تحویل اوراق گواهی سپرده مانع از خروج ۲۵ تن طلا از خزانه شد

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک از فارس در توضیحات بانک مرکزی آمده است: احترما بازگشت به مطلب مندرج در آن خبرگزاری مورخ 16 خرداد 91 تحت عنوان « منبع تامین سود 900 میلیارد تومانی اوراق گواهی سپرده کجاست؟» به استحضار می‌رساند:

استفاده از عنوان سود 900 میلیارد تومانی برای طرح سوال درخصوص سود اوراق گواهی سپرده جایگزین سکه، درست به نظر نمی‌رسد. زیرا در شرایطی که نرخ سود تمامی اوراق گواهی سپرده منتشر شده توسط بانک‌ها در حال حاضر 20 درصد است، طرح پرسش از منبع سود 24 درصدی اوراق مزبور منجر به بیش‌نمایی رقم سود مورد پرسش خواهد شد.

بنابراین بهتر بود به جای طرح سوال از نرخ سود 24 درصدی و در نتیجه ذکر رقم 900 میلیارد تومان، به 4 درصد نرخ مازاد این اوراق اشاره می‌کردند که در آن صورت، با فرض صحت محاسبات نویسنده مطلب درخصوص رقم ریالی حاصل ازجایگزینی سکه با اوراق گواهی سپرده، رقم 153 میلیارد تومانی برای سود دو سال دست می‌یافت که تقریبا 17 درصد رقم مورد پرسش آن خبرگزاری است.

در پاسخ به سوال «منابع حاصل از تبدیل سکه به اوراق گواهی سپرده در کدام طرح به کار گرفته می‌شود و آیا طرح‌های تولیدی امکان سوددهی 24 درصدی در یک سال دارند یا خیر؟» باید اشاره شود این اوراق از نوع گواهی سپرده عام می‌باشد و منابع حاصل از آن به صورت مشاع با سایر منابع بانک به کار گرفته می‌شود به طور طبیعی هزینه بازدهی منابع مزبور برای بانک‌‌‌‌ بستگی به ترکیب منابع و طرح‌های انتخابی خواهد داشت.

در پاسخ به این سوال که « چرا تنها به دارندگان این اوراق سود 24 درصدی پرداخت می‌شود؟» باید به شرایط و اهداف این طرح توجه شود. همانطور که نویسنده اشاره کرده است در مجموع حدود 3 میلیون سکه به اوراق گواهی سپرده تبدیل شده در حالی که بیش از 9.3 میلیون سکه پیش فروش شده است. بنابراین حتی نرخ 24 درصدی نیز نتوانسته نظر بخش قابل توجهی از پیش خرید کنندگان سکه را به خود جلب نماید. لذا با توجه به ریسکی یودن بازار طلا، خارج کردن تعدادی از متقاضیان سکه از این بازار، پیامد اختصاص سود بیشتری به این اوراق بود تا زمینه انصراف از دریافت سکه فراهم شود.

اما در خصوص منابع حاصل پیش‌فروش سکه باید اشاره شود که اصولا منابع حاصل از پیش‌‌فروش سکه در دوره انتظار در بانک ملی باقی مانده و همانند سایر منابع در اختیار فعالان مختلف اقتصادی قرار گرفته است. 

لذا این منابع از جمله منابع بدون هزینه در اختیار بانک بوده و با توجه به اینکه بخش قابل توجهی از آنها تبدیل به اوراق گواهی سپرده نشده، بازدهی منابع حاصل از این بخش به تنهایی پاسخگوی 4 درصد نرخ مازاد سود اوراق مزبور خواهد بود. ضمن اینکه تعدادی پیش‌خریدکنندگان سکه نیز پیش از موعد انصراف داده و صراف مبلغ پرداختی خود را دریافت کرده‌اند. لذا این منابع نیز در مدتی که در اختیار بانک بوده برای آن منافعی ایجاده کرده که تامین کننده بخشی از سود اوراق گواهی سپرده خواهد بود.

در نهایت توجه به این نکته ضروری است که جمع‌آوری بخش قابل توجهی از نقدینگی سیال موجود بازار و هدایت آن به سمت فعالیت‌های مختلف اقتصادی از طریق سیستم بانکی، جلوگیری از خروج حدود 25 تن طلا از خزانه بانک مرکزی و کنترل نوسانات بازار سکه و طلا در مقابل پرداخت 4 درصد سود بیشتر به اوراق گواهی سپرده، دستاورد بسیار بزرگی به شمار می‌رود.

** توضیحات فارس

استدلال بانک مرکزی در مورد سود مازاد 4 درصدی جای تامل دارد. بالاخره سود اوراق گواهی سپرده باید از بازدهی حاصل از طرح‌های سرمایه‌گذاری شده به دست آید یا خیر؟ سود 20 درصدی سایر اوراق گواهی را که نمی‌توان برای اوراق تحویلی در این طرح اختصاص داد.

بانک مرکزی به این سوال که منابع حاصل از تبدیل سکه به اوراق گواهی سپرده در کدام طرح به کار گرفته می‌شود و آیا طرح‌های تولیدی امکان سوددهی 24 درصدی در یک سال دارند یا خیر؟» توصیح مناسبی نداده و به بیان این جمله « این اوراق از نوع گواهی سپرده عام می‌باشد و منابع حاصل از آن به صورت مشاع با سایر منابع بانک به کار گرفته می‌شود به طور طبیعی هزینه بازدهی منابع مزبور برای بانک‌‌‌‌ بستگی به ترکیب منابع و طرح‌های انتخابی خواهد داشت» بسنده کرده است که به نظر می‌رسد پاسخ درستی به این سوال نباشد. زیرا وقتی شورای پول و اعتبار حداکثر نرخ سود تسهیلات و اوراق گواهی سپرده را 20 درصد تعیین کرده، بانک ملی این منابع را در هر طرحی سرمایه‌گذاری کند بیش از 20 درصد و آن هم در میان مدت و بلند مدت به دست نخواهد آمد.

از طرف دیگر با توجه به شرایط اقتصادی کشور، هم‌اکنون بازدهی طرح‌های اقتصادی، به غیر از بخش بازرگانی، در سطح 24 درصد نیست. بنابراین این توضیحات، پاسخ این سوال داده نشد کماکان این ابهام وجود دارد.