد، رییس‌جمهور جدید می‌تواند نسبت به تغییر رییس کل بانک مرکزی اقدام نماید.

در جلسه امروز مجمع تشخیص مصلحت نظام در مورد طرح نحوه تعیین رییس کل بانک مرکزی بحثی در مورد شرایط عزل و همچنین سن رییس کل بانک مرکزی مطرح نشد.