سبقت ونزوئلا از ایران با بشکه های نفت!

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک اوپک در بولتن آماری خود در سال 2008 اعلام کرد که ذخایر نفتی کشور ونزوئلا با 73 درصد رشد در سال 2008 به نسبت سال 2007 میلادی به بیش از 172میلیارد بشکه رسیده است.

در تحولی دیگر، دولت عراق از 9 تیر ماه همزمان با خروج نیروهای نظامی آمریکا از خاک این کشور، با اعلام نتایج دورنخست مناقصه‌های نفتی‌اش، گام نخست را برای توسعه میدان‌های نفتی برای افزایش سطح تولید نفت را برداشت.

براین اساس اگر اوپک ادعای ونزوئلا را به‌طور رسمی تایید کند، این کشور پس از عربستان سعودی در رتبه دوم و بالاتر از ایران قرار می‌گیرد و ممکن است سهم بیشتری در تولید نفت از سبد نفتی اوپک به ونزوئلا داده شود. این کشور می‌کوشد تا با تعیین محدوده قیمت بالا در اوپک، سرمایه‌گذاری روی چاه‌های نفتی سنگین خود را توجیه‌پذیر کند.

از سوی دیگرهرچند تولید نفت عراق هم‌اینک در سهمیه اوپک لحاظ نمی‌شود اما این کشور عضو اوپک بوده و افزایش میزان تولید نفت این کشور تهدیدی بالقوه برای ایران است. عراق با شدت بخشیدن به روند مناقصه‌های نفتی‌‌اش و تشویق شرکت‌های بزرگ نفتی برای سرمایه‌گذاری روی میدان‌های قدیمی و نیز حوزه‌های نفتی دست نخورده می‌خواهد تا سقف تولید نفت خود از میزان روزانه 2میلیون و400هزار بشکه نفت خام به بیش از 4میلیون بشکه نفت طی 5سال آینده افزایش دهد.

در همین حال کشورهای عربی نیز سرمایه گذاری های گسترده ای در بخش بالادستی نفت و گاز انجام داده اند.

موسسه گلف نیوز در اسفند ماه سال گذشته پیش بینی کرد ، کشورهای عربی خاور میانه طی سال 2009 ، 204 میلیارد دلار در پروژه های بالادستی نفت سرمایه گذاری خواهند کرد .

این رقم طی سال 2008 میلادی به بیش از 188 میلیارد دلار رسید . تعداد پروژه های نفت و گاز کشورهای عربی طی سال 2009 میلادی با 9/10 درصد رشد به بیش از 265 پروژه خواهد رسید .
امارات که پنجمین ذخایر بزرگ نفت خاور میانه را در اختیار دارد بیشترین سهم را در سرمایه گذاری در صنایع بالادستی نفت و گاز در اختیار خواهد داشت . این کشور امسال 55 میلیارد دلار در پروژه های نفت و گاز سرمایه گذاری می کند که این رقم نسبت به سال قبل رشد 30 درصدی خواهد داشت .
سرمایه گذاری قطر در بخش نفت و گاز نیز از 7 میلیارد دلار در سال 2008 به بیش از 10 میلیارد دلار خواهد رسید . کویت نیز که بیشترین وابستگی را به درآمدهای نفتی دارد ، امسال 40 میلیارد دلار در پروژه های بالادستی نفت و گاز سرمایه گذاری می کند . این رقم سال گذشته به 34 میلیارد دلار رسید .

همچنین آژانس بین المللی انرژی در تازه ترین گزارش خود عنوان کرد: ممکن است راه برای حضور شرکت های نفتی بین المللی در کشور روسیه هموار شود. بحران اقتصادی سبب شده است تا تولید کنندگان نفت در روسیه به منظور افزایش میزان تولید نفت این کشور از حضور سرمایه گذاران خارجی بهره گیرند.

البته مسئولان نفتی ایران اعلام کردند در سال 87 بالغ بر 33 میلیارد دلار در بخش بالادستی نفت و گاز سرمایه گذاری کرده اند اما برخی منابع خبری خاطرنشان کرده اند: تمام این مبلغ سرمایه گذاری نشده و بخش عمده آن تنها تا مرحله قرارداد و خط اعتباری پیش رفته است. برای مثال کشور مالزی که خط اعتباری 7 تا 8 میلیارد دلاری را در خصوص سرمایه گذاری بالادستی نفت به ایران اختصاص داده است اما جذب این میزان سرمایه طی چند سال صورت می گیرید.

ایران تلاش کرد که از محل منابع داخلی از جمله حساب ذخیره ارزی در انجام سرمایه گذاری های لازم از رقبا عقب نماند اما سرمایه گذاری در حوزه بلادستی صنعت نفت علاوه بر سرمایه ،به تکنولوژی و دانش فنی نیاز دارد.بنابر این ایرن به ناچار باید راهی برای خروج از بند تحریمها جستجو کند.ضمن اینکه استفاده از تنها منابع داخلی نه کافی نه منظقی است.اصولا هرسرمایه گذار میتواند 7 تا 8 برابر سرمایه خود منابع استقراض کند. بنابراین ایران هرمیزان که منابع در اختیار دارد باید 7 تا 8 برابر آن سرمایه خارجی جذب کند.

در همین حال قدرت های بزرگ تهدید کرده اند اگر مانع ورود دانش تخصصی و تکنولوژی پیشرفته در حوزه صنعت بالادستی نفت به ایران شوند این کشور تنها تا سال 2015 قادر به تولید نفت خواهد بود.این قدرتها مدعی هستند که حتی چین و روسیه که عملا شرکای تجاری ایران محسوب می شوند تکنولوژی پیشرفته لازم را کاملا در اختیار ندارند. نکته مهم اینجاست که احتمال درستی این ادعا هرچقدر که باشد دولت را ملزم می کند تا راه های لازم برای سرمایه گذاری در بخش نفت را فراهم آورد.

ایران مصمم است تا سقف تولید روزانه نفت خام خود را از 4/3میلیون بشکه به 4/5میلیون بشکه تا پایان برنامه پنجم توسعه یعنی سال 1393 هجری خورشیدی برساند.

در هرحال چشماندازهای سه‌گانه ایران ،ونزوئلا و عراق در بستر اوپک از رقابت سخت خبر میدهد و باید منتظر بود و دید که برنده این میدان چه کشوری خواهد بود و آیا در اپک 60 ساله شاهد جابه جایی قدرت خواهیم بود.تردیدی نیست که هم اکنون ابتکار عمل در اختیار ایران است و بالتبع باید با عبرت گرفتن از فرصت های چون ناباکو با مدیریت زمانمند در انتها به اما و اگرها متوسل نشود.

منبع:فردا