سود و سرویس روی ریل خدمت/عصر گذار از خودپرداز به ماشین های خودکار بانکی

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک،حالا دیگر سود تنها هدف بنگاه های اقتصادی نیست. باور مشتری به عنوان مهمترین رکن عمل اقتصادی در حال حاضر به یک اصل بدیهی تبدیل شده است و طبعا مدیرانی موفق هستند که مردم را باور داشته باشند. در سایه این باور به ارائه محصولاتی مبادرت می کنند که به رفاه  و تسهیل امور مردم منتهی شود. خودپرداز از جمله کسب و کارهایی است که به شکل بسیار موثری به رفاه و تسهیل امور منجر شده است. این صنعت در آینده که از اکنون آغاز شده حدود 70تا 100 درصد خدمات بانکی را ارائه می دهد. چنین ظرفیتی می تواند در ابعاد مختلف به مردم در اقشار مختلف کمک کند. بخصوص در شرایط فعلی که هنگامه تحریمهاست و کشور تلاش می کند تا با کشتی اقتصاد مقاومتی از دریای پر تلاطم نحریم عبور کند. در گفتگو نشریه جویا با علی چهارلنگی،معاون فناوری اطلاعات بانک تجارت به تبیین ابعاد خدمات خودپرداز و ضریب اثرگذاری این کسب و کار بر اقتصاد بانک و مردم  پرداخته شده است. این گفتگو از پی می آید.

با توجه به اینکه در خصوص بحث توسعه، رعایت بهینگی فاکتور زمان بمنظور فرهنگ سازی و ایجاد فرهنگ بهره گیری از فناوری نیز الزامی است چگونه می توان از برخی نتایج معکوس ممانعت بعمل آورد؟

• در انتقال هر نوع فناوری می بایستی ابتدا نسبت به فرهنگ سازی بکارگیری صحیح فناوری مورد نظر توسط کاربران اقدام نمود و در این خصوص، کاربران اصلی، مردم بوده و فناوری اصلی، انتقال وجه و اجرای عملیات پولی و بانکی توسط خودپرداز ها است  که دراین مورد خاص، توجه به نکته ای دیگر بسیار حائز اهمیت است و آن تحقق امنیت پولی و مالی در زمان اجرای انتقال وجه و اجرای عملیات پولی و مالی می باشد.

از دید کیفیت، فناوری دستگاه های خودپرداز را چگونه ارزیابی می کنید؟

میزان برخورداری یک سیستم فناورانه از امنیت، رابطه مستقیم با کیفیت سخت افزار و نرم افزار بکارگیری شده در سیستم مورد نظر دارد اما موضوع به همینجا ختم نمی شود چرا که پارامتر اقتصادی و تجاری نیز از اهمیت بالائی در این خصوص برخوردار است بویژه در زمان تحریم و در سطح تجارت بین المللی، این عوامل در رابطه با کیفیت سخت افزار و نرم افزار در حد قابل دسترس در کشور، قابل تعریف خواهد بود. این موضوع به معنای عدم کیفیت و قیمت نامناسب سیستم های خودپرداز موجود در سطح کشور نیست زیرا کارشناسان و تجار فعال در این زمینه، حداکثر تلاش خود را جهت واردات بهینه تحت شرایط تحریم می نمایند ولی علیرغم چنین تلاشی باز هم بایستی توجه داشت که فناوری موجود در کشور الزاما بهترین فناوری موجود در سطح بین المللی نمی باشد.

نکته قابل توجه دیگر آنست که از دیدگاه کیفیت سخت افزاری و نرم افزاری دستگاه های خودپرداز، برندهای متفاوتی در سطح بازار فعلی بین المللی موجود بوده که تمایل بسیاری به راهیابی به بازار ایران دارند تا حدی که برخی از آنان مجبوربه تغییر نام برند خود گردیده اند ولی نباید فراموش کرد که درچنین وضعیتی،برخی از به برندهای تجاری نا معتبر و درعین حال بی کیفیت نیز در بازار کشور موجود بوده که متاسفانه برخی از بانک ها در مقطعی از زمان، خریداری نموده اند وهمین کیفیت پائین ، سبب ضربه به اقتصاد بانکی از یک سو،افزایش نارضایتی مشتریان بانک ها از سوی دیگر، و نیز مهمتر از همه وارد نمودن زیان به مردم گردیده است.

