پایش ۲۴ ساعته تهران برای زلزله
دنیای اقتصاد: در پی ثبت چند «خردلرزه» در اطراف تهران طی روزهای اخیر، رییس پایگاه اطلاعات لرزهای کشور در موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران اعلام کرد: شهر تهران و مجموعه شهرستانهای اطراف آن به صورت دائمی پایش میشوند تا در صورت رویت آنومالیخاص – وضعیت غیرعادی- از فعالیت گسلها یا وقوع پیشلرزه، مراتب به ستاد مدیریت بحران استان تهران اطلاع داده شود.
رییس پایگاه اطلاعات لرزهای کشور با اعلام اینکه چند روز پیش یک فعالیت شدید لرزهای در نزدیکی ایستگاه لرزهنگاری فیروزکوه به ثبت رسید، گفت: این خردلرزهها که سرمنشاء آن در حوالی گسلهای مشاء و فیروزکوه بود، بلافاصله به مسوولان استان تهران اطلاعرسانی شد، طوری که جلسه یکشنبه شب در استانداری برای تحقیقات در مورد آخرین وضعیت گسلهای تهران، در نتیجه این خردلرزه و همچنین زمینلرزه اخیر رودهن با بزرگی 1/3 ریشتر، تشکیل شد. دکتر علی مرادی در گفتوگو با «دنیایاقتصاد» تصریح کرد: تعداد خردلرزههای چند روز اخیر در اطراف تهران در مقایسه با آمار چندساله فعالیت گسلهای تهران، آنومالی جدیدی به حساب نمیآید، اما این نگرانی درباره شهر تهران وجود دارد که «گسلهای اطراف پایتخت قدرت تولید زلزله بزرگی را دارند که زمان وقوع آن مشخص نیست.»
رییس پایگاه اطلاعات لرزهای کشور افزود: درباره دوره بازگشت زمینلرزههای بزرگ تهران اجماع و عدد دقیقی وجود ندارد، اما اکثر مطالعات، دوره بازگشت زلزله بزرگ –بالای 7 ریشتر- در تهران را بین 150 تا 200 سال معرفی میکند. با توجه به این محاسبات و اینکه آخرین زمینلرزه بزرگ تهران در سال 1830 میلادی (181 سال پیش) در شمال شرق تهران با حرکت گسل مشاء اتفاق افتاد، اکنون این موضوع مشخص است که ریسک لرزهای تهران خیلی بالا است و با گذشت زمان، این ریسک بیشتر و بیشتر میشود.
مرادی همچنین با اشاره به اینکه طی سالهای اخیر بزرگترین زلزله ثبت شده نزدیک به شهر تهران، مربوط به مهرماه سال88 در جنوب شرق تهران به بزرگی 4 ریشتر بوده، گفت: در حال حاضر هیچکدام از کارشناسان زلزله نمیتوانند زمان مشخصی برای زلزلهبزرگ تهران تعیین کنند، اما هر لحظه امکان وقوع این زمینلرزه وجود دارد.
از خردلرزههای گسل مشاء تا فعالیت گسل شمال تهران
این مقام مسوول در موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران در ادامه گفتوگو با «دنیایاقتصاد» درباره زلزلههای خفیف چند روز گذشته در اطراف تهران تاکید کرد: این زمینلرزهها نتیجه فعالیت گسل مشاء با بزرگی 1/3 ریشتر بود. گسل مشاء گسلی فعال محسوب میشود که خردلرزههای زیادی تولید میکند. گسلهای دیگری هم همچون گسل شمال تهران وجود دارد که اگر چه گسل بزرگ و فعال هستند، اما لرزهخیزی چندانی از خود بروز نمیدهند.
وی گفت: در حال حاضر دلیل علمی برای اینکه کدامیک از گسلهای اطراف تهران اولین زلزله بزرگ آتی را تولید خواهد کرد، وجود ندارد، اما ما شاهد بروز زمینلرزههای بزرگی همچون زمینلرزه بم روی گسلی که سالهای متمادی فعالیت مشخصی نداشته بودهایم و در عین حال زمینلرزه بزرگ روی برخی از گسلهای البرز که فعالیت لرزهخیزی قبل از زمینلرزه بزرگ نداشتند را شاهد بودهایم که این دو اتفاق نشانگر این است که چه گسلهایی که دارای خردلرزه هستند و چه گسلهایی که لرزهخیزی خاصی از خود نشان نمیدهند هر دو گروه میتوانند منشاء زمینلرزه بزرگ تهران باشند. مرادی در عین حال تصریح کرد: خردلرزههای ثبتشده روزهای اخیر اطراف تهران در مقایسه با زلزلههای بزرگی که میتوانند توسط گسلهای بزرگ اطراف پایتخت تولید شود، انرژی چندانی آزاد نمیکنند.
رییس پایگاه اطلاعات لرزهای کشور همچنین درباره نحوه پایش 24ساعته گسلهای تهران گفت: در حال حاضر تنها کاری که توسط این مرکز میتوان انجام داد پایش دائمی و 24 ساعته و ثبت لحظهای خردلرزهها، زلزلههای خفیف و پیشلرزهها در تهران و اطراف آن است.