اتخاذ سیاستهای مبتنی بر کارمزد مهمترین ابزار بهینه سازی مصرف خدمات بانکی

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک در حالی که استفاده از ابزارهای الکترنیک پرداخت طی سالهای اخیر در میان مردم تا حد زیادی نهادینه شده و از  سوی دیگر اجرای طرح هدفمند سازی یارانه ها و واریز یارانه نقدی استفاده از ابزارهای الکترونیک پرداخت را از سوی مردم به یک الزام تبدیل کرده است اما نا همخوانی حجم و کیفیت  تولید خدمات بانکی با  مصرف این خدمات بخصوص در روزهای آغازین هر ماه باعث ایجاد صف های طولانی پشت خودپردازها و همچنین اختلال در شبکه پرداخت می شود. بر این اساس محمد رضا محمودیان کارشناس در حوزه بانکداری الکترونیک در گفتگو با پایگاه خبری بانکداری الکترونیک اتخاذ سیاست های مبتنی بر کارمزد و زمینه سازی افزایش استفاده از ابزاهایی چون اینترنت بانک و همراه بانک وهمچنین توسعه شبکه های شتاب را راه ایجاد توازن بین تولید و مصرف خدمات بانکی می داند.گفتگو با وی از پی آید:

*******************************

محمد رضا محمودیان ، کارشناس بانکداری الکترونیک ،با اشاره به لزوم مدیریت بهینه مصرف برای خدمات بانکی گفت :صنعت بانکداری تلاش می کند خدمات را تولید وبه بازار برساند ، در این بین طبیعی است که اگر نرخ مصرف به اوج خود برسد مانند سایر حوزه های مصرفی با پیک مصرف روبرو خواهد بود.

وی افزود: بنابراین مدیریت بهینه مصرف برای خدمات بانکی لازم است به طوریکه باید پیک مصرف خدمات بانکی را کم کرده ورفتار مشتری را ساماندهی کرد تا بتوان از مقاطع حساس عبور کرد.

محمودیان با اشاره به رشد قابل توجه ابزارهای بانکداری الکترونیک گفت: مدیران شبکه پرداخت الکترونیک باید رفتار مردم را  ساماندهی کنند .

وی با بیان اینکه هدایت وساماندهی رفتار های مشتریان بانکی راههای مختلفی وجود دارد تاکید کرد:یکی از راهها هدایت مردم به کانال های کم هزینه تر مانند اینترنت بانک ، موبایل بانک و.. است که می توان با بکارگیری از ابزارهای تشویقی مردم را به سوی این کانال ها ی مصرف خدمات بانکی هدایت کرد .

این کارشاس بانکداری الکترونیک پیشنهاد کرد : برای کاهش بار ترافیک، استفاده از شبکه  عمومی مستلزم پرداخت کارمزد گردد به طور مثال بانکی های مختلف مثل ملی ، ملت وصادرات که از امکانات کافی برخوردارند می توانند به مشتریان خود اعلام کنند که در صورتی که از ATM خود بانک استفاده شود بدون هزینه است اما اگر از شبکه عمومی( شتاب) استفاده شود برای برخی خدمات دچار هزینه خواهند بود.

وی با اشاره به روش های دیگر هدایت وساماندهی رفتار مشتریان بانکی گفت:حتی برای دریافت پول نقد می توان کارمزد قرار داد مثلا مشتریان تنها تا یک میزان مشخص می توانند پول نقد دریافت کنند وبیشتر از آن نیازمند پرداخت کارمزد خواهد بود.

محمودیان افزود: البته شاید در این مورد انتقادی مطرح شود که آیا برای دریافت پول باید از مردم کارمزد دریافت کرد که باید گفت مشتریان بانکی می توانند برای دریافت پول به شعبه ای که حساب دارند مراجعه کنند .

محمودیان معتقد است ، انتقال هر کالایی نیازمند پرداخت هزینه است وبه همین منوال در شبکه الکترونیکی بانکی نیزهزینه ها وجود دارد پس باید کامزد پرداخت شود.
وی تاکید کرد ، عوامل مشوق وبازدارنده می توانند مشتریان بانکی را به کانال های کم هزینه تر هدایت کنند.

محمودیان با اشاره به راهکارهای دیگر خاطر نشان ساخت :توزیع مقاطع زمانی مراجعه مشتریان در طول ماه یا سال نیز راهکار دیگری است که بدون شک از پیک مصرف خواهد کاست.

محمودیان اظهار داشت: در این زمینه نیز می تواند یکسری ابزارهای تشویقی ویا بازدارنده قرار داد به طوریکه مثلا هرکس در روزهای پایانی ماه از ابزارهای الکترونیک استفاده کند مستلزم پرداخت کارمزد  می شود .