حداقل و حداکثر قیمت دستگاه های خودپرداز، در حال حاضر در سطح بازار کشور چگونه است؟

بطور تقریبی و با توجه به پارامترهای اساسی مدل، سال ساخت، ظرفیت، امکانات و برند فناوری دستگاه خودپرداز، معمولا از ده تا چهل میلیون تومان متغیر است.

در خصوص طول عمر دستگاه های خودپرداز، چطور؟

چنانچه زمان ورود و بکارگیری اولین دستگاه های خودپرداز را دهه 1380 فرض کنیم باز هم به طول عمر حداقل چهارده سال می رسیم. توجه کنید که در خصوص طول عمر نیز همانند سایر پارامترهای اساسی فناورانه، وابستگی شدیدی به برند دستگاه خودپرداز وجود دارد که از این دیدگاه وبا توجه به برندهای متفاوت موجود دربازار،هردستگاه خودپرداز می تواند عمری از 6 الی 15 سال داشته باشد. برندهای دارای عمر پائین معمولا برندهای چینی بوده و بطور معمول بیشترین گزارش خرابی و از کارافتادگی دستگاه های خودپرداز مربوط به این برندها است.

در بانک تجارت، سیاست فناوری ما بر مبنای دو پارامتر بسیار مهم استوار گردیده که عبارتند از:رضایت عموم مردم بویژه مشتریان عزیز بانک و تامین سود و رضایت سهامداران گرامی و به همین دلیل تلاش ما صرفا معطوف به خرید از برندهائی است که امتحان خود را در کشور پس داده اند تا بدین ترتیب، در اولویت اول رضایت مشتریان و در اولویت دوم سودآوری بانک، تحقق یابد.

در اینجا ارتباط بین رضایت مشتریان و سودآوری بانک اهمیت پیدا می کند؟

از دیدگاه اینجانب و با بررسی های کارشناسی بعمل آمده این دو پارامتر نه تنها متعارض نبوده بلکه کاملا هم پوشان یکدیگر هستند بعبارت دقیقتر رضایت بیشتر مشتریان یعنی سود بیشتر و سود بیشتر نخواهد بود مگر تامین رضایت هر چه بیشتر مشتریان و این دو پارامتر درارتباط با دستگاه های خودپرداز،در یک نقطه کاملا با هم منطبق می گردند و آن هم کیفیت بالای خودپرداز است. از این رو بر مبنای تلاش برای تحقق همزمان هر دو پارامتر، الزاما ما تاکید بسیاری بر کیفیت بالای خودپردازها داریم.

هزینه – منفعت هر دستگاه خودپرداز درسطح بانک تجارت بر مبنای هر تراکنش، چه روندی را نشان می دهد؟

پاسخ به چنین سوالی نیازمند پژوهشی سازمان یافته و محاسباتی آماری است وبه همین دلیل دراین خصوص پروژه ای جهت برآورد دقیق هزینه – منفعت دستگاه های خودپرداز بانک برمبنای واحد تراکنش، تعریف و در حال اجراست پس اچازه بدهید پس از محاسبه نتایج پاسخ دقیق و کارشناسی ارائه نمایم.

بطور کلی نتیجه حاصل از سرمایه گذاری در خصوص دستگاه های خودپرداز را چگونه ارزیابی می کنید و آیا تاکنون در این خصوص اقدام به محاسبه سرجمع هزینه های سالانه نموده اید؟

بله این هزینه ها محاسبه و برآورد گردیده و در مجموع نتیجه محاسبات حاکی از سودآوری این شاخه از کسب و کار است.

به نظر شما، بیشترین سودآوری در این کسب و کار، مربوط به کدام بخش است؟

بطور کلی در بخش کارمزد تراکنش. اما بایستی توجه داشت که سود به همینجا ختم نمی شود و در بخش های دیگری نظیر: برندسازی، ارائه سرویس خارج از شعبه و موارد مشابه نیز می توان بدنبال سود بود.

جهت وضوح بیشتر در این مورد، می توان به موضوعات زیر توجه نمود:

• تکمیل سبد خدمات و محصولات پولی و بانکی
• مانده پس از هر انتقال وجه
• هرگونه خدمات پولی و بانکی که توسط دستگاه های خودپرداز قابل ارائه باشد

و اخیرا نیز فناوری غیرنقدی^[1] در سطح خودپردازها مطرح شده که گسترش بسیار قابل توجهی یافته و سبب تکمیل هر چه بیشتر سبد محصولات پولی و بانکی گردیده است.

نظرتان در خصوص فناوری های جدید خودپرداز در سطح جهان چیست؟

سوال بسیار بجائی بود. در این خصوص آنچه اکنون در سطح جهانی مطرح است عبارتست از جایگزینی ماشین های خودکار بانکی^[2] بجای خودپرداز ها^[3].

این فناوری جدید عبارتست از ارائه ماشین هائی که تمامی عملیات و خدمات بانکی را انجام داده و می توان گفت که هر کدام از این دستگاه ها، یک شعبه تمام عیار از هر بانکی خواهند بود.

بطور مثال هر یک از این ماشین ها قادر به انجام عملیات زیر می باشند:

• افتتاح حساب
• صدور دفترچه حساب
• ارائه برگ چک
• صدور کارت
• و …

همین مزیت باعث گردیده که در کشورهای پیشرفته، شعب بانک ها از سطح خیابان ها جمع آوری و به درون طبقات برج های مسکونی، ساختمان های اداری، مراکز تجاری و محوطه های صنعتی انتقال یابند و تمامی این دستاوردها مرهون همین نوع جدید از دستگاه ها می باشد.

البته توجه داشته باشید که هنوز محمل قانونی چنین امکاناتی در کشور ما مهیا نیست. اما نباید از نظر دور داشت که در کشور ما هم دستاوردهای بسیار خوبی در زمینه خدمات پولی و بانکی مهیا گردیده است. از جمله:

• انتقال سه وجهی
• انتقال کارت به کارت

مهمترین علت مهیا گردیدن چنین خدمات پولی وبانکی در سطح کشور،اولویت دهی بانک ها به رضایت مردم بوده است.

نظرتان در خصوص سود مستقیم از تراکنش های مالی چیست؟

چنانچه تراکنش مالی از نوع درون بانکی باشد سود تراکنش مالی معنا و مفهوم ندارد چرا که سودی به این امر تعلق نمی گیرد اما همینکه از تراکنش مالی از نوع درون بانکی به سمت تراکنش مالی از نوع پذیرندگی وصادرکنندگی حرکت کنیم آنگاه مطابق با قوانین کارمزدی بانک مرکزی، مقوله سود مطرح می شود که در اینگونه تراکنش ها با وضعیت 50 درصد هزینه و 50 درصد سود روبرو هستیم ولی می توان در اینگونه تراکنش ها به سایر درآمدها، نظیر:

• انتقال وجه
• مانده‌ گیری
• فروش شارژ
• پرداخت قبض‌ها

• و سایر خدمات پولی و بانکی موجود و قابل ارائه اشاره نمود.

اقتصاد خودپرداز را چگونه می بینید؟

از دید اقتصادی می توان این دستگاه ها را در راستای تکمیل و ارائه سبد خدمات بانکی و پولی دانسته و عدم وجود آن ها را عاملی اساسی در ایجاد مشکلات عدیده در ارائه خدمات بانکی و پولی برای هر موسسه پولی و بانکی دانست و بنابراین ازدیدگاه اقتصادی وجود چنین دستگاهی درهربنگاه پولی و مالی، نه تنها ضروری، بلکه بسیار حیاتی می باشد.