وی ادامه داد یک فرهنگی از دیر باز در کشور ما وجود داشته که مراودات مالی مانند پرداخت حقوق کارمندان ،پرداخت تعهدات و واریز سود به حساب مشتریان به روزهای پایانی ماه منوط می شود پس در این زمینه نیز سازمان ها می توانند با تغییر رفتار از پیک مصرف خدمات بانکی بکاهند و بار را از یک روز خاص در کل ماه توزیع کنند.

به گفته وی توزیع بار مصرف را حتی برای ساعات روز هم می توان انجام داد مثلا ترافیک استفاده از خودپرداز حدودا از ساعات 6 تا10 است بنابراین اگر کسی ساعت 4 برای دریافت پول مراجعه کند می توان یک امتیاز به وی تعلق گیرد همچنین بانک ها می توانند برای روزهای غیر پیک تخفیفات کارمزدی قایل شوند.

محمودیان با تاکید براینکه بحران در شبکه بانکی از رفتار تولید کنندگان خدمات بانکی (بانک ها) ومصرف کنندگان ناشی می شود ، گفت : حوزه های مختلف پرداخت الکترونیک توسعه یافته وزیر ساخت های کافی نیز ایجاد شده است ولی بحران های موجود که ناشی  از رفتارهای ما است بنابراین این رفتارها باید مورد بازنگری قرار گیرد.

وی با بیان اینکه بازیگران این حوزه نباید در بازار جنگ قیمتی ایجاد کنند زیرا سبب از بین رفتن تولید وکاهش کیفیت کالا می شود گفت:تعرفه کارمزد که در همه جای دنیا وجود دارد در کشور ما به صفر رسیده است وبدین ترتیب بخشی از درامد گردانندگان شبکه پرداخت الکترونیک از بین رفته است واین صنعت را با چالش های جدی روبرو کرده است.

محمودیان خاطر نشان ساخت: بانک مرکزی طی بخشنامه ای خدمات را طبقه بندی ونحوه تسهیم این کارمزد ها را مشخص کرده است که این بخشنامه باید توسعه بیابد مقداری در ان بازنگری صورت گیرد وهمکاران بانکی باید در کنار یکدیگر یک نسخه جدیدی را از نظام تعرفه وکارمزد ایجاد کنند.

وی با تاکید براینکه ایجاد نظام تعرفه ای رفتار مشتریان بانکی را به مرور تعدیل خواهد کرد، ایراد داشت :بانک ها باید به مرور به سمت درآمدهای کارمزدی بدون افراط وتفریط پیش روند .

وی در خصوص مشکلات شتاب در زمان پیک مصرف خدمات بانکی اظهار داشت:به دلیل اینکه ظرفیت شتاب متناسب با مواقع بحرانی نیست واز انجا که ممکن است به لحاظ تکنیکی ظرفیت پردازش تراکنش ها در موقع بحرانی را نداشته باشد بنابراین این شبکه ممکن است در هر لحظه با بحران مواجه شود.

محمودیان تاکید کرد ک نکته دیگر اینکه وقتی شبکه انحصاری شود کیفیت پایین می آید وبه دنبال آن نظام قیمت گذار نیز انحصاری خواهد شد.

وی ایجاد شبکه دوم شتاب را ضروری دانست وعنوان کرد: با ایجاد این شبکه در سایه رقابت وچندگانگی سرویس ها شرایط رقابتی ایجاد وبه دنبال ان سطح خدمات بالا می رود.
وی در خصوص چگونگی ایجاد شبکه دوم شتاب گفت: مدل شتاب 2 می تواند مانند مدل Swift باشد به طوریکه Swift تراکنش های مالی بین المللی روی اعتبارات اسنادی را انجام می دهد همچنین این شبکه غیر انتفاعی بوده وهمه اعضا به نسبت مصرف ، تراکنش ها ویا تعداد شعب سهم دارند واین تشکل گروهی اداره شده وهمه اعضا سهیم هستند وبه میزان مشارکت کارمزد می دهند.

محمودیان با بیان اینکه یکی از انتقادات وارد بر شتاب فعلی تعرفه های سنگین آن است گفت: در ایران نیز می توان این کنسرسیوم را ایجاد کرد و با ایجاد ان از تعرفه های سنگینی که در حال حاضر در شتاب وجود دارد جلوگیری خواهد شد.

وی گفت:نظام تعرفه ای در ایران مشکل دارد که باید به آن رسیدگی شود .
محمودیان معتقد است در صورت راه اندازی سوییچ دوم شتاب پایه گذاری کمیته قیمت گذاری خدمات بانکی (enter chang fee) ضرورت خواهد داشت.