• ولی از دیدگاهی جانمائی ومکان یابی چنین دستگاه هائی،وضعیت کاملا متفاوت بوده و هزینه – درآمد آن کاملا به شرایط اجتماعی – اقتصادی محیط جایگذاری دستگاه خودپرداز مربوط می گردد. به عنوان یک مورد کاملا واضح در این خصوص، به بانک تجارت اشاره می کنم، بانک تجارت در واقع بانکی دانشگاهی محسوب می گردد و به همین علت در اغلب دانشگاه ها، دارای دستگاه خودپرداز است اما دقت کنید که در مواقع زیر این دستگاه ها فاقد وضعیت سود رسانی هستند:
  • شب ها
  • تابستان
  • و بطور کلی زمان تعطیلی دانشگاه ها

در چنین مواقعی بیکباره تعداد تراکنش های دستگاه خودپرداز ازبیشتر ازبیست هزار به کمتر از هزار و یا برعکس از کمتر از هزار به بیشتر از بیست هزار تغییر می یابد.

از دید شما جایگاه خودپرداز در سبد محصولات و خدمات پولی و بانکی، چگونه است؟

آمار رسمی در سطح کشور و نیز در سطح بانک تجارت حاکی از آنست که بطورغیرمستقیم دستگاه های خودپرداز، عواملی مهم در تامین رضایت عمومی و مشتریان از یک سو و نیز ایجاد منابع درآمدی از سوی دیگر می باشند.

گرچه نفوذ اینترنت در سطح عمومی به بیش از 40 درصد افزایش یافته و همچنان در حال گسترش است اما فراموش نکنید که نفوذ دستگاه های خودپرداز تقریبا همگانی است.

شاهدی بر این مدعا و نیز مهمترین عامل گسترش آن را می توان اجرای طرح یارانه نقدی دانست که در این خصوص مطالعات و پژوهش های بسیاری انجام گردیده و برنامه های اجرائی متعددی در همین راستا پیش بینی و انجام گردیده اند و به همین دلیل هم امیدواریم و هم مصمم هستیم که در آینده خدمات بیشتری بر روی دستگاه های خودپرداز قرار دهیم.

ظاهرا بنظرمی رسد که بانک علیرغم دیدگاه شما،هنوزاهمیت درخورتوجه به دستگاه های خودپرداز نشان نداده اند، به نظر شما چگونه می بایستی با این پدیده برخورد نمود؟

در این خصوص می بایستی ابتدا بر اقتصاد مقاومتی که فرموده وتاکید مقام معظم رهبری است اشاره نمایم در این مورد بخصوص با تکیه بر دلایل کارشناسی، می توان دستگاه های خودپرداز را مهمترین ابزار موثر در گذر هر چه سریعتر از وضعیت جاری به وضعیت تحقق اقتصاد مقاومتی در سطح سازمان های پولی و بانکی دانست و قطعا ما نیز از این ابزار مهم در حرکت به سوی تحقق اقتصاد مقاومتی بهره گیری خواهیم نمود.

• با توجه به عواملی چون:
  • نوع کاربری دستگاه های خودپرداز
  • نفوذ همگانی دستگاه های خودپرداز
  • کثرت فعلی آن ها
  • ارتباط عمیق آن ها با زندگی شبانه روزی اقشار مختلف مردم
  • شبکه ای بودن دستگاه های خودپرداز

دستگاه های خودپرداز، نه تنها درمسیر تحقق اقتصاد مقاومتی بسیارموثربوده، هست و خواهد بود بلکه در حوزه فناوری با کاربرد در بخش بانکی واقتصاد مقاومتی با گرایش بانکی نیز یک فاکتورپایه ای وبسیار حیاتی تلقی می گردد.

در رابطه با تقویت چنین نقشی از دستگاه های خودپرداز، می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• تولید و صادرات دستگاه های خودپرداز
• تکمیل سبد خدمات و محصولات بانکی برروی دستگاه های خودپرداز
• بهره گیری از تمامی ظرفیت های بخش دولتی و خصوصی
• جذب هر چه بیشتر منابع از بخش خصوصی
• ترغیب بخش خصوصی به سرمایه گذاری در خرید و تامین دستگاه های خودپرداز و اجاره آن ها به بانک ها

دو نکته جالب توجه ؛آنکه با این رویکرد، بانک ها نیازی به خرید دستگاه های خودپرداز نداشته و در عوض خریدار خدمات اینگونه دستگاه ها خواهند بود و نکته دیگر آنکه این ترفندها سبب چابکی بانک ها وموسسات پولی و مالی در حرکت هرچه سریعتر به سمت تحقق اقتصاد مقاومتی خواهند گردید تجربه جهانی گواهی بر بهینگی این ترفندها است.

اخبار جاری نیزحاکی از آنستکه اخیرا یکی از شرکت ها اقدام به ایجاد و توسعه چنین بستری نموده است که مشتمل بر اغلب نوآوری های مبتنی بر دستگاه های خودپرداز بوده است.

بطور مختصر رویه معمول برای این همکاری بین بخش خصوصی و بانک ها چگونه است؟

رویه معمول برای همکاری بین بخش خصوصی وبانک ها بدین ترتیب است بخش خصوصی مجری این وظایف است:

• سرمایه گذاری در خصوص خرید دستگاه های خودپرداز
• خدمات تعمیر و نگهداری و پشتیبانی دستگاه های خودپرداز

و بانک نیز مسئولیت این وظایف را به عهده دارند:

• در اختیار گذاردن برند خود در مقابل مشتریان بهره گیرنده از دستگاه های خودپرداز
• تامین سوئیچ
• تامین زیرساخت شبکه ای
• ارائه خدمات ارتباطات و شبکه
• مدیریت تراکنش های پولی و مالی و بویژه رفع مغایرت ها

و در نهایت هر یک از طرفین بر مبنای آورده خود، از سود حاصل از عملیات و تراکنش های پولی و مالی دستگاه های خودپرداز، بهره خواهند برد.

نظرتان در خصوص تقلب های صورت گرفته در ارتباط با دستگاه های خودپرداز، نظیر: جایگذاری کاغذ سفید به جای پول کاغذی و ایجاد تراکنش های صوری چیست؟

بطور مسلم هرگونه خدماتی، مخاطرات مخصوص به خود را دارد، نوع مخاطرات چندان مهم نیست بلکه روش های مقابله با مخاطرات مورد نظر در جهت حذف ویا حداقل کاهش اثرات زیانبار آن ها مهم است.دراین مورد بخصوص می توان به این راهکارها اشاره نمود:

• شناخت هرچه دقیق تر پیمانکاران مرتبط با کسب و کار مبتنی بر دستگاه های خودپرداز
• دقت و سرعت عمل در نظارت بر عملکرد پیمانکاران مرتبط با کسب و کار مبتنی بر دستگاه های خودپرداز بویژه از طریق سوئیچ
• نظارت مستقیم دوره ای و موردی و بسیاری راه حل های دیگر که بایستی از سوی بانک ها مورد توجه قرار گیرند.

جالب توجه آنکه در حال حاضر سیستم‌های سوییچی وجود دارد که وضعیت غیرمعمول را اطلاع می‌دهد.

به نظر شما بیشترین مشکلات و چالش ها در چه حوزه هائی دیده می شوند؟

در پاسخ به این سوال می بایستی بر دسته بندی این مشکلات و چالش ها، تاکید نمایم. بر این اساس می توان به دو حوزه اساسی از مشکلات و چالش ها، اشاره نمود:

• حوزه اجتماعی و انسانی که اغلب به فرهنگ سازی مربوط می شود و بایستی در این حوزه از طریق رسانه ها با تاکید بر نقش آموزشی واطلاع رسانی آن ها وبویژه رسانه ملی اقدام به آگاه سازی وایجاد و توسعه فرهنگ بهره گیری صحیح از دستگاه های خودپرداز نمود.
• حوزه فنی و تکنیکی که اغلب به سخت افزار و نرم افزارها با تاکید بر سخت افزار مربوط می شود و بایستی در این حوزه تا حد امکان وابستگی به خارج از کشور را کاهش داد.

با توجه به عدم امکان تولید انبوه در خصوص دستگاه های خودپرداز و در نتیجه عدم مقرون به صرفه بودن سرمایه گذاری در این بخش، تولید سخت افزار در این بخش دچار بن بست می گردد، برای برون رفت از این بن بست چه راه حلی پیشنهاد می کنید؟

تولید دستگاه های خودپرداز بطور انبوه به شرطی مقرون به صرف نیست که منظور شما از فرایند و سیستم تولید، فرایند و سیستم تولید دستگاه بطور کامل باشد اما فرایند و سیستم تولید در چنین مواقعی اگر در وضعیت فرایند و سیستم تولید زیرسیستم، قطعات، ریزقطعات و یا مواد اولیه و یا کسب و کار مبتنی بر مونتاژ زیرسیستم، قطعات و ریزقطعات باشد سود آور بوده و مقرون به صرفه تلقی می گردد.

ضمنا به این نکته توجه داشته باشید که در اغلب موارد، فناوری ها با مونتاژ زیرسیستمها، قطعات و ریزقطعات آغاز وبا تولید همین موارد و نیز مواد اولیه توسعه می یابد بویژه این نوع از فرایند وسیستم های تولید زمانی کاربرد قطعی می یابند که فرایند وسیستم تولید منجربه تولید تک محصول یا محصولاتی با زیرسیستم ها، قطعات، ریزقطعات و مواد اولیه مشترک گردد که در خصوص دستگاه های خودپرداز نیز این وضعیت وجود دارد.

بطور مثال می توان به برد اصلی دستگاه خودپرداز^[4] اشاره نمود.

به نظر شما چه چالش ها و مشکلات دیگری در این مسیر وجود دارند؟

دسته سوم چالش ها و مشکلات حقوقی و قانونی بوده که در برخی موارد از مهمترین و بزرگترین چالش ها و مشکلات در این زمینه محسوب می گردند و با اجرای مطالعات پژوهی از طریق مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی و پیشنهاد نتایج آن در قالب لوایح حقوقی و قانونی و تقدیم به مجلس جهت بررسی و تصویب و سپس ابلاغ جهت اجرا به دستگاه های ذیربط، برطرف نمود.

ایا می توانید در این خصوص مثال بزنید؟

بطور مثال می توانم به افتتاح حساب های بانکی و صدور برگ چک توسط دستگاه های خودپرداز اشاره کنم که فعلا دارای مجوز قانونی نمی باشند.

ایا منظور شما اینست که در این بخش نقش قانون گذار^[5] اهمیت پیدا می کند؟

بله. در این ارتباط مواردی چون:

• امضای دیجیتال
• بانک اطلاعات اشخاص

مطرح می‌شود هر چند که در این ارتباط تلاش‌های زیادی شده و کارهایی هم انجام گردیده است.

یکی دیگر از چالش‌ها یا بهتر بگوییم بی‌توجهی در حوزه خودپرداز است که به ایجاد و توسعه خدمات کسب و کار به کسب و کار^[6]مربوط می شود.

در این مورد بخصوص، وظیفه سازمان های پولی و بانکی و بویژه واحدهای بازاریابی آن ها است که نسبت به تشویق و ترغیب سازمان ها در جهت ارائه خدمات خود در بستر دستگاه های خودپرداز اقدام نمایند. بطور مثال می توان به ارائه خدماتی چون:

• صدور برگه بیمه
• صدور کارت‌های درمانی
• خدمات پیشخوان دولت
• خدمات پلیس +10
• صدور بلیت وسایل نقلیه

بر روی بستر دستگاه های خودپرداز اشاره نمود علت اصلی این امر هم مربوط به همگانی بودن اینگونه خدمات از یک سو و درآمد زائی آن ها از سوی دیگر می باشد.

آیا می توانیم بگوئیم که بانک ها در خصوص بازاریابی و طراحی محصول، چندان خوب عمل نکرده اند؟

خیر.زیرا می بایستی سطح بلوغ سازمان ها را در نظر گرفت و سپس قضاوت نمود خصوصا آنکه ما در کشور، هنوز در مسیر رشد قرار داریم ولی علیرغم این موضوع، می بایستی اعتراف نمود که دراین مورد خاص، بخش خصوصی خوش فکر تروچابک ترمی تواند نسبت به تحقق این اهداف دراقتصاد عمومی دستگاه های خودپرداز اقدام نماید.

از دیدگاه شما، استقبال بخش خصوصی و مراجعه و درخواست آن ها، در اینگونه موارد چگونه بوده است؟

کمابیش وجود داشته و دارد و علت عمده عدم رشد نمائی در این خصوص عبارتست از:

• برخورد با بخش خصوصی در عمومی سازی اقتصاد خودپرداز با ترفند مناقصه عمومی یا محدود به جای مذاکره، قرارداد مشارکتی و پیمان سرمایه گذاری مشترک.
• بکارگیری تکنیک برد – برد به جای تکنیک لشگرکشی در مذاکرات همکاری در جهت برد – بی اهمیت.

• دقت کنید که در اقتصاد مقاومتی واقتصاد رو به رشد، نمی توان در مقابل ارائه ایده ازاشخاص وسازمان ها، مناقصه اجرا نمود بلکه می بایستی نسبت به ارزش گذاری ایده و تجاری سازی آن از طریق همکاری مشترک بر مبنای سیاست برد – برد اقدام نمود. از دیگر نکات همه در این خصوص، توجه به قانونی نمودن بستر شناسائی و تثبیت و ثبت حق مالکیت معنوی اشاره نمود.

به نظر شما آیا نقاط ضعف در این خصوص باعث تضعیف طراحی در صنعت نرم افزار درسطح کشور گردیده است؟

بله، چرا که در سطح فناوری سخت افزاری، موضوع مالکیت معنوی^[7] چندان معنا پیدا نمی‌کند. اما در سطح فناوری نرم‌افزاری، این مقوله بسیار پر رنگ بوده و معنای ویژه ای پیدا می کند و عدم رعایت حق مالکیت معنوی سبب تضعیف این بخش از صنعت کشور گردیده است، البته نبایستی تلاش های قوه قضائیه در این خصوص را نادیده گرفت چرا که قوه قضاییه اقداماتی را در این مورد در دستور کار خود قرارداده است که امیدواریم هرچه زودتر به نتیجه برسد. در هر حال در حوزه خودپرداز، بخش خصوصی، ایده‌های بسیار خوبی ارائه می‌دهد اما محدودیت‌ها و تعاملات قراردادی و قوانین مربوط به آن ها، مشکلاتی را ایجاد می‌کند که در این مسیر نیازمند بازنگری و بازبینی جدی می باشد.

ضمن آنکه سیستم بانکی می بایستی دیر یا زود راهکاری قانونی و اجرائی به منظور برطرف سازی چنین مشکلات و چالش هائی پیدا کند زیرا نمی توان سیستم بانکی را به خاطر یک سری تشریفات کاذب در انتظار و بلاتکلیفی نگه داشت.

در نگاهی کلان تر ما نیازمند اصلاح قوانین مربوط به اینگونه موارد هستیم و سیستم بانکی نمی تواند و نه تمایل دارد که هیچگونه اقدامی برخلاف موازین قانونی انجام دهد و به همین دلیل آخرین راه حل بازنگری در قوانین و تدوین مقررات هر چه بهینه ترخواهد بود.

در حال حاضر چه میزان ظرفیت خالی برای نصب خودپرداز در کشور وجود دارد؟

ظرفیت های بسیاری وجود دارد. بطور مثال:

• نقدی
• غیرنقدی
• فروشگاهی.

در حوزه خودپردازهای نقدی^[8] ظرفیت مالی کجاست؟

در بسیاری از فروشگاه‌های بزرگ که می‌توان در هر طبقه آنها چند دستگاه خودپرداز جایگذاری نمود.

یکی از مشکلات این دسته از خودپردازها، بحث حجم پول و پول گذاری است که درصورت اتمام پول جایگذاری شده،خود می تواند به نوعی از ضد تبلیغ علیه برند بانک عامل بدل شود. آیا در این خصوص می توانید راهکاری پیشنهاد دهید؟

این نکته‌ در واقع یکی ازهمان نکاتی که نقطه قوت ِبخش خصوصی محسوب می گردد چرا که در اینگونه موارد و با توجه به وابستگی شدید بخش خصوصی به درآمد و بویژه سود، بخش خصوصی می تواند نسبت به برپائی خدمات دستگاه های خودپرداز، بخصوص ارائه پول نقد بهتر اقدام نماید.

توجه داشته باشید که صنعت خودپرداز، خواه نا خواه به سمت صنعت جدید خود یعنی ABM حرکت می کند و با این رویکرد جدید نیازی به پول نقد نخواهد بود. چرا که عملا بانک در همه جا حضور فعال داشته و بدون پول نقد، وجه خرید و فروش از سمت خریداربه سمت فروشنده بدون جابجائی پول نقد یا کاغذی،صورت می پذیرد.

شما در این خصوص چگونه اقدامی کرده اید؟

در بحث کاهش مشکلات خودپردازهای منصوب در فروشگاه‌ها، حدود 15 شاخص را استخراج کرده‌ و بر اساس وزن و اهمیت موضوع با بخش خصوصی همکاری می کنیم.حتی در بخش پول‌رسانی نیز در قالب مدلی، از بخش خصوصی کمک خواهیم گرفت.

در حال حاضر عملکرد بانک چگونه است؟

در حال حاضر می توان عملکرد بانک را چنین توصیف کرد:

• افزایش تعداد تراکنش های مالی و پولی بانک از مرز 25 میلیون به 125 میلیون طی سه سال گذشته.
• توسعه کیفیت سرویس‌ها
• اصلاح شبکه رایانه ای
• تبلیغات بازاریابی همه جانبه، وسیع و سازمان یافته
• کاهش موارد قطعی از 600 ساعت در سال بطور غیر تحت کنترل به 200 ساعت در سال بطور تحت کنترل و در حال حاضر نیز این رقم هم کاهش یافته است .

• و اکنون در فکر هستیم که سطح دسترسی را به 9/99 درصد برسانیم.
• در این خصوص بایستی توجه نمود که برخی عوامل که در این خصوص تاثیرگذارند از اختیار ما خارج هستند، عواملی چون:
  • شبکه مخابراتی کشور
  • شبکه شتاب
  • سیستم شاپرک و نظایر آن ها

یکی از اولویت‌های مد نظر من آن است که از منابع موجود کشور، به نحو احسن استفاده کنیم. همچنین، با توجه به مقوله اقتصاد مقاومتی و تنگناهای موجود، باید به‌گونه ‌ای برنامه‌ریزی کنیم که از منابع موجود و درآمدها استفاده‌های بهتری را ببریم. در این راستا، شبکه خودپرداز به دلیل سطح گستردگی جغرافیائی و تنوع خدمات می‌تواند بسیار موثر باشد.

بنابراین با توجه به ظرفیت‌های خالی این شبکه می‌توان از این دستگاه در مسیر توسعه اقتصادی استفاده بیشتر برد. دو جانبه بودن موضوع اهمیت زیادی دارد و با توجه به 400 میلیون تراکنشی که روی شبکه خودپردازهای بانکی انجام می گردد امیدوارم برنامه‌های بهتری در سطح شبکه‌ بانکی اعم از بانک مرکزی و بانک‌ها صورت گیرد و سرویس‌های بهتری به مردم ارائه شود.

دربانک تجارت نیز با توجه به روحیه مردم‌ دارانه خود و همچنین علاقه ای که مدیرعامل محترم، به بحث فناوری و خدمات نوین دارند امید است که خدمات بهتری به مردم ارائه دهیم